lit_psychologische - sociale problemen zorg

LITERATUURLIJST
Vocvo-bibliotheek
20/07/2017
Reserveren via
[email protected]
Literatuurlijst
Psychologische en sociale leerproblemen - zorg
Inhoud
Artikels
p. 1
Achtergrondliteratuur
p. 11
Website
p. -
Leermiddelen
p. Artikels en e-documenten kun je opvragen – we sturen deze digitaal door.
Artikels
* artikel
Lernbarrieren, Lernblockaden, Lernwiderstände [themadeel]
2000
Isbn: 0945-3164
Vocvobib: 16
In: DIE. - Jrg. 7 (2000), nr. 2, p. 16-43
Wat belemmert hen die zich tegen het leren verzetten, die met leermoeilijkheden te kampen hebben,
die het leren niet gewend zijn? Dit themanummer uit DIE (Deutschen Institut für
Erwachsenenbildung) belicht allerlei aspecten van de drempels die het leren bemoeilijken. Wie niet
deelneemt aan vormende activiteiten is minder gekend dan wie wel deelneemt. Waaraan ligt deze
niet-deelname: gebrek aan motivatie, drempels van sociale of psychologische aard? En is nietdeelnemen aan georganiseerde cursussen wel hetzelfde als niet-leren? Schrikt men terug voor de
insteling, de docent, of het leerproces zelf? Er zijn vele vormen van tegenstand, barrières of
blokkades. Even verschillend zijn de oorzaken. Een Aziatische docente die in de Verengde Staten
les gaf, belicht de sociale rol van de man als belemmering bij het leren. In Oost-Europa ziet men de
invloed van de snel veranderende economische situatie. Hoe met al deze aspecten professioneel
om te gaan?
Trefwoord:
[volwasseneneducatie]
;
leermoeilijkheid
;
zelfconcept
;
attitude
;
persoonlijkheidsontwikkeling
* artikel
LVS [leerlingvolgsysteem] in het CLB [centrum voor leerlingenbegeleiding]
Paul Dudal
Aanwijsnr.: 02-323
Vocvobib: 15
In: Caleidoscoop, 13 (2001) ; nr. 1 (jan. - feb.). - P. 1-4
Centra voor leerlingenbegeleiding bekijken vanaf nu het geheel van hun activiteiten vanuit vier grote
werk- of actiedomeinen: leerhulp (leren en studeren), schoolloopbaanbegeleiding, sociaal-
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 1/16
emotionele ontwikkeling (psychosociaal functioneren) en gezondheidsbevordering (preventieve
gezondheidszorg). Een leerlingvolgsysteem (voor het lager onderwijs: LVS en voor kleuters: KVS)
kan zeker voor van de vier domeinen een belangrijk hulpmiddel zijn dat past in de vernieuwde
denksfeer van gedeelde verantwoordelijkheid tussen school en CLB.
Trefwoord: continue_evaluatie ; educatieve_begeleiding ; leerproces ; pedagogisch_centrum
* artikel
Behinderungen [themadeel]
2003
Isbn: 0945-3164
Vocvobib: 16
In: DIE. - Jrg. 10 (2003), nr. 4, p. 22-43
Mit Beschluss des Rates der Europäischen Union vom 3. Dezember 2001 ist das Jahr 2003 zum
Europäischen Jahr der Menschen mit Behinderungen erklärt worden. Damit soll das Bewusstsein
der Bevölkerung gegenüber Behinderten verändert werden. Behinderung gerät so in den Fokus der
Betrachtung.
Nicht
die
medizinische
oder
psychische
Schädigung,
noch
die
Funktionsbeeinträchtigung sind das Anliegen des Jahres, sondern der Abbau von Behinderungen
durch bauliche oder kommunikative Barrieren, die Verhinderung von Abwertungen und
Benachteiligungen sowie die Vermeidung von Ausschluss und Ausgrenzung. Behinderung so
verstanden, ist keine persönliche Eigenschaft behinderter Menschen, sondern ein diskriminierendes
Verhalten Nichtbehinderter bzw. eine barrierehafte Struktur der Umwelt.
:Natürlich kann Behinderung nicht auf Barrieren, Benachteilungen und fehlende Teilhabe reduziert
werden. Dennoch ist es für die politische Praxis wichtig zu entscheiden, worauf das Augenmerk
gerichtet wird und was verändert werden soll. Die Definition von Behinderung der
Weltgesundheitsorganisation hat neben den Elementen Schädigung, Aktivitätseinschränkung und
Partizipationsbeeinträchtigung auch auf die Einbeziehung von Umweltfaktoren Wert gelegt. Für die
Behindertenbewegung kommt es auf diese Veränderung des Blickwinkels besonders an.
Trefwoord: Duitsland ; [volwasseneneducatie] ; leermoeilijkheid ; gehandicapte ; sociale_integratie ;
persoonlijkheidsontwikkeling
* artikel
Obesitas : aanzet tot een nieuw gezondheidsbeleid in de Vlaamse scholen
Christine De Coninck
2005
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 11, dec. 2005. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 55-67
Er zijn steeds weer andere aanleidingen om van gezondheid een belangrijk educatief onderwerp te
maken. Angstaanjagende persberichten en cijfergegevens over wat onze schoolgaande jeugd
allemaal kan overkomen als we niet ingrijpen, wijzen ons voortdurend op meer en andere
problemen. Vandaag is obesitas de dreiging. Het is wijs geen paniek te scheppen, maar gezondheid
steeds te zien als een dynamisch en emancipatorisch maar ook holistisch gegeven. Geen
geïsoleerde maatregelen dus, maar een goed door- lacht plan, opgesteld in samenspraak met alle
betrokkenen, biedt dan de oplossing.
* artikel
Het vroegtijdige detecteren van psychotische stoornissen : een taak voor CLB's en
leerkrachten
Stef Joos
2003
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 13, aug. 2003. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 63-80
Op basis van wetenschappelijk onderzoek maar ook op basis van klinische ervaring, blijkt al langer
dat de prognose van psychotische stoornissen, vaak erg invaliderende processen, gunstig beïnvloed
wordt als de gepaste behandeling snel gestart kan worden. In die context is vroege detectie van
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 2/16
psychotische symptomen erg belangrijk. Omdat de meeste psychotische stoornissen vaak nog erg
jonge mensen treffen, lijkt het relevant leerkrachten maar ook medewerkers van centra voor
leerlingenbegeleiding te informeren en te responsabiliseren. In dit artikel tracht de auteur de lezer
wat informatie te geven over psychotische stoornissen, voortekenen en symptomen, interventies en
doorverwijzingsmogelijkheden. Hij hoopt op die manier aan een vraag van CLB-medewerkers
tegemoet te komen en hoopt dat we, door ons samen in te zetten voor de zorg voor deze raak erg
jonge patiënten, het immense lijden dat samengaat met de psychotische symptomen sneller kunnen
milderen.
