COUDENBERG PERSCOMMUNIQUÉ MAART 2015 Vesalius, lijfarts van Keizer Karel Een initiatief van het Musée de la Médecine heeft plaats in de Coudenberg van 7 mei tot 30 augustus 2015 in het kader van het Carolus V Festival Tussen schedelboren, klysma's en allerlei andere curiositeiten maakt de bezoeker kennis met het buitengewone leven van de beroemdste arts uit de Brusselse geschiedenis, Andreas Vesalius (1514 – 1564). Een ideale gelegenheid om de belangrijkste ziekten uit de renaissance te ontdekken, die ongetwijfeld ook voorkwamen bij de entourage van de machtigste vorst van zijn tijd: Keizer Karel. Dit initiatief van het Musée de la Médecine tracht de dagelijkse geneeskundige praktijken uit de 16e eeuw te belichten. Voor een opgewonden publiek van studenten, barbierschirurgijnen en de gegoede burgerij van Padua gaat de Brusselse arts Andreas Vesalius (1514-1564) aan het werk met zijn scalpel. De professor is van zijn katheder afgedaald om in eigen persoon een mensenlijk open te snijden en hiermee tegelijk korte metten te maken met de toen reeds dertien eeuwen lang gangbare theorieën van Galenus. Op die eerste dissectie volgen vele andere en uiteindelijk de publicatie, in 1543, van zijn magnum opus, de eerste atlas van het menselijk lichaam: De Humani Corporis Fabrica. Vanaf 1546 verzorgt hij de jicht van Keizer Karel met Chinese wortel. De carrière van de beroemde anatoom staat voortaan in het teken van de vorst en diens hofhouding. Hij vergezelt de keizer in zijn militaire campagnes en is getuige van alle hoogtepunten in diens leven, zoals zijn troonsafstand in 1555 in Brussel, ten gunste van zijn zoon Filips II. Ook deze kiest Vesalius als zijn lijfarts. Portret van Andreas Vesalius Académie Royale de Belgique Koffer voor schedelboringen Musée de la Médecine 1 COUDENBERG De tentoonstelling toont het leven van twee atypische persoonlijkheden uit de renaissance: dat van Vesalius, arts aan het hof en pionier in de geneeskunde, en dat van Karel V, de keizer van een rijk waar de zon nooit onderging. Hoewel Vesalius voornamelijk bekend staat als een vernieuwer binnen de anatomie, zijn diens kwaliteiten als klinisch arts noemenswaardig. Terwijl de artsen van toen zich nog steeds vastklampten aan de klassieke tradities uit de oudheid en de Arabische geneeskunde, was de anatomie van het menselijk lichaam voor Vesalius de bron bij uitstek om de ziekteleer beter te kunnen doorgronden en remedies aan te kunnen reiken. Dit betekende zonder meer een ware revolutie in de geneeskunde. De tentoonstelling, geïllustreerd met talloze (kunst-) historische objecten, laat ons een unieke periode in de geschiedenis van de geneeskunde ontdekken en kwam tot stand dankzij een multidisciplinaire samenwerking tussen historici, kunsthistorici en artsen. De geschiedenis wordt actueel in de tentoongestelde diagnoses van Andreas Vesalius, waarin hij a posteriori de aandoeningen becommentarieert en remedies aanreikt. Kleine écorché Musée de la Médecine Gebracht door het Musée de la Médecine, onthult de tentoonstelling een belangrijk deel van diens collectie (die meer dan 7000 stukken beslaat). Het Musée de la Médecine herbergt in Anderlecht een collectie die is samengesteld uit kunst- en archeologische voorwerpen die de lange evolutie van de medische praktijk doorheen tijd en ruimte illustreren, en verbind geneeskunde met kunst, geschiedenis en religie. Het museum illustreert tevens de medische praktijken van de