Column In elke HCO Nieuws laten we een expert aan het woord over een actueel onderwijsthema. Deze keer opleider en adviseur bij StiBCO* Emiel van Doorn over kwaliteiten, omgaan met verschillen en het ‘ontzorgen’ van leraren. ‘Vaak weten kinderen zelf heel goed waar hun kwaliteiten liggen’ Emiel van Doorn Als een kind een probleem heeft, of het nou school kan benutten: ruimtelijk inzicht, focus- niet realistisch en ook niet nodig. Ik ben zelf met leren of gedrag is, ligt de basis voor sen, concentratie, samenwerken. Waarom doet dyslectisch, maar heb vier boeken geschreven een veranderingsproces in het definiëren hij dat niet in de klas? Kennelijk trekken tal met hulp van anderen. van kwaliteiten. Dat is de kern van positieve van andere interessante zaken zijn aandacht ontwikkelingspsychologie en van daaruit werk tijdens de algemene uitleg. Bovendien kan hij Wat mij betreft gaan we leraren ‘ontzorgen’. ik. Mijn motto is: ‘als je mijn kwaliteiten niet rekenen op die extra uitleg, dus waarom zou Leer vooral les te geven aan groepen: de kent, moet je van mijn gebreken afblijven’. Het hij de eerste keer al opletten? Wie is hier nu dynamiek begrijpen en benutten. Ontwikkel praten in termen van een ‘autist’ of ‘ADHD-er’ de probleemeigenaar? Dat zijn vooral de leraar je observatietalent: geef eerst één algemene vind ik niet alleen kwalijk, het is ook onwaar. en de klasgenoten die last hebben van zijn uitleg van 10 minuten en kijk daarna wie er Een mens heeft mogelijk een beperking met verstoringen. nog iets extra’s nodig heeft. Dat is niet altijd dat ene kind met ADHD of die ander met een een dergelijke benaming, maar ‘is’ niet zijn Het is een simpel voorbeeld dat de ‘zorg- rekenprobleem. Laat de kinderen elkaar helpen. structuur’ typeert die we hebben opgebouwd. Een hoogbegaafd kind dat een klasgenoot iets Om kwaliteiten te definiëren kijk ik ook buiten We lijken te zijn opgeschoven naar een uitlegt, ontwikkelt zelf ook allerlei vaardig- de context van onderwijs en ga ik in gesprek onderwijssysteem, waar vooral de leraar heden. En als een kind een plan nodig heeft, met een kind. Vaak weten kinderen zelf heel eigenaar van een probleem is. De leraar neemt maak je dat samen met het kind. Bij onderwijs goed waar hun kwaliteiten liggen en wat ze verantwoordelijkheid voor 30 leerlingen, met successen in andere landen zie ik juist deze nodig hebben in de klas. Als je die kwaliteiten elk een individueel ‘plan’. Hij moet continue dingen terug. hebt gedefinieerd is de volgende stap het kind schakelen, is tijdens het lesgeven alvast in zijn zelf probleemeigenaar maken en een verant- hoofd bezig met wat hij daarna moet doen om Over Emiel van Doorn woordelijkheid te geven in de oplossing. aan alle individuele behoeften tegemoet te Emiel van Doorn (1960) is op de eerste beperking. komen. Leerlingen gaan hierop anticiperen en plaats een mens van de praktijk. Hij is Ik noem een voorbeeld uit mijn eigen praktijk. achterover leunen. We maken kinderen lui. Als als opleider en adviseur verbonden aan Een jongen die onrustig is, snel afgeleid, niet je zelf geen eigenaar bent van je ‘probleem’, is StiBCO* en is de drijvende kracht achter de oplet tijdens de algemene uitleg van de leraar, er ook geen aanleiding om eraan te werken. totstandkoming van het concept Mediërend orde verstorend gedrag vertoont. Er ligt een Leren, waar hij meerdere boeken en arti- handelingsplan waarin staat dat hij verlengde Bovendien kunnen kinderen elkaar onder- kelen over heeft gepubliceerd. Hij begeleidt instructie krijgt. Uit nader onderzoek blijkt dat steunen. Terwijl in de samenleving de trend is mensen met een ontwikkelingsachterstand, de jongen een hoge intelligentie heeft. Hij kan om meer samen te doen en elkaar aan te vullen maar ook de meer- en hoogbegaafden die goed en snel informatie verwerken. Ook hoor - als jij dit doet waar je goed in bent, zorg ik onvoldoende cognitief en sociaal ik dat hij keeper is in een hockeyteam. En daar voor dat - zijn we in het onderwijs juist steeds uitgedaagd worden. Kijk voor meer is hij goed in. Dat is voor mij een bron van individualistischer bezig. Vervolgens moet elk informatie over zijn werk op www.stibco.nl. informatie over de kwaliteiten die hij ook op kind aan dezelfde maatstaven voldoen. Dat is * 6 oktober 2014 | HCO nieuws Stichting ter Bevordering van de Cognitieve Ontwikkeling