Leerstofanalyse en vragenlijst geoactueel

Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
NRC Artikel van 19 september 2011
http://www.nrc.nl/nieuws/2011/09/19/dodental-aardbeving-india-loopt-op/
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Leerstofanalyse
1. belangrijke leerstof elementen
feiten: van de buitenwereld afgesloten rampgebied, aardbeving met kracht 6,9,
heftige naschokken (6,1 en 5,3), epicentrum in deelstaat Sikkim, 25 doden, tot in
Delhi te voelen en ook in China en Nepal doden, dunbevolkte regio, afgelegen,
militairen zoeken naar overlevenden, modderstroom, gebouwen verwoest
gebied: rampen, natuurcatastrofen
begrippen: aardbeving, platentektoniek, epicentrum, hypocentrum, aardkorst, schaal
van Richter, naschok, modderstroom, rampenmanagement, dunbevolkt gebied
regels: spanning bij beweging tussen 2 platen kan een aardbeving veroorzaken, de
opgebouwde spanning ontlaadt zich in een breuk. Het zwaartepunt van de
energiedichtheid is het hypocentrum (vaak op rond 30 km diepte, maar kan zich tot
op 700 km diepte bevinden), het punt loodrecht naar boven is het epicentrum. Een
naschok scoort altijd lager op de schaal van Richter. De schaal van Richter geeft de
sterkte van een aardbeving aan.
In dunbevolkte gebieden vergen nogal krachtige tot zware aardbevingen weinig
slachtoffers. In afgelegen gebieden is het rampenmanagement moeilijker.
Bijkomende verschijnselen van aardbevingen zoals modderstromen of tsunamis
veroorzaken meer slachtoffers.
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Achtergrondinformatie grafieken etc.
Uit: http://nl.wikipedia.org/wiki/Epicentrum
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Sterkte
volgens
Richter
0 tot 1,9
2 tot 2,9
Beschrijving
Uitwerking
Minuscuul
Zeer licht
3 tot 3,9
Licht
4 tot 4,9
Gemiddeld
5 tot 5,9
Vrij krachtig
6 tot 6,9
Krachtig
7 tot 7,9
Zwaar
8 tot 8,9
Zeer zwaar
9,0 tot 9,9
Catastrofaal
Alleen waargenomen door seismografen.
Meetbaar; wordt slechts door weinig mensen
waargenomen.
Veel mensen nemen trillingen als van een voorbijrijdende
vrachtwagen waar; hooguit zeer lichte schade mogelijk
zoals losse dakpannen.
Door vrijwel iedereen gevoelde trillingen als van zwaar
voorbijrijdend verkeer;. lichte schade mogelijk.
Heftige trillingen die door iedereen met schrik worden
waargenomen. Lichte tot matige schade aan gewone
gebouwen zoals scheuren in stucwerk; oude en zwakke
gebouwen kunnen zware schade oplopen of zelfs al
(gedeeltelijk) instorten. Over het algemeen geen sprake van
levensgevaar, wel gevaar van verwondingen.
Wordt door alle betrokkenen met grote schrik ervaren.
paniek; mensen verlaten snel hun huizen; grote scheuren in
wegdek; veel gebouwen lopen matige tot zware schade op;
tientallen doden en gewonden mogelijk; aan de kust kunnen
vloedgolven optreden; grote schade mogelijk binnen een
straal van meer dan 150 kilometer.
Grootschalige paniek; mensen trachten in paniek naar
buiten te komen; acuut levensgevaar in veel gebouwen;
alleen sterke gebouwen blijven staan; grond kan helemaal
openscheuren; sommige bomen ontwortelen; vaak
honderden doden en gewonden; gas- en waterleidingen
breken; gedeeltelijk catastrofale gevolgen; aan kusten grote
vloedgolven mogelijk.
Grote verwoesting; vrijwel alle gebouwen worden
onbewoonbaar of storten helemaal in; mogelijk vele
duizenden doden en gewonden; bomen ontwortelen
massaal; elektriciteitspalen begeven het; acuut
levensgevaar zowel binnen als buiten gebouwen; aan
kusten catastrofale, tot 40 meter hoge vloedgolven
mogelijk.
Grote ramp met mogelijk totale verwoesting over duizenden
kilometers; alle gebouwen storten volledig in; lokale
aardschollen verschuiven; rotsen en gebergtes kunnen
scheuren; honderdduizenden of zelfs miljoenen doden en
gewonden mogelijk en plaatselijk zelfs volledige vernietiging
van alle leven; enorme vloedgolven die mogelijk meerdere
continenten zullen aantasten. Verder mogelijk: grote
verschuivingen van de tektonische platen; verschijnen,
verschuiven of verdwijnen van delen van landen en
eilanden; vorming van nieuwe subductiezones; verandering
van de nutatie of de omwentelingssnelheid van de aarde.
Uit: http://nl.wikipedia.org/wiki/Schaal_van_Richter
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Werkblad bij het artikel
1. Waar speelt het artikel?
2. Bekijk de kaart van Zuidwest Azië in het atlas (GB 53. editie blz. 138/139). In
welk vak ligt de deelstaat Sikkim? Wat is ongeveer de afstand tussen Sikkim
en Delhi? Wat is de afstand van Sikkim naar Kathmandu? Welke landen
grenzen aan de deelstaat Sikkim?
3. Wat is er gaande? Vat het artikel kort samen.
4. Hoe zwaar was de aardbeving?
5. Tot hoever kon je de aardbeving voelen?
6. Bekijk nog een de kaart in het bosatlas. In het artikel zijn een aantal steden /
regio’s genoemd waar de aardbeving voelbaar was. Waar zou je nog
verwachten dat de aardbeving voelbaar was? Noem regio’s, steden of landen
die niet in het artikel staan.
