Fietsen op 2 van de 5 werkdagen

Rij2op5
Fietsen op 2 van de 5 werkdagen
Reisgedrag
in de praktijk
Gebruik e-bike stimuleren
Fietsen is duurzaam en gezond en fietsers hebben geen last van
parkeerproblemen: drie motieven waarmee bedrijven hun
medewerkers kunnen stimuleren niet voor de auto te kiezen,
maar voor de fiets. Veel medewerkers blijken hun auto voor
woonwerkverkeer te gebruiken terwijl ze binnen een straal van
7,5 kilometer van hun werk wonen. Deze afstand is prima te fietsen.
Met een elektrische fiets is zelfs een afstand van 15 kilometer goed te
doen. Door mee te doen aan de fietsstimuleringscampagne Rij2op5,
kunnen werkgevers deze groep forenzen op de fiets krijgen.
Fietsplan
Rij2op5 is een initiatief van de Fietsersbond, gericht op de auto­
mobilist die korte woon-werkafstanden aflegt. Bij deze groep is
de kans het grootst dat zij inderdaad overstappen naar de fiets.
De campagne zet fietsen in een positief licht en het prikkelt mensen
om na te denken over hun keuzes. Niet meer automatisch de auto
pakken, maar eerst overwegen of het weer en de geplande afspraken
het toelaten om met de fiets naar het werk te gaan. Om de
campagne te laten slagen, is het belangrijk dat een werkgever
eerst inzicht heeft in het aantal medewerkers dat op een fietsbare
afstand woont en wat de motivatie kan zijn om mee te doen.
Een aantrekkelijk fietsplan kan daarbij helpen.
er een enthousiast verhaal. Bovendien kunnen mensen gratis een
e-bike testen; niet alleen tijdens de kick-off, maar ook gedurende
een aantal weken erna. De reacties na afloop van diverse campagnes
zijn onverdeeld positief en veel deelnemers kopen dan ook een
e-bike of gewone fiets.
Financiële bijdrage en handige faciliteiten
Bij veel bedrijven kunnen medewerkers na de proefperiode
voordelig een e-bike aanschaffen. Bijvoorbeeld via een bedrijfsdeal
zoals een fietsplan. Daarnaast bieden sommige werkgevers
praktische randvoorwaarden zoals een pech-onderweg-service,
winterbeurt, ruime stalling en goede fietsverlichting. Juist dit soort
faciliteiten kunnen bepalend zijn voor een blijvend effect van de
campagne.
Gedrag beïnvloed door enthousiasme
Als een enthousiaste ambassadeur of autoriteit een positief verhaal
vertelt, lift zijn boodschap mee op zijn imago (het zogenaamde
halo-effect). Mensen zijn namelijk eerder geneigd iets aan te
nemen van een autoriteit, dan van iemand die dat deskundige
imago niet heeft. Bovendien worden mensen fanatieker als ze zien
dat een ander hetzelfde doel nastreeft als zij (goal resonance;
Tiemeijer et al. 2009).
Positieve energie en goodwill
Rij2op5-campagnes starten met een feestelijke kick-off die veel
goodwill en positieve energie genereert. Een fietsambassadeur,
een echte ‘bikkel’ die graag over zijn fietservaringen vertelt, houdt
Ook heeft het ‘framen’ van fietsen als een leuke bezigheid, een
positief psychologisch effect. ‘Fietsen brengt je dichter bij de
natuur’ en ‘Je weet niet wat je ziet’ maakt enthousiast. Door het
Wat is gedragsbeïnvloeding?
Hoe beter we weten hoe mensen in elkaar zitten, hoe
groter de kans op effectieve beïnvloeding van hun
gedrag. Willen we reizigersgedrag beïnvloeden, dan is
het belangrijk dat ze zich bewust worden van hun
gewoontegedrag. Diverse psychologische factoren
kunnen helpen om dat gedrag te doorbreken. Positieve
prikkels zoals beloning, enthousiaste verhalen of humor
bijvoorbeeld. Of sociale vergelijking. Deze psychologische
triggers stimuleren reizigers een eigen, rationele
afweging te maken in plaats van uit automatisme weer
in de spits te reizen.
De kracht van storytelling
fietsthema bovendien op posters, placemats, nieuwsbrieven et cetera
te laten terugkomen, wordt een sociale verwachting gecreëerd
waarnaar mensen (on)bewust gaan handelen. Dit staat ook wel
bekend als het behavioral confirmation-effect (Chen & Bargh 2007).
Mensen zien wat anderen doen en conformeren zich onbewust aan
de normen van hun omgeving.
Een derde psychologische truc is de kennismaking met e-bikes in
de kick-offweek. Mensen zijn namelijk geneigd om dat wat
vertrouwd is, positiever in te schatten (status quo bias, Kahneman
et al. 2009). Anders gezegd: door een positieve ervaring met een
e-bike verdwijnt het wantrouwen naar dit ‘exotische’ idee. Hierdoor
zullen mensen hun status quo bias versoepelen.
Het UWV in Amersfoort deed in 2010 mee aan Rij2op5.
Medewerkers waren enorm enthousiast en de campagne was
dan ook een groot succes. Mede dankzij een directielid dat
de e-bike probeerde en daadwerkelijk overstapte van de auto
naar de fiets. Dit voorbeeld bood zo veel gespreksstof bij
de koffieautomaat dat de campagne daardoor nog meer ging
leven onder de medewerkers.
Na de campagne kwam er een douche voor de fietsers, het
parkeerprobleem bleek opgelost en de fietsenstalling kon
worden uitgebreid ten koste van parkeerplaatsen. Medewerkers
die eerst niets wisten van het fietsplan, kopen nu een fiets in
ruil voor verlofdagen.
Bron: www.slimreizen.nl.
Dit is een uitgave van het
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
Postbus 20901 | 2500 EX Den Haag
www.beterbenutten.nl | September 2013