Waterbeheer nu en in de toekomst Henk Schobben Deltaprogrammeur Hollands Noorderkwartier Het klimaat verandert • De zeespiegel stijgt, de bodem daalt • Niet meer stormen, wel meer wind • Vaker heftige regenbuien • Langere droge periodes • De gemiddelde jaartemperatuur stijgt • Het groeiseizoen wordt langer Wateroverlast Clusterbuien • Egmond a.Zee aug. 2006 • Hippolytushoef okt. 2008 • Purmerend juni 2010 Neerslag tekorten en wateraanvoer in W+ Neerslagtekorten: In droge zomers heeft het westen van Nederland, vooral de noorwestkant het grootste neerslag te kort. Water aanvoer: • • Rijnaanvoer in de zomer daalt van 1700 m3/s naar 700 m3/s. Verdamping neemt met 3 á 15 % toe. Verlenging van het groeiseizoen Het groeiseizoen start steeds vroeger (6-19 dagen eerder dan in 1990) Toename: • waterplanten groei • baggeraanwas • botulisme • algengroei (blauwalgen • verzilting Wat betekent die klimaat verandering? Voor de waterveiligheid van Texel? Voor de wateroverlast op Texel? Voor voldoende schoon en zoet water op Texel? Waterveiligheid Doorbraak bij de slufter bij een “Standard” storm (1:4000) Waterveiligheid Overstroming bij een storm van 1:40.000 (10 keer minder waarschijnlijk) Waterveiligheid Werk aan de dijken gaat door • Bij toetsing in 2006 bleek 17 van 27 km niet te voldoen • Dijk is op verschillende plaatsen niet hoog, onvoldoende stabiel en de bekleding is niet sterk genoeg • Piping speelt belangrijke rol: kwel bij hoog water • Kaders: sober en doelmatig, 2019 op orde • Nauwe samenwerking met provincie, gemeente, RWS en lokale belanghebbenden De veiligheid van Texel in de toekomst • Van overschrijdingskans naar overstromingskans • Betere koppeling aan individuele veiligheid en groepsveiligheid • Koppeling aan schade en economische waarde via MKBA • Realistische normen; Basisveiligheid 1:100.000 Masterplan Texel (wateroverlast) • Krimbos Krimbos Projecten Dorpzicht Postsloot Eijerlandskanaal Nieuw Breda Vliegveld Gemaal Hogezandskil • Dorpzicht • Postsloot • Eijerlandskanaal • Nieuw Breda • Hogezandskil Tatenhove Bol Utopia Oosterkolk Westerboersweg RWZI Everstekoog Monnikenweg • Vliegveld • Gemaal Krassekeet • Tatenhove • Oosterkolk • Westboersweg Slimme stuw • RWZI • Monnikenweg • Bol Utopia • Slimme stuw Masterplan Texel (wateroverlast) Gemaal Krassekeet (wateroverlast) Eijerlandskanaal (waterkwaliteit, kwantiteit en natuur) MONNIKENWEG (verdroging, natuur) Zoetwatervoorziening Texel Alleen zoet water uit de lucht en een klein beetje uit de kraan 1 = oude land (fijnmazig, veel slootjes en peilgebieden) 2 2 = moderne polder (grootschalig) 3 = zeer zoute Prins Hendrik polder en Polder het Noorden. (landbouw werkt met zoetwaterlens bovenop zilt grondwater) 3 1 1 3 De Waterbalans van Eijerland, Waal en Burg en Gemeenschappelijke Polders Watertekort • 2013 Laagste grondwaterstanden gemiddeld jaar W+, gemiddeld jaar cm beneden mv Chloride ondiep grondwater Huidig klimaat Chloride ondiep grondwater W+ klimaat Bijzondere aanpassingen aan weinig zoet water op Texel Helofytenfilter RWZI Everstekoog • 170 peilgebiedjes • Kritisch zijn op afvoer en bewaren van zoet water (stuwbeheer) • Bij zout grondwater, grote drooglegging: Telen op zoetwaterlenzen • Altijd een beregeningsverbod 170 Peilvakken op Texel • Experimenteren met zilte gewassen • Gebruik van extra gereinigd effluent als slootwater Regionale Deltavisie vastgesteld in 2012 • Het klimaat verandert en dat heeft consequenties voor het waterbeheer in de toekomst. • De samenleving verandert in een netwerksamenleving. We kunnen het niet alleen. Samen met partners een Deltavisie gemaakt. Een Deltaprogrammeur aangesteld als bruggenbouwer met de omgeving. Een visie op de drie thema’s • Waterveiligheid (komt uitgebreid aan de orde op 3 december a.s.) • Wateroverlastbestrijding • Voldoende schoon zoet water Uitwerking Deltavisie: Opdracht deltaprogrammeur 1. Samen invloed uitoefenen op landelijk beleid (op basis van deltavisie) 2. Deltavisie inhoudelijk uitwerken Waterprogramma 3. Deltavisie gebiedspecifiek uitwerken Texel 4. HHNK organisatie veranderen Stappen Waterprogramma • Iedere belanghebbende is gevraagd naar kansen • • • • • en knelpunten Alle input verwerkt als signaal of als onderbouwing bouwsteen Nu 16 bouwteams aan het werk (onderwerpen samen) Schrijfteam werkt op basis van signalen aan rompplan (m.n. beheerstaak HHNK) 15 mei presentatie concept in bijeenkomst Eind juni conceptplan naar algemeen bestuur HHNK Betekenis van Texel voor de uitwerking van de visie • Texel is voorloper en proeftuin • Er kunnen dingen die op het vasteland niet kunnen • Experiment met zoetwatervoorraad • Experimentele zilte teelt • Experiment met effluent als grondstof Onze wens • Platform van alle belanghebbenden bij waterbeheer op Texel om: – Input te leveren voor Waterprogramma – Specifiek voor Texel een plan/programma maken – Advies te geven op watervraagstukken op Texel