7. Welke geografische begrippen, die je wellicht nog niet kent, kom je in het
artikel tegen?
8. Wat is een naschok?
9. Wat is een epicentrum?
10. Bekijk de schaal van Richter in de bijlage. Wat geeft deze aan?
11. Beoordeel de volgende aardbevingen op basis van de schaal van Richter.
a) Bij de aardbeving in de Indische oceaan (voor Sumatra) starven ongeveer
230.000 mensen, 1,7 miljoen mensen werden dakloos. Er was sprake van
een tsunami.
b) Bij de Tokoku-aardbeving in Japan 2011 starven meer dan 15.700
mensen. Door de navolgende tsunami en overstromingen vielen
kernreactoren uit.
c) Bij de San-Francisco aardbeving van 1906 vielen ongeveer 3000 doden
en werden 250.000 mensen dakloos.
d) Bij de goedevrijdag-aardbeving in Alaska was de tsunami 67 m hoog. Er
starven 125 mensen. Er was grote schade in Anchorage, 120 km weg van
het epicentrum.
12. Waarom zijn er in India maar 25 doden en 50 gewonden gevallen?
13. Waarom heeft de politie nog geen zicht op de schade?
14. Waarom is er juist in de regio Sikkim in India een aardbeving geweest?
Gebruik hierbij de tektonische kaart van de aarde (GB, blz. 192, kaart B)
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Bijlage bij het werkblad met de Schaal van Richter
Sterkte
Beschrijving
Uitwerking
volgens
Richter
0 tot 1,9
Minuscuul
Alleen waargenomen door seismografen.
2 tot 2,9
Zeer licht
Meetbaar; wordt slechts door weinig mensen
waargenomen.
3 tot 3,9
Licht
Veel mensen nemen trillingen als van een voorbijrijdende
vrachtwagen waar; hooguit zeer lichte schade mogelijk
zoals losse dakpannen.
4 tot 4,9
Gemiddeld
Door vrijwel iedereen gevoelde trillingen als van zwaar
voorbijrijdend verkeer;. lichte schade mogelijk.
5 tot 5,9
Vrij krachtig
Heftige trillingen die door iedereen met schrik worden
waargenomen. Lichte tot matige schade aan gewone
gebouwen zoals scheuren in stucwerk; oude en zwakke
gebouwen kunnen zware schade oplopen of zelfs al
(gedeeltelijk) instorten. Over het algemeen geen sprake van
levensgevaar, wel gevaar van verwondingen.
6 tot 6,9
Krachtig
Wordt door alle betrokkenen met grote schrik ervaren.
paniek; mensen verlaten snel hun huizen; grote scheuren in
wegdek; veel gebouwen lopen matige tot zware schade op;
tientallen doden en gewonden mogelijk; aan de kust kunnen
vloedgolven optreden; grote schade mogelijk binnen een
straal van meer dan 150 kilometer.
7 tot 7,9
Zwaar
Grootschalige paniek; mensen trachten in paniek naar
buiten te komen; acuut levensgevaar in veel gebouwen;
alleen sterke gebouwen blijven staan; grond kan helemaal
openscheuren; sommige bomen ontwortelen; vaak
honderden doden en gewonden; gas- en waterleidingen
breken; gedeeltelijk catastrofale gevolgen; aan kusten grote
vloedgolven mogelijk.
8 tot 8,9
Zeer zwaar
Grote verwoesting; vrijwel alle gebouwen worden
onbewoonbaar of storten helemaal in; mogelijk vele
duizenden doden en gewonden; bomen ontwortelen
massaal; elektriciteitspalen begeven het; acuut
levensgevaar zowel binnen als buiten gebouwen; aan
kusten catastrofale, tot 40 meter hoge vloedgolven
mogelijk.
9,0 tot 9,9
Catastrofaal
Grote ramp met mogelijk totale verwoesting over duizenden
kilometers; alle gebouwen storten volledig in; lokale
aardschollen verschuiven; rotsen en gebergtes kunnen
scheuren; honderdduizenden of zelfs miljoenen doden en
gewonden mogelijk en plaatselijk zelfs volledige vernietiging
van alle leven; enorme vloedgolven die mogelijk meerdere
continenten zullen aantasten. Verder mogelijk: grote
verschuivingen van de tektonische platen; verschijnen,
verschuiven of verdwijnen van delen van landen en
eilanden; vorming van nieuwe subductiezones; verandering
van de nutatie of de omwentelingssnelheid van de aarde.
Uit: http://nl.wikipedia.org/wiki/Schaal_van_Richter
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Welke vraag valt onder welke stap van het stappenplan
Vragen 1&2 lokaliseren
Vragen 3, 4, 5 & 6 beschrijven
Vragen 7, 8, 9 & 10 verklaren
Vragen 11, 12 & 13 beoordelen
Vraag 14 toepassen
Geoactueel Yvonne Scheffler
studentnummer 10242759
Verwachte antwoorden bij het werkblad
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
Sikkim, in het noordoosten van India
Kaartvak L4, ca. 1150 km tot Delhi, 350 km tot Kathmandu, Nepal, China en
Bhutan grenzen aan de regio Sikkim, wellicht zelfs Bangladesh in het zuiden
6,9
tot in Delhi
Bangladesh, Bhutan, Lhasa
a) 9,1 b) 9,0 c) 7,9 d) 9,1
dunbevolkt gebied
gebied is moeilijk toegankelijk
de Indisch-Australische plaat botst tegen de Euraziatische plaat geoanimatie
laten zien van de botsing van India en het zo ontstaan van de Himalaya
(http://home.planet.nl/~kalsb004/geobronnenbb/animaties/Platentectoniek.htm)