de voedsel- uitdaging

Voedselverspilling,
de voedseluitdaging
1
2
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
3
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
I
n de loop van de afgelopen decennia
ondergingen onze levensstijl en onze
voeding nogal wat wijzigingen. In
relatief korte tijd evolueerden we naar
een tijdperk van overvloed, waar we
steeds meer gevarieerd maar ook steeds
meer gingen consumeren. De keerzijde
van de medaille is dat er in de hele
wereld elk jaar meer dan een miljard ton
voedsel wordt weggegooid. Deze
realiteit lijkt vaak ver weg, maar telkens
als we een vuilnisemmer openen
worden we met onze neus op de feiten
gedrukt. Het is hoog tijd om samen
voedselverspilling tegen te gaan!
Sinds 9 januari 2001 - de dag dat de
eerste EXKi in Brussel opende - worden
als we elke avond geconfronteerd met
onverkochte eenheden. Hoewel deze
onverkochte producten de volgende
dag vaak nog perfect eetbaar zijn,
willen we ze, omwille van onze hoge
kwaliteitsnormen, niet meer verkopen.
Sinds die gedenkwaardige eerste dag
hebben we besloten om producten
liever weg te geven dan ze weg te
gooien.
Het is heel droevig om je productie te
moeten weggooien, wetende dat je er
met een beetje moeite iemand in nood
mee kunt helpen!
We sloten een overeenkomst met het
Leger des Heils te Brussel, dat elke avond
de onverkochte producten uit het
restaurant ophaalde.
Zoals tijdens het lezen van dit boekje
blijkt is het niet zo eenvoudig om de
onverkochte eenheden weg te geven,
vooral wanneer het niet meer om één,
maar om meer dan tachtig restaurants
gaat. Het is een echte uitdaging, zowel
op logistiek als op wettelijk vlak!
Dit verklaart dan ook grotendeels
waarom er in Europa en in de hele
wereld zoveel voedsel wordt verspild.
In dit boek nemen we je mee op onze
tocht door de roemloze wereld van de
voedselverspilling. We delen heel graag
onze ideeën alsook de acties en
activiteiten die we ondernemen om
voedselverspilling zoveel mogelijk tegen
te gaan.
Als u thuis graag verder leest, dan kunt u
de inhoud in alle rust downloaden via
www.EXKi.com, waar u ook met al uw
vragen en opmerkingen terecht kunt.
Wij wensen u veel leesplezier.
Frédéric Rouvez en Nicolas Steisel
Mede-oprichters van EXKi
4
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De cijfers inzake voedselverspilling
De cijfers
inzake
voedselverspilling
Meer dan 20 jaar geleden riep Moeder Teresa al uit:
“Wat me schokt, is niet dat er arm en rijk is, maar
de verspilling! ”. Voedselverspilling neemt almaar
toe en de vooruitzichten zijn allesbehalve rooskleurig. Veranderde het Europees jaar tegen de voedselverspilling in 2014 de mentaliteit van de mensen?
Een becijferd overzicht van een wereldwijd fenomeen.
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De cijfers inzake voedselverspilling
5
6
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De cijfers inzake voedselverspilling
v
Het zijn schokkende cijfers, temeer
omdat 1 miljard mensen honger lijden.
Waarom verspillen we dan toch zoveel?
olgens de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de
Verenigde Naties (FAO), verspillen
we per jaar 1,3 miljard ton voedsel. Dit
gigantische cijfer komt overeen met een
derde van de jaarlijkse
voedselproductie in de hele wereld. Het
zal niet verwonderen dat de meest
ontwikkelde landen ook het meest
verspillen.
Binnen de Europese Unie verspillen we
jaarlijks bijna 100 miljoen ton voedsel. De
prognoses zijn uitermate verontrustend:
tegen 2020 verwacht men een stijging
met 40%! Van de 28 lidstaten voert het
Verenigd Koninkrijk dit triestige peloton
aan.
Wat is de FAO?
De Voedsel- en
Landbouworganisatie (Food and
Agriculture Organization, FAO)
werd in 1945 opgericht in de stad
Quebec in Canada en heeft tot
doel om een einde te stellen aan
de honger en de armoede in de
wereld. Naar eigen zeggen
wordt deze taak “dringender en
belangrijker dan ooit”.
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De cijfers inzake voedselverspilling
7
8
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De oorzaken van voedselverspilling
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De oorzaken van voedselverspilling
9
De oorzaken
van voedselverspilling
De cijfers inzake voedselverspilling doen ons
duizelen. En laten een vraag onbeantwoord:
hoe kunnen we het tij keren? Als we het hoe en
waarom van de voedselverspilling begrijpen,
dan is de eerste stap naar verandering al gezet.
Veel mensen denken – onterecht – dat
voedselverspilling enkel veroorzaakt wordt
door grote industriëlen. We vinden het terug in
elke fase van de voedselproductieketen, en
zelfs vooral aan het einde van die keten, bij
onszelf als consument.
10
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
De oorzaken van voedselverspilling
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Stap één:
de landbouwproductie
Stap drie:
het transport
Stap vijf:
de huishoudens
Het is heel moeilijk om het nettoverlies
aan voedsel te kwantificeren in de
agrarische fase. Bepaalde vormen van
verspilling zijn niet te vermijden, zoals
zaden die niet ontkiemen omdat ze niet
in de goede aarde terechtkomen, maar
andere vormen van verspilling kunnen
toch wel worden beperkt. Zo worden de
meeste gewassen nu geoogst door
landbouwmachines die vaak reeds een
eerste selectie uitvoeren op vorm en
gewicht; op die manier rotten veel
groenten en vruchten weg op het veld,
zonder ooit de marktkramen te zien. In
deze eerste fase bedraagt de verspilling
9%.
De groenten en vruchten die aan het
ideaalbeeld beantwoorden zetten hun
reis verder. Het transport kan soms lang
zijn, waardoor een deel van de lading te
vroeg rot of verwelkt. Ook hier stellen we
een verspilling van 3 % vast ten gevolge
van het onderbreken van de koude
keten, een gebrekkige versheid bij
aankomst, ongevallen of te lange
opslagduur.
Betreurenswaardig feit: de consument
verspilt het meeste voedsel. In Frankrijk
nemen de huishoudens 51% van de
voedselverspilling voor hun rekening.
Volgens Guillaume Garot, Frans
parlementslid en auteur van een rapport
over voedselverspilling dat in de Franse
krant Le Figaro verscheen, “begrijpen de
consumenten niet goed de data die op
de levensmiddelen staan vermeld.” Net
zoals in de supermarkten belanden
daardoor heel wat producten in de
afvalbak terwijl ze nog perfect kunnen
worden geconsumeerd. “Producten
worden ruim vóór hun vervaldatum uit
de rekken verwijderd”, vervolgt het
parlementslid in Le Figaro.
Stap twee:
de verwerking
Eens geoogst worden de groenten en
vruchten naar de fabrieken gebracht.
Daar worden ze geselecteerd, en
degenen die niet beantwoorden aan
de “norm” worden bij deze tweede
kalibratie uit de productieketen
verwijderd. Onze supermarkten bieden
geen plaats aan een banaan met een
diameter van meer dan 46 mm of aan
een vrucht waar een insect al van
proefde; neen, groenten en fruit moeten
een uniforme kleur en perfect uiterlijk
hebben, schrijft een verontwaardigde
Gaëlle Naze, medeauteur van de
website notre-planète.info. Het is wel
degelijk de distributiesector die de
regels aan de fabrieken oplegt: de
lelijke groenten worden verwerkt of,
erger nog, weggegooid. Volgens
onderzoek zou er 18 % van de productie
tijdens deze verwerkingsfase worden
verspild.
Stap vier:
de distributie
Als het om voedselverspilling gaat wordt
de distributiesector heel vaak met de
vinger gewezen: ze is verantwoordelijk
voor 11% van de verspilling. Onverkochte
maar nog steeds eetbaar producten
belanden in de vuilniscontainers van de
supermarkten, sommige behandelen
deze producten zelfs met bleekwater
om te voorkomen dat ze uit de
containers worden gehaald. In Frankrijk
keurde het parlement unaniem (een
zeldzame en historische gebeurtenis!)
een aantal maatregelen goed tegen
voedselverspilling in de distributiesector.
De andere verantwoordelijke die deel
uitmaakt van deze sector is de horeca,
waar de tafelresten zonder pardon
worden weggegooid. De Europese
Commissie schat het percentage
etensresten uit deze sector op 8%. De
grootkeukens vormen het echte zwarte
gat waar, bijvoorbeeld, gemiddeld 100
kg voedsel wordt verspild per groep van
500 leerlingen.
