Preek over Heid - ds C. den Boer

Preek over Heid. Catechismus zondag 40 (vr/ antw. 105-107)
Liturgie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Votum
Groet
Psalm: 121:1
Apost. Gel.
Psalm: 136:26
Schriftlezing: Rom. 12:9-21
Gebed
Te behandelen stof Zondag 40, vraag en antwoord 105-107
Vraag 105: Wat eist God in het zesde gebod
Antwoord: Dat ik mijn naaste noch met gedachten, noch
met woorden of enig gebaar 1, veel minder met de daad
door mijzelf of door anderen onteer, haat, kwets of dood a;
maar dat ik alle wraakgierigheid afleg b; ook mijzelf niet
kwets of moedwillig in enig gevaar begeef c; waarom ook
de overheid het zwaard draagt om de doodslag te weren d.
a. Matth. 5 : 21, 22 en 26 : 52; Gen. 9 : 6; b, Ef. 4 : 26; Rom.
12 : 19; Matth. 5 : 25 en 18 : 35; c, Rom. 13 : 14; Kol. 2 : 23;
Matth. 4 : 7 ; d. Gen. 9 : 6 ; Ex. 21 : 14; Matth. 26 : 52; Rom.
13 : 4. 2
Vraag 106: Maar dit gebod schijnt alleen van het doodslaan te spreken?
Antwoord: God, verbiedende de doodslag, leert ons, dat Hij de wortel van de
doodslag, als nijd a, haat b, toorn c en wraakgierigheid, haat en zulks alles voor een
doodslag houdt d.
a. Spr. 14 : 30; Rom. 1 : 29; b. 1 Joh. 2 : 11; c. Jak. 1 : 20; Gal. 5 : 19-21; d. 1
Joh. 3 : 15.
Vraag 107: Maar is het genoeg, dat wij onze naaste, zoals tevoren gezegd is, niet
doden?
Antwoord: Neen; want God, verbiedende de nijd, haat en toom, gebiedt, dat wij
onze naaste liefhebben als onszelf a. en jegens hem geduld, vrede, zachtmoedigheid,
barmhartigheid en alle vriendelijkheid bewijs b,, zijn schade, zoveel als ons mogelijk
is, afkeren c, en ook onzen vijanden goed doen d.
De oude tekst heeft hier het woord gelaat (de wijze waarop iemand zich voordoet);
de Duitse tekst heeft: geberden; de Latijnse tekst leest:gestibus. Het opsteken van
de vuist alleen al is zo’n gebaar/ geste. Ds. Huisman schrijft in een preek over het
zesde gebod: ‘Een gebaar, door de lip op te trekken, door verachtelijk naar die ander
te zien, door op joodse wijze op de grond te spuwen om mijn minachting voor die
ander te openbaren. Door hem hooghartig met een stalen gezicht voorbij te gaan.’
2
Op de afbeelding Mozes die van de berg Horeb komt en ziende het volk bezig met
de zonde van het gouden kalf, de twee stenen tafels verbreekt. (Ex.32:19). Gods wet
is nimmer ongeschonden gebleven. Dat geldt ook van het 6e gebod.
1
1
a. Maöh. 22 : 39 en 7 : 12; Rom. 12 : 10; b. Ef. 4 : 2; GaL 6 : 1. 2 ; Matth. 5 : 5;
Rom. 12 : 18; Luk. 6 : 36; Matth.5 : 7; 1 Pertr.3: 8 ; Kol. 3 : 12 ; c. Ex. 23 : 5; d,
Matth. 5 : 44,45; Rom. 12 : 20.
9. Inzameling der gaven
10. Psalm 99:1, 6. 7
11. Prediking
12. Psalm: 10 geboden: 7 en 9
13. Dankgebed
14. Psalm: 5:6, 11
15. Zegenbede.
Preek
Heb eerbied voor het leven
3
Het gaat vanavond over het zesde gebod: Gij zult niet doodslaan. Als er één
gebod is in de wereld dat vaker wordt genegeerd, dan is het wel dit verbod
om te doden. Enkele jaren geleden berichtten de media, dat er in de
Verenigde Staten iedere veertig minuten een moord wordt gepleegd. Dat is er
sinds die tijd bepaald niet beter op geworden. Uw dagblad besteedt er
dagelijks vele pagina’s aan. De misdadigheid en criminaliteit, moord en
doodslag zijn aan de orde van de dag.
Gij zult niet doodslaan. Men vraagt zich in onze tijd wel af, of dit gebod
eigenlijk wel een gebod is, dat nog in onze samenleving past? Mag een mens
onder geen enkele omstandigheid een medemens van het leven beroven? Ook
niet als inbrekers met een revolver hem en zijn gezin met de dood bedreigen?
En geldt dit verbod soms ook voor de jonge militair die in 1940 ons land
tegen de inval van de Duitsers verdedigde? Is de afschaffing van de
doodsstraf in landen van de Westerse wereld ‘on line’ met dit zesde gebod?
Vragen in overvloed. Vragen waar we in hun verbijsterende werkelijkheid niet
omheen kunnen, als we zondag 40 van onze Heidelberger in de prediking
aan de orde stellen. Laten we ons vooraf evenwel afvragen, wat de Heere met
het verbod om te doden heeft bedoeld. Heeft het ook wat te betekenen voor
mij in mijn zgn vredelievende bestaan. Ik kan veronderstellen, dat hier
vanavond niemand in de kerk is, die een moord op zijn geweten heeft.
Want de mens is gemaakt naar Gods beeld
We zetten als thema boven de preek: Heb eerbied voor het leven. Want God is
de Schepper van het leven van de mens en de mens is naar Gods beeld
gemaakt. Dat geldt ook na de zondeval van die mens. Lezen we immers niet
in Gen.9:6 (een woord tot Noach na de zondvloed door God gesproken): Wie
des mensen bloed vergiet, zijn bloed zal door de mens vergoten worden; want
Levensdevies van de zendeling dr. A. Schweitzer. Voor hem was dit de basis voor
een leefbare samenleving.
3
2
God heeft de mens naar Zijn beeld gemaakt. M.a.w.: de mens is geschapen
met een hoge bestemming, nl. om beheerder te zijn van al het geschapene.
God vindt in ons door de zonde geruïneerde bestaan nog steeds Zichzelf en
het werk van Zijn handen terug.
Daarom is de Heere ook uiterst zuinig op het mensenleven. Hij beschermt
het, als het uