Afname-instructies Pathologie

Afname-instructies Pathologie
Onmisbaar voor een vlotte afwerking van het ingezonden materiaal zijn het exact identificeren van de
weefselrecipiënten, van de vloeistofcontainers of van de uitstrijkpreparaten met patiëntnaam,
voornaam en herkomst van het materiaal.
Verder zijn ook volgende items van belang:
• het vermelden van de volledige identificatie van de patiënt op het aanvraagformulier;
• het nauwkeurig en het volledig invullen van de klinische gegevens, aangevuld met eventueel
specifieke vragen;
• de vermelding van vorige staalnames van dezelfde patiënt om een nieuw onderzoek te doen
kaderen in een specifieke ziektegeschiedenis.
Aanvraagformulieren voor Pathologie zijn op het labo te verkrijgen. Indien gewenst zijn disciplinespecifieke formulieren beschikbaar (algemeen, dermatologie, gynaecologie).
‘Tijdelijke bewaring’ zonder fixatie kan, maar een snel transport naar het laboratorium is in dat geval
aangewezen. Onmiddellijke fixatie wordt altijd aangeraden, indien er aanvullende diagnostische tests
worden voorzien, zoals bijvoorbeeld immunohistochemie of in situ hybridisatie.
WEEFSEL VOOR STANDAARD HISTOLOGISCH ONDERZOEK
Voor routine onderzoek is een doorlooptijd (TAT) voorzien van 5 werkdagen. Voor onderzoeken met
hoogdringendheid overlegt u met de Patholoog Anatoom. Vermeld duidelijk zichtbaar “dringend” op
het aanvraagformulier. U bekomt resultaat binnen gemiddeld 24 uur na ontvangst in het labo. In geval
van aanvullende onderzoeken (bijv. immunohistochemie, consult e.d.) zal u eerst een voorlopig
protocol ontvangen. Na vervolledigen van het onderzoek ontvangt u een definitief protocol.
• Tang-en zuigbiopsie, naaldbiopsie, snijbiopsie:
Worden onmiddellijk na afname gefixeerd in 10% formol. Standaard, voorgevulde
recipiënten zijn beschikbaar via het labo.
•
Operatiestukken:
Zo spoedig mogelijk transporteren naar het labo, niet fixeren, tijdelijk bij 4°C bewaren.
Indien dit niet binnen de 24 uur mogelijk is, het weefsel onmiddellijk na afname fixeren
in 10% formol. Het volume dient minstens gelijk te zijn aan dit van het te fixeren
weefsel.
Versie 09/09/2013
1
LICHAAMSVOCHTEN VOOR CYTOLOGISCH ONDERZOEK
•
Pleura- en ascitesvocht:
Worden na afname onmiddellijk naar het labo gebracht, eventueel tijdelijk bewaard bij
4°C.
•
Bronchusaspiraat:
Wordt onmiddellijk in AFA-Fixator opgevangen, dit om cytolyse door contaminerende
bacteriën tegen te gaan.
Bewaar bij kamertemperatuur
•
Urine:
Wordt opgevangen in een gelijk volume Cytorich blue
Bewaar bij kamertemperatuur
•
Sputum:
Wellicht is het nuttig de patiënt duidelijk te maken dat enkel secreties opgehoest uit de
luchtpijpen dienen opgevangen te worden en niet het speeksel aanwezig in de mond of
het slijm uit neus en pharynx.
Best is ochtendsputum na mondspoeling met koud water.
Patiënt krijgt een recipiënt ter zijner beschikking en het sputum wordt hierin rechtstreeks
opgevangen.
WEEFSEL VOOR IMMUNOFLUORESCENTIE (IF) ONDERZOEK
Dit niet-routine onderzoek heeft een doorlooptijd van 7 - 10 dagen. Voorafgaand contact met de
Patholoog Anatoom is wenselijk. Het weefsel wordt na afname droog in een recipiënt gesloten en
onmiddellijk ingevroren in vloeibare stikstof. Daarna zo snel mogelijk verzenden in een speciale
vriescontainer.
Vriescontainers met vloeibare stikstof zijn gratis beschikbaar via het labo. Vermeld op de aanvraag
duidelijk dat het materiaal voor IF onderzoek bestemd
WEEFSEL VOOR ELECTRONENMISCROSCOPISCH (EM) ONDERZOEK
Dit niet-routine onderzoek heeft een doorlooptijd van 4 tot 6 weken. Voor de coördinatie van dit
onderzoek neemt u eerst contact op met de Patholoog Anatoom.
Het weefsel wordt na afname onmiddellijk gefixeerd in glutaaraldehyde. Het materiaal mag een
maximale dikte hebben van 1 mm. Graag bewaren op 4°C en zo snel mogelijk transporteren.
Vermeld op de aanvraag duidelijk dat het materiaal voor EM onderzoek bestemd is.
Versie 09/09/2013
2
WEEFSEL VOOR IN SITU HYBRIDISTATIE (FISH) ONDERZOEK
Deze test gebeurt 1 x per week (indien er minstens 2 te testen monsters zijn) en neemt 3 dagen in
beslag (TAT 10 werkdagen). De test wordt bij voorkeur uitgevoerd op het resectiestuk van de tumor
omdat dit het meest representatieve weefsel bevat. De test kan uitzonderlijk op het naaldbiopt uit de
tumor uitgevoerd worden bv. indien neo-adjuvante therapie gepland is.
Histologisch en immunohistochemisch onderzoek bepaalt of FISH onderzoek geïndiceerd is. Het
onderzoek wordt uitgevoerd bij die tumoren, die bij gestandaardiseerde immunohistochemie een
score 2 of 3 hebben. Voor dit onderzoek zijn specifieke aanvraagformulieren beschikbaar op het labo.
•
Naaldbiopsie, snijbiopsie:
Wordt onmiddellijk na afname gefixeerd in 10% formol. Graag het uur van fixatie
vermelden op de aanvraag.
•
Operatiestukken:
Het weefsel onmiddellijk na afname fixeren in 10% formol. Het volume dient minstens
gelijk te zijn aan dit van het te fixeren weefsel. Graag het uur van fixatie vermelden op
aanvraag.
•
Paraffineblokken:
Graag de minimale duur van weefselfixatie vermelden op het aanvraagformulier
(minstens 6 uur wordt aangeraden).
Graag de coupe van de reeds uitgevoerde Her2 immunohistochemie meezenden.
Indien deze coupe niet beschikbaar is, graag de HE-coupe meezenden. Vermeld op het
aanvraagformulier de score.
Versie 09/09/2013
3