* artikel
Zwangere leerlingen op school
Ruth Borms, Katrien Ruytjens
2004
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 5, juni 2004. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 33-56
In deze bijdrage gaan de auteurs in op de opvang en omkadering die een school kan bieden
wanneer een leerlinge zwanger is. We nemen als uitgangspunt dat een zwanger meisje zich zeker
bij een ongeplande zwangerschap in een moeilijke situatie bevindt en steun nodig heeft. Zij heeft
geen boodschap aan allerlei beschouwingen over wat had moeten zijn. De zwangerschap is een
feit. Het meisje in kwestie is niet alléén zwanger geworden, maar vaak staat ze er daarna wel alleen
voor. Een veroordelende houding maakt helpen onmogelijk. Maar helpen is ook niet in haar plaats
beslissen of handelen. Ze moet voelen nu ze zwanger is dat de school haar niet loslaat. CLBbegeleiders, -artsen, leerlingenbegeleiders en leerkrachten zullen in dit artikel heel wat praktische
tips vinden voor een meer uitgebreide begeleiding van een zwangere leerlinge. Maar ook
schooldirecties vinden hier wellicht aanknopingspunten voor afspraken met CLB, juridische
richtlijnen en schoolbeleid ter zake.
* artikel
Moeder en nog leerplichtig ...
Marjolein De Wilde, Sara Plessers
2005
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 9, juni 2005. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 47-66
Dit artikel is het logische vervolg op het artikel Zwangere leerlingen op school dat eerder in dit
lexicon verscheen. De vorige bijdrage focuste op de zwangerschap en de begeleiding van het
beslissingsproces betreffende de zwangerschap. In dit artikel gaan we dieper in op de begeleiding
van een tienermoeder op school. CLB-begeleiders en —artsen, leerlingenbegeleiders en
leerkrachten zullen hier dan ook heel wat praktische tips vinden voor een gerichte begeleiding van
een tienermoeder. Maar ook schooldirecties vinden hier aanknopingspunten voor afspraken met het
CLB, juridische richtlijnen en ideeën voor een schoolbeleid terzake.
* artikel
Preventie van antisociaal gedrag op school. Het preventiemodel van Frits de Cauter
uitgediept en vertaald in een werkbaar instrument
Nicole Vettenburg, Dieter Burssens
2003
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 4, dec. 2003. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 109-126
Wie in Vlaanderen aan preventie doet, beweegt zich in een conceptuele doolhof. Het
preventielandschap is een chaotisch domein met een grote variatie aan concepten en een
onduidelijke profilering van actoren. Een cruciaal knelpunt blijkt het ontbreken van een duidelijke,
coherente visie op preventie. Dit wordt in dit artikel verholpen. Als referentiekader worden vijf
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 3/16
dimensies van preventie uitgewerkt. Die worden vervolgens vertaald in een concreet instrument voor
preventie-initiatieven: de zogenaamde preventiespiegel. De preventiespiegel betekent voor
preventieactoren een belangrijke kans en stimulans tot reflectie over de eigen preventie-initiatieven.
Per dimensie worden mogelijke groeimarges aangeduid en kunnen de preventieactoren hun werk
beter sturen.
* artikel
Verbondenheid : een ander en preventief antwoord op respectloos gedrag. Hoe toewerken
naar een positief klas- en schoolklimaat?
Gie Deboutte
2004
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 5, juni. 2004. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 57-77
* artikel
Mikpunt, een educatief project over jongeren en geweld
Marian Samyn
2003
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 4, dec. 2003. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 127-134
Uitgewerkt educatief pakket voor leerkrachten en leerlingenbegeleiders en voor iedereen die met
jongeren werkt.
* artikel
Pesterijen in de klas : leerlingen vragen preventief werk!
Greet Wielemans, Sonja Gilis, Gie Deboutte
2002
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 1, nov. 2002. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 107-118
In dit artikel beschrijven de auteurs bij wijze van voorbeeld de aanpak van een moeilijke klas in de
derde graad van het BSO. Het gaat om een klas waar veel gepest wordt. Met de hulp van externe
begeleiding werd de situatie grondig geanalyseerd: Hoe steekt die klas in mekaar? Wie zijn de
leerlingen en waarom hebben/doen zij (het) zo moeilijk? En dan werden stappen gezet om de
situatie te deblokkeren. Daarbij wordt een instrument gehanteerd dat de ‘klasthermometer’ heet.
Veel gesprekken, veel geduld en langzame opbouw zijn de andere ingrediënten. Onvermijdelijk een
weg van vallen en opstaan.
* artikel
De Acht : een jongerencoachingproject
Kathleen Debruyne
2005
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 8, april 2005. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 109-120
De Acht probeert de uitval van jongeren uit voornamelijk het beroepsonderwijs te voorkomen en
schakelt hiervoor jongerencoaches in. Vaak bestaat hun eerste opdracht erin opnieuw het
vertrouwen te winnen van de jongere die uitgekeken is op de school en op de
hulpverleningsinstanties. In gesprekken met de jongere zelf maar ook met de ouders en de school
gaan de jongerencoaches vervolgens dieper in op de specifieke problemen van de jongere. Het
uiteindelijke doel is de jongere weer in de school of aan het werk te krijgen.
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 4/16
* artikel
Kinderen van politiek vluchtelingen : een uitdaging voor de professionalisering van de
leerlingenbegeleiding
Antoine Gailly, Monique D'Aes
2005
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 9, juni 2005. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 67-83
Met deze bijdrage willen de auteurs aantonen dat leerlingenbegeleiding soms complexer is dan
veelal wordt aangenomen. Het is niet alleen een kwestie van goede wil van de kant van de
begeleider of de leraar. Inzicht in wat jongeren met een trauma bezielt en hoe zij de
begeleidingsrelatie ervaren, kan grote misverstanden en frustraties voorkomen, zowel bij de
jongeren als bij leraren en begeleiders. Tegenover de pool van warmte, nabijheid en een groot hart,
moet een andere pool staan van afstand kunnen nemen, de zaken overzien, kortom van wijsheid en
verstand. Een goed evenwicht zoeken tussen die twee polen is de kern van professionalisering van
de leerlingenbegeleiding.
