israel in egypt - Kamerkoor Canteklaer

Raykov
Alfrun Schmid | Marion Röber
Patrick van Goethem
Falco van Loon | Rob Raaijman
olv Iassen
Israel in Egypt
Georg F. Handel
Il Concerto Barocco
www.canteklaer.nl
Kamerkoor
Canteklaer
Georg F. Handel
Israel in Egypt
Kamerkoor
Canteklaer
Il Concerto
Barocco
Iassen Raykov
Sopraan
Alfrun Schmid
Mezzosopraan
Marion Röber
Contratenor
Patrick van Goethem
Tenor
Falco van Loon
Bas
Rob Raaijman
24 januari 2009
Broederenkerk Deventer
25 januari 2009
Mariakerk Enschede
Het verhaal
De uittocht van de Israëlieten uit Egypte
onder aanvoering van Mozes is één van de
bekendste en spannendste verhalen uit de
Bijbel. Ooit waren deze Hebreeuwse
stammen op uitnodiging van Jozef vrijwillig
naar Egypte gekomen. Jozef, de ontvoerde
zoon van Jacob, bekleedde destijds een hoge
functie aan het hof van de farao. Toen na een
machtswisseling op zekere dag de stammen
te machtig waren geworden naar de zin van
de nieuwe farao, ontnam hij hen hun rechten
en stelde ze als dwangarbeiders te werk.
Het eerste deel van het oratorium
verhaalt van de tien plagen die het Egyptische
volk worden aangedaan. Daarmee tracht men
de farao te dwingen om de Israëlieten te laten
gaan. Zo wordt de voor de Egyptenaren
heilige Nijl in een rivier van bloed veranderd,
waardoor het water niet langer drinkbaar is.
Daarna volgt een invasie van enorme
aantallen kikkers, luizen, en vliegen, terwijl
wolken van sprinkhanen zich tegoed doen aan
de gewassen op het veld. De Egyptenaren zelf
en hun vee blijven evenmin gespaard, want ze
worden door de pest getroffen en met zweren
overdekt. Ook felle hagelbuien met bliksem
en donder zaaien dood en verderf. Nadat het
land enige dagen in een diepe duisternis is
gehuld worden door de tiende plaag alle
eerstgeborenen van zowel mens als dier
gedood.
De farao gaat uiteindelijk overstag en geeft de
Israëlieten zelfs zilver en goud mee om hun
vertrek te bespoedigen. Als het Israëlitische
volk echter goed en wel op weg is komt de
farao op zijn besluit terug en stuurt zijn leger
achter hen aan. Maar het leger komt te laat,
want een sterke wind heeft ondertussen de
golven van de Rode Zee opgestuwd, zodat
een pad op de bodem van de zee is ontstaan
waarlangs de Israëlieten kunnen ontsnappen.
Wanneer het leger hen achterna wil gaan,
blijven de soldaten met paarden en
strijdwagens in het rulle zand steken en
worden ze allemaal verzwolgen door het
terugstromende water.
In het tweede deel van het oratorium,
met de titel 'De lofzang van Mozes', wordt
het verhaal van de uittocht uit Egypte en de
ontsnapping over de bodem van de Rode Zee
nogmaals verteld, maar nu in de vorm van
een lofprijzing door Mozes en het volk van
Israël.
De teksten van het eerste deel zijn gebaseerd
op een aantal psalmen en de eerste
hoofdstukken van het bijbelboek Exodus. De
tekst van deel twee is geheel afkomstig uit
hoofdstuk 15 van Exodus. Het is opvallend dat
deze bijbelteksten nauwelijks zijn bewerkt.
Het oratorium
Op 4 april 1739 werd het oratorium Israel in
Egypt voor het eerst in Londen uitgevoerd,
maar door het publiek niet echt goed
ontvangen. De voornaamste reden was dat
het koor in dit oratorium een dominante rol
speelt en het werk veel minder virtuoze aria's
bevat dan op dat moment in bijvoorbeeld de
populaire Italiaanse opera's gebruikelijk was.
De solisten waren trouwens niet aan een
bepaald personage gekoppeld, maar werden
simpelweg met hun stemtype aangeduid. Na
de dood van Handel was het juist het grote
aandeel van het koor dat het werk zeer
populair heeft gemaakt.