De oorzaken van voedselverspilling
Vreemde datums
Guillaume Garot stelt dat een
van de belangrijkste oorzaken
van voedselverspilling die aan
particulieren wordt
toegeschreven, te wijten is aan
de vervaldata. Heel vaak
misleiden ze de consument, die
er de precieze betekenis niet
goed van begrijpt. Op
verpakkingen kunnen twee
soorten houdbaarheidsdatums
staan: een TGT (te gebruiken tot)
voor zeer bederfelijke producten
waar de TGT-datum de laatste
dag is waarop het nog veilig is
om het product te eten of een
THT (ten minste houdbaar tot),
die het meest misleidend is. Deze
laatste vermelding wordt ook
vertaald door “bij voorkeur te
gebruiken voor...” Na deze
THT-datum kan de kwaliteit van
het product (geur, smaak,
vitaminegehalte,...) achteruit
gaan, maar je kunt het dan nog
wel veilig eten.
Om deze misleidende
formuleringen in te perken zijn
enkele grote supermarkten van
plan om de THT-datum die voor
bepaalde producten niet
noodzakelijk is, in te trekken.
11
12
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Hoe kunnen we verspilling tegengaan?
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Hoe kunnen we verspilling tegengaan?
13
In de strijd tegen voedselverspilling is het hoog tijd dat er
iets wordt gedaan!
De oplossingen die de openbare
diensten, de burgers of privébedrijven zoals EXKi aanbieden
zijn ver van talrijk, maar we
zitten op het goede spoor. Laten
we eens kijken wat er zoal kan
worden gedaan!
Hoe kunnen we
verspilling
tegengaan?
14
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Z
oals voordien reeds werd beschreven vindt de verspilling plaats in alle
stadia van de voedselketen. Er zijn
nochtans verschillende manieren om dit
te vermijden. Op het niveau van de
productie (voornamelijk landbouwers)
werden er al initiatieven genomen. In
Frankrijk vraagt de FNSEA (Fédération
Nationale des Syndicats d’Exploitants
Agricoles - Nationale Federatie van de
Landbouwbedrijven) aan de boeren om
productie overschot te doneren. De
organisatie publiceerde trouwens een
gids waarin aangeraden wordt “om
goede doelen de kans te geven om zich
in het bezit te stellen van onverkochte
verbruiksgoederen omdat ze niet
verkoopbaar zijn (bv. kalibratieverschillen) of om niet-geoogste producten
alsnog te recupereren, doordat de
recuperatieprijs voor hen hoger ligt dan
de verkoopprijs.” Zo loopt er bij EXKi reeds
een project dat we verder in dit boekje
toelichten. In België is er nog werk aan
de winkel, zoals Nathalie Ricaille van het
Waalse Espace Environnement dit tijdens
een interview op de RTBF uitlegde: “In
Frankrijk worden voedseldonaties
gedeeltelijk vrijgesteld van belastingen,
wat niet het geval is bij ons.”
In de sectoren van de voedingsindustrie
en de distributie zagen al verschillende
initiatieven het licht. In 2014, het Europees
Jaar tegen de voedselverspilling,
beslisten verscheidene supermarktketens
om de strijd aan te gaan tegen de
kalibratie door het aanbieden van
“lelijke” vruchten en groenten of van het
collectief “Ugly Mugs”. Om in te gaan
tegen “misleidende” vervaldata is de
voedingsindustrie van plan om de THT
van bepaalde producten te verwijderen
of om de levensduur van andere
producten te verlengen. De initiatieven
in die zin zijn echter momenteel nog in
strijd met de Europese regelgeving die
een van deze twee vermeldingen (THT of
TGT) op onze voedselproducten oplegt.
Hoe kunnen we verspilling tegengaan?
De “antiverspil”
ref lexen aanleren
In de restaurants en schoolkantines komt
er al wat beweging. In België en in
Frankrijk verschenen er al gidsen met
gedragsregels voor restaurants, zodat
deze al een aantal goede reflexen
konden aankweken om
voedselverspilling te vermijden. Nathalie
Ricaille zegt voor de microfoon van de
RTBF dat het al van op school moet
worden aangeleerd: “In België werden
een aantal proefprojecten opgezet om
de beste slaagkansen te bepalen voor
een gestructureerde en duurzame
“antiverspil” aanpak. Niet enkel het
kantinepersoneel moet erbij worden
betrokken, maar ook de studenten, het
administratief personeel, ja zelfs de
ouders.” Deze reflex moet ook
overgenomen worden door de burgers,
want alle cijfers duiden in dezelfde
richting: huishoudens verspillen het
meest. Er ontstonden een aantal jonge
startups die de voedselverspilling wilden
indijken, naar het voorbeeld van
LeftOverSwap, die via een app voorstelt
om tafelrestjes te delen met volslagen
onbekenden of Justoclic, dat de
aandacht van de Franse consument
vestigt op overschotten die tegen
spotprijzen van de hand worden
gedaan.
