Hitte magma 2 lava gassen(2) soorten vulkanen de

kaangas gaf reeds tussen 1910 en 1920
aanleiding tot de pioniers- arbeid van Day
en Shepard op Hawaii. Representatieve
bemonste- ring en analyse van vulkaangas
is nog steeds moeilijk. Bij vulkaanbewaking worden variaties in temperatuur
en samenstelling gebruikt als een indicatie
voor veranderingen van de activiteit, dus als
hulp- middel bij het voorspellen van een
uitbarsting. Draagbare gaschro- matografen
waarmee de samenstelling van het gas ter
plekke
kan
worden
bepaald
en
spectrometers waarmee op afstand het
zwavel- dioxide van de rookpluim kan
worden bepaald, zijn toegevoegd aan het
instrumentarium
van
de
moderne
vulkanoloog. De samenstel- lingsverschillen
van vulkaangas komen in onderstaande
voorbeel- den goed tot uitdrukking:
De aarde telt ten minste 1500 vulkanen.
Daarvan zijn geen twee vulkanen aan
elkaar gelijk. Toch kunnen vulkanen
ingedeeld worden in groepen. Een veel
gebruikte
manier
om
vulkanen
te
classificeren is gebaseerd op de vorm van
de vulkaan. De meest voorkomende
soorten vulkanen zijn:
soorten vulkanen
lava
Stroperig gesteente dat zich diep onder de
aardkorst
bevindt.
Door
de
hoge
temperatuur zullen veel verbindingen in
gesmolten toestand aanwezig zijn. Door
vulcanische activiteiten, bij botsingen van
de continentale platen etc. kan het magma
omhoog komen en koelt dan af. Hierbij
worden gesteentes gevormd
De grootste vulkaan ter wereld is de Mauna
Loa schildvulkaan op Hawaï (Amerika).
Deze schildvulkaan heeft een doorsnede
van 80 kilometer! Ook deze vulkaan op
Hawaï staat op de lijst van het IAVCEI, de
lijst van de 16 meest gevaarlijke vulkanen
op aarde. Hoe gevaarlijk is deze vulkaan?
Is dit de zwaarste berg ter wereld en drukt
door het enorme gewicht van deze vulkaan
de aardkost 8 kilometer dieper de aarde in?
Staat de hoogste berg ter wereld op Hawaï?
gassen(2)
Lava is gesteente in vloeibare vorm. Nadat
magma het aardoppervlak of de zeebodem
bereikt wordt het lava genoemd. Door
verschillen
in
magmasamenstelling,
snelheid van uitvloeiing, temperatuur en
chemische, mineralogische samenstelling
zijn er meerdere soorten lava, ieder met
een eigen gedrag en met als kenmerk een
poreuze structuur.
de grootste vulkaan
een van de kleinsten
vulkanen (2)
Stromboli maakt deel uit van de Eolische
eilanden, een vulkanische eilandengroep
(ook wel archipel genoemd) ten noorden
van Sicilië. Op het eiland Stromboli wonen
tussen de 400 en 850 mensen. Mount
Stromboli is de meest actieve vulkaan van
Europa. Omdat Mount Stromboli zo veel tot
uitbarsting komt en deze uitbarstingen vaak
zichtbaar zijn tot ver op de omringende zee,
heeft het eiland de bijnaam ‘Vuurtoren van
de Middellandse
vulkaan www.picozone.nl
magma 2
Hitte
De temperatuur van een magma of lava
hangt af van zijn samenstelling en kan
variëren tussen iets minder dan 600 graden
Celsius en 1250 graden Celsius. Basaltisch
magma/lava is de meest voorkomende
soort en kent ook de hoogste temperaturen
ongeveer 1000 - 1250 graden Celsius.
grootste vulkaan (2)
Een vulkaan ontstaat wanneer magma tot
het aardoppervlak doordringt. Er zij drie
situaties te onderscheiden waarbij vulkanen
gevormd worden
Wanneer je een vulkaan ziet, is het moeilijk
om je voor te stellen dat de plek waar nu
een enorme hoop gesteente ligt, ooit een
platte vlakte is geweest. Toch is dit wel zo.
De vorming van een vulkaan is een proces
dat tienduizenden tot honderdduizenden
jaren in beslag neemt. Maar hoe ontstaat
een vulkaan eigenlijk?
