Informatie over de gezongen mis

Informatie over de gezongen mis.
Marc-Antoine Charpentier (Parijs, 1643-1704) was een Frans componist.
Hij was een leerling van Giacomo Carissimi in Rome. Na zijn terugkeer in Parijs werd hij
privé-componist voor Maria van Guise (tot haar dood in 1688) en componeerde later voor
de Comédie Française, waar hij samenwerkte met Molière. De samenwerking met de
toneelgroep ging nog geruime tijd door na Molières dood in 1673. Rond 1688 werd
Charpentier componist voor de Jezuïeten en in 1698 kapelmeester van de SainteChapelle.
Naast twee opera's en diverse toneelmuzieken schreef Charpentier veel kerkmuziek,
onder meer tien Missen, een Requiem en andere liturgische muziek met instrumentale
begeleiding, variërend van enkele instrumenten tot volledig orkest. De Prélude van zijn
Te Deum in D groot voor solisten, koor en orkest fungeert sinds jaar en dag voor vele
Europese televisiekijkers als herkenningsmelodie van Eurovisie-uitzendingen. De melodie
was ook de basis voor de Eurovisiemars voor harmonieorkest.
De Messe de minuit pour noel van Marc Antoine Charpentier (1643-1704) is
gecomponeerd voor Kerstmis 1695. Men zou de compositie van Charpentier een ‘volksmis’ kunnen noemen, want hij laat de traditionele Latijnse misteksten zingen op
melodieën van populaire kerstliedjes uit die jaren. Daarom was deze mis in die tijd zeer
populair. (De titels van die kerstliederen worden hieronder genoemd, samen met de
bijbehorende Latijnse tekst.) In de eenvoudige begeleiding is er een belangrijke taak
voor het orgel. De koorstukken worden afwisselend in grote en kleine bezetting
uitgevoerd. De tekst is de volledige Latijnse hoogmis, maar in twee gevallen (bij het
Gloria en het Credo) worden de eerste woorden gezongen door slechts één stem zonder
begeleiding, bij wijze van priesterlijke ‘intonatie’. Soms wordt een tekst fragment niet
gezóngen, maar alleen gespééld (zoals in het Agnus Dei), omdat van de Franse
kerkgangers verwacht werd, dat die de ontbrekende woorden zouden meeprevelen met
het orkest.
De geparodieerde Franse kerstliederen zijn de volgende. Kyrie eleison: Joseph est
bien marié / Christe Eleison: Or, nous dites Marie / Kyrie Eleison II : Une jeune pucelle /
Laudamus te : Tous les bourgois de Châtre / Quoniam : Ou s’en vont ces gais bergers /
Deum de Deo : Vous qui désirez sans fin / Crucifixus : Voici le jour solennel, de Noël / Et
in Spiritum sanctum : A la venue de Noël / Sanctus : O Dieu, que n’étais-je en vie /
Agnus Dei : A minuit fut fait un réveil.
Geraadpleegd : H.Schauerte, Einleitung bij de Bärenreiter uitgave van Charpentier ; Riemann Musiklexicon (B.
Schott’s Söhne Mainz) ; Wikipedia