* artikel
Herstelgericht groepsoverleg (hergo) : een manier om constructief om te gaan met ernstig
probleemgedrag op school
Dieter Burssens, Nicole Vettenburg
2006
Isbn: 9030189398
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 12 april 2006. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid - p. 51-66
Omdat herstelgericht groepsoverleg in een gerechtelijk kader tot goede resultaten leidt, liep tussen
2002 en 2004 een Vlaams experiment 'herstelgericht groepsoverleg op school'. Alles wijst erop dat
dit een constructief antwoord geeft op zwaar probleemgedrag op school.
* artikel
Gedragsproblemen op school: gruwel, groeipijnen of guitenstreken van jongeren? Grasduin
mee in systeemdenken
Hilde Menten
2006
Isbn: 9030189398
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 12 april 2006.- socio-emodtionele ontwikkeling en
gezondheid - p. 67-84
Spijbelen, afpersing, gewelddadige incidenten, ... Al deze uitingen van normoverschrijdend gedrag
worden in dit artikel bekeken vanuit het perspectief van systeemdenken. De auteur reikt een kader
aan, werkt het uit en formuleert vanuit zes elkaar beïnvloedende systemen een aantal suggesties
om de onderwijssituatie van leerlingen met gedragsproblemen te verbeteren.
* artikel
Geplande tienerzwangerschap
Marjolijn De Wilde
2007
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 17, december 2007. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 51-86
Een tiener die aangeeft dat ze graag zwanger zou willen worden. Leerkrachten en
leerlingenbegeleiders worden er tegenwoordig soms mee geconfronteerd en vaak weten ze dan niet
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 5/16
goed hoe ze daarop moeten reageren. Dit artikel wil hen een hou vast bieden want de begeleiding
verloopt fundamanteel anders dan bij tieners die ongewenst zwanger zijn geraakt.
Trefwoord: zwangerschap
* artikel
De integratie van leerlingen met autismespectrumstoornissen in het gewoon onderwijs
Marleen Clissen
2008
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 18, mei 2008. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 35-52
Steeds meer secundaire scholen worden geconfronteerd met leerlingen met een
autismespectrumstoornis. Om de juiste maatregelen te treffen waardoor deze jongeren in het
gewoon onderwijs les kunnen blijven volgen, is een goed begrip van autisme nodig. Deze bijdrage is
dan ook een poging om meer inzicht te verschaffen in deze problematiek die zich vooral aan de
binnenkant afspeelt : het autistische denken. Directies, leerkrachten en leerlingenbegeleiders
kunnen hiervoor ook een beroep doen op gespecialiseerde GON-begeleiders.
Trefwoord: autisme ; school
* artikel
Als de dader een slachtoffer is , en omgekeerd : herstelgericht denken als uitweg uit een
dilemma
Monique D'Aes
2008
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 20, november 2008. - socio - emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-26
Het idee om bij een ernstig incident op school een herstelconferentie te organiseren, geraakt maar
moeilijk van de grond. Zo veel mensen rond een tafel krijgen - dader, slachtoffer, familie en vrienden
van dader en slachtoffer, vertegenwoordigers van de school - is dat wel realistisch? En is dat wel
wenselijk? Gaan die elkaar niet uitschelden? Hoe kun je dat in de hand houden? En wat zal de
uitkomst zijn? De vragen zijn talrijk en pertinent. Deze bijdrage tracht er een antwoord op te bieden.
Aan de hand van een concreet voorbeeld wordt het gedachtengoed ven herstelgericht denken uit de
doeken gedaan.
Trefwoord: leerling_begeleiding ; onderwijsvernieuwing ; leerlingen_participatie
* artikel
Op zoek naar doelen , positieve punten en kwaliteiten : hoe oplossingsgericht werken bij de
start van een begeleiding ?
Jan Theuns
2008
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 20, november 2008. - methoden en technieken. - p. 1-16
Bij de aanpak van leer - en gedragsproblemen van leerlingen werd in het verleden veelal uitgegaan
van probleemgericht analyseren en werken. Vooral wie niet deugt, kwam daarbij aan bod. Deze
werkwijze leidde niet altijd tot bruikbare oplossingsstrategieën. Oplossingsgericht werken reikt
nieuwe sporen aan. Het vertrekpunt blijft hetzelfde - het begripvol luisteren naar het
probleemverhaal van leerlingen, leerkrachten en ouders - maar de oplossingsgerichte begeleider zal
samen met zijn/haar cliënten een ander gezichtspunten innemen. Vanaf het begin wordt gekeken
naar wat nog werkt(e) bij leerlingen. Deze bijdrage verduidelijkt eenaantal uitgangspunten en
methodieken die leerlingenbegeleiders kunnen helpen om in hun opdracht de eerste
oplossingsgerichte stappen te zetten
Trefwoord: leerling_begeleiding ; gedragsprobleem
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 6/16
* artikel
Een jongere met kanker
Trui Vercruysse, Astrid Indekeu
2009
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 22, aug. 2009. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-30
Een kind met kanker, het is en blijft een menselijk drama. Kanker bij kinderen verloopt vaak
agressiever en acuter dan bij volwassenen, maar gelukkig is de kans op genezingaanzienlijk. De
auteur beschrijft de impact van kanker op alle facetten van de schoolse functioneren van het
getroffen kind. Dit artikel is een leiddraad. Het legt uit aan de leerkracht, directies en
zorgcoördinatoren welke kansen en middelen benut kunnen worden om de leerling met kanker bij
het schoolgebeuren te betrekken. Als de school op een aangepaste manier een plaats behoudt in
het leven van een kankerpatiëntje, dan zorgt dat voor hoop en perspectief op de toekomst.
