De innovatie

De veranderende rol van docenten
Fons Vernooij
Instituut Management en Economie
Johan Cruijff University
Motto voor dit Teacherslab?
Uitspraak Johan Cruijff (10 augustus 1985)
“Het is een groot voordeel dat ik zelf
meetrain,
dan kan ik tenminste meteen ingrijpen
als er iets verkeerd gaat.”
Nieuwe taken voor de docent
• Nieuwe taken vloeien voort uit twee
ontwikkelingen:
– ICT in het onderwijs
– competentieleren
• Daardoor zijn docenten bij ons vervangen
door opleiders.
Invloed ICT in het onderwijs
• ICT opent nieuwe mogelijkheden:
– studenten vergaren informatie via internet
– opleiders ondersteunen het leren via internet
– studenten raadplegen opleiders per e-mail
• Dit leidt tot twee nieuwe rollen:
– de navigator, die het virtueel leren vorm geeft
– de consultant, die op afroep beschikbaar is.
Invloed competentieleren
• Competenties combineren:
– vakkennis
– vaardigheden
– en houding
• Dit leidt ook tot uitsplitsing van rollen:
– de instructeur, die vakkennis overdraagt
– de trainer, die vaardigheden oefent.
Invloed competentieleren (2)
• Competentieleren onderscheidt:
– toetsen
– en beoordelen
• Dit leidt tot het onderscheiden van:
– de instructeur en de trainer, die toetsen afnemen
– de assessor, die de ontwikkeling van
competenties beoordeelt.
Studieverloop student
Opleiding:
Studenten:
competenties <======> leerdoelen
1e week: leerdoelencontract
5 weken: studie en training
toetsen en assessments
beoordeling
Overzicht van opleidersrollen
• Er zijn vijf rollen:
–
–
–
–
–
navigator
trainer
instructeur
consultant
assessor
=>
=>
=>
=>
=>
ICT-deskundige
vaardigheidsdeskundige
inhoudsdeskundige
inhoudsdeskundige
beoordelingsdeskundige
• Sommige opleiders vervullen meer rollen.
Een impliciete rol in dit geheel
• Elke opleider draagt de innovatie
en stuurt de onderwijsontwikkeling
• Ieder vervult de rol van innovator en
is dus onderwijsontwikkelaar.
De rol van innovator
• Fundamentele vragen:
– Welke mogelijkheden bieden nieuwe media?
– Welke competenties zijn daarmee haalbaar?
– Komt de potentie van de nieuwe media
voldoende tot zijn recht?
– Hoe ziet de nieuwe didactiek er uit?
– Welke gevolgen heeft dit voor de toetsing?
De potentie van nieuwe media
• Een innovator is zich bewust van:
–
–
–
–
de functionaliteiten van nieuwe media
de disfunctionaliteiten van deze media
de verwachtingen van gebruikers
de teleurstelling als de potentie onbenut blijft
• Nieuwe media leveren zo inspiratie op om
competentieleren vorm en inhoud te geven.
Voorbeeld: www.fons-vernooij.nl