Les 1: Gladiatoren Auteur Isa Elias Laatst gewijzigd 13 april 2014 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres https://maken.wikiwijs.nl/48140 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt. Inhoudsopgave Gladiatoren intro Bron: Brood en Spelen Het volk De uitrusting Het publiek De verzorging Gladiator worden De groeiende macht van een gladiator Over dit lesmateriaal Pagina 1 Les 1: Gladiatoren Gladiatoren intro Gladiatoren shows waren gruwelijk en wreed, maar mateloos populair in het zo beschaafde Rome. Vanaf de derde eeuw tot het begin van de vijfde eeuw hebben miljoenen toeschouwers zich vergaapt aan het spel met de dood in de arena. Vooral na de inwijding van het Colosseum waren de shows van een ongekende omvang. Gladiatoren waren de voetbalspelers van hun tijd. Ze werden aanbeden als helden, maar hadden weinig aanzien in de samenleving. Meestal waren zij in het bezit van een lanista. Zij werden onderverdeeld in 3 groepen: De infami, oftewel de ter dood veroordeelde slaven, krijgsgevangenen of misdadigers. Deze groep van gladiatoren kreeg geen opleiding. Later kwamen er ook niet veroordeelde slaven, gevangen in alle door de Romeinen veroverde landen. Aan deze groep werd een opleiding van 3 tot 4 maanden gegeven. Sommige waren vrije burgers of aristocraten die hun geld hadden verloren en ervoor hadden gekozen een kort maar roemrijk leven te leiden. Zij kregen meestal een volledige opleiding en als ze erg goed waren ook medische verzorging. Als een strijder zwaar gewond werd, riep het volk: "Habet" (hij heeft hem). Als een gladiator zich overgaf dan mocht het publiek zeggen of die gladiator dood moest. Als ze hun duim omhoog staken vonden ze dat hij dapper had gevochten en dat hij dus mocht blijven leven. Staken zij hun duim omlaag, dan moest hij dood. Pagina 2 Les 1: Gladiatoren Bron: Brood en Spelen Al voordat de keizers in Rome de baas waren, werden er gladiatorgevechten gehouden. De gevechten tussen de gladiatoren waren ontstaan als feesten ter ere van de goden Jupiter, Juno en Minerva. In de tijd van de keizers waren de meeste mensen dit al lang vergeten. De keizers gebruikten de gevechten ook om ontevreden mensen rustig te houden. Zolang de Romeinen 'brood en spelen' hadden, klaagden ze niet. Gladiatorgevechten waren heel populair onder de Romeinse bevolking. Als gladiator kon je beroemd en rijk worden. De beste en bekendste gladiatoren hadden zelfs supportersclubs. Maar de meeste gladiatoren stierven in de arena van het Colosseum. Er was een keizer die niet alleen de gevechten organiseerde om de bevolking tevreden te houden. Keizer Commodus, die rond 180 na Christus leefde, vocht zelf als gladiator mee. En er was niemand die hem durfde te verslaan. Je kunt het verhaal over deze keizer zien in de film Gladiator. Deze film was in 2000 in de Nederlandse bioscoop Pagina 3 Les 1: Gladiatoren te zien en nu te huur op DVD of video. Het volk Als het goed is, heb je op de vorige vraag beantwoord dat deze spelen werden gehouden om het volk tevreden te houden. Er is een uitspraak die hierbij hoort: Panem et circenses. Dit betekent vertaald: Brood of Spelen. De vorige bron vertelde daar iets meer over. Deze uitdrukking slaat op dat het volk gunstig wordt gehouden door oppervlakkig vermaak en voedsel. Deze uitdrukking komt oorspronkelijk van de dichter Juvenalis, hij zei: "Vroeger verkochten we onze stem aan niemand. Al een hele tijd heeft het volk de macht afgestaan. Het volk benoemde vroeger militaire bevelhebbers, hoge ambtenaren, legioenen, alles. Nu beperkt het volk zichzelf en hoopt alleen nog op twee zaken: brood en spelen." De uitrusting Pagina 4 Les 1: Gladiatoren Secutor Retiarius Je ziet hier twee afbeeldingen onder elkaar van gladiatoren. Zoals je kan zien, zijn er verschillende soorten uitrusting. Pagina 5 Les 1: Gladiatoren Bij de eerste afbeelding zie je dat de gladiator wat dikker ingepakt zit. Noem ook hierbij weer een voor en nadeel. Bij de tweede afbeelding zie je dat de gladiator niet veel uitrusting heeft. Wat zou hier een voordeel van kunnen zijn? Wat een nadeel? Het publiek Het Houten Zwaard kn.nu/ww.b5980b9 (youtube.com) Je hebt in de les de documentaire Het Houten Zwaard gekeken. Hierboven zie je de trailer. In de documentaire heb je kunnen zien hoe het er nou aan toe gaat tijdens zo'n gladiatorengevecht. Het was een gevecht van leven of dood. Bij dit gevecht was er een groot publiek aanwezig. De verzorging De gladiatoren kregen een dag voor het gevecht zou plaatsvinden een groot, feestelijke maaltijd. Maar de gladiatoren kregen ook gewoon elke dag goed en genoeg te eten. Dit zegt iets over de manier waarop zij behandeld werden door hun meester. Wat zou de reden kunnen zijn waarom zij lichamelijk goed behandeld werden? http://www.youtube.com/watch?v=j22KXeuFVcs kn.nu/wwb5f7ca1 (youtube.com) Pagina 6 Les 1: Gladiatoren colloseum kn.nu/wwb5f7ca1 (youtube.com) Gladiator worden De groeiende macht van een gladiator In de film heb je kunnen zien hoe een gladiator steeds machtiger werd, door zijn goede manier van vechten. Mensen kwamen speciaal voor hem kijken, en lieten hem ook leven wanneer ze daar de keuze voor hadden. Schrijf op waarom deze gladiator er voor koos om door te blijven gaan met de galdiatorgevechten, wanneer de keizer hem de vrijheid bood. Voor wat voor keuzes stond hij? En waarom koos hij nou net juist voor deze keuze? Pagina 7 Les 1: Gladiatoren Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Isa Elias Laatst gewijzigd 13 april 2014 om 01:06 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Leerniveau VWO 4; Leerinhoud en doelen Geschiedenis; Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Studiebelasting 0 uur en 50 minuten Bronnen Bron Type Het Houten Zwaard http://www.youtube.com/watch?v=F_VJdxIexjE Link http://www.youtube.com/watch?v=j22KXeuFVcs http://www.youtube.com/watch?v=j22KXeuFVcs Link colloseum http://www.youtube.com/watch?v=j22KXeuFVcs Link Pagina 8 Les 1: Gladiatoren