Handel had een sterke neiging tot het
theatrale, het grootse en het monumentale. In
zijn oratoria komen zijn dramatische talenten
sterker tot ontplooiing dan in zijn opera's. Hij
paste een voor die tijd verregaande
chromatiek toe en de polyfonie komt in deze
werken tot grote bloei. De muziek van Handel
wordt getypeerd als zangerig, schilderend,
helder van melodie en ritme, steeds vol
beweging en energie, rijk versierd, voornaam,
en toch meeslepend. Zo vertolkt Handel als
geen ander de grandeur van de barok. De
Messiah wordt vaker uitgevoerd maar Israel
in Egypt is volgens velen Handels meest
sublieme en levendige oratorium - en is
misschien wel het meest expressieve van alle
oratoria.
Oorspronkelijk telde het oratorium drie
omvangrijke delen. Het eerste deel is een
bewerking van The Funeral Anthem for
Queen Caroline. Een prachtig werk, maar
omdat het zo lang is en weinig toevoegt aan
de dramatiek van het verhaal, wordt het
oratorium tegenwoordig als tweedelig werk
uitgevoerd, dus zonder deze lamentatie.
Het oratorium start meteen met de tien
plagen. Naast het in muzikale volzinnen
schilderen van de door het koor gezongen
woorden speelt het orkest een meer dan
begeleidende rol. Zo versterken korte
motieven het beeld van de springende kikkers
en de zoemende vliegen, terwijl, nog voordat
het koor over de sprinkhanen vertelt, de
luisteraar ze in het orkest al hoort zoemen.
De destructieve krachten van de elementen
komen prachtig tot uiting in bijvoorbeeld He
gave them hailstones for rain: begint de
hagelbui met een paar kleine hagelstenen, het
wordt een echte storm zodra het koor invalt.
Karakteristiek en indrukwekkend is het
langzame He sent a thick darkness. De
duisternis is in dit deel zwaar en bijna
voelbaar aanwezig.
Meer dan de helft van de koorstukken zijn
voor dubbelkoor geschreven. Vaak worden
thema's door beide koren beurtelings
gezongen om na enige tijd samen te smelten
tot één krachtig geluid. Handel schrijft ook
veelvuldig het gebruik van trombones en
trompetten voor, terwijl fagotten een eigen
partij krijgen toebedeeld. Niettemin wisselt
Handel al deze overweldigende klanken
steeds op het juiste moment af met rustige
delen. Hij wist immers precies hoe belangrijk
zoiets is voor de dramatische opbouw.
De componist
Georg Friedrich Handel (Halle an der
Saale, 1685 - Londen, 1759) was een Engelse
barokcomponist van Duitse afkomst. Hij
schreef veel muziek-dramatische werken,
waaronder 42 opera's en 29 oratoria. Verder
veel kerkmuziek, serenades, odes, en
instrumentele werken. Samen met Johann
Sebastian Bach, die in hetzelfde jaar werd
geboren, wordt Handel als een van de
grootste componisten van zijn tijd gezien.
Al vroeg openbaarde zich bij Handel
belangstelling voor de muziek. Zijn vader, die
barbier en chirurgijn was, verzette zich
aanvankelijk tegen deze neiging. Naast zijn
muziekopleiding bij Friedrich Zachau
(organist in Halle) studeerde Handel rechten.
Als 17-jarige genoot hij reeds grote faam als
organist. In 1703 vertrok hij naar Hamburg,
waar hij als tweede violist in het Theater am
Gänsemarkt ging spelen.
Van 1706 tot 1710 maakte Handel een reis
door Italië om in 1710 hofkapelmeester in
Hannover te worden. Aan het einde van dat
jaar reisde hij voor het eerst naar Londen
waar hij veel nieuwe muziek schreef. Bekend
is de Water Music die Handel componeerde
voor een pleziertochtje van koning George I
op de Theems. De kapel maakte muziek,
terwijl de bootjes met het tij meedreven. In
1727 werd Handel Engels staatsburger en
ondernemer. Enkele opera's flopten echter
gigantisch en winst bleef uit. Nadat ook een
tweede onderneming was mislukt, startte
Handel in 1734 een derde onderneming.
Ditmaal eindelijk met meer succes!
