Gemeente Ede Memo Aan Van Datum Registratienummer Opgesteld door Onderwerp : : : : : : Gemeenteraad College van burgemeester en wethouders 22 oktober 2013 6369 Arjen Droog Mededelingen over het herontwerp van de nuldelijn in het Sociaal Domein Inleiding Het proces om de nuldelijn opnieuw te ontwerpen is gestart in het kader van de Herstructurering van het Sociaal Domein. De nieuwe nuldelijn wordt ontworpen in co-creatie met onze bestaande partners in dat domein. Er zit veel vaart in deze ontwikkeling en dit kan betekenen dat er binnen enkele weken/maanden besluitvorming kan plaatsvinden. Met het oog op toekomstige besluitvorming geeft deze memo alvast informatie over het proces dat loopt met onze partners. De nuldelijn betreft alle activiteiten gericht op het zo laagdrempelig mogelijk ondersteunen, stimuleren en faciliteren van inwoners van Ede, met als doel om maatschappelijk actief te zijn en zich verantwoordelijk te voelen voor het welbevinden van zichzelf en anderen, alsook voor de leefomgeving. Het effect van de nuldelijn is om preventief de sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid te vergroten. Een effectieve nuldelijn beperkt de instroom naar de (veel duurdere) eerste- en tweedelijn op het gebied van wezijn, welbevinden en zorg. Herontwerp Nuldelijn in het Sociaal Domein Contactpersonen: Arjen Droog en Elza Knoop Aanleiding Door de drie decentralisaties zal de rol van de nuldelijn veranderen en de druk op de nuldelijn vergroten. Ook is het belangrijk dat preventie in de nuldelijn krachtig en effectief is om de doorstroom naar eerste- en tweedelijn te beperken. Tegelijkertijd moet er een bezuiniging worden gerealiseerd. Dit vraagt een zorgvuldige voorbereiding met de organisaties die in de kern van de nuldelijn actief zijn. Deze organisaties zijn: • Welstede • De Medewerker • SWO (Senioren Welzijn Organisatie) • SportService Ede Omdat het belang van de nuldelijn bij het krachtig op kunnen vangen van de decentralisaties toeneemt, is besloten om samen met de sector te werken aan een herontwerp, waardoor een solide fundament ontstaat in de nuldelijn. Voor het herontwerp geldt: structuur volgt inhoud. Dat betekent dat er eerst gewerkt wordt aan een inhoudelijk ontwerp (op hoofdlijnen) en aan de hand daarvan een voorstel zal worden gedaan voor de best passende organisatiestructuur. Op voorhand wordt geen enkel scenario afgewezen. Blz. 2 Betrokken organisaties De vier genoemde organisaties vormen in de huidige situatie de kern van de nuldelijn, waarbij de gemeente een sterke subsidierelatie heeft. Voor een groot deel geven deze organisaties het beleid van de gemeente vorm. Vanwege de ervaring van deze organisaties, hun grondige kennis van de doelgroepen en de Edese maatschappij en vanwege de kwaliteit die deze organisaties leveren, is er voor gekozen om via co-creatie met deze partijen te werken aan een herontwerp. Op deze wijze ontstaat ook een groot gevoel van eigenaarschap voor dat nieuwe ontwerp bij de betreffende partijen, wat de kwaliteit van de implementatie sterk ten goede komt. Echter, naast deze organisaties zijn er ook talloze andere organisaties betrokken bij de nuldelijn, van kerken en moskeeën tot sportverenigingen, van wijkverenigingen tot allochtonenorganisaties en van scholen tot adviesraden. Ook al deze organisaties worden in de vorm van meedenksessies betrokken bij het herontwerp van de nuldelijn. Enerzijds om ook daar draagvlak te creëren voor het herontwerp, maar ook om deze organisaties de ruimte voor een actieve(re) rol in de nuldelijn te laten ontdekken. Aanpak In de vorm van brainstormsessies werken de vier nuldelijnsorganisaties aan één inhoudelijk aanbod op hoofdlijnen in de nuldelijn. Om te beginnen wordt gewerkt aan een breed gedragen definitie van de nuldelijn, waarna arrangementthema's (of functies van de nuldelijn) worden ontwikkeld en uitgewerkt. Dit alles gebeurt organisatie-onafhankelijk, dus één compleet overzicht van thema's die voor de Edese bevolking beschikbaar zou moeten zijn. Ook zullen de organisaties in een voorstel vooruitblikken naar de organisatievorm en financiering van de nuldelijn. Dit proces van brainstormsessies en het uitwerken van de uitkomsten wordt begeleid vanuit de gemeente. Ontwerpcriteria Bij het uitwerken van de inhoud en structuur van de nuldelijn zijn vooraf een aantal ontwerpcriteria opgesteld (in willekeurige volgorde): • Vraaggestuurd in plaats van aanbodgericht • Aansluiten bij een wijkgerichte aanpak waar dat mogelijk/werkbaar is • Ruimte voor nieuwe toetreders, slimme combinaties, innovatie en mooie initiatieven in wijken • Sturing op maatschappelijk effect (dus resultaat, niet inspanning) • Voorkomen van frictiekosten waar dat mogelijk is Beoogd resultaat Doel is om met dit herontwerp proces te komen tot een solide fundament van de nuldelijn. Dat betekent dat er voor de Edese samenleving, voor de gemeente en voor de organisaties zelf continuïteit wordt gewaarborgd. We verkennen inhoudelijk de volgende koers: Binnen het solide fundament van de nuldelijn zal ongeveer 70-80% van de nuldelijnsactiviteiten moeten kunnen worden gerealiseerd. De resterende 20-30% moet vrij blijven voor nieuwe toetreders, mooie initiatieven uit wijken en bij andere organisaties. Door deze verdeling is Ede in staat continuïteit te bieden, in co-creatie met kundige en betrokken partijen beleid te ontwikkelen en te realiseren. Maar op deze wijze blijft het ook mogelijk om adequaat te reageren op mooie ontwikkelingen bij andere organisaties of bij initiatieven van inwoners zelf. Het beoogde resultaat bestaat uit drie delen: • Een ontwerp op hoofdlijnen van het inhoudelijke aanbod (de thema's waarbinnen op vraaggestuurde wijze de Ede samenleving wordt ondersteund) • Een voorstel voor een organisatievorm om dit aanbod te realiseren • Een voorstel (op hoofdlijnen) over de wijze van financiering Het financiële resultaat van de nieuwe (en verbeterde) nuldelijn moet zijn dat er een besparing plaatsvindt op met name de (duurdere) eerstelijn. Tevens realiseren we een bezuiniging op de kosten van de nuldelijn. Indien deze koers tot een door de betrokken partijen gedragen ontwerp leidt, die voldoet aan de kaders (kwaliteit en kosten) van het college, zal dit ontwerp aan B&W worden aangeboden. Blz. 3 Tijdschema Het is de bedoeling om de resultaten eind november (2013) aan het College op te leveren. Dan zijn er diverse brainstorm- en ontwerpsessies geweest met de betrokken partijen en zijn vele tientallen andere organisaties in de nuldelijn betrokken bij dit proces in meedenksessies. Het is, in tijd gezien, de bedoeling dat de nuldelijnsorganisaties zich in 2014 voorbereiden en veranderingen doorvoeren, zodat uiterlijk vanaf 1 januari 2015 vanuit de nieuwe nuldelijn wordt gewerkt. Tot nu toe De procesbegeleiders van de brainstorm- en ontwerpsessies rapporteren een goede, constructieve sfeer en een positieve inzet van alle betrokken partijen.