* artikel
Life Spice Crisis Interventie : een methodiek om met kinderen en jongeren in crisis om te
gaan
Franky D'Oosterlinck, Karen Dille, Eline Spriet
2009
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 22, aug. 2009. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-22
Kinderen die storend, moeilijk of onhandelbaar gedrag vertonen, stellen bijkomende uitdagingen aan
opvoeders een leerlingenbegeleiders.Dit artikel beschrijft welke bijdrage 'Life Spice Crisis
Interventie' (LSCI) kan leveren aan de begeleiding van leerlingen in crisis of conflict. LSCI is een
verbale interventiemethodiek die via gesprekken de jongeren helpt om tot zelfregulerend gedrag te
komen. Het artikel begint met een theoretisch deel over de historiek van LSCI, de conflictcyclus en
de verschillende nieuwe-kansinterventies. Daarna volgt een praktisch deel waarin de structuur van
een LSCI-gesprek wordt uitgewerkt en geïllustreerd aan de hand van een voorbeeld. Het artikel sluit
af met een overzicht van voorlopige onderzoeksresultaten.
* artikel
De No Blame-aanpak bij pesten
Leen Van den Brande
2009
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 22, aug. 2009. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-18
Ettertjes van pestkoppen, wees maar gerust dat ze rondlopen op scholen! Hoe onschuldig pesten
ook blijkt, voor de slachtoffers zijn er soms ernstige gevolgen. De vzw Leefsleutels stelt een nietbestraffende, kindvriendelijke aanpak voor om pestproblemen tegen te gaan : de zgn. 'No Blamemethode' speelt empathie een belangrijke rol. De groep, zowel daders als slachtoffers, wordt
aangesproken om samen te zoeken naar een oplossing. De auteur beschrijft de aanpak van deze in
Engeland succesvolle methode. waarschuwt tegelijk voor de problemen en valkuilen en schetst ook
de randvoorwaarden om succesvol te kunnen optreden.
Trefwoord: pesten ; kinderen ; zorg
* artikel
Beroepsgeheim en discretieplicht van de begeleider in de socio-emotionele omgang met
leerlingen binnen het onderwijs
Gracienne Lauwers
2009
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 22, aug. 2009. - rechten en plichten. - p. 1-16
Hoe ga je binnen een onderwijscontext om met zaken als beroepsgeheim, discretieplicht, gevoelige
informatie, noodsituaties, meldingsplicht? Voor de betrokkenen, CLB-medewerkers en personeel
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 7/16
van onderwijsinstellingen, is het niet eenvoudig om hierop te antwoorden. Dat heeft te maken met
de veelheid aan wetten, decreten en bepalingen. Bovendien is de gebruikte terminologie vaag en
abstract en is het niet altijd duidelijk wat in welke situatie de meest aangewezen reactie is.
De schrijver van dit artikel brengt orde in de chaos aan bepalingen en legt duidelijk uit wat al dan
niet in welke situatie en onder welk statuut.
Trefwoord: docent ; ondersteuning
* artikel
Mentale gezondheid en sociale cohesie : basisingrediënten voor geluk, een recept voor
scholen
Christine De Coninck
2009
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Begeleid zelfstandig leren. - Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 23, november 2009. - socioemotionele ontwikkeling en gezondheid. - p. 1-16
Is het niet de ultieme droom van elke leerkracht dat zijn leerlingen niet alleen goed presenteren,
maar zich ook prima in hun vel voelen op school? Een leerling die zich 'happy' voelt op school, zal
zichzelf ook beter gaan presteren.
Of zoals de auteur van dit artikel stelt: kwaliteitsvol onderwijs, mentale gezondheid en sociale
cohesie zijn fundamentele bouwstenen voor de verdere ontplooiing van de jeugdige leerlingen.
Met het invoeren van expliciet vakoverschrijdende eindtermen voor mentale gezondheid, krijgen de
scholen een instrument in handen om te proberen van elke leerling een gelukkige leerling te maken.
Trefwoord: leerling ; mentale_gezondheid ; eindterm
* artikel
Antwoorden op opvoedingsvragen van leerlingen met gedrags- en emotionele problemen
Christine De Coninck
2009
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 23, november 2009. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-20
De zorg voor leerlingen met gedrags- en emotionele problemen is niet eenvoudig! De problemen
van deze leerlingen kunnen immers diverse oorzaken hebben. Het opvolgen van probleemjongeren
vergt een multi-disciplinaire aanpak.
In dit artikel bespreken we de specifieke opvoedingsvragen van deze leerlingen en de mogelijke
antwoorden die een schoolteam hierop kan geven. We schetsen de voorwaarden die nodig zijn om
efficiënt op opvoedingsvragen van 'moeilijke' leerlingen in te gaan m.n. Het creëren van een gunstig
basisklimaat op school en het organiseren van doeltreffend onderwijs.
Trefwoord: leerling ; mentale_gezondheid ; gedrag ; emotionele_probleem
* artikel
De weg naar een holebivriendelijke school
Alexis Dewaele
2010
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 24, april 2010. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-18
Hoe tolerant zijn wij op school voor holibi-jongeren? Hebben wij een holebivriendelijke school? De
moeite waard om even over na te denken!
Dit artikel schetst de ambivalente positie van holebi-jongeren op school. Enerzijds leven ze in een
samenleving die holiboseksualiteit steeds beter lijkt te aanvaarden. Anderzijds voelen ze de
uitdagingen die gerelateerd zijn aan het opgroeien binnen een heteronormatief klimaat.
De auteur focust op mogelijke interventies en tips die kunnen leiden tot een maar holebivriendelijke
school. De lezer vindt achteraan ook een beknopt overzicht van beschikbaar educatief materiaal.
Trefwoord: leerling ; homoseksualiteit ; jongeren ; school
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 8/16
* artikel
De druppel holt zelfs een steen uit... : alcoholgebruik bij jongeren als uitdaging voor een
schoolbeleid
Patrick Lambrecht, Marc Tack
2007
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Begeleid zelfstandig leren. - Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 15, mei 2007. - socioemotionele ontwikkeling en gezondheid. - p. 1-22
Trefwoord: drugs ; jongeren ; onderwijs
* artikel
Suïcidaal gedrag van jongeren : naar een geestelijk gezondsheidsbeleid van de school
Karl Andriessen
2010
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Hand leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 25, november 2010. - socio-emotioneel ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-24
Trefwoord: school ; gezondheidsbeleid ; leerling
* artikel
Omgaan met autisme in de klas
Kobe Vanhoy
2010
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 25, november 2010. - socio-emotioneel ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-24
Trefwoord: school ; autisme ; leerling
* artikel
Jongeren en hun eetgewoonten : kapstokken voor leerlingbegeleiders !
