Vaak weten kinderen zelf heel goed waar hun kwaliteiten

advertisement
Column
In elke HCO Nieuws laten we een expert aan het woord over een actueel onderwijsthema.
Deze keer opleider en adviseur bij StiBCO* Emiel van Doorn over kwaliteiten, omgaan met
verschillen en het ‘ontzorgen’ van leraren.
‘Vaak weten
kinderen zelf
heel goed
waar hun
kwaliteiten
liggen’
Emiel van Doorn
Als een kind een probleem heeft, of het nou
school kan benutten: ruimtelijk inzicht, focus-
niet realistisch en ook niet nodig. Ik ben zelf
met leren of gedrag is, ligt de basis voor
sen, concentratie, samenwerken. Waarom doet
dyslectisch, maar heb vier boeken geschreven
een veranderingsproces in het definiëren
hij dat niet in de klas? Kennelijk trekken tal
met hulp van anderen.
van kwaliteiten. Dat is de kern van positieve
van andere interessante zaken zijn aandacht
ontwikkelingspsychologie en van daaruit werk
tijdens de algemene uitleg. Bovendien kan hij
Wat mij betreft gaan we leraren ‘ontzorgen’.
ik. Mijn motto is: ‘als je mijn kwaliteiten niet
rekenen op die extra uitleg, dus waarom zou
Leer vooral les te geven aan groepen: de
kent, moet je van mijn gebreken afblijven’. Het
hij de eerste keer al opletten? Wie is hier nu
dynamiek begrijpen en benutten. Ontwikkel
praten in termen van een ‘autist’ of ‘ADHD-er’
de probleemeigenaar? Dat zijn vooral de leraar
je observatietalent: geef eerst één algemene
vind ik niet alleen kwalijk, het is ook onwaar.
en de klasgenoten die last hebben van zijn
uitleg van 10 minuten en kijk daarna wie er
Een mens heeft mogelijk een beperking met
verstoringen.
nog iets extra’s nodig heeft. Dat is niet altijd
dat ene kind met ADHD of die ander met een
een dergelijke benaming, maar ‘is’ niet zijn
Het is een simpel voorbeeld dat de ‘zorg-
rekenprobleem. Laat de kinderen elkaar helpen.
structuur’ typeert die we hebben opgebouwd.
Een hoogbegaafd kind dat een klasgenoot iets
Om kwaliteiten te definiëren kijk ik ook buiten
We lijken te zijn opgeschoven naar een
uitlegt, ontwikkelt zelf ook allerlei vaardig-
de context van onderwijs en ga ik in gesprek
onderwijssysteem, waar vooral de leraar
heden. En als een kind een plan nodig heeft,
met een kind. Vaak weten kinderen zelf heel
eigenaar van een probleem is. De leraar neemt
maak je dat samen met het kind. Bij onderwijs
goed waar hun kwaliteiten liggen en wat ze
verantwoordelijkheid voor 30 leerlingen, met
successen in andere landen zie ik juist deze
nodig hebben in de klas. Als je die kwaliteiten
elk een individueel ‘plan’. Hij moet continue
dingen terug.
hebt gedefinieerd is de volgende stap het kind
schakelen, is tijdens het lesgeven alvast in zijn
zelf probleemeigenaar maken en een verant-
hoofd bezig met wat hij daarna moet doen om
Over Emiel van Doorn
woordelijkheid te geven in de oplossing.
aan alle individuele behoeften tegemoet te
Emiel van Doorn (1960) is op de eerste
beperking.
komen. Leerlingen gaan hierop anticiperen en
plaats een mens van de praktijk. Hij is
Ik noem een voorbeeld uit mijn eigen praktijk.
achterover leunen. We maken kinderen lui. Als
als opleider en adviseur verbonden aan
Een jongen die onrustig is, snel afgeleid, niet
je zelf geen eigenaar bent van je ‘probleem’, is
StiBCO* en is de drijvende kracht achter de
oplet tijdens de algemene uitleg van de leraar,
er ook geen aanleiding om eraan te werken.
totstandkoming van het concept Mediërend
orde verstorend gedrag vertoont. Er ligt een
Leren, waar hij meerdere boeken en arti-
handelingsplan waarin staat dat hij verlengde
Bovendien kunnen kinderen elkaar onder-
kelen over heeft gepubliceerd. Hij begeleidt
instructie krijgt. Uit nader onderzoek blijkt dat
steunen. Terwijl in de samenleving de trend is
mensen met een ontwikkelingsachterstand,
de jongen een hoge intelligentie heeft. Hij kan
om meer samen te doen en elkaar aan te vullen
maar ook de meer- en hoogbegaafden die
goed en snel informatie verwerken. Ook hoor
- als jij dit doet waar je goed in bent, zorg ik
onvoldoende cognitief en sociaal
ik dat hij keeper is in een hockeyteam. En daar
voor dat - zijn we in het onderwijs juist steeds
uitgedaagd worden. Kijk voor meer
is hij goed in. Dat is voor mij een bron van
individualistischer bezig. Vervolgens moet elk
informatie over zijn werk op www.stibco.nl.
informatie over de kwaliteiten die hij ook op
kind aan dezelfde maatstaven voldoen. Dat is
*
6
oktober 2014 | HCO nieuws
Stichting ter Bevordering van de Cognitieve
Ontwikkeling
Download