WATERNOODSYMPOSIUM ONTWERPEN EN DIMENSIONEREN VAN ONT- EN AFWATERING WORKSHOPS 1. Langbroekerwetering – Joost Heijkers en Eric Haddink (HDSR) Het Langbroekerwetering-gebied bevindt zich op de flank van de Utrechtse Heuvelrug en bestaat deels uit rivierklei en deels uit zand. Het gebied kenmerkt zich door een mozaiek van natuur- en landbouwgebieden, en telt tevens enkele stedelijke kernen. Dit alles maakt het lastig om voor het gebied een waterhuishouding in te richten waarmee alle functies gebaat zijn. Daarom heeft het waterschap veel tijd geinvesteerd in de bouw van een hydrologisch model-instrumentarium waarmee vele inrichtingsvarianten (in termen van verscheidende peilbeheersvarianten en dimensies van het ont- en afwateringsysteem) zijn doorgerekend. Naast hydrologische modellering is ook het optimalisatie-instrument Waterwijs ingezet, alsmede het Waternoodinstrumentarium. In de workshop worden de volgende accenten gelegd: Integrale benadering waarin ook waterkwaliteit is meegenomen; Gegevensverzameling ten behoeve van modellering; Aanpak dimensionering ont- en afwateringsystemen. 2. Streukelerzijl – Sam Peter Bakker (Groot Salland) Streukelerzijl is een bemaald gebied van 18.000 ha. De vraag die bij de herinrichting van dit gebied centraal staat is: hoe het peil te beheersen om wateroverlast tegen gaan? Het waterschap heeft gekozen voor een benadering van zowel grond- als oppervlaktewater. In samenspraak met het gebied zijn oplossingen gegenereerd conform de Waternood filosofie. Door deze gebiedsaanpak is het gelukt om gronden te verwerven voor berging. Het resultaat is minder afvoer en meer berging. In de workshop worden de volgende accenten gelegd: Ontwerp minder gebaseerd op normen, cultuurtechnisch vademecum losgelaten, samen met het gebied vrijer ontwerp tot stand gekomen. Hoe ontwerp je hydraulisch en hydrologisch? Vasthouden hoe doe je dat? 3. Onner- en Oostpolder – Peter van den Berg van Saparoea en Henk Roskam (DLG Groningen) Voor de Onner- en Oostpolder in Groningen is een aantal jaren geleden een landinrichtingsbesluit genomen. Er lag een landinrichtingsplan klaar, gemaakt met behulp van DIWA (gebaseerd op cultuurtechnisch vademecum). In de besteksfase is het ontwerp bijgestuurd en heeft een omslag plaatsgevonden naar een plan ontworpen met behulp van SOBEK (Rainfall Runoff en Channel Flow). Van stationair naar niet-stationair. In het nieuwe ontwerpproces is tegelijkertijd getoetst aan de werknormen voor wateroverlast. Speciale aandacht was nodig voor gebieden waar in de huidige situatie moet worden voldaan aan landbouweisen, maar waar in de toekomst natuur zal komen. In de workshop worden de volgende accenten gelegd: Hoe kun je ontwerpen vanuit de verschillende eisen die functies stellen? Hoe kun je uit Sobek gebiedsspecifieke afvoercoëfficiënten afleiden zonder je te baseren op het cultuurtechnisch vademecum? 4. Ontwerpen vanuit de eisen van de ecologie - Gertie Schmidt en Jeroen van der Scheer (Waterschap Regge en Dinkel) Het waterschap Regge en Dinkel en de Dienst Landelijk Gebied zijn in 2004 een Pilot Waternood gestart voor een representatief stroomgebied in Twente. Door het huidige en gewenste grond- en oppervlaktewaterregime in concrete getallen (peilen, stroomsnelheden ed.) te vertalen en te beschrijven is de basis gelegd om een hydraulisch ontwerp te kunnen maken. Dit ontwerp wordt op dit moment besteksgereed gemaakt. Bij het vaststellen van het OOR is gezocht naar (hydromorfologische) indicatoren en doelwaarden die én relevant zijn voor het aquatisch-ecologisch functioneren van de beeksystemen én functioneel zijn in het ontwerpproces. Zo zijn de uiteindelijk gekozen doelwaarden voor de gewenste minimum en maximum stroomsnelheden de uitkomst van een iteratief proces, waarbij uiteindelijk de beschikbare literatuur- en ervaringskennis is vertaald in waarden voor hydraulische modelparameters. In de workshop worden de volgende accenten gelegd: Hoe beschrijf je de huidige en gewenste situatie zodanig, dat je het watersysteem hierop kunt ontwerpen? Welke parameters voor een hydraulisch ontwerp kunnen/moeten vanuit de ecologie aangeleverd worden? Hoe ziet het ontwerp er uit en voldoet dit aan de verwachtingen? Deze workshop zal de verbinding leggen tussen ecologische en hydraulische aspecten waarbij zal blijken dat ecologie niet altijd ‘vaag’ is en hydraulica niet altijd ‘hard’.