Helaas raakte hij in 1737 geestelijk en
lichamelijk in de put. Zelfs zodanig dat velen
twijfelden of hij ooit nog iets zou
componeren. Handel reisde daarom naar het
kuuroord Aken, zat urenlang in bad en
verbaasde het kurende publiek met zijn
orgelspel.
Terug in Londen schreef Handel bijna
uitsluitend Engelstalige oratoria, onder
andere Saul en Israel in Egypt. Een van zijn
bekendste oratoria is Messiah (1742) dat
voor het eerst in Dublin werd uitgevoerd. Ter
gelegenheid van de Vrede van Aken schreef
Handel in 1748 de Music for the Royal
Fireworks, bestemd voor de opvoering in
het Green Park. Vanwege de 12.000
bezoekers raakten de toevoerwegen verstopt
en vielen er drie doden. Ook bezweek een van
de twaalf trompettisten aan de inspanning die
hij de voorafgaande dag had geleverd.
In 1750 reisde Handel voor de laatste keer
naar Duitsland. In 1751, tijdens het schrijven
van zijn laatste oratorium Jephta werd hij
blind aan zijn linkeroog, waarna hij stopte
met componeren. In 1752 lag hij onder het
mes van een aantal chirurgen vanwege staar.
In 1753 was Handel volkomen blind, maar
bleef ondanks dit gebrek toch orgel spelen en
dirigeren. Acht dagen na zijn laatste optreden
in Covent Garden in Londen stierf hij en op
20 april 1759 werd Handel onder grote
publieke belangstelling begraven in de
Westminster Abbey.
In het Handeljaar 2009 is het 250 jaar
geleden dat Handel overleed. Het is
opmerkelijk dat zijn muziek tegenwoordig
nog net zo populair is als toen. In
tegenstelling tot menig componist van
klassieke muziek was Handel ook tijdens zijn
leven reeds een gerespecteerd, internationaal
befaamd componist, en een vermogend man
toen hij stierf.
Part the first
1. Recitatief, tenor
Now there arose a new king over Egypt,
which knew not Joseph; and he set over
Israel taskmasters to afflict them with
burdens, and they made them serve with
rigour (Exodus 1: 8, 11, 13).
Er kwam in Egypte een nieuwe koning aan
de macht, die Jozef niet gekend had.
Er werden slavendrijvers aangesteld die de
Israëlieten tot zware arbeid dwongen. Ze
moesten voor de farao de voorraadsteden
Pitom en Raämses bouwen. De
Egyptenaren beulden hen af en maakten
hun het leven ondraaglijk met zwaar werk.
2. Alt en koor
And the children of Israel sighed by reason
of the bondage, and their cry came up unto
God. They oppressed them with burdens,
and made them serve with rigour; and their
cry came up unto God (Exodus 2: 23).
Jaren gingen voorbij, en de koning van
Egypte stierf. Maar de Israëlieten gingen
nog altijd onder dwangarbeid gebukt. Ze
klaagden luid en hun hulpgeroep steeg op
naar God.
3. Recitatief, tenor
Then sent He Moses, His servant, and
Aaron whom He had chosen; these shewed
His signs among them, and wonders in the
land of Ham. He turned their waters into
blood (Psalmen 105: 26, 27, 29).
Hij stuurde Mozes, zijn dienaar, en Aäron,
de man van zijn keuze. Zij kondigden zijn
wondertekenen aan, machtige daden in het
land van Cham. Hij veranderde hun
waterstromen in bloed en liet al hun vissen
sterven.
4. Koor
They loathed to drink of the river. He
turned their waters into blood (Exodus 7:
18; Psalmen 105: 29).
De vissen gaan dood en de rivier zal zo
gaan stinken dat de Egyptenaren het wel
zullen laten nog van het water te drinken.
Hij veranderde hun waterstromen in bloed
en liet al hun vissen sterven.
5. Aria, alt
Their land brought forth frogs, yea, even in
their king's chambers (Psalmen 105: 30).
He gave their cattle over to the pestilence;
blotches and blains broke forth on man
and beast (Exodus 9: 9, 10).
Hun land krioelde van kikkers, tot in de
kamers van hun koningen. Overal in
Egypte zal het als fijn stof neerdwarrelen en
bij mens en dier ontstekingen veroorzaken
waardoor ze etterende puisten krijgen. Dus
haalden ze as uit een oven en dienden zich
bij de farao aan. Toen Mozes de as in de
lucht wierp, kwamen mensen en dieren
onder de etterende puisten te zitten.