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Welke invloed heeft
de openbare sector?
De voedselverspilling tegen 2025
halveren, zo luidt de doelstelling die de
verschillende Europese regeringen zich
stelden. De overheid neemt dan ook
allerlei initiatieven om de verspilling in
alle sectoren tegen te gaan.
In de distributiesector, bijvoorbeeld, is
het doneren van onverkochte goederen
nog niet belastingvrij in België, maar
kunnen de handelaars nu wel al de btw
recupereren op het voedsel dat ze aan
Belgische goede doelen schenken. De
overheid zet supermarkten aan om hun
onverkocht voedsel te doneren aan de
voedselbanken en OCMW’s (Openbare
Centra voor Maatschappelijk Welzijn).
In Frankrijk waren er ook acties ter
gelegenheid van de COP 21 die van 30
november tot 11 december 2015 in Parijs
plaatsvond. Tijdens diezelfde klimaattop
werd ook het probleem van de
voedselverspilling aangekaart. Het
Franse ministerie van Landbouw,
Voedingsmiddelenindustrie en Bosbouw
startte naar aanleiding hiervan trouwens
met het project “Antiverspil, ook voor het
klimaat.” Het doel is om de
“consumensen” te mobiliseren rond de
gevolgen van voedselveiligheid en
klimaatverandering die verband
houden met de voedselverspilling.
Hoe kunnen we verspilling tegengaan?
Alle initiatieven
zijn welkom!
Uiteindelijk maakt het niet uit wat er
wordt gedaan in de strijd tegen
voedselverspilling, zolang het maar
bijdraagt tot de vermindering ervan.
Parallel aan de initiatieven die de
openbare sector neemt kiemen er ook
ideeën bij de burgers en
buurtverenigingen en worden er
nieuwe, soms heel originele projecten uit
de grond gestampt. Vermelden we
bijvoorbeeld het project van die
beweging uit Duitsland die al navolging
vond in de hoofdstad van Europa:
openbare koelkasten. De dag na een
feest of voor iemand op reis vertrekt kan
het voedsel dat overblijft met anderen
worden gedeeld, met als resultaat:
minder verspilling en meer solidariteit.
De voorlopig enige openbare koelkast in
Brussel bevindt zich op de
Lambertmontlaan, tegenover het
nummer 444.
Van zijn kant zet EXKi verschillende
solidaire projecten op om actief te
strijden tegen voedselverspilling.
15
16
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Initiatieven van EXKi
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Initiatieven van EXKi
Initiatieven
van EXKi
Voedselafval was altijd al
een centraal aandachtspunt
van EXKi. Met ongeveer
4.500 onverkochte eenheden
per dag kunnen we de nood
van heel wat mensen lenigen.
Helaas is dit in de praktijk
niet altijd zo eenvoudig ...
17
18
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Onverkochte producten
doneren!
Aanvankelijk was het de bedoeling dat
de manager van elk EXKi restaurant een
lokaal goed doel moest vinden en de
dagelijkse overdracht van de
onverkochte producten moest
organiseren. Aangezien elke manager
met een andere vereniging samenwerkte
verliep de organisatie voor elk restaurant
anders. Helaas varieerden de
onverkochte hoeveelheden heel sterk
van de ene dag op de andere.
Aangezien “vraag en aanbod” zo sterk
van elkaar afweken, bleek het voor zo’n
groot aantal restaurants op logistiek vlak
moeilijker en moeilijker te organiseren,
met als resultaat dat nog slechts een deel
van de onverkochte eenheden bij die
goede doelen terechtkwam.
Herbeginnen van nul,
of toch bijna…
In 2016 herbekeek EXKi volledig de
manier waarop de onverkochte
eenheden werden herverdeeld en
Initiatieven van EXKi
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Initiatieven van EXKi
centraliseert nu elke nacht alle
onverkochte producten uit eenzelfde
regio om ze zo makkelijker te kunnen
verdelen.
inventariseren starten. Op dit moment
treedt ook het platform voor het beheer
van voedselschenkingen
“Schenkingsbeurs” in werking: via dit
platform biedt het OCMW aan diverse
verenigingen onverkocht voedsel aan en
levert die de dag zelf nog af. Op die
manier hoeven de verenigingen geen
kosten te maken en worden ze voorzien
van verse, solidaire en smaakvolle
producten.”
