Hart- en vaatziekten

Informatie over gezondheidsrisico’s
Hebben mensen hier iets aan?
Ja
• Begrip van huidige gezondheid en verwachte
gezondheidsproblemen
=> Motivatie voor preventie
Nee
• Onduidelijkheid en onzekerheid over risico
=> Geen motivatie voor preventie
=> Angst en fatalisme
Hoe werkt risico informatie?
Ideeën over
het “zelf”
Informatie
over risico
Ideeën over
risico
Gedrag
Risico: leeftijd, leefstijl en genen
Bij veel chronische aandoeningen neemt het risico
toe met leeftijd
Wisselwerking tussen:
Leefstijl => beïnvloedbaar
Genetische gevoeligheid
=>niet beïnvloedbaar
Onderzoek “The Risky Self”
Wat mensen denken over en doen met hun
risico op diabetes en hart- en vaatziekten
1. Hoe wordt het risico ervaren?
2. Wordt genetische risico-informatie op een
andere manier ervaren?
3. Hoe verschillen mensen hierin?
4. Wat is de invloed op preventief gedrag?
Diabetes en hart- en vaatziekten
•
Twee miljoen mensen met diabetes en/of hart- en
vaatziekten
•
Bij diabetes type 2 is de bloedsuikerspiegel te hoog
Gevolgen: slecht genezende wondjes, oogproblemen,
nierfalen en hart- en vaatziekten
•
Hart- en vaatziekten (o.a. hartaanval, beroerte) zijn
meestal het gevolg van vernauwingen in de bloedvaten
Hart- en vaatziekten zijn 2de doodsoorzaak
Risico factoren
Leefstijl
Genen
Onderzoeksaanpak
• Interviews
• Experiment
• Afname vragenlijst in drie groepen:
– Personen met verhoogd risico op diabetes
– Personen met verhoogd risico op hart en
vaatziekten
– Personen met erfelijk verhoogd cholesterol
Vragenlijst
• Risicofactoren
• Ideeën over het risico
– Oorzaken en hoogte risico
– Controleerbaarheid en vertrouwen in preventieve opties
• Ideeën over “het zelf”:
– In hoeverre men zichzelf denkt te kunnen veranderen
• Preventief gedrag
– Medicijngebruik
– Leefstijl (niet roken, gezond dieet, genoeg beweging)
Uitkomsten
1. Hoe wordt het risico ervaren?
– Kennis van oorzaken is redelijk maar risicofactor wordt
nauwelijks vertaald naar eigen risico
2. Wordt genetische risico-informatie op een andere manier
ervaren?
– Meer familieleden met ziekte: hoger ervaren risico
– Geen verschillen in ervaren controle/vertrouwen in
gezonde leefstijl
3. Hoe verschillen mensen hierin?
– Mensen die denken zichzelf niet te kunnen veranderen
ervaren minder controle over het risico
4. Wat is de invloed op preventief gedrag?
– Meer familieleden met ziekte: meer preventief gedrag
Wat betekenen de uitkomsten
• Genetische informatie leidt niet tot fatalisme
– DNA test heeft minder impact dan familiegeschiedenis
• Verbetering risicocommunicatie in de zorg (o.a.
huisartsen en websites)
– Betere uitleg over relatie tussen risicofactoren en risico
(hoe risicofactoren bijdragen aan het risico)
– Uitvragen en uitleggen van familiegeschiedenis werkt
mogelijk motiverend
– Informatie afstemmen op individu
• Er is meer onderzoek nodig!