6. Koor
He spake the word, and there came all
manner of flies and lice in all their
quarters. He spake; and the locusts came
without number, and devoured the fruits of
the ground (Psalmen 105: 31, 34, 35).
Hij sprak en er kwamen steekvliegen en
muggen in heel hun gebied. Hij sprak en
de sprinkhaan kwam met zijn larven, niet
te tellen, die vrat al het groen van de
velden, die vrat het gewas van hun akkers.
7. Koor
He gave them hailstones for rain; fire
mingled with the hail ran along upon the
ground(Psalmen 105: 32; Exodus 9: 23, 24).
In plaats van regen gaf hij hagel, hevige
branden ontstak hij in hun land. Mozes
hief zijn staf naar de hemel, en toen liet de
Heer het donderen en hagelen. Er schoot
vuur naar de aarde, en de Heer liet de
hagel op Egypte neerkletteren. Zo’n zware
hagelbui, waarbij onophoudelijk de bliksem
flitste, was er in Egypte nooit eerder
gevallen, zolang het volk bestond.
8. Sopraan, alt, tenor, bas
He sent a thick darkness over the land,
even darkness which might be felt (Exodus
10: 21).
De Heer zei tegen Mozes: ‘Strek je arm uit
naar de hemel, dan komt er duisternis over
Egypte, een duisternis zo dicht dat ze
tastbaar is.’
9. Koor
He smote all the first-born of Egypt, the
chief of all their strength (Psalmen 105: 36,
37).
Hij trof de eerstgeborenen in hun land,
hun sterke oudste zonen.
10. Koor
But as for His people, He led them forth
like sheep: He brought them out with silver
and gold; there was not one feeble person
among their tribes (Psalmen 78: 53;
Psalmen 105: 37).
Hij leidde hen veilig, zij hadden niets te
vrezen, het water van de zee had hun
vijanden bedekt. Hij liet zijn volk
vertrekken met zilver en goud, niemand in
hun stammen ging strompelend weg.
12, 13 en 14. Koor
He rebuked the Red Sea, and it was dried
up. He led them through the deep as
through a wilderness (Psalmen 106: 9)
But the waters overwhelmed their enemies,
there was not one of them left (Psalmen
106: 11).
Op zijn dreigen viel de Rietzee droog, hij
leidde hen door de diepte als door een
woestijn. Het water bedekte hun belagers,
niet één van hen bleef in leven.
15 en 16. Koor
And Israel saw that great work that the
Lord did upon the Egyptians; and the
people feared the Lord, and believed the
Lord and His servant Moses (Exodus 14:
31).
Toen het tot hen doordrong hoe krachtig
de Heer tegen Egypte was opgetreden,
kregen ze ontzag voor de Heer en stelden
ze hun vertrouwen in hem en in zijn
dienaar Mozes.
PAUZE
Part the second
11. Koor
Egypt was glad when they departed, for the
fear of them fell upon them (Psalmen 105:
38).
Egypte was vervuld van angst en zag hen
met vreugde gaan.
17 en 18. Koor
Moses and the children of Israel sung this
song unto the Lord, and spake, saying: I
will sing unto the Lord, for He hath
triumphed gloriously; the horse and his
rider hath He thrown into the sea (Exodus
15: 1).
Toen zong Mozes, samen met de
Israëlieten, dit lied ter ere van de Heer: ‘Ik
wil zingen voor de Heer, zijn macht en
majesteit zijn groot! Paarden en ruiters
wierp hij in zee.
19. Duet, sopraan en mezzosopraan
The Lord is my strength and my song; He
is become my salvation (Exodus 15: 2).
De Heer is mijn sterkte, hij is mijn
beschermer, de Heer kwam mij te hulp.
20 en 21. Koor
He is my God, and I will prepare Him an
habitation; my father's God, and I will exalt
Him (Exodus 15: 2).
Hij is mijn God, hem wil ik eren, de God
van mijn vader, hem loof en prijs ik.
22. Duet, bas 1 & 2 - vervalt
The Lord is a man of war: Lord is His
name. Pharaoh's chariots and his host
hath He cast into the sea; his chosen
captains also are drowned in the Red Sea
(Exodus 15: 3, 4).
