Persbericht - ANP Pers Support

Noordhoff Uitgevers
Winschoterdiep 70A
9723 AB Groningen
Postbus 58
9700 MB Groningen
t +31 (0) 50 522 69 22
f +31 (0) 50 527 75 99
www.noordhoffuitgevers.nl
[email protected]
persbericht
De Bosatlas van het klimaat:
KNMI en Bosatlas brengen klimaat in kaart
Onder embargo tot 25 augustus 2011, 10.00 uur
Op donderdag 25 augustus 2011 neemt staatssecretaris Joop Atsma het eerste exemplaar
in ontvangst van De Bosatlas van het klimaat. De atlas is geheel gewijd aan weer en klimaat
in Nederland, en bestemd voor een breed publiek. Naast een overzicht van het Nederlandse
weer en klimaat van de afgelopen dertig jaar, komen tal van wetenswaardigheden aan de
orde: het weer door de eeuwen heen, meetmethoden, weerterminologie en weerrecords.
Speciale aandacht krijgt de invloed van het weer op natuur, mens en economie.
Alles over weer en klimaat in Nederland
In het kader van internationale afspraken maakt het KNMI periodiek een overzicht van de nationale
klimaatgegevens. Voor de periode van de afgelopen dertig jaar zijn deze te vinden op
www.klimaatatlas.nl. In De Bosatlas van het klimaat is deze informatie omgezet in honderden kaarten,
uitgevoerd in de herkenbare Bosatlasstijl, en voorzien van heldere toelichtingen. Maar De Bosatlas van
het klimaat biedt meer. Tal van wetenswaardigheden komen aan de orde: meetmethoden,
weerterminologie, weerrecords en ‘het weer door de eeuwen heen’. Ook is een complete wolkenatlas
opgenomen, met een overzicht van soorten wolken, en een toelichting op wat wolken betekenen voor
weer en weersverwachting.
Invloed op natuur, mens en economie
Speciale aandacht krijgt de invloed van het weer op natuur, mens en economie. Vorst betekent een
hoge energierekening, sneeuwval veroorzaakt lange files, plensbuien geven wateroverlast en tijdens
een hittegolf schieten de sterftecijfers omhoog. Ook deze aspecten komen in De Bosatlas van het
klimaat uitvoerig aan bod.
Nederland wordt warmer
Over de laatste decennia telt het KNMI steeds meer zeer warme en steeds minder zeer koude dagen.
De afgelopen eeuw steeg de gemiddelde jaartemperatuur met ruim een graad. Daardoor staan de
appelbomen eerder in bloei, neemt de kans op een Elfstedentocht af en hoeven we minder te stoken.
Nederland wordt natter
Zware buien komen tegenwoordig veel vaker voor, met name in de zomer, als afsluiting van een
periode met warm weer. Sinds het begin van de vorige eeuw worden de winters steeds natter, vooral
langs de kust. In hooggelegen gebieden als de Veluwe regent het meer dan elders. Gemiddeld over
het land valt er jaarlijks tegenwoordig 850 liter per vierkante meter, begin 1900 was dat 700 liter, een
forse toename dus.
KvK Groningen 02031391
ING 80 77 07
BIC: INGBNL2A
IBAN: NL88INGB0000807707
1/5
Klimaatverandering
In Nederland is de temperatuur de laatste decennia tweemaal zo snel gestegen als gemiddeld op de
wereld. En de tien warmste jaren van de afgelopen honderd jaar vielen hier allemaal na 1988. De
Nederlandse kust wordt in de zomer en de vroege herfst steeds natter, mogelijk doordat de Noordzee
opwarmt. Klimaatmodellen schetsen voor Nederland een warmer klimaat met extremere regenbuien in
de zomer en nattere winters.
TECHNISCHE GEGEVENS
De Bosatlas van het klimaat
ISBN: 978 9001 12089 4
formaat: 24,5 x 34 cm
omvang: 112 pag.
gebonden
Prijs: € 24,95
NADERE INFORMATIE
Voor meer informatie kunt u ons mailen of bellen:
Noordhoff Atlasproducties:
drs. Peter Vroege (uitgever atlassen)
050 - 5 226 356
06 - 536 99 458
e-mail: [email protected]
Inhoudelijke vragen:
Harry Geurts
030- 2206317
06-
53 214 364
e-mail: [email protected]
Beeldmateriaal is aan te vragen bij Ilona Buiter, [email protected]; 050 – 522 6301
2/5
Bijlagen
1
Inhoudsopgave
1) Bouwstenen van het klimaat
- Wat is klimaat?
- Klimaatindelingen
- Klimaatmetingen
Het verschil tussen ‘weer’ en ‘klimaat’ en de rol van de zon als drijvende kracht. Het belang van
metingen en waarnemingen om veranderingen in het klimaat te detecteren.
2) Temperatuur
- Weten en meten
- Gemiddelde temperatuur 1981-2010
- Maximum- en minimumtemperatuur
- 1981-2010
- Ontwikkeling in de tijd
- Gevolgen voor de mens
De temperatuur heeft een karakteristiek verloop over de dag en door het jaar heen. De afstand tot de
Noordzee is bepalend voor de ruimtelijke temperatuursverdeling. De temperatuur stijgt. Dit heeft
gevolgen voor o.a. het aantal warme extremen en onze stookbehoefte.