Egyptische, precolumbiaanse, Afrikaanse en Chinese samenlevingen. Coudenberg – Voormalig Paleis van Brussel Ingang via het BELvue, Museum van de Belgische geschiedenis en centrum voor de democratie. Kunstberg - Paleizenplein 7 1000 Brussel 7 mei tot 30 augustus 2015 Dinsdag tot vrijdag: 9.30 tot 17.00 u; za-zo + juli en augustus: 10.00 tot 18.00 u. Tarief | € 4 - € 6 (Gratis toegang voor kinderen vergezeld door een ouder en -18 jarigen.) + 32 (0)2 500 45 54 - www.coudenberg.com 2 COUDENBERG Voorziene activiteiten tijdens de tentoonstelling 1. Family Day Datum: Zondag 17 mei In het Paleis van de Coudenberg (het voormalige paleis van Karel V) mag u een dag vol verrassingen voor jong en oud verwachten. Op het programma: historische gastronomie, dans, spel en themaworkshops. Ga met je gezin of met vrienden terug in de tijd en herbeleef het tijdperk van de renaissance … Elk uur start een rondleiding: op het uur een Franstalige rondleiding, op het uur en een half een Nederlandstalige rondleiding. Kom tevens de medische praktijken ten tijde van het humanisme en de geneeskrachtige planten uit de Nieuwe Wereld ontdekken. Jong en oud kunnen kennis maken met een reeks aan geneeskrachtige planten die tentoon zullen worden gesteld en aangeraakt zullen kunnen worden. Er zal een nadruk worden gelegd op de geur tijdens dit exposé. Sarsaparilla © Musée de la Médecine 2. Lezing: Andreas Vesalius en de Coudenberg door Prof. dr. Paul Broos (KU Leuven) Datum: Woensdag24 juni2015,19u30 - In het Nederlands met simultane vertaling in het Frans. Georganiseerd door het Davidsfonds in samenwerking met het Masereelfonds. Coudenberg – ingang via Villa Hermosastraat 5 - 1000 Brussel Reserveren via: [email protected] - 0479 10 22 89 Tarief| €6 - www.brussel.davidsfonds.be 3. Concert: De medische praktijken "op muziek" - gevolgd door een bezoek aan de tentoonstelling "Vesalius, lijfarts van Keizer Karel” Datum : Vrijdag 19 juni 2015 om 19u30 Van de ‘Ingebeelde zieke’ van Molière (muziek van Charpentier) tot werk over geestesziekten, remedies, drinkliederen of chirurgische ingrepen en kwakzalvers. Onder leiding van N. Achten – Muziekacademie van St.-Lambrechts-Woluwe. Coudenberg – Voormalig Paleis van Brussel Ingang via Koningsplein 10, 1000 Brussel Info en reserveren van ma. tot vr. (9u -17u): [email protected] of: 02 563 61 79 Tarief| € 12 4. Rondleidingen Rondleiding bij de tentoonstelling ‘Vesalius, lijfarts van Keizer Karel’ en in de Coudenberg Datum: elke donderdag en zondagochtend (FR/NL/EN) – 10.30u. met gids in de klederdracht van de kruisboogschutter of van de pestdokter Wandeling met gids: Brussel, een verhaal van artsen Data : 1ste en 2de vrijdag van de maand – 14.00u. - FR/NL/EN Vertrek bij de ingang van de Onze-Lieve-Vrouw-ter-Zavelkerk, 1000 Brussel Rondleiding Dokters en zieken in de kunst in de tijd van Vesalius en Bruegel Data: 3de vrijdag en 3de zondag van de maand – 14.00 u. – FR/NL/EN Vertrek in de inkomhal van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, Regentschapsstraat 3, 1000 Brussel (Organisatie: Cap patrimoine pour tous) ReservatieVisit Brussels box office / info : [email protected] 3 COUDENBERG Perscontact Vesalius, lijfarts van Keizer Karel (NL): Elena Lombardo Historica - Coudenberg 02 563 61 78 [email protected] Voor het aanvragen van illustratiemateriaal of interviews, gelieve contact op te nemen met: Arend Pelgrims Communicatieverantwoordelijke – Coudenberg 02 563 61 75 [email protected] 4