Operatie aan de amandelen

Operatie aan de
amandelen
De KNO-arts heeft met u besproken dat u geopereerd wordt aan
de amandelen. U wordt hiervoor opgenomen in het ziekenhuis. In
deze folder leest u wat er tijdens de operatie gebeurt en waar u
na de operatie op moet letten.
Functie van de amandelen
In het lichaam zitten op verschillende plekken lymfklieren, het
lymfkliersysteem. De lymfklieren gaan ontstekingen tegen en zorgen voor
een goede afweer. Waar de mond en neus overgaan in de keel, zitten veel
lymfklieren. De lymfklieren vangen binnendringende ziekteverwekkers op
en maken ze onschadelijk.
Neus-keelholte: Dit is de ruimte achter de neus boven het zachte
gehemelte. Het verdikte lymfklierweefsel in de neus-keelholte is de
neusamandel (adenoïd). Vanaf de leeftijd van 8 jaar neemt de grootte van
de neusamandel af. Bij uitzondering kan de neusamandel blijven bestaan op
volwassen leeftijd.
De keel: De keelamandelen (tonsillen) zijn zichtbaar als knobbels links en
rechts achter in de keel. De huig, het aanhangsel van het zachte gehemelte,
hangt midden tussen de keelamandelen.
Achterop de tong: Dit deel wordt de tongamandel genoemd.
De tongamandel gaat aan de zijkanten van de tong over in de
keelamandelen. De tongamandel geeft slechts zelden klachten.
De amandelen vormen een klein gedeelte van het lymfkliersysteem van het
lichaam. In de mond-keelholte zit ook lymfklierweefsel in het slijmvlies. Als
de amandelen worden verwijderd, heeft dit geen gevolgen voor de afweer.
Klachten door amandelen
Wanneer u op volwassen leeftijd een neusamandel heeft, kunnen er
klachten optreden. Voorbeelden zijn een verstopte neus, door de neus
praten, vaak verkouden zijn, door de mond ademen en snurken. U kunt
ook last hebben van de keelamandelen. Bij een acute ontsteking van de
amandelen merkt u dit aan keelpijn met slikklachten, koorts en ziek voelen.
Na de derde dag daalt de temperatuur meestal, waarbij ook de andere
klachten langzaam verdwijnen. Dit kan een paar keer per jaar voorkomen.
De amandelen kunnen ook chronisch (een beetje) ontstoken zijn. De
klachten zijn dan moeheid, lusteloosheid, snurken, matige eetlust en
slechte adem.
Als amandelen ontstoken raken, zwellen ze op. Hierbij kunnen ook
lymfklieren in de hals gezwollen zijn en pijnlijk aanvoelen. Heel soms breidt
de ontsteking van de keelamandel zich uit naar weefsel eromheen waarin
zich dan etter ophoopt (peritonsillair abces). Als u hier last van heeft,
kunt u nauwelijks slikken, is er veel slijmvorming, kunt u de mond moeilijk
openen, zijn de lymfklieren in de hals gezwollen en heeft u vaak hoge
koorts.
Wanneer worden de amandelen verwijderd?
Of de amandelen worden verwijderd met een operatie is afhankelijk van de
ernst van de klachten en hoe vaak ze voorkomen. De amandelen worden
verwijderd bij de volgende klachten:
• Ontstekingen: Wanneer het onvoldoende lukt om de klachten met
medicijnen (pijnstillers en/of antibiotica) te bestrijden of als u te vaak
medicijnen moet gebruiken, kan het verstandig zijn om de amandelen te
verwijderen.
• Pus achter de keelamandel of abcesvorming (peritonsillair abces):
Meestal wordt eerst het abces behandeld. Als de keelamandelen weer tot
rust zijn gekomen, worden ze eventueel na een paar dagen verwijderd. Dit
kan ook zes tot acht weken later gedaan worden.
De KNO-arts bespreekt met u of een operatie in uw geval de beste
behandeling is.
Voorbereiding
U wordt opgenomen in het ziekenhuis. De afdeling Opname bespreekt met
u de datum van de opname. Ter voorbereiding op de operatie moeten er
nog een paar dingen gebeuren.
Pre-operatief spreekuur
U gaat naar de anesthesioloog die uitleg geeft over de verdoving en
de pijnbestrijding. U krijgt algehele narcose en merkt dus niets van de
operatie. U krijgt een kort lichamelijk onderzoek naar het hart en de longen
om uit te sluiten of er andere problemen zijn. Na afloop van dit gesprek
krijgt u een folder mee waarin de voorbereiding van de operatie en de
narcose is uitgelegd.
