Ontstekingsreuma - Orion huisartsen

Ontstekingsreuma
Ik heb een milde vorm van ontstekingsreuma. Wat is dat precies?
Meer dan twee miljoen mensen hebben reumatische klachten. Ruwweg een derde heeft last van de
spieren, pezen en banden, zonder dat er afwijkingen aan de gewrichten ontstaan. Dat noemen we
wekedelenreuma of fibromyalgie. Ook ongeveer een derde heeft artrose, zeg maar slijtage van
de gewrichten. En nog een derde heeft ontstekingsreuma, zoals u. Dat kan in de spieren zitten of in de
gewrichten. Als de gewrichten ontstoken zijn, hebben we het over gewrichtsreuma of reumatische
artritis.
Een ontsteking van een gewricht herken je doordat het dik wordt. Het kan ook warm en wat rood
worden en in elk geval doet het pijn en kun je het minder goed bewegen. ’s Ochtends zijn de
gewrichten vaak stijf en dat kan wel enkele uren duren. Reumatische artritis is een ontsteking en
dat kan dus ook algemene verschijnselen geen zoals moeheid. Het kan al op jonge leeftijd ontstaan.
Vaak in de kleine handgewrichten, maar het kan ook in de polsen of voeten en enkels of in andere
gewrichten ontstaan. Kenmerkend is dat het vaak aan beide kanten tegelijkertijd voorkomt.
Waar komt het eigenlijk door?
Reuma is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat het afweerapparaat, het immuunsysteem,
afweerstoffen maakt tegen het eigen weefsel. Dat afweersysteem is eigenlijk bedoeld om vreemde
stoffen te herkennen en op te ruimen, zoals bacteriën. Maar als het per ongeluk tegen eigen weefsel is
gericht, dan raakt dat weefsel aangetast. Bij deze vorm van reuma is het slachtoffer de
binnenbekleding van de gewrichten. Uiteindelijk gaan de gewrichten daar helemaal kapot door. Dan
krijg je van die misvormde handen zoals op de foto. Ook de andere gewrichten kunnen helemaal vast
gaan zitten en dan kun je erdoor in de rolstoel terechtkomen.
Wat is de beste behandeling?
We weten inmiddels dat je reuma beter gelijk fors kunt aanpakken. De eerste klap is een daalder
waard. We beginnen vaak met pijnstillers en ontstekingsremmers als paracetamol en nsaid’s, zoals
ibuprofen en diclofenac. Die kun je ook zo in de apotheek kopen, maar ze zijn niet geschikt voor
mensen met maagklachten, hoge bloeddruk, nierziekten of hartfalen. Als de speciale
ontstekingsverschijnselen langer dan vier weken blijven bestaan, dan is de diagnose wel waarschijnlijk
en dan kun je sterke medicijnen gaan inzetten. De reumaspecialist, de reumatoloog, zal dan de
zogenoemde klassieke ontstekingsremmers voorschrijven. Bekend is natuurlijk de prednison. Ook een
stof als methotrexaat, die in hogere dosering ook voor kanker wordt gebruikt, kan goed helpen tegen
reuma. En gek genoeg helpt ook een antimalariamiddel heel goed bij reuma. Vaak is dan ook
regelmatig bloedonderzoek noodzakelijk.
Je hoort ook wel eens dat mensen een injectie krijgen tegen de reuma. Wat is dat dan?
Er zijn nieuwe medicijnen ontwikkeld tegen reuma, de zogenoemde biologische ontstekingsremmers.
Vaak hoor je de term biologicals voor deze medicijnen. Dat zijn eiwitten en die kun je niet slikken
want dan worden ze in de maag verteerd. Die stofjes ontregelen het auto-immuunproces, de aanval van
afweerstoffen tegen het eigen weefsel. De bijwerking van die biologicals is dan ook dat het de normale
afweer kan verminderen. Mensen die dat soort medicijnen ingespoten krijgen, vaak eenmaal per
maand, zijn vatbaar voor ontstekingen en moeten zich beschermen met bijvoorbeeld de
griepvaccinatie. Of snel antibiotica krijgen als ze een bacterie oplopen.
Is er behalve met medicijnen nog meer aan te doen?
ls een gewricht erg ontstoken is, kun je het beter rust geven en niet te veel belasten. Soms helpt het om
het gewricht te koelen met ijs. Als de ontsteking al wat aan het verdwijnen is, dan is oefenen van het
gewricht beter. Warmte kan dat dan juist weer wat makkelijker maken. Het is goed om je spieren sterk
te houden door veel te bewegen, bijvoorbeeld in warm water, want met sterke spieren hebben de
gewrichten het makkelijker. Ontstekingsreuma gaat vaak op en neer en kan per dag verschillen.
Wat gebeurt er wanneer je hier te lang mee rond blijft lopen?
Die speciale reumamedicijnen, vooral die nieuwe middelen, hebben het beeld van de reuma flink
veranderd. Vroeger kregen mensen vaak van die misvormde gewrichten en werden ze steeds meer
invalide. Ze waren dan vaak op een rolstoel aangewezen en werden arbeidsongeschikt. Tegenwoordig
kun je dat vaak goed voorkomen met die medicijnen. Maar dan moet je er dus wel tijdig mee
beginnen.
Wat is het verschil met artrose?
Artrose is slijtage van vooral het kraakbeen van de gewrichten. We kennen dat natuurlijk van de grote
gewrichten als knieën en heupen, maar ook aan de handen komt artrose veel voor. Het onderscheid
met reuma is soms moeilijk te maken, maar er komen bij artrose geen ontstekingsverschijnselen
als zwelling van de gewrichten voor. Artrose moet je behandelen met pijnstillers, maar ook met
bewegen en soms met een operatie waarbij het gewricht wordt vervangen. En die misvormde
gewrichten komen nooit bij artrose voor.
Kan iedereen last van ontstekingsreuma krijgen?
Ja, dat kan iedereen krijgen. Erfelijkheid speelt nauwelijks een rol. We weten eigenlijk niet precies
waarom de ene mens het wel krijgt en de andere niet. Daar wordt nog veel onderzoek naar gedaan,
want als je de oorzaak kunt wegnemen, kun je reuma misschien voorkomen. Maar dat is nog
toekomstmuziek.