IMVO-kader Economische missie Inleiding De overheid ondersteunt de internationalisering van het Nederlandse bedrijfsleven met economische diplomatie en bedrijfsleven instrumentarium. Missies zijn een effectief instrument om handel te bevorderen en investeringsstromen op gang te brengen. Bedrijven kunnen met economische missies, al dan niet in aanwezigheid van de minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, een markt te verkennen, zakenpartners opdoen en/of zaken doen. Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (=IMVO) is een structureel onderdeel van economische missies. Bedrijven worden daarbij geïnformeerd over de OESO richtlijnen, gestimuleerd hiernaar te handelen en de overheid verwacht van bedrijven dat zij zich houden aan de OESO Richtlijnen. De opzet is om bedrijven handelingsperspectief te geven ofwel dialoog aan te gaan, zodat bedrijven actief kunnen werken aan verbeteringen in hun keten. Daarbij gaat de overheid ook in gesprek met bedrijven die 0 punten scoren op de Transparantiebenchmark. De voorbereiding en uitvoering van economische missies kent 4 fases. Voor elk van die fases wordt hieronder aangegeven hoe IMVO hierin is opgenomen: wat wordt gevraagd aan deelnemende bedrijven, hoe verloopt de voorbereiding van de missie en op welke wijze wordt er geëvalueerd. Procesbeschrijving incorporatie IMVO Het 1 2 3 4 proces bij Economische missies kent 4 fases: Voorbereiding Uitvoering in Nederland Uitvoering in het buitenland Evaluatie Fase 1 Voorbereiding van een economische missie Er wordt een Terms of Reference (ToR) voor een economische missie ingediend bij Agentschap NL (AgNL). Vooraf vinden gesprekken plaats tussen het departement en de unit Missie en Projecten van Agentschap.nl. Er wordt dan ook afgesproken hoe het aspect van IMVO wordt ingevuld. Deze ToR wordt volgens vast stramien ingevuld door BZ/DGBEB. Hierin wordt de opdracht expliciet gemaakt door de aanleiding, doelstelling en doelgroepen te beschrijven, en tevens de randvoorwaarden te benoemen zoals het budget, mede-betrokkenen, mijlpalen etc. Ook het gewenste eindresultaat / deliverables (inclusief de IMVO -aspecten) en een risico-analyse worden in de ToR opgenomen De volgende werkwijze is van toepassing als AgNL de uitvoering van de missie ter hand neemt. Fase 2 Uitvoering in Nederland Werving voor de missie Er wordt gestart met de werving voor de missie. De doelgroepen zijn gedefinieerd in de ToR. Bij deze werving wordt ook het onderwerp IMVO onder de aandacht gebracht door MVO-informatie op te nemen, bijvoorbeeld link naar MVO Toolkit op de website, digimail etc. waarmee de bedrijven worden geworven voor de deelname. Dit wordt uitgevoerd door het AgNL. Soms wordt wervingsbrief door derden uitgestuurd, dan zal er ook melding worden gemaakt van het onderwerp MVO. Het aanmelden verloopt altijd via AgNL/EVD Internationaal. Startbrief aan deelnemers missie AgNL stuurt deelnemende bedrijven een startmail/brief om te informeren over de missie, inclusief de MVO-aspecten. Deze deelnemerslijst wordt gecontroleerd door AgentschapNL op de score van de bedrijven met de Transparantie Benchmark. Indien bij de bedrijven een 0-score wordt gesignaleerd dan komt het ministerie van Economische Zaken in actie. Er wordt contact gelegd met het bedrijf om te vragen naar een verklaring. Indien opportuun wordt het bedrijf een handelingsperspectief geboden om in actie te komen. Intake gesprek AgNL neemt (telefonisch) intake gesprekken af bij de deelnemende bedrijven op basis van checklist/vragenlijst ter voorbereiding op de matchmaking. Soms wordt dit ook uitgevoerd door derden. MVO is onderdeel van deze vragenlijst om beeld te krijgen van MVO uitdaging bedrijven. Informatievoorziening voor deelnemende bedrijven Er wordt een bijeenkomst georganiseerd om deelnemende bedrijven te informeren over het land en de missie. Er worden gespecialiseerde sprekers gezocht die inhoudelijk goed op de hoogte zijn van het desbetreffende land en van de MVO-omstandigheden in het land. De deelnemers ontvangen over maatschappelijk verantwoord ondernemen een informatie pakket met daarin een factsheet over de (vernieuwde) OESO-richtlijnen en, als deze ontwikkeld is, een factsheet over Due Diligence die in gaat op de ketenverantwoordelijkheid die op treedt als een bedrijf gaat ondernemen in het desbetreffende land. Deze ketenverantwoordelijkheid is een nieuwe richtlijn sinds de update van de OESO-richtlijnen van 2011 en verdient daarom expliciet de aandacht. Daarnaast zijn bij AgNL voor een aantal landen specifieke IMVO-informatie1 opgesteld die beschikbaar zijn op de website. Tijdens de missie naar een van deze landen wordt ook nog een (digitale) factsheet over de MVO aspecten meegestuurd zodat de ondernemer zich hierin vooraf kan verdiepen. Ook worden de deelnemers via een persoonlijke boodschap van de bewindspersonen geïnformeerd over het belang van MVO Definitieve aanmelding De aanmelding voor deelname geschiedt per formulier. Bedrijven worden in dat kader gevraagd om te verklaren dat ze akkoord zijn met en zullen handelen naar de OESO-richtlijnen. Hierbij wordt expliciet aandacht gevraagd voor risico analyse ten aanzien van mensenrechten (voorwaarde nummer 15). Fase 3 Uitvoering in het buitenland Briefingsbijeenkomst MVO is onderdeel van de briefing die de ambassade geeft aan de deelnemers van de missie. Programma onderdeel India, Turkije, Oekraïne, Rusland, Brazilië, China, Vietnam, Golfstaten, Roemenië, Indonesië, Zuid-Afrika, Marokko, Ghana. 1 MVO wordt een relevante plaats gegeven in het programma van de missie bijvoorbeeld door een seminar, bedrijfs- of veldbezoek. Matchmaking Niet alle economische missies hebben een onderdeel Matchmaking. Matchmaking is een optioneel onderdeel dat toegevoegd kan worden. Voorafgaand aan een Economische missie wordt besloten of Matchmaking onderdeel zal uitmaken van een missie. Matchmaking is een specifiek soort netwerkbijeenkomst waarin voor de aanwezige Nederlandse bedrijven mogelijk interessante lokale zakenpartners zijn uitgezocht. Om deze counterparts te vinden wordt gebruik gemaakt van de ambassades of deze opdracht wordt aan een gespecialiseerd bureau gegeven. Zij zoeken mogelijk interessante zakenpartners. Tijdens de matchmakingbijeenkomst wordt voor het eerst een mondeling en fysiek contact gelegd tussen de Nederlandse en lokale bedrijven. Fase 4 Evaluatie Na iedere missie wordt een verslag opgesteld en aan de Tweede Kamer gestuurd. Verslag missie en evaluatie vindt plaats door BZ/DGBEB in samenwerking met de betrokken post(en). MVO aspecten worden in het verslag opgenomen.