Symposium De Toekomst van Oceanen

Symposium
De Toekomst
van Oceanen
Maandag 20 juni 2016
Deltares, Delft
Symposium De Toekomst van Oceanen georganiseerd door STT en Deltares
Presentatie van de STT toekomstverkenning ‘Een oceaan vol mogelijkheden’
en bijbehorend publicatie.
Inleiding
Hoe zien de oceanen er over 35 jaar uit? Zijn zij dan één grote plastic soep? Zijn
zij dan een duurzaam beheerd winningsgebied voor grondstoffen of vormen
zij een levende inspiratiebron voor nieuwe toepassingen op het land? Welke
rol speelt technologie daarbij? En hoe belangrijk zijn internationale afspraken
voor een duurzame toekomst? In de STT-toekomstverkenning ‘Een oceaan
vol mogelijkheden’ hebben Stéphanie IJff en Marie-Pauline van Voorst met
medewerking van een brede groep experts onderzocht hoe de oceaan in 2050
op duurzame wijze een rol kan spelen in de voorziening van natuurlijke
hulpbronnen (voedsel, grondstoffen en energie) en in het omgaan met
klimaatverandering.
Op maandag 20 juni is deze toekomstverkenning feestelijk afgesloten met het
slotsymposium ‘De toekomst van oceanen’. Het evenement was een samen­
werking van STT en Deltares. Tijdens het symposium, dat werd geopend door
Maarten Smits (algemeen directeur Deltares), is het boek ‘Een oceaan vol
mogelijkheden’ door Rein Willems (voorzitter STT) overhandigd aan Hans Huis
in ’t Veld (boegbeeld Topsector Water) en Jan Busstra (Ministerie IenM, MT-lid
Directie Water en Bodem).
In dit verslag krijgt u een indruk van het programma, Om de besproken
toekomstbeelden over een duurzame toekomst van de oceaan op termijn
mogelijk te maken, is in de deelsessies met de deelnemers gediscussieerd over
concrete acties. Het panel, bestaande uit experts uit bedrijfsleven, overheid,
maatschappelijke organisaties en de kenniswereld, voegden daar hun observaties
van de middag aan toe. Zij riepen op tot het verder brengen van alle goede ideeën,
namelijk door met elkaar in gesprek te blijven en de innovaties te agenderen op
bijv. nationale onderzoeksagenda’s zoals de Blauwe Route.
Aan deze oproep is door STT en Deltares gehoor gegeven. Zij zullen zich de
komende tijd inspannen om de uitkomsten van het symposium een vervolg
te geven. Door de brede discussie, inspirerende pitches en goede sfeer op het
symposium zijn alle deelnemers zeer gemotiveerd om hieraan bij te dragen.
Samen met de publicatie van het boek ‘een oceaan vol mogelijkheden’ is met dit
symposium een duurzame toekomst voor de oceaan weer een stap dichterbij
gebracht.
Voor meer informatie over de verkenning en het boek kunt u kijken op de site van STT.
Programma
13.30
Ontvangst en registratie
14.00
Welkom | Maarten Smits (algemeen directeur Deltares)
14.05
Toelichting programma | Bouke Ottow (Deltares)
14.10
Presentatie | ‘Een oceaan vol mogelijkheden’ | Stéphanie IJff (Deltares/STT)
14.20
Pitches over de toekomst van de oceaan (zie overzicht)
14.50
Deelsessies | Bepalen gezamenlijke acties voor de korte termijn
Terugkoppeling
15.45
Paneldiscussie | gespreksleider Bouke Ottow (Deltares), Chris van Assen (WNF),
Hein de Baar (NIOZ), Josien Steenbergen (IMARES), Jan Busstra (Min. IenM) en
Hans Huis in ‘t Veld (Topsector Water)
16.10
Samenvatting | Maarten Smits (Deltares)
16.15
Boekoverhandiging door Rein Willems aan Jan Busstra (Min. IenM) en
Hans Huis in ‘t Veld (Topsector Water)
16.25
Dankwoord | Rein Willems (voorzitter STT)
16.30
Borrel
Pitches
Marnix Poelman (IMARES) en
Blue growth aquaculture in 2050
Luca van Duren (Deltares)
Brita Trapman (IMARES)
Platform van de toekomst
Mirjam van der Ploeg (Blue21)
The blue revolution
Berend Jan Kleute (Blue Rise)
De nexus tussen energie- water- en voedselzekerheid
verholpen met duurzame (thermische) energie uit de zee
Sabine Gollner (NIOZ)
Diepzeemijnbouw van de toekomst
Marieke Eleveld (Deltares)
Aardobservatie voor een betere oceaan
Roelof van Dijk (TNO)
Niemand aan boord; een oceaan vol vliegende Hollanders
Opening
Presentatie
‘Een oceaan vol mogelijkheden’ door Stéphanie IJff (Deltares/STT)
door Maarten Smits (algemeen directeur Deltares)
‘Hoe ziet de toekomst van de
oceaan eruit? Is duurzaam
gebruik mogelijk?’
‘Het doel van deze middag
is om elkaar te ontmoeten
en ons te laten inspireren
tot nieuwe ideeën’
‘Niemand weet hoe de oceaan
er in 2050 uit zal zien. De
belangrijkste vraag is: ‘Wat
willen we? Keuzes en acties van
nu beïnvloeden immers
onze toekomst.’
‘De oceaan kan ons op
vele manieren voedsel,
grondstoffen en energie
leveren. De truc is, om deze
functies te combineren.’