Zijn naam is Heer, hij is een krijgsheld.
De wagens van de farao slingerde hij in
zee. Daar, in de Rietzee, verdronk het leger,
zijn beste officieren kwamen om.
23. Koor
The depths have covered them: they sank
into the bottom as a stone (Exodus 15: 5).
27. Koor
And with the blast of Thy nostrils the
waters were gathered together, the floods
stood upright as an heap, and the depths
were congealed in the heart of the sea
(Exodus 15: 8).
De adem van uw neus stuwde het water
omhoog, de wilde watermassa’s stonden
als een wal, het kolkende water stolde in
het diepst van de zee.
28. Aria, tenor
The enemy said, I will pursue, I will
overtake, I will divide the spoil; my lust
shall be satisfied upon them; I will draw my
sword, my hand shall destroy them
(Exodus 15: 9).
De vijand dacht: Ik achtervolg hen, haal
hen in, verdeel de buit. Weldra wordt mijn
wraaklust bevredigd, ik trek mijn zwaard, ik
onderwerp hen weer.
Wild kolkend water overspoelde hen, ze
verdwenen in de diepte, zonken als een
steen.
29. Aria, sopraan
Thou didst blow with the wind, the sea
covered them; they sank as lead in the
mighty waters (Exodus 15: 10).
24, 25 en 26. Koor
Thy right hand, O Lord, is become glorious
in power; Thy right hand, O Lord, hath
dashed in pieces the enemy (Exodus 15: 6).
And in the greatness of Thine excellency
Thou hast overthrown them that rose up
against Thee. Thou sentest forth Thy wrath,
which consumed them as stubble (Exodus
15: 7).
Maar u blies, uw adem waaide en de zee
bedekte hen, zij kwamen om in het
ontzagwekkende water, ze zonken weg als
lood.
Uw hand, Heer, ontzagwekkend in kracht,
uw hand, Heer, verplettert de vijand. U
toont uw majesteit en breekt uw
tegenstanders, uw toorn ontbrandt en
verteert hen als stro.
30 en 31. Koor
Who is like unto Thee, O Lord, among the
gods. Who is like Thee, glorious in
holiness, fearful in praises, doing wonders?
Thou stretchedst out Thy right hand, the
earth swallowed them (Exodus 15: 11, 12).
Wie onder de goden is uw gelijke, Heer?
Wie is uw gelijke, zo ontzagwekkend en
heilig, wie dwingt zo veel eerbied af met
roemrijke daden, wie anders verricht zulke
wonderen? U strekte uw hand uit en de
aarde verzwolg hen.
32. Duet, alt en tenor
Thou in Thy mercy hast led forth Thy
people which Thou hast redeemed; Thou
hast guided them in Thy strength unto Thy
holy habitation (Exodus 15: 13).
U bevrijdde dit volk en ging het liefdevol
voor, sterk en machtig leidde u het naar uw
heilige woning.
33. Koor
The people shall hear, and be afraid:
sorrow shall take hold on them: all the
inhabitants of Canaan shall melt away: by
the greatness of Thy arm they shall be as
still as a stone; till Thy people pass over, O
Lord, which Thou hast purchased (Exodus
15: 14, 15, 16).
36. Recitatief, tenor
For the horse of Pharaoh went in with his
chariots and with his horsemen into the
sea, and the Lord brought again the waters
of the sea upon them; but the children of
Israel went on dry land in the midst of the
sea (Exodus 15: 19).
Toen de paarden, wagens en ruiters van de
farao de zee in waren getrokken, had de
Heer het water over hen heen terug laten
stromen, maar de Israëlieten waren dwars
door de zee gegaan, over droog land.
37. Koor
The Lord shall reign for ever and ever
(Exodus 15: 18).
De Heer is koning voor eeuwig en altijd!
Alle volken hoorden het, alle volken
huiverden, de Filistijnen beefden, ze
krompen van angst ineen, ontzetting
maakte zich meester van de stamvorsten
van Edom, van de machtigen van Moab. Ze
waren verlamd van schrik. De Kanaänieten
sidderden, allen waren doodsbang. Angst
overviel hen, vrees beving hen toen zij
hoorden van uw machtige daden, zij
werden stom als steen, terwijl uw volk
voorbijtrok, Heer, terwijl uw volk
voorbijtrok, het volk door u geschapen.