3) Neerslag en verdamping
- Meten en weten
- Neerslag 1981-2010
- Neerslag en verdamping 1981-2010
- Ontwikkeling in de tijd
- Onweer
- Gevolgen voor de mens
In Nederland valt 850 mm neerslag, ruim 20% meer dan in 1900. Het aantal zomerse zware buien
neemt toe. Niet overal in Nederland is de kans op deze buien even groot.
4) Zon, vocht en mist
- Meten en weten
- Zon en straling 1981-2010
- Vocht en mist 1981-2010
- Gevolgen voor de mens
Langs de kust schijnt de zon het meest, vooral tijdens het voorjaar en de vroege zomer. Het aantal
dagen met mist is afgenomen. Mist speelt een grote rol in de mobiliteit.
3/5
5) Luchtdruk en wind
- Meten en weten
- Luchtdruk en wind 1981-2010
- Stormen, windhozen en downbursts
- Gevolgen voor de mens
De windsterkte boven ons land is gekoppeld aan de karakteristieken van het landschap.
Het aantal stormen is afgenomen. Schade door wind in de zomer hangt meestal samen met buien.
6) Sneeuw, hagel en ijzel
- Meten en weten
- Sneeuw en hagel 1981-2010
- Gevolgen voor de mens
De afgelopen twee winters lag er veel vaker sneeuw dan normaal. Sneeuw en gladheid zijn belangrijke
veroorzakers van vertragingen in het verkeer.
7) Klimaatverandering
- Natuurlijke oorzaken klimaatverandering
- Menselijke invloed op het klimaat
- Waar staan we nu?
- Toekomstscenario’s
Het klimaat verandert continue door natuurlijke oorzaken. De afgelopen eeuw speelde ook de mens
een grote rol, door de uitstoot van broeikasgassen.
8) Wolken
- Soorten en maten
- Sluierwolken
- Gelaagde wolken
- Stapelwolken
Wolken vertellen veel over het weer. Door goed naar wolken te kijken is het mogelijk een
weersverwachting voor de komende uren te maken.
9) Klimaat in cijfers
- Nederland
- De Bilt
- Den Helder (De Kooy)
- Eelde (Groningen)
- Vlissingen
- Maastricht (Beek)
- Neerslagdistricten
De atlas beschrijft het klimaat van ons land niet alleen in kaart en grafiek. De getallenbijlage biedt
burgers en bedrijven de mogelijkheid om zelf met de gegevens aan de slag te gaan.
4/5
10) Verder lezen
- Historie
- Heden
- Klimaatonderzoek
Het KNMI bestaat sinds 1854. Dit hoofdstuk geeft in vogelvlucht de geschiedenis van het instituut en
een beschrijving van het huidige takenpakket.
2
Lijst van afbeeldingen op te vragen bij Noordhoff Uitgevers
24 D
Zomerse dagen
De meeste zomerse dagen komen voor in het zuidoosten van het land. Daar is de
invloed van het relatief koele water van de Noordzee het kleinst.
27D
Datum van de eerste warme dag 1951-1980 en 1981-2010
Doordat de temperatuur stijgt, valt de eerste warme dag tegenwoordig gemiddeld
vijf tot tien dagen eerder in het jaar.
28 A
Stookbehoefte, uitgedrukt in het aantal graaddagen in De Bilt, 1901-2010
Door de stijgende temperatuur neemt de stookbehoefte geleidelijk af.
33 D
Soorten neerslag
Het ontstaan van frontale (aanhoudende) neerslag en convectieve (buiige) neerslag
39D1 / D2
Gemiddelde neerslaghoeveelheid 1951-1980 en 1981-2010
De hoeveelheid neerslag is flink toegenomen. Opvallend is de toename langs de kust.
Mogelijk is dit het gevolg van de opwarming van het Noordzeewater waardoor
zwaardere buien het land bereiken.
51 H
Trend aantal mistdagen 1976-2006
Aantal mistdagen 1976-2006. Het aantal mistdagen neemt af. Een van de oorzaken
is een toename van westenwinden in de winter. Een andere oorzaak is dat de lucht
schoner is geworden. Sinds de jaren 80 bevat de lucht minder zwevende deeltjes. In
met waterdamp verzadigde lucht zetten waterdruppels zich daarop af.
52 A
UV-straling en mogelijke effecten
UV-straling en toename van het aantal gevallen met huidkankermogelijke effecten.
61 EFG
Windstoten, Downburst en Tornado
Windschade in de zomer hangt meestal samen met zware buien. Deze kunnen
windstoten, downbursts, of Tornado’s veroorzaken.
69 E
Hagel
Hagel Ontstaan van hagel ontstaat in buienwolken
71 D
Sneeuwdek en dakinstortingen op 25 en 26 november 2005
Op 25 en 26 november 2005 viel er in deel van het land een dik pak natte, papperige
sneeuw. Een aantal daken bezweek onder het gewicht van de sneeuwlaag.
84 A
Soorten wolken
Het determineren van wolken.
88 A, 89D
Altocumulus (Schapenwolkjes), Cumulonimbus (buienwolk)
106 B
Klimaatsatellieten
Metingen van klimaatsatellieten worden steeds vaker ingezet bij het
klimaatonderzoek.
5/5