De operatie
De ingreep gebeurt onder algehele narcose en duurt ongeveer een half
uur. De operatie gebeurt via de mond, er is dus geen litteken te zien. De
KNO-arts maakt een klein sneetje in het slijmvlies in de keel en maakt
de amandel los. Dit wordt ook wel pellen genoemd. Eventuele bloedende
vaatjes worden dichtgebrand.
Complicaties
Bij iedere operatie, ook het verwijderen van de amandelen, is er sprake
van enig risico. Bij deze operatie is het voornaamste risico een nabloeding.
Verder bestaat er een kleine kans op een infectie en koorts.
Na de operatie
Wanneer u goed wakker bent, wordt u teruggebracht naar de
verpleegafdeling. Direct na de ingreep heeft u pijn in de keel en moeite
met slikken. De pijn kan uitstralen naar de oren. De verpleegkundige geeft
u hiervoor pijnstillers. Veel drinken van koud water is belangrijk en kan
de pijn verlichten. Daarnaast moet u het schrapen van de keel zien te
voorkomen. Meestal komt er na de operatie een beetje helderrood bloed
uit de keel. Ook kan het voorkomen dat u donker bloed opgeeft. Dit is oud
bloed dat tijdens de operatie in de maag terecht is gekomen.
Soms kan er een beetje bloed uit de neus lopen; dit komt doordat het
beademingsbuisje waarmee u tijdens de narcose in slaap werd gehouden,
via de neus werd ingebracht. U mag de dag na de operatie weer naar huis.
Er wordt een controleafspraak op de polikliniek KNO voor u gemaakt over
zes weken.
Weer thuis
Bij pijn
Als u thuis pijn heeft, kunt u paracetamol gebruiken. De keel kan na de
ingreep nog erg gevoelig zijn. Neem daarom bij voorkeur een oplostablet of
zetpil.
Herstel van de wond
Op de plaats waar de amandelen zaten, ontstaat een grijs-witte korst, die
meestal na zeven tot acht dagen vanzelf verdwijnt. U kunt hierdoor tijdelijk
een slechte adem hebben. Bovendien kunt u een wat metaalachtige smaak
hebben. Ook dit verdwijnt vanzelf.
Eten en drinken
Het is belangrijk dat u veel drinkt. Het is beter geen koolzuurhoudende
(met prik) dranken te gebruiken. Van melkproducten kan het slijm in de
mond soms wat taai worden, wat het slikken moeilijker maakt. Wel mag
u zachte voeding nemen: bijvoorbeeld vla, appelmoes of voeding die is
gepureerd. Neem afgekoelde voeding. Van warm eten en drinken gaat de
wond eerder bloeden. In de loop van de dagen kunt u, afhankelijk van hoe u
zich voelt, steeds meer normaal gaan eten. Vermijd de eerste tijd gekruide
of harde producten zoals chips. Dit kan pijn doen bij het slikken.
Werk
Wij raden u aan een week rustig aan te doen. Na ruim een week bent u
hersteld en kunt u weer werken.
Controle
Na zes weken komt u terug op de polikliniek KNO voor controle bij de
KNO-arts.
Wanneer een arts waarschuwen
U moet in de volgende gevallen direct een arts waarschuwen:
• Wanneer de temperatuur ondanks gebruik van paracetamol (maximaal 6
keer 500 mg per dag) hoger wordt dan 38,5C.
• Als u een forse nabloeding krijgt.
Belt u dan naar de polikliniek KNO, zie de telefoonnummers onder ‘Vragen’.
Buiten kantooruren kunt u de Spoedeisende Hulp van HMC Westeinde
bellen, via 088 979 23 80.
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen dan kunt u contact
opnemen met de polikliniek KNO. Deze is bereikbaar van maandag tot en
met vrijdag van 08.30-16.00 uur.
Polikliniek KNO HMC Antoniushove: 088 979 70 10
Polikliniek KNO HMC Westeinde: 088 979 18 90
Deze folder is overgenomen van/gebaseerd op de tekst van de folder
‘Operatie aan de amandelen bij volwassenen’ van de Nederlandse
Vereniging voor Keel-Neus-Oorheelkunde en Heelkunde van het HoofdHalsgebied.
De inhoud is aangepast aan de situatie zoals deze zich voordoet in HMC.
HMC Antoniushove
Burg. Banninglaan 1
2262 BA Leidschendam
Postbus 432
2501 CK Den Haag
HMC Bronovo
Bronovolaan 5
2597 AX Den Haag
Postbus 432
2501 CK Den Haag
HMC Westeinde
088 97 97 900
www.haaglandenmc.nl
NR. H0580-NL Juni 2014
Lijnbaan 32
2512 VA Den Haag
Postbus 432
2501 CK Den Haag