An Vandeputte
2011
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 26, januari 2011. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-16
Eten kan een smakelijk, gezellig en sociaal gebeuren zijn, maar het kan ook voor problemen zorgen,
niet in de laatste plaats voor jongeren. Te veel of te weinig, gezond of ongezond, regelmatig alleen
of samen…. Hoe ga je daar als leerkracht of begeleider mee om? Hoe maak je het thema
bespreekbaar in de klas? Wat doe je als je signalen van problematisch eetgedrag opvangt? De
auteur geeft hier een aantal kapstokken voor het uitbouwen van een houding i.v.m. dit thema
bijjongeren. En beschrijft vervolgens een stappenplan voor het voorkomen, herkennen en
aanpakken van problemen. Interessant leesvoer voor iedereen die met jongeren werkt!
Trefwoord: jongeren ; eetgedrag ; preventie
* artikel
ADHD binnen en buiten de onderwijscontext : van symptoomherkenning tot effectieve
interventie
Dieter Baeyens, Lotte Van Dyck, Marina Danckaerts
2011
Isbn: 9030115890
Vocvobib: 11
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 9/16
In: Handboek leerlingenbegeleiding 2. - Afl. 26, januari 2011. - socio-emotionele ontwikkeling en
gezondheid. - p. 1-28
Over ADHD is al heel wat geschreven, maar er zijn dan ook steeds meer kinderen en jongeren die
aan deze stoornis lijden — of niet soms? In dit artikel wordt eerst uitgebreid en helder beschreven
aan welke criteria een kind of jongere moet beantwoorden voor de diagnose ADHD kan worden
gesteld. Hieruit blijkt al dat dit bepaald geen eenvoudig proces is en dat we niet te snel moeten
zeggen : ‘ Dat is weer een typisch geval van ADHD.’ Bovendien komt deze stoornis bij iedereen
weer op een andere manier tot uiting. Vervolgens gaan de auteurs in op de mogelijke behandeling
van kinderen en jongeren met ADHD, zowel binnen als buiten de school. Zij wijzen daarbij
uitdrukkelijk op het belang van een goede communicatie tussen professionals uit de
onderwijscontext en hulpverleners.
Trefwoord: jongeren ; ADHD ; zorg ; leerstoornis
* artikel
De rafelrand ontrafeld : een doelmatig aanbod voor zorgleerlingen
Ton Eimers, Mariska Roelofs
2011
Vocvobib: 16
In: Meso magazine. - Jrg. 31 (2011), nr. 177, p. 16-20
Alhoewel de problematiek van jongeren met leerbeperkingen of met psychische of sociale
problemen van alle tijden is, lukt het maar niet om voor deze groep een duurzaam aanbod van
onderwijs met extra zorg te creëren. Wel is er in de afgelopen jaren vooruitgang geboekt,
bijvoorbeeld ten aanzien van het terugdringen van het voortijdig schoolverlaten en de invoering van
zorgadviesteams in het voortgezet onderwijs. Eimers en Roelofs bespreken deze ontwikkelingen,
mede in het licht van passend onderwijs en het actieplan Focus op vakmanschap 2011-2015. Zij
stuiten daarbij op twee hardnekkige vraagstukken: het definitievraagstuk en de regierol van de
gemeente.
Trefwoord: leerbeperking ; schoolverlaten ; voortgezet_onderwijs ; zorg
* artikel
Pedagogisch belonen en straffen
W. Verniers
2010
Vocvobib: 26
In: Informatie Vernieuwing Onderwijs (IVO), jrg. 31 (2010), nr. 121, p. 31-50
De auteur stond 23 jaar voor de klas in aso en tso. Sinds 6 jaar is hij directeur van een aso-bso-tsoschool. Zijn jarenlange praktijkervaring heeft hij afgetoetst aan recente inzichten uit de psychologie,
pedagogie, ethologie en evolutiebiologie. Deze tekst is een samenvatting van een nascholing die hij
geeft.
Trefwoord: onderwijs ; school ; tucht ; probleem_jongeren ; klassituatie
; docent ;
pedagogische_begeleiding ; pedagogiek ; straf ; beloning
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 10/16
Achtergrondliteratuur
* boek
Van psycho-analyse naar themagecentreerde interactie [TGI] : basisteksten
Ruth Cohn
Nelissen
1997
200 p.
Isbn: 9024413974
Aanwijsnr.: 99-398
Vocvobib: 25
Dit boek is geen systematische inleiding in de grondregels van de Themagecentreerde Interactie
(TGI), maar een selectie uit het Duits en Engels vertaalde artikelen die de ontstaansgeschiedenis en
achtergronden van de TGI beschrijven. In dit boek wordt het proces beschreven hoe vanuit
persoonlijke ervaringen en vanuit werk en studie een psycho-therapeutische en pedagogische
methode is gegroeid: het systeem van de Themagecentreerde Interactie.
De themagecentreerde interactie (TGI) is een systeem, een manier om de werkelijkheid te
benaderen. Het is een waardegebonden manier van 'zich bevinden temidden van mensen,
samenzijn en verantwoordelijk handelen.' R. Cohn werkt al jaren aan een pedagogischtherapeutisch systeem, gebouwd op axioma's. Van die axioma's worden grondregels afgeleid die
weer verder worden geconcretiseerd in werkprincipes voor het leiden van zichzelf en anderen. TGI
moet leiden tot levend-leren. Dit boek levert geen systematische inleiding op TGI maar een
geïnspireerd verslag op het werk van Cohn. Voor mensen die niet goed thuis zijn in de
psychoanalyse, groepsdynamica en Gestalttherapie, gaat er een hoop verloren. De lezer wordt in
het diepe gegooid. Voor een kleine lezerskring een zeer inspirerend en enthousiast boek
Trefwoord: model ; interactie ; leren ; participatie ; leerproces ; intermenselijke_relatie ;
psychoanalyse ;
* boek
Geheugenstoornissen bij jong en oud. Onderzoek en praktijk
Evert Thiery, Peter Paul De Deyn, Jan Scheiris (red.)
Acco
2003
434 p.