EXKi staat erop het voedsel kost wat kost
te doneren, omdat het voor ieder
personeelslid van EXKi zeer demotiverend
zou zijn om een product dat hij of zij zelf
klaarmaakte, te moeten weggooien. Het
gaat ook om een dubbele uitdaging:
ethisch en milieuvriendelijk. Ethisch,
omdat voedselverspilling absurd is, als je
bedenkt dat tien procent van de
bevolking niet genoeg te eten heeft.
Milieuvriendelijk, omdat het van cruciaal
belang is dat we de natuurlijke
rijkdommen van onze planeet
behouden… die verre van onuitputtelijk
zijn!
Een concreet voorbeeld? Het
partnerschap met het OCMW
(Openbaar Centrum voor
Maatschappelijk Welzijn) van Brussel. De
EXKi restaurants in de Belgische
hoofdstad produceren dagelijks tussen
de 800 en 1200 onverkochte maaltijden.
Esteban Jaime Tornin van het Brusselse
OCMW belicht in het kort het logistieke
aspect van dit project: “Wanneer de EXKi
leveranciers de verschillende
verkooppunten bevoorraden, nemen ze
tegelijk ook de onverkochte producten
terug mee. Deze nog verse producten
worden overgebracht naar een koelcel
op de Brusselse Vroegmarkt (MABRU), in
de buurt van het kanaal. Hierbij moeten
de regels die het Federaal Agentschap
voor de Veiligheid van de Voedselketen
(FAVV) oplegt strikt worden nageleefd,
zodat de koude keten niet wordt
doorbroken. Eens de EXKi producten zich
in de koelcel bevinden kan het
De Schenkingsbeurs is een
multisectoraal platform dat open
staat voor alle soorten bedrijven
uit de voedingssector en
toegankelijk is voor elk soort
voedselhulpvereniging. Dit
platform vereenvoudigt het
schenken van voedsel door de
bedrijven uit de voedingssector
die, zoals EXKi, over overschotten
beschikken in contact te brengen
met de voedselhulpverenigingen
die op zoek zijn naar onverkochte
producten. De kracht van zo’n
platform schuilt in het feit dat
iedereen erbij wint.
19
20
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Aren lezen: een ander
alternatief
Aren lezen is een eeuwenoud gebruik
dat teruggaat tot de middeleeuwen.
Het bestond erin om de korenaren die
aan het eind van de oogst achterbleven
voor eigen gebruik mee te nemen. EXKi
blies dit gebruik nieuw leven in met het
project “Glanage en partage – Samen
aren lezen” in de buurt van Parijs. “Als
onderdeel van het Rethink project van
EXKi wilden we onze klanten laten kennis
maken met het aren lezen. We wilden
een concreet project, geen theoretisch
betoog. Daarom hebben we in oktober
2015 een klein project opgezet in Parijs,”
zegt Manon Lecardonnel, de
verantwoordelijke voor het project. We
moesten opschieten want normaal
geschiedt de aardappeloogst in
september. “De actie vond plaats op
Initiatieven van EXKi
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Initiatieven van EXKi
een uur afstand van Parijs, wat best
spannend was, want we waren er
helemaal niet zeker van dat we
voldoende deelnemers zouden kunnen
samenbrengen. Uiteindelijk tekenden er
een heleboel mensen present,
waaronder heel wat jongeren. Om hen
te motiveren waren er twee aspecten
die hebben meegespeeld: enerzijds het
ecologische aspect, omdat aren lezen
een manier is om verspilling tegen te
gaan, maar anderzijds ook het
economische aspect, omdat dit een
belangrijk gegeven is in het aren lezen”.
zegt Manon. Op die manier konden we
zijn productie en productiewijze tonen en
echt in de verf zetten, terwijl wij dan weer
een beter zicht kregen op de
levenscyclus van de aardappel. Er kwam
een echte uitwisseling met de
landbouwer in kwestie, die ook de
gelegenheid kreeg om aan onze klanten
uit te leggen waaraan de verliezen op
het veld te wijten zijn.” Het heeft onder
meer ook te maken met de kalibratie van
de machines die de aardappelen
oogsten. “Het is op zo’n momenten dat
we echt beseffen hoeveel er wel wordt
verspild. In amper twee uur tijd pikten
een tiental klanten zo’n 250 kg
aardappelen op. Het volstond echt om je
simpelweg te bukken om ze op te rapen;
we waren allemaal onder de indruk dat
we zoveel aardappelen vonden,”
verbaast zich nog steeds de
verantwoordelijke van het project.