34. Aria, alt
Thou shalt bring them in, and plant them
in the mountain of Thine inheritance, in
the place, O Lord, which Thou hast made
for Thee to dwell in, in the Sanctuary, O
Lord, which Thy hands have established
(Exodus 15: 17).
U brengt hen naar de berg die uw domein
is, Heer, en daar zult u hen planten, in uw
eigen woning, het heiligdom door u
gebouwd.
35. Koor
The Lord shall reign for ever and ever
(Exodus 15: 18).
De Heer is koning voor eeuwig en altijd!
38. Recitatief, tenor
And Miriam the prophetess, the sister of
Aaron, took a timbrel in her hand; and all
the women went out after her with timbrels
and with dances. And Miriam answered
them: — (Exodus 15: 20, 21).
De profetes Mirjam, Aärons zuster, pakte
haar tamboerijn, en alle vrouwen volgden
haar, dansend en op de tamboerijn
spelend. En Mirjam zong dit refrein: —
39. Sopraan en koor
‘Sing ye to the Lord, for He hath triumphed
gloriously; the horse and his rider hath He
thrown into the sea’ (Exodus 15: 21).
‘Zing voor de Heer, zijn macht en majesteit
zijn groot! Paarden en ruiters wierp hij in
zee.’
Nieuwe Bijbelvertaling 2004
Uitvoerenden
Iassen Raykov, geboren aan de Zwarte
Zee, in Varna, Bulgarije, studeerde eerst
Piano aan het conservatorium te Sofia en
vervolgde deze studie aan het
conservatorium in Enschede en het
Sweelinck Conservatorium in Amsterdam.
In de hoofdstad studeerde hij tevens
Koordirectie bij Jos Vermunt en Daniel
Reuss en, in de tweede fase, bij Hans van
den Hombergh en Jos van Veldhoven. Bij
de laatste specialiseerde hij zich in Oude
Muziek. Hij rondde deze studie in
september 2005 af met de uitvoering van
de Vespro della beata Vergine van Claudio
Monteverdi. Zijn studie Orkestdirectie
voltooide hij in april 2006 met een
uitvoering van Ein Deutsches Requiem van
Johannes Brahms.
Raykov is behalve dirigent van Canteklaer
ook dirigent van het Twents Byzantijns
Mannenkoor, de projectkoren Kanaljerood
en La Colombe en van het Toonkunstkoor
Emmen.
Alfrun Schmid werd in München
geboren. Na een opleiding schoolmuziek
aldaar studeerde zij zang bij Anne Haenen,
Charles van Tassel en Cora Canne Meijer in
Amsterdam. In september 2000 behaalde
zij haar einddiploma. Eerder maakte zij
deel uit van het Stuttgarter Kammerchor en
het extra koor van de Bayerische
Staatsoper. Ze zong onder dirigenten als
Joshua Rifkin, Jaap van Zweden en John
Eliot Gardiner.
Ook volgde zij een aantal masterclasses
voor de interpretatie van Oude Muziek, bij
onder andere Barbara Schlick, Stephen
Varcoe en Michael Schopper. Samen met
de Troubadours du Nord zingt ze Vroegromantisch repertoire, begeleid op
authentieke gitaren.
Naast de Oude Muziek gaat haar
bijzondere interesse uit naar het
hedendaags repertoire. Zo werkte zij als
soliste met het ASKO Ensemble en het
Schönberg Ensemble en ook regelmatig
met jonge, (nog) volstrekt onbekende
componisten. Samen met altvioliste
Elisabeth Smalt en toetsenist Bob Gilmore
vormt zij Trio Scordatura, gespecialiseerd
in het uitvoeren van microtonale en
spectrale muziek. Voor Trio Scordatura
wordt regelmatig muziek geschreven door
vooraanstaande componisten uit binnenen buitenland. Op het moment wordt er
gewerkt aan een CD - project en een
concerttournee met werken van Ierse
componisten. Voor het volgende seizoen
staan concerten gepland in Duitsland,
Ierland, België en de VS.
Naast haar zangcarrière is Alfrun met veel
plezier werkzaam als dirigente van Vocaal
Ensemble Frascanti en het Amsterdams
Universiteits Koor AUK.
De Belgische contratenor Patrick van
Goethem (www.patrickvangoethem.com)
werd in de barokmuziek onderlegd door
Paul Esswood, Julia Hamari en Andreas
Scholl. Momenteel is hij een veel gevraagd
solist die werkt met gerenommeerde
dirigenten als Ton Koopman, Frans
Brüggen, Masaaki Suzuki, Peter Neumann,
Gustav Leonhardt en Jos van Veldhoven.
In 2005 maakte hij zijn debuut in de
Verenigde Staten in Bach's Magnificat en
Osteroratorium met The American Bach
Soloists onder leiding van Jeffrey Thomas
en in Bach's H-moll Messe met The
Washington Bach Consort onder leiding
van Reilly Lewis.
In 2008 zong Patrick Van Goethem Bach
solocantates met het Canadese
barokensemble Les Idées Heureuses van
Geneviève Soly. Tevens maakt hij zijn
debuut in de Wiener Musikverein met
Bach's Weihnachtsoratorium. In 2009
volgt een Europese tournee Bachs H-moll
Messe met Frans Brüggens Orkest van de
Achttiende Eeuw.
Hij treedt op tijdens grote festivals zoals
het Festival van Vlaanderen, Festival Oude
Muziek Utrecht, Festival de la Chaise-Dieu,
Festliche Tage Alter Musik Knechtsteden,
Händelfestspiele Halle, Bachfest Leipzig,,
Alte Musik Festival Dresden, London Bach
Festival, Festival Musica Antiqua Brugge
en het Festival des Cathédrales de Picardie.
Naast zijn carrière als concertzanger treedt
Patrick van Goethem op met zijn ensemble
The Flanders Baroque Consort. Hij is
oprichter en artistiek adviseur van de
Bachcantates Aalst en werkte mee aan
talrijke CD-producties.
De tenor Falco van Loon (1976) begon
met zingen als kind bij een koor, alwaar hij
ook zijn eerste ervaringen opdeed als
solist. In 1999 nam hij zijn eerste
zanglessen bij Margriet Hoek. Vanaf 2001
studeerde hij klassieke solozang en
ensemblezang aan de conservatoria van
Enschede en Arnhem bij Annette Kleine,
Harry van Berne en Lodewijk Meeuwsen.
Hij volgde masterclasses bij o.a. Marien
van Nieukerken, Breda Zakotnik, Pierre
Mak, David Wilson-Johnson en Bernard
Loonen en Meinard Kraak. Momenteel
studeert hij bij Harry van Berne en Meinard
Kraak.
Falco van Loon zong solo's in diverse
concerten. Zo vertolkte hij de tenorpartij
uit het Weihnachtsoratorium en de
Matthäus Passion van J.S. Bach en was hij
te horen in diverse andere grote werken
van onder meer Mozart, Schubert en
Mendelssohn. Ook heeft hij aan een aantal
operaproducties meegewerkt, waaronder:
Dido and Aeneas van Purcell, in de rol van
Aeneas, van Sorceress, en van Sailor,
gedeeltes semi-geënsceneerd uit Die
Zauberflöte (rol van Tamino) en Don
Giovanni (rol van Don Ottavio) van Mozart
en een grote rol in de premiere van de
hedendaagse opera Ulrike Meinhof van A.
Backerra. Recentelijk heeft hij de opera
Ascanio in Alba van Mozart uitgevoerd in
de rol van Aceste, de opperpriester.
Falco van Loon heeft sinds kort een vaste
aanstelling bij het Groot Omroep Koor.
Verder zingt hij regelmatig als freelancer bij
diverse professionele ensembles zoals Het
Nederlands Kamerkoor, The Amsterdam
Baroque Choir (olv Ton Koopman), Capella
Isalana (olv Klaas Stok), Ensemble Lyrique
(olv Simon Schouten) en Pulchra Mundi.
De mezzosopraan Marion Röber werd
geboren in het Thüringse Zeulenroda
(Duitsland). Na de Middelbare School
studeerde zij schoolmuziek aan de
Musikhochschule ‘Franz Liszt’ in Weimar.