Isbn: 9033448947
Aanwijsnr.: 04-40
Vocvobib: 16
Het geheugen vormt één van de basispijlers van ons bestaan. Dankzij research en praktijk in de
laatste decennia zijn we heel wat te weten gekomen over de mechanismen en stoornissen ervan bij
kinderen, adolescenten, volwassenen en ouderen. De biologische, psychologische en sociale
determinanten raken langzamerhand gekend. Geheugenmodellen worden geconfronteerd met
onderzoek op het vlak van genetica, beeldvorming, enz. Diagnostiek en medische behandeling
evenals revalidatie en nazorg raken steeds beter gestructureerd en uitgebouwd in de
gezondheidszorg. Deze publicatie weerspiegelt deze stand van zaken waarbij wordt betracht
geheugenstoornissen zowel bij jongeren als bij ouderen beter te begrijpen om ze beter te kunnen
opvangen. Na bijdragen over biologische tot neuropsychologische research wordt ingegaan op het
diagnostische onderzoek bij verworven geheugenstoornissen, waarna de kliniek van
geheugenstoornissen bij volwassenen en kinderen breed aan de orde komt. Het boek richt zich niet
alleen tot artsen en psychologen, maar ook tot al wie betrokken is bij de behandeling, opvang en
begeleiding van kinderen en volwassenen met geheugenproblemen. In een heldere stijl en een
bevattelijke taal worden aan een breed lezerspubliekzowel nieuwe inzichten als praktische
informatie geboden.
Trefwoord: leermoeilijkheid ; geheugen ; memoriseren ; techniek ; cognitieve_ontwikkeling ;
diagnose ; onderzoek
* E_document
Sociale competentie langs de meetlat : het bestrijden en
onderwijsachterstand; het evalueren en meten van sociale competentie
Geert ten Dam, Monique Volman, Karin Westerbeek ... et al.
Transferpunt Onderwijsachterstanden
voorkomen
van
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 11/16
2003
224 p.
Vocvobib: 14
L:\E_documenten\14\sociale competentie.pdf
Wat meten we als we sociale competentie van kinderen en jongeren meten? Twee definities van
sociale competentie zijn mogelijk: als onderdeel van de psychologische ontwikkeling van jongeren
en vanuit het perspectief van sociale participatie en kritisch burgerschap. De laatste benadering
biedt de meeste aanknopingspunten voor het invoeren van sociale competentie als onderwijsdoel.
Trefwoord: sociale_vaardigheid ; jeugdige ; Nederland ; participatie ; maatschappij ; meetinstrument
; opvoeding_en_onderwijs
* boek
Zorgmap TKO Antwerpen
Anita Schelkens, Ilse VAndervelden, Erna Van den Eynde
TKO
2006
Aanwijsnr.: 08-098
Vocvobib: 16
http://www.vocvo.be/edesk?&orl=1&ssn=5466d1e9e4b279afd89b34d43518e34240544788&lng=1&
pge=3619&sare=974
Van leermoeilijkheden naar leermogelijkheden
In CVO Tweedekansonderwijs Antwerpen volgt een zeer specifiek publiek les: uitsluitend drop-outs
uit het secundair onderwijs – allen zijn m.a.w. laaggeschoold. Deze kwetsbare doelgroep heeft nood
aan extra zorg. Het is onze belangrijkste doelstelling hun maatschappelijke kansen te keren. Om alle
cursisten een gelijke kans te geven het diploma secundair onderwijs ‘in te halen’ mogen we hen
geen gelijke behandeling geven – integendeel!
Sinds een paar jaar zijn we gestart met het uitwerken van een beleid rond leerproblemen en
leerstoornissen. Een zorgteam, bestaande uit 2 psychologen en een zorgleerkracht, werkten een
extra begeleidingssysteem uit rond 4 grote terreinen: leerstoornissen – faalangst – leren leren en
psychosociale zorg. Dit beleid behelst het informeren, begeleiden en ondersteunen van leerkrachten
en cursisten met betrekking tot de aangeboden zorg. Leerkrachten én cursisten worden actief
betrokken bij de uitwerking, toepassing, opvolging én bijsturing van wat wordt ontwikkeld. De digitale
informatie in deze zorgmap is dan ook nogvolop in ontwikkeling en kan steeds worden aangepast
aan nieuwe noden en behoeften, zowel van personeel als cursisten.
Toch vinden wij het belangrijk dat wij deze informatie en reeds uitgewerkte materialen ter
beschikking kunnen stellen van andere CVO’s, die met eenzelfde doelgroep werken. Wij staan
echter altijd open voor opmerkingen, nieuwe ideeën en verbeteringen.
Anita Schelkens, [email protected]
Ilse Vandervelden , [email protected]
Erna Van den Eynde, [email protected]
bijlage zorgkaartTKO Antwerpen : november 2007
Trefwoord: leerstoornis ; faalangst ; zorgleerkracht ; leren_leren ; tweedekansonderwijs ;
secundair_onderwijs ; educatieve_begeleiding
* boek
Handelsgerichte diagnostiek : een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering bij
onderwijsleerproblemen
Noelle Pameijer, Tanja van Beukering
Acco
1997, 2007 (vierde druk)
398 p.
Isbn: 9 334 5533 9
Aanwijsnr.: 08-251
Vocvobib: 15
Handelingsgerichte diagnostiek is een praktijkmodel met vijf fasen: intake, strategie, onderzoek,
indicering en advisering. De eerste druk (1997) beschreef vooral procedurele richtlijnen. Dit boek
besteedt explicieter aandacht aan vakinhoudelijke aspecten van diagnostiek. Het is gebaseerd op
de nieuwste versie van De diagnostische cyclus van De Bruyn e.a. (2003). Beslissingen die de
diagnost moet nemen zijn scherper verwoord. Er is meer oog voor diagnostiek van de onderwijsleerLiteratuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 12/16
en opvoedingssituatie: Wat gaat hierin goed en wat zou beter kunnen? Bovendien is er meer
aandacht voor de samenwerking met school, ouders en kind, en voor hun positieve kenmerken. De
werkwijze is afgestemd op recente beroepsethische richtlijnen. Het model is zowel mono- als
multidisciplinair toe te passen. Concrete handvatten voor gesprekken met school, ouders en kind
zijn toegevoegd, evenals observatie-instrumenten. Verder zijn voorbeeldformulieren en vragenlijsten uitgewerkt. Ervaringen uit tien jaar implementatie van HGD zijn in iedere fase verwerkt:
Wat werkt wel en wat niet? Orthopedagogen en psychologen zijn de primaire doelgroep van dit
boek.
Daarnaast
kan
het
interessant
zijn
voor
onderwijskundigen,
jeugdartsen,
schoolmaatschappelijk deskundigen, intern en ambulant begeleiders, remedial teachers, mentoren
en zorgcoördinatoren.
