Bekkenpijn tijdens en na de zwangerschap een cross-sectionele analyse + een prospectieve cohort studie Cecile Röst, Drs. Jacqueline Kaiser, Dr. Arianne Verhagen, Prof. Dr. Bart Koes. Instituut Huisartsengeneeskunde, Erasmus MC, Rotterdam Introductie Grote toestroom van zwangere vrouwen met bekkenpijn naar fysiotherapiepraktijken wekt interesse in achtergronden van de aandoening en geeft mogelijkheden voor epidemiologisch onderzoek. Bekkenpijn Pijn in de bekkenregio als gevolg van een zwangerschap of bevalling die het dagelijks functioneren belemmert. Doelen 1. Beschrijven van symptomen tijdens de zwangerschap. 2. Evalueren van verschillen tussen a-symptomatische en symptomatische vrouwen gemiddeld 18 maanden na de bevalling. Methodes 1. cross-sectionele analyse •870 vrouwen deden mee •Uitgebreide gestandaardiseerde vragenlijst en klinische testen volgens protocol 2. Prospectieve cohortstudie •430 vrouwen deden mee (respons 72%) •Vrouwen zijn behandeld tijdens de zwangerschap volgens de oefenmethode beschreven in het boek ‘Bekkenpijn tijdens en na de zwangerschap’ •Uitgebreide follow-up vragenlijst Figure 1. Localisation of pelvic pain. Variables Symptomatic (n=43) A-symptomatic (n=387) Duration of pregnancy in weeks Median: 40 Median: 40 Months postpartum at follow-up Mean: 20,2 (range 3-37) Mean: 18,3 (range 1-41) Oral contraceptives > 1 year 65,1% 66,1% Chemically induced pregnancy 4,7% 3,6% Duration of delivery Mean: 1,9 Mean: 1,6 1) <6 hours 41,9% 55,3% 2) 6-18 hours 20,9% 28,7% 3) >18 hours 34,9% 14,0% Delivery*, no assistance 76,7% 70,5% Ventouse or forceps 6,9% 9,8% Caesarion section 7,0% 8,3% Induced partus 11,6% 13,7% Extremely painful partus 37,2% 13,2% Hipdysplasia baby 0 N=5 (1,3%) Multiple gestation 0 N= 8 (2,1%) Birth weight baby Mean 3200 gr. Mean 3400 gr. <2500gr. 7,0% 2,6% >4000gr. 23,3% 24,3% 29,3% (mean 10 months) 9,8% (mean 6,5 months) Resultaten •Zwangere bekkenpatiënten hebben behoorlijk veel klachten •Meest positieve testen: Patrick’s Sign: 76,6%; ASLR: 66,4%; Adductie tegen weerstand: 54,4% ; Passieve heupabductie 36,9% •Ernst van de klachten kan voor 15,9% verklaard worden: meer klachten bij: •lagere leeftijd zwangere vrouw •meer weken zwangerschap •positieve passieve heupflexie •positieve passieve heupendorotatie •zwemmen als eerdere sportbeoefening •90% van de vrouwen is 18 maanden postpartum asymptomatisch •Symptomen kunnen voor 9,7% verklaard worden uit de factoren: •rugpijn vóór de zwangerschap •ernst van de klachten in de zwangerschap •aantal loopproblemen •langere duur bevalling Conclusies Ernst van de klachten tijdens de zwangerschap is het beste te bepalen door het stellen van gerichte vragen. • Lichamelijk onderzoek voegt weinig toe aan de diagnose. • De meeste vrouwen hebben gemiddeld 18 maanden postpartum weinig of geen klachten meer 35 30 25 20 B B B C B 15 10 5 0 A B C A+C B+C A +B A +B +C Sick leave postpartum * In the period 1999-2001 40% of the Dutch women delivered their baby at home, In hospitals was the mean number of ventouse/forceps extraction 17,7%, of Caesarian sections 21% (13) Department of General Practice, Erasmus University Rotterdam, Room Ff 318, P.O.Box 1738, 3000DR Rotterdam, The Netherlands, Tel: + 31 10 408 8109 Fax: + 31 10 408 9491 e-mail: [email protected]