In het kader van een uitwisselingsprogramma van het Chain-netwerk kwam
Marion naar Enschede. Aan het
Conservatorium van Enschede studeerde
zij piano en kerkmuziek. Marion maakt
deel uit van het Vocaal Ensemble Exicon,
het projectkoor Consensus Vocalis (olv
Klaas Stok) en treedt regelmatig op als
soliste bij koorconcerten. Daarnaast is zij
werkzaam als docente piano en
stemvorming en als dirigente in het
Euregiogebied.
Kamerkoor Canteklaer uit Enschede
bestaat uit geschoolde amateur-zangers en
zingt klassieke en modern klassieke
muziek. Twee keer per jaar geeft Canteklaer
concerten met nieuw repertoire. Vaak
wordt een a capella programma
afgewisseld door een concert met (orkest-)
begeleiding. Canteklaer werd in 1989
opgericht door Yt Nicolai. In 2000 trad
Iassen Raykov aan als dirigent.
Veel lof kreeg het koor voor de
uitvoeringen van de Mariavespers van
Claudio Monteverdi en de Johannes
Passion van J.S. Bach. In 2008 zong
Canteklaer het Concerto per la beata
Vergine van Vic Nees en Le Pavillon van
Daan Manneke.
Aangezien meer dan de helft van de door
het koor gezongen delen van Israel in
Egypt voor dubbelkoor zijn geschreven
heeft Canteklaer voor dit project een aantal
gastzangers aangetrokken. Bovendien
werkte Canteklaer tijdens de voorbereiding
van dit oratorium met gastdirigent en
barokspecialist Erik van Nevel.
Il Concerto Barocco is een
internationaal bezet orkest van gedreven
professionele musici met een ware passie
voor oude muziek. Alle orkestleden zijn
specialisten in de authentieke
uitvoeringspraktijk op historische
instrumenten. Het repertoire omvat
muziek vanaf de Renaissance tot het
vroege Classicisme. Il Concerto Barocco
geeft gestalte aan de filosofie dat oude
muziek het sterkst tot de verbeelding
spreekt als de instrumentatie, bezetting en
uitvoeringspraktijk worden gehanteerd die
gangbaar waren in de tijd waarin de
muziek werd gecomponeerd.
Il Concerto Barocco
Kamerkoor Canteklaer
Viool 1
Jonathan Talbott
Sopranen
Anneke Coops, Bregtje de Geus, Ypkje
Grimm, Connie Hoekstra, Carine Hulscher,
Else Kemink, Liseth Siemons, Lotte van
Sloten, Joyce Sueters, Liesbeth Trompetter,
Dionne in 't Veld, Annette Wiedow
Viool 2
Ruth Houtman, Laura Bruggen, Claire Fahy
Altviool
Enrique Gomez, Erin Chen, David Woolfrey
Cello
Lief Schillebeeckx, Inja Botden
Violone
Diederik van Dijk, Andrew Read
Orgel
Stephen Taylor
Traverso
Gerdien Romeijn
hobo
Remko van der Vegt, Matthieu Loux
Fagot
Waldemar St. Bomba, Norbert Kunst
trompet
Ralph Henssen
Alten
Astrid Bartholomeus, Marianne Boenink,
Karin Bonnes, Anneke Cuiper, Anne
Gevers, Sabine Henkel, Clazien
Medendorp, Thea Mooten, Clara van
Ommeren, Janette Schenkel, Drien
Suurmond, Karin van Wezel
Tenoren
Hylke Banning, Ton Edelbroek, Gerard
Eskes, Vincent Nije Bijvank, Jody van den
Ouweland, Peter Rauch, Kien Tjin-Kam-Jet,
Koos Vleeshouwers, Harry Wender
Bassen
Servaas Bank, Eddy van Binsbergen, Harrie
Bruns, Peter van den Heuvel, Theo Kok,
Jelle Kort, Kristof de Pryck, Rob Raaijman,
Anne van der Veen, Christian Wartena
Trombone
Reijer Dorrestein, Willem Gerritsen
Pauken
Wout Schafreat, Joost Swinkels, Erik
Poorterman
De concerten werden mogelijk gemaakt door
Subsidiënten
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Gemeente Enschede
Gemeente Deventer
Cultuurfonds Bank Nederlandse
Gemeenten
Prins Bernhard Cultuurfonds
Kunstfactor
Fransenfonds
VSBfonds
KIEN-subsidie
Enschedese ZangersBond
Sponsors
•
•
Boekhandel Broekhuis
IAA Architecten