Trefwoord: handelsgericht ; diagnose ; praktijk ; advies ; evalueren ; cursist
* boek
Handboek : orthopedagogische hulpverlening 1 : een orthopedagogisch perspectief op
kinderen en jongeren met problemen
Hans Grietens, Johan Vanderfaeillie, Walter Hellinckx en Wied Ruijssenaars (red.)
Acco
2001, 2007 (tweede druk)
425 p.
Isbn: 9 334 5978 8
Aanwijsnr.: 08-252
Vocvobib: 16
Orthopedagogen, psychologen, maatschappelijk werkers, artsen, sociaal-verpleegkundigen,
schoolhoofden en veel andere beroepsgroepen worden vaak geconfronteerd met de pedagogische
handelingsverlegenheid van ouders, leerkrachten, beroepsopvoeders. Uit de talrijke vragen
waarmee de auteurs tijdens opleidingen en nascholingen voor diverse beroepsgroepen
geconfronteerd worden blijkt de behoefte aan een boek dat op een snelle en bevattelijke manier
informatie biedt. Een boek dat inzicht geeft in de verschillende problemen en handicaps die bij
kinderen en jongeren voorkomen. Het is immers niet eenvoudig om een antwoord te geven op de
specifieke opvoedingsbehoeften van die kinderen. Naast algemene bijdragen over kinderen met
gedragsproblemen, leerstoornissen, handicaps, enzovoort, wordt aandacht besteed aan bijzondere
doelgroepen in de hulpverlening: jeugdige delinquenten, kinderen met autismespectrumstoornissen,
vluchtelingenkinderen.Dit handboek is een informatiebron voor iedereen die beroepshalve met
pedagogische vragen en problemen geconfronteerd wordt. Ten slotte kan het als handboek worden
gebruikt in universitaire opleidingen en aan hogescholen in Vlaanderen en Nederland.
Trefwoord: orthopedagogiek ; praktijk ; advies ; gehandicapte ; zorg ; gedragsprobleem
E_document
Studeren met een functiebeperking
Marianne Verhallen
Open Universiteit Nederland
2008
02 p.
Vocvobib: 16
L:\E_documenten\16\Studerenmeteenfunctiebeperking.pdf
De Open Universiteit Nederland vindt het belangrijk alle studenten de mogelijkheid te bieden om hun
studie succesvol af te ronden en streeft ernaar de opleidingen toegankelijk te maken voor studenten
met een functiebeperking. U bekijkt samen met de adviseur Studeren met een functiebeperking,
mw. Cleo Merckx, hoe eventuele hindernissen voor u weggenomen kunnen worden.
De Open Universiteit is de universiteit voor een Leven Lang Leren. Ons onderwijs kenmerkt zich
door openheid, flexibiliteiten kwaliteit. In onze cursussen en wetenschappelijke opleidingen
(bachelor en master) passen we de nieuwste technologieën en onderwijskundige inzichten toe.
Deze brochure geeft u een globaal overzicht van de regelingen en voorzieningen die er zijn, zodat u
een indruk krijgt op welke wijze studeren voor u mogelijk is. Ook zijn er verwijzingen opgenomen
naar personen, instanties en overige informatiebronnen.
Hoofdstuk 2 Mogelijkheden en voorzieningen bij beperkingen
2.1 Visuele functiebeperking
2.2 Auditieve functiebeperking
2.3 Motorische functiebeperking
2.4 Chronische ziekte
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 13/16
2.5 Psychische functiebeperkingen
2.6 Leerstoornis
2.7 Tijdelijke beperking
2.8 Melding beperking
Trefwoord: onderwijs ; vorming ; hoger_onderwijs ; volwassenenonderwijs ; functiebeperking ;
E_leren ; zelfstandig_leren ; Nederland ; Vlaanderen
* boek
Leerproblemen en leerstoornissen: remedial teaching en behandeling : hulpschema's voor
opleiding en praktijk
A. J. J. M. Ruijssenaars
Lemniscaat Publishers
2004
124 p.
Isbn: 9789056373931
Aanwijsnr.: 09-249
Vocvobib: 16
Aan de hand van concrete schema's wordt het cyclisch proces van handelingsgerichte diagnostiek,
behandeling en evaluatie van leerproblemen en leerstoornissen op verschillende beslissingsniveaus
beschreven en uitgewerkt om zo bij stagnatie van dit proces tot een doelgericht en adaptief
handelingsplan te komen. In het begin van het boek worden de algemene kaders besproken en
begrippen geformuleerd, gevolgd door een aantal analyse- en beslissingsmodellen met betrekking
tot taak-, instructie- en leerlingspecifieke kenmerken. Op deze manier tracht men de lezers, remedial
teachers en academici in opleiding en praktijk op een zeer concrete, praktische manier zicht te
geven op de zinvolle combinatie van remediale kennis met psychologische theorieën over cognitieve
vaardigheden en functiegebieden die gerelateerd zijn aan het taal- en rekenproces. Dit
leerwerkboek, geschreven door de gerenommeerde hoogleraar in de orthopedagogiek, sluit af met
een overzicht van effectstudies, een concrete uitwerking van het handelingsplan en praktische
opdrachten voor studenten.
Trefwoord: leerprobleem ; remedial_teaching ; orthopedagogiek ; leerstoornis ; student ;zorg
E_document
Handicap + studiemenu compleet
Marianne Verhallen
Advies van de Commissie Maatstaf
2010
Vocvobib: 16
L:\E_documenten\16\handicap + studiemenu compleet.pdf
handicap + studie, expertisecentrum voor onderwijs en handicap, stimuleert dat jongeren met een
handicap of chronische ziekte succesvol kunnen studeren in de opleiding van hun keuze in het
hoger onderwijs. In Nederland studeren ruim 75.000 studenten met een functiebeperking zoals een
chronische ziekte, dyslexie of psychische problemen. Meer dan de helft van deze groep ondervindt
hierdoor studiebelemmeringen, loopt studievertraging op of moet de studie staken.
handicap + studie is er voor de studenten met een handicap of chronische ziekte, die het recht
hebben op aanpassingen en voorzieningen op basis van de Wet Gelijke Behandeling op grond van
handicap of chronische ziekte (WGBh/cz). Naast studenten weten ook professionals uit het hoger
onderwijs
(beleidsmedewerker,
studieloopbaanbegeleider,
studentendecaan,
docent,
examencommissielid)
handicap + studie te vinden.
