Beelden van slachtoffers Ossama Abu Amar & Hanneke Felten Programma 1. Introductie 2. Voorstel oefening 3. Powerpoint: Beelden van slachtoffers 4. Oefening met plaatjes 5. Casus © MOVISIE Voorsteloefening • Als je de persoon naast je ziet, wat is dan je eerste indruk? • Stel elkaar voor! © MOVISIE Voorsteloefening Aan de hand van de vragen: 1.) Uit wat voor soort familie komt de persoon naast je? 2. ) Wat is de hobby van de persoon naast je? © MOVISIE Voorsteloefening Hoe was het om deze oefening te doen? Was is moeilijk of juist makkelijk? Wat maakte het moeilijk of makkelijk? © MOVISIE Overgang naar presentatie • Een beeld vormen van een ander gaat snel, maar wordt ook steeds bijgesteld. • Wat heeft dit te maken met diversiteit? © MOVISIE Factoren die van invloed zijn op je beelden van slachtoffers • • • • • Kennis van de problematiek Je professionele houding Je methodisch handelen Levenservaring Diversiteit: Je eigen (diversiteits)positie in relatie tot de (diversiteits)positie van de ander. © MOVISIE Diversiteit • Gaat over verschillen tussen mensen • We maken terecht onderscheid maken en onterecht onderscheid (‘discriminatie’) • EU onderscheidt 6 factoren • MOVISIE onderscheidt 8 factoren. • Welke kun jij noemen? © MOVISIE Diversiteit Meer zichtbare verschillen: - Sekse Gender identiteit Leeftijd Etniciteit Eventuele handicap(s) © MOVISIE Diversiteit Minder zichtbare verschillen: - seksuele voorkeur - religie Niet erkend door E.U.: - sociaal economische situatie (SES) - opleidingsniveau © MOVISIE Diversiteit Verschillen tussen minderheidsgroepen in de manier waarop zij te maken krijgen met uitsluiting en discriminatie ` Welke verschillen kun je noemen? © MOVISIE Kruispuntdenken • We staan allemaal op een kruispunt (Wekker & Lutz) • Identiteit als een mikado spel © MOVISIE Kruispuntdenken • Bepaalde posities geven meer macht dan andere posities. • De (onzichtbare) norm is afhankelijk van de context. • De (onzichtbare) norm zijn geeft macht: je hoeft minder uit te leggen. • Iedere positie schept verwachtingen © MOVISIE Kruispuntdenken • Ieder heeft bepaalde beelden en associaties bij een persoon op basis van diens sekse, seksuele oriëntatie, etnische achtergrond, leeftijd, handicap en religie. • Soms stereotie (‘uitvergroot’) • Soms vanzelfsprekend en onzichtbaar • Kleuren je ‘mensbeeld’. © MOVISIE Raadsel! © MOVISIE Kruispuntdenken • In (teken)films en reclames gebruik gemaakt van deze stereotypen. • De andere vraag stellen: kan ik de rollen omkeren? Klopt het plaatje dan nog? Of verandert het beeld dan? (Wekker, 2001) © MOVISIE © MOVISIE © MOVISIE © MOVISIE © MOVISIE © MOVISIE © MOVISIE Oefening 1.) Bekijk de plaatjes. Kies een plaatje uit dat: • • • • je raakt van de persoon voor wie je op het eerste gezicht het meeste mee kan leven in zijn of haar emoties van de persoon met wie je op het eerste gezicht het minste mee kan leven met zijn of haar emoties van de persoon voor wie je op het eerste gezicht het minst sympathie voelt © MOVISIE Oefening 2. Doe het onmogelijke: Deel de personen op basis van je eerste gevoel in bij ‘slachtoffer’ of ‘pleger’. Probeer er niet te lang over na te denken. © MOVISIE Oefening 3.) Bespreek met je buurvrouw / buurman: a.) Waar heeft je keuze denk je mee te maken? Denk o.a. aan: getoond gedrag (emoties), uiterlijke kenmerken, persoonskenmerken (zoals leeftijd, sekse, etniciteit etc.) © MOVISIE Oefening b.) Als jullie anders keuzes hebben gemaakt voor plaatjes: hoe zou dit kunnen komen? c.) Op welke manier zouden jullie beide persoonskenmerken (zoals leeftijd, sekse, etniciteit etc.) een rol kunnen spelen in de keuzes die je hebt gemaakt? © MOVISIE Alert! Hoe kun je alert zijn op de manier waarop beelden en associaties omtrent sekse, etniciteit etc. een rol spelen bij je benadering van cliënten? © MOVISIE Alert Dit thema aangesneden door: Vrouwenhulpverlening Mannenhulpverlening (seksespecifieke hulpverlening) Interculturele hulpverlening Homospecifieke hulpverlening © MOVISIE Alert Nu: aandacht voor diversiteit diversiteitshulpverlening © MOVISIE Basisprincipes aandacht voor diversiteit: 1. Bewustwording en reflectie • invloed van diversiteit is niet altijd meteen zichtbaar. • bewust van eigen referentiekader op basis van de eigen sekse, etniciteit, religie, leeftijd, sociaaleconomische situatie etc. • kritisch reflectie • eigen referentiekader even los kunnen laten. • open staan voor de unieke positie van de cliënt. © MOVISIE Basisprincipes aandacht voor diversiteit: 2. Aansluiten bij de cliënt • Hoe uit de cliënt zich? Wat is voor hem / haar normaal? • Aansluiten bij diens communicatiestijl © MOVISIE Basisprincipes aandacht voor diversiteit: 3. Aandacht voor de sociale context • Zicht op machtsverhoudingen • systeemgericht © MOVISIE Casus 1. Lees voor jezelf de casus 2. Denk na over de volgende vragen: a. ) Wat is jouw beeld van de cliënt? b.) Wat is volgens jou het probleem? c.) Op basis van welke signalen denk je dat? d.) Wat heeft dit te maken met diversiteit (je eigen positie en de positie van de ander)? e.) Wat heeft dit te maken met je eigen ‘mensbeeld’? © MOVISIE Casus 3. Bespreek in groepjes van 5: Welke verschillen zien jullie in jullie antwoorden op de vragen 1, 2, 3? In welke mate kunnen deze verschillen te maken hebben met verschillen in positie en verschillen in mensbeeld? © MOVISIE Casus Nabespreking © MOVISIE Dankjewel! © MOVISIE