De aardkorst bestaat uit tektonische platen,
die
bewegen
onder
invloed
van
convectiestroming.
Midden
op
die
tektonische platen is daar niet zo veel van
te merken. Maar met name aan de randen
van de tektonische platen zijn de gevolgen
van de beweging van deze platen waar te
nemen. De vorming van vulkanen is een
Hitte(2)
De aardkorst bestaat uit tektonische platen,
die
bewegen
onder
invloed
van
convectiestroming.
Midden
op
die
tektonische platen is daar niet zo veel van
te merken. Maar met name aan de randen
van de tektonische platen zijn de gevolgen
van de beweging van deze platen waar te
nemen. De vorming van vulkanen is een
van de gevolgen van de beweging van de
tektonische platen.
een van de kleinste
vulkanen
proces
dat
tienduizenden
tot
honderdduizenden jaren in beslag neemt.
Maar hoe ontstaat een vulkaan eigenlijk?
hoe ontstaat een
vulkaan
Magma met een andere samenstelling is
iets minder heet. De laagste temperatuur
(rond 600 graden Celcius of zelfs minder)
vindt je in de zogenaamde carbonische lava
van de Oldoynio vulkaan in Tanzania.
hoe ontstaat een
vulkaan(2)
Stromboli is een klein vulkanisch eiland (12
km2) in de Tyrreense Zee voor de
noordelijke kust van Sicilië, Italië. De
actieve stratovulkaan Mount Stromboli is
dus zowel een vulkaan als een eiland. Met
een hoogte van 926 meter is Mount
Stromboli de kleinste van de drie actieve
vulkanen in Italië. Mount Stromboli steekt
926 meter boven zeeniveau uit, maar de
basis van de vulkaan bevindt zich op een
diepte van 2000 meter onder zeeniveau.
Eigenlijk is Mount Stromboli dus bijna 3000
meter hoog, wat deze vulkaan dus eigenlijk
de tweede grootste vulkaan van Italië maakt
Vloeibaar gesteente, afkomstig uit het
diepere van de aardkorst, wat zich via
scheuren en openingen naar buiten werkt.
Op het moment dat de magma uitvloeit uit
een vulkaan noemen we het lava.
magma
Lava kan een vernietigende werking
hebben, maar heeft tegelijkertijd ook een
creërende werking. Zo kan nieuw land
worden gevormd door lava, hierdoor zijn
bijvoorbeeld de Hawaïaanse eilanden in de
Grote Oceaan ontstaan. Verder is
afgekoelde lava erg vruchtbaar en kan
daarom goed gebruikt worden als
landbouwgrond.
Hawaï, Amerika, heeft 5 vulkanen waarvan
er nog 2 werkzaam zijn en vulkanische
activiteiten bezitten. Alle eilanden van
Hawaï zijn vulkanisch van oorsprong en
liggen op een hotspot. Een hotspot wil
zeggen dat er direct uit de mantel van de
aarde door de aardkorst heet materiaal
(lees: magma en lava) heen naar boven
komt. Op het eiland Big Island bevindt zich
het Hawaï Volcanoes National Park, waar
de 2 actieve vulkanen van Hawaï zich
bevinden:
Mauna Loa: grootste, actiefste en zwaarste
vulkaan ter wereld en
Mauna Kea: de hoogste berg ter wereld.
De Mauna Loa vulkaan is vermoedelijk zo´n
700.000 a 1 miljoen jaar geleden ontstaan
lava(2)
gassen
Vulkaangassen bestaan in hoofdzaak uit
waterdamp (H2O), kool- stofdioxide (CO2)
en zwaveldioxide (SO2). In veel geringere
concen- traties zijn waterstof (H2),
waterstofsulfide (H2S), zwavel, koolstofmonoxide (CO), waterstofchloride (HCl) en
-fluoride
aanwezig.
De
relatieve
samenstelling wordt beïnvloed door de
heersende tempe- ratuur, druk en
oxidatiegraad. Bovendien kan, vooral in de
hete
rookpluim,
een
reeks
van
spoorelementen aanwezig zijn, waarvan
met name lood, kwik, arseen, cadmium,
seleen en zink wegens hun toxische
eigenschappen vermeld dienen te worden.
De wetenschappelijke belangstelling naar
de samenstelling van vul-