Op de hogescholen en universiteiten ontstaat steeds meer kennis en ervaring over studeren met
een handicap sinds de komst van de WGBh/cz en door de diverse subsidieprogramma’s van de
overheid.
handicap + studie wil hier in haar dienstverlening op aan sluiten.
Daarom breng ik dit overzicht met wat handicap + studie allemaal te bieden heeft voor de
hogescholen en universiteiten graag onder uw aandacht. Het is een smakelijk menu geworden.
Student, studentendecaan, studieadviseur, beleidsmaker leidinggevende of bestuurder in het hoger
onderwijs: deze publicatie wil laten zien hoe u van handicap + studie kunt profiteren!
Trefwoord: onderwijs ; zorg ; hoger_onderwijs ; functiebeperking
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 14/16
dvd
Leren en werken met autisme
Departement Onderwijs en Vorming. Afdeling Strategische Beleidsondersteuning
2010
Aanwijsnr.: 10-115
Vocvobib: 16
De DVD is bedoeld voor al wie in het gewone en buitengewone onderwijs te maken heeft met
leerlingen met een autismespectrumstoornis: directies, leerkrachten, paramedisch, medisch, sociaal,
psychologisch
en
orthopedagogisch
personeel,
GON-begeleiders,
CLB-medewerkers,
zorgcoördinatoren, ... Wegens de specifieke invalshoek (stage & tewerkstelling) zijn de instrumenten
vooral bruikbaar in het secundair onderwijs.
Trefwoord: buitengewoon_onderwijs ; autisme ; autismespectrumstoornis ; leerling ; directie ; zorg ;
secundair_onderwijs ; zorgcoördinator ; ICT ; docent
* boek
Alles over pesten
Jan Ruigrok
Quirijn
2010
217 p.
Isbn: 978-90-79596-12-6
Aanwijsnr.: 11-002
Vocvobib: 16
Dit boek is een ruimteschip waarmee je door het pestuniversum van het onderwijs kunt navigeren.
Er bestaan er meer en ieder ruimteschip heeft zijn eigen besturingssysteem. Allemaal anders, vaak
niet beter of slechter. Dat van dit boek bestaat uit vier elementen die zo op elkaar zijn afgestemd,
dat ze elkaars kwaliteiten versterken. Die vier elementen zijn: verbinding, loyaliteit, herstelgericht
werken en de Transactionele Analyse.
Verbinding, loyaliteit en herstel vormen in het boek zulke belangrijke elementen dat, wanneer je daar
op een goede manier vorm aan geeft, je alles in huis hebt om pesten op een goede manier aan te
pakken. Vandaar de uitdagende titel van dit boek: Alles over Pesten.
Trefwoord: zorg ; onderwijs ; psychologie ; pesten ; persoonlijkheid ; gedrag ; communicatie ;
werkvorm
* boek
Werken aan een inclusieve samenleving : goede praktijken
Anouk Bolsenbroek, Douwe van Houten
Nelissen
2010
174 p.
Isbn: 9024418631
Aanwijsnr.: 11-108
Vocvobib: 43
Een inclusieve samenleving is een samenleving waar iedereen tot zijn recht kan komen.
Het maakt niet uit welke culturele achtergrond, gender, leeftijd, talenten of beperkingen iemand
heeft. Iedereen neemt op een gelijkwaardige manier deel aan de maatschappij.
Mensen worden aangesproken op hun mogelijkheden, niet op hun beperkingen.
Voor veel mensen lijkt dit een onhaalbaar streven. Kunnen kinderen met een verstandelijke
beperking samen met leerlingen zonder beperkingen onderwijs volgen? Is het mogelijk dat blinde
mensen op een gelijkwaardige manier participeren in het arbeidsproces? En hoe zit het met de
deelname van ouderen aan de samenleving? Of met mensen met psychische problematiek?
In dit boek maken de auteurs zich sterk voor het ideaal van de inclusieve samenleving.
Aan de hand van praktijkvoorbeelden laten zij zien dat het mogelijk is dat ieder individu participeert
op zijn eigen manier, hoe wenselijk dat eigenlijk is, en hoe iedereen in kleine stapjes aan de
inclusieve samenleving kan werken.
Werken aan een inclusieve samenleving is bedoeld voor eenieder die persoonlijk of beroepshalve in
het ideaal van een inclusieve samenleving geïnteresseerd is. Ook studenten, beleidsmakers en
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 15/16
professionals die snel wegwijs willen worden in de theorie en praktijk van inclusie vinden in dit boek
een goede bron van informatie.
Trefwoord: samenleving ; cultureel ; maatschappij ; gender ; leeftijd ; talent ; beperking
* boek
Wat is goed onderwijs : bijdragen uit de onderwijssociologie
Ruud Klarus, Arjan Dieleman
Boom Lemma uitgevers
2008
176 p.
Isbn: 9789059312043
Aanwijsnr.: 11-122
Vocvobib: 25
Wat is goed onderwijs? Deze vraag blijft de gemoederen volop bezig houden. Gelukkig maar, want
zonder discussie over deze vraag is er ook geen goed onderwijs. In dit boek vindt u niet 'de
definitieve waarheid' over goed onderwijs. Die waarheden zullen we telkens opnieuw moeten
formuleren op basis van relevante en actuele kennis.
:In dit boek, het eerste in een reeks, staan vragen centraal waarop vanuit een sociologische
invalshoek antwoorden gegeven worden. Hoe verloopt de interactie in de klas tussen leerlingen en
tussen leraren en leerlingen. Wat is er voor nodig om leerlingen te ondersteunen bij hun
studiekeuze? Wat speelt er zich af in de wereld tussen school en thuis in de eigen jeugdculturen van
leerlingen? Hoe komt het dat leerlingen met een niet-westerse culturele achtergrond meer moeite
hebben met hun schoolloopbaan? Hoe wordt een goede aansluiting gevonden tussen onderwijs en
arbeid? En niet de minst belangrijke vraag: levert het onderwijs een bijdrage aan het bestendigen of
juist aan het verkleinen van sociale ongelijkheid?
Trefwoord: onderwijs ; didactiek ; onderwijskunde ; hoger_beroepsonderwijs
Website
Leermiddelen
Literatuurlijst Vocvo-bibliotheek
Pag. 16/16