‘Een duurzame
toekomst is niet mogelijk zonder
goede internationale afspraken.
Hebben we daar­voor in 2050 een
‘Open Ocean Council’ in het
leven geroepen?’
‘De oceaan is nu
nog een plastic soep.
Deltares werkt er hard aan
mee om daar verandering
in te brengen.’
Mijn toekomstbeeld van de oceaan in 2050 is…
Marnix Poelman (IMARES) en Luca van Duren (Deltares)
Blue growth aquaculture in 2050
Mirjam van der Ploeg (Blue21)
The blue revolution
‘…dat ik hier met mijn vriend
woon. Op een drijvend huis dat
zo ontworpen is dat het ook
voor dieren en planten een
aantrekkelijke leefomgeving is.’
‘….dat een significant
deel van de kustwateren
dan gebruikt worden
voor het kweken
van voedsel om 9 tot
11 miljard mensen te
kunnen voeden.’
Brita Trapman (IMARES)
Platform van de
toekomst
… dat er plek
is voor creatieve,
transdisciplinaire teams
die bestaande constructies
op zee een nieuwe bestemming
geven, zoals voedselproductie en
energiewinning op zee.’
Berend Jan Kleute
(Blue Rise) 21)
Ocean Thermal Energy
Conversion in 2050
‘…dat deze grootschalig wordt benut
om de urgente energie-water-voedsel
nexus te verhelpen.’
Mijn toekomstbeeld van de oceaan in 2050 is…
Sabine Gollner (NIOZ)
Diepzeemijnbouw van de toekomst
‘… dat de gestegen vraag naar
zeldzame aarde, mineralen, en
metalen er toe heeft geleid dat
Nederland een nieuwe
tak van industrie heeft
ontwikkeld: mijnbouw
in de diepzee.’
Marieke Eleveld (Deltares)
Aardobservatie voor
een betere oceaan
‘…dat het gebruik van
satellietobservaties en
modellen dan heel gewoon
is, waardoor we veel efficiënter,
duurzamer, en veiliger kunnen
vissen, varen, onze energie-installaties
kunnen plannen en onderhouden, en zelfs
op zee kunnen wonen.’
Roelof van Dijk (TNO)
Niemand aan boord; een
oceaan vol vliegende
Hollanders
‘…een snelweg voor talloze
onbemande voertuigen, boven en
onder water. Ik ben er van overtuigd
dat de bemande scheepsvaart in
de komende decennia gestaag
vervangen zal worden door
autonome, zelfsturende
voertuigen.’
‘Er is nog steeds veel
onderzoek nodig om duurzame
diepzeemijnbouw mogelijk te maken.
Laten we daar op inzetten.’
Deelsessies
‘Voor succesvolle aquacultuurproductontwikkeling is
allereerst een sluitende
businesscase nodig.’
‘Er wordt een
consortium opgezet
om 5 OTEC pilots te
realiseren.’
‘Crowdfunding maakt Ocean
City mogelijk. De mensen
willen wonen op Mars, dus
waarom niet op de oceaan?!’
‘Een 1e stap tot autonoom
varen is dat op een bepaalde
plek en tijd alleen autonome
vaartuigen zijn toegestaan.’
‘Door nu kennis te combineren en
integreren zijn de mogelijkheden voor
hergebruik van platforms eindeloos.’
‘Samen kunnen we
de toepassing van
aardobservatie een
boost geven.’
Paneldiscussie
Samenvatting
Samenvatting door Maarten Smits (algemeen directeur Deltares)
‘Innovaties zouden niet alleen toekomstige maat­
schappelijke problemen moeten oplossen, maar
tegelijkertijd ook de huidige problemen van de oceaan
aanpakken zoals vervuiling.’ - Chris van Assen (WNF)
‘Voor innovaties zoals autonoom varen
is de technologie niet belemmerend,
maar het juridisch kader vormt de
grootste uitdaging.’ - Jan Busstra (IenM)
‘Dit symposium prikkelde tot
inspirerende ideeën en er was veel
energie in de groep.’
‘Het is tijd om uit het
praatcircuit te stappen;
we moeten het
gewoon gaan
doen.’ - Josien
Steenbergen
(IMARES)
‘De Volvo Ocean Race in 2018 vormt voor NL
een prachtig podium om onze innovaties op het
gebied van duurzame omgang met de oceaan
internationaal in de schijnwerpers te zetten.’
Hans Huis in ’t Veld
(Topsector Water)
‘Ik heb al vele jaren aan onderzoek van
de oceaan gewerkt, en het fascineert me
nog steeds. We weten nog lang niet alles;
er is nog veel te doen.’ - Hein de Baar (NIOZ)
‘De mooie verdeling tussen kennis­
organisaties, beleid, bedrijfsleven en
belangen­organisaties heeft bijgedragen
aan de goede uitkomsten van vandaag.’
Boekoverhandiging
Boekoverhandiging door Rein Willems
(voorzitter STT) aan Hans Huis in ’t Veld
(boegbeeld Topsector Water) en Jan Busstra
(Ministerie IenM, MT-lid Directie Water
en Bodem)
Dankwoord
Dankwoord door Rein Willems (voorzitter STT)
‘Deze dag is duidelijk een
aansporing voor een vervolg,
bijvoorbeeld door verankering
in internationale en nationale
onderzoeksprogramma’s. Hiervoor
zullen STT en Deltares op korte
termijn rond de tafel gaan zitten.