Lees meer.

'RWS bouwt steeds vaker aardbevingsproof'
De Onderzoeksraad voor Veiligheid kwam vorig jaar met een kritisch rapport over de
aardbevingen in Groningen. De conclusie dat er meer oog moet zijn voor veiligheid van
omwonenden en dat we meer aardbevingsproof moeten bouwen vormt de aanleiding voor een
symposium van de Nederlandse Vereniging voor Risicoanalyse en Bedrijfszekerheid
(NVRB). Hierbij is ook RWS betrokken. Want RWS houdt steeds vaker rekening bij de aanleg
van grote projecten met aardbevingsbestendig bouwen. Dat zegt Dick Schaafsma,
coördinerend adviseur bruggen en viaducten bij GPO.
Kun je bij aardgaswinning rekening houden met de veiligheid van mensen en gebouwen?
‘Ja dat is zelfs ons uitgangspunt bij de aanpassing van de Zuidelijke Ringweg Groningen. We gaan
ervan uit dat de kans dat er slachtoffers vallen onder gebruikers van deze rijksweg en mensen die
toevallig onder een viaduct in de rijksweg doorrijden, kleiner is bij een aardbeving dan in het dagelijks
leven. Dit betekent dat onze bruggen en viaducten bestand moeten zijn tegen aardbevingen die eens
in de duizend jaar voorkomen. Bovendien houden we er rekening mee dat de hulpdiensten, na een
aardbeving, nog over de rijksweg moeten kunnen rijden.’
Zijn aardschokken die meerdere malen gevoeld zijn in Groningen vergelijkbaar met een
‘normale’ aardbeving?
‘Nee, in Groningen gaat het om door menselijke activiteiten geïnduceerde aardbevingen, waarbij het
hypocentrum veel minder diep ligt dan bij ‘gewone’ tektonische aardbevingen. Die worden veroorzaakt
door een aardbreuk en hebben een veel grotere reikwijdte. Bij de schokken in Groningen komt minder
energie vrij dan bij een tektonische aardbeving, maar een schok is wel veel geconcentreerder door de
geringe diepte waarop hij plaatsvindt. De aardbevingen in Groningen zijn misschien klein op de schaal
van Richter (een maat voor de energie die vrijkomt) maar kunnen op de plek zelf, als je er vlak boven
zit, wel hevig worden gevoeld.’
Hoe bouw je aardbevingsproof?
‘Dat kun je op verschillende manieren doen. Je kunt uiteraard robuuster bouwen, met bredere, stevige
pijlers. Maar slimmer is om een constructie te isoleren van de aardbeving. Bij onze viaducten zijn we
al gewend om rubberen oplegblokken te gebruiken. Deze rubberen oplegblokken kunnen we,
eventueel aangepast, ook gebruiken om het brugdek te isoleren. Dat moet bij een aardbeving
voorkomen dat er scheuren in het beton ontstaan. Tenslotte kun je bouwmaterialen gebruiken die
aardbevingsbestendig zijn. Dat de aardschokken bij onze objecten geen noemenswaardige scheuren
veroorzaakten, maar wel bij veel woningen, is vanwege het bouwmateriaal. Onze objecten zijn van
gewapend beton en staal. Huizen zijn van metselwerk, daarin ontstaan makkelijk scheuren.’
Heeft RWS ervaring met aardbevingsproof bouwen bij aanleg van projecten?
‘Nee, nog nauwelijks in Groningen, maar dat gebeurt nu wel bij de aanleg van de Zuidelijke Ringweg
bij Groningen. Het is nog niet wettelijk geregeld, maar bij dit project hebben we in de
aanbestedingsfase van de aannemers geëist dat ze alle objecten in dat gebied aardbevingsbestendig
bouwen. In de toekomst zal dit ook gelden voor de andere projecten van Rijkswaterstaat, zoals de
N33 tussen Zuidbroek en Delfzijl, waar een aantal nieuwe viaducten komen. Misschien moeten de
oude viaducten vervangen worden voor viaducten die beter bestand zijn tegen aardschokken.’
Kun je de veiligheid van gebouwen en mensen in Nederland eigenlijk wel garanderen?
‘Rijkswaterstaat neemt maatregelen om zo aardbevingsproof mogelijk te bouwen. De kans dat er een
aardbeving komt die zo zwaar is dat onze objecten daar niet tegen bestand zijn, is erg klein. Zeker als
we uitgaan van een aardbeving die eens in de 1000 jaar voorkomt, terwijl we met de gaswinning in
Groningen nog maar een fractie van die tijd zullen doorgaan. Ik denk wel dat we in de toekomst niet
meer zo’n groot gasveld aanboren als in Groningen. Maar dat we het houden bij kleinere velden, zoals
in Noord-Holland. De risico’s van schade door aardbevingen zullen daarom kleiner zijn. Maar 100
procent veiligheid kunnen we niet geven, aardbevingen kunnen altijd optreden. En die tektonische
aardbevingen in Nederland gaan gewoon door, die houden niet op.’