Biodiversiteit en bijen in openbaar groen

advertisement
Biodiversiteit en bijen in
openbaar groen
Pieter Goossens
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
1
Biodiversiteit in openbaar groen
Criteria en aandachtspunten
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
2
Biodiversiteit in openbaar groen
• Doordachte sortimentskeuze
– Waardplanten
– Voedselbron
• Bloeiperiode
– Schuilplaatsen
– Afkomst (inheems/uitheems)
– Duurzaamheidsaspect
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
3
Biodiversiteit in openbaar groen
• Diversiteit maximaliseren
– Gevarieerde beplantingtypes
– Structuurdifferentiatie
– Duurzaamheidsaspect
• Afstemmen onderhoud
– Snoeiwijze
– Standplaats
– Schuil/ overlevingsplaatsen
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
4
Bijen in openbaar groen
Praktijkvoorbeelden en opmaak bijenplan
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
5
Bijen in openbaar groen
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
6
Bijen in openbaar groen
Wilde bijen
Honingbijen
• Specialisten
• Niet gespecialiseerd
• Solitair/semisociaal
• Samenlevend
• Lage belevingswaarde
• Hoge belevingswaarde
• Ongevaarlijk
• Ongevaarlijk (nt in stress)
• Verscheidene overlevingsplaatsen
• Bijennest
• Onderhoudsvriendelijk
• Onderhoudsonvriendelijk
• Vliegafstand 500m
• Vliegafstand 3-5km
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
7
Bijen in openbaar groen
•Sortimentskeuze honingbijen
– Nectar / Pollen
– Bloeiperiode
– Toegang tot de bloem
– Genetische factoren
– Weersomstandigheden
– Duurzaamheidsaspect
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
8
Bijen in openbaar groen
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
9
Bijen in openbaar groen
•Sortimentskeuze
Gespecifieerd wilde bijen
– Inheemse soorten/waardplanten
• Bloemenmengsels
– Gerichte, duurzame visie
• Aanwezigheid
• Vegetatietypes
• Omvorming/maaibeheer
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
10
Bijen in openbaar groen
• Sortimentskeuze / Afstemmen
onderhoud
Gespecifieerd wilde bijen
Case Knautiabij – Natuurpunt
– Onaangepast maaibeheer
– Bermbesluit niet richtinggevend
– Gefaseerd werken
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
11
Bijen in openbaar groen
• Overlevingsplaatsen
Gespecifieerd bijenhotel
– Drooghout/hardhout/gekliefd/loofhout
– Diameter 2-4-6-8-10-12 mm/overlangs
– Diepte 8-20cm, sluitend achteraan
– Holle stengels
– Verticale stengels met merg
– Beschermen tegen regen/wind/vogels
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
12
Bijen in openbaar groen
• Overlevingsplaatsen
– Houtstapels
– Steilwandjes
• lage kleifractie/gebluste kalk
– Stenen muurtje
• kalkmortel voegen
– Bodem
• Voegen
• Naakte grond
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
13
Bijen in openbaar groen
• Opmaak van een bijenplan
– Bijenwaarde als functie
• In kaart brengen aanwezige waarden
BEOORDELING
Locatie
Pollen/nectar waarde
Bloeiperiode
Inheemse plantpopulaties en
vegetatietypes
Kwaliteitsscore (uitgroeimogelijkheden)
BUITENGEBIED
DORPSRAND
DORPSKERN
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
Recreatiedruk en veiligheidsrisico bepalen
• In kaart brengen wilde bijenpopulaties en private
bijenkorven
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
14
Bijen in openbaar groen
•Opmaak van een bijenplan
– Inspelen op knelpunten en potenties
– Functie afstemmen naar eindbeeld en onderhoud
BUITENGEBIED
DORPSRAND
DORPSKERN
extensief
intensief
wilde bijen
honingsbijen
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
15
Bijen in openbaar groen
•Opmaak van een bijenplan
Landschappelijke
ACTOREN
– Betrekken van verschillende actoren
BUITENGEBIED
Landbouw
KLE
Akkerranden
restgronden
Bedrijfsinkleding
Natuurgebieden
Recreatie
Privé
DORPSRAND
Bedrijfsterreinen
Groenbuffer
Bedrijfsinkleding
Privé
DORPSKERN
Privé
geveltuinen
groendaken
groene gevels
– Opstellen van goed communicatie- en
sensibilisatieplan
© PCS | ‘Voorkom i.p.v. te genezen’ – Biodiversiteit en bijen in openbaar groen, 28 augustus 2014, Bassevelde
16
Met steun van:
Heb je nog vragen?
E: [email protected]
T: 09/353.94.94
Bezoek ook www.pcsierteelt.be
Volg jij het PCS al op LinkedIn?
proefcentrum-voor-sierteelt
Download