Dit project ging nog verder dan enkel
samen aardappelen rapen: “Bij EXKi
beslisten we om een deel van onze
oogst aan een vereniging te schenken.
Daarom stelden we de klanten voor om
van de opgeraapte aardappelen het
deel te houden dat ze dachten te
kunnen gebruiken en de rest aan een
vereniging te schenken. Zo konden we
200 kg aardappelen weggeven aan de
vereniging La Mie de Pain. Met deze
oogst konden ze 600 mensen voorzien
van een warme maaltijd met
aardappelen.” zegt Manon.
EXKi had uiteraard wel een
overeenkomst gesloten met een
landbouwer om de producten op zijn
akker te kunnen oprapen, maar dat niet
alleen. “In tegenstelling tot een
traditionele arenlezing wilden we met de
landbouwer een echte band opbouwen,
EXKi is uiteraard niet van plan om daar te
stoppen en is van plan om dit soort
acties in 2016 te herhalen in Frankrijk,
België, Nederland, Luxemburg, Italië en
indien mogelijk in de staat New York.
21
22
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Wat vrije tijd
besteden aan
solidariteitsacties
EXKi is ook betrokken bij diverse
solidariteitsacties, denken we maar aan
de organisatie van de “solidaire soepen”
met de Verenigingen “Operatie
Thermos” in België en “La Mie de Pain” in
Frankrijk, waarbij de klanten en het
personeel van EXKi eenmaal per jaar
samen de handen uit de mouwen
steken om in de Belgische en de Franse
hoofdstad een gigantische groentesoep
te maken van groenten die door de
leveranciers van EXKi gratis worden
aangeboden. Deze solidaire soep wordt
dan gegeven aan bovenvermelde die
ze aan de minderbedeelden bezorgen.
Initiatieven van EXKi
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Initiatieven van EXKi
23
24
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Samen tegen verspilling
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Samen tegen verspilling
Een mens wordt misselijk bij het lezen en
horen van de omvang van de
voedselverspilling. Er worden elk jaar
tonnen en tonnen voedsel verspild, en
dit van de eerste tot de laatste fase in de
productie van levensmiddelen.
Uiteindelijk belandt 14,3% van de
producten nooit op een bord.
Laten we toch ook niet vergeten dat,
ondanks de inspanning van sommige
bedrijven, verenigingen en openbare
instellingen, de belangrijkste oorzaak
van de voedselverspilling nog steeds bij
de consument ligt. Iedereen moet zijn
steentje bijdragen. We moeten de juiste
vragen stellen: vertellen vervaldata de
waarheid? Heeft een “lelijke” groente of
vrucht niet evenveel recht om in de
supermarkt te liggen als een goed
gekalibreerd exemplaar?
Samen
tegen verspilling
Geconfronteerd met deze rampzalige
conclusie delen alle spelers in de
voedingssector dezelfde visie:
voedselverspilling moet dringend aan
banden worden gelegd. Bij EXKi werken
we eraan om nog meer projecten op te
zetten. Het is in het licht hiervan dat de
projecten “Samen aren lezen”, “Solidaire
soep” en het doneren van onverkochte
eenheden ontstonden.
Correct handelen begint met correcte
informatie. Heeft u een idee? Een
suggestie die u met ons wil delen? Of
een vereniging waarmee EXKi een
partnerschap kan aangaan? Aarzel niet
om het ons te laten weten!
25
26
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
27
28
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
Dankbetuigingen
Voedselverspilling, de voedseluitdaging
EXKi
januari 2016
Wij willen in het bijzonder
Esteban Jaime Tornin (OCMW van Brussel)
Manon Lecardonnel (EXKi)
Nicolas Steisel (EXKi)
en Ieva Vaicyte (EXKi) danken voor hun
waardevolle bijdragen aan de realisatie van
dit
boek.
Grafische vormgeving :
mpointproduction.be
Illustraties :
Cartoon Base
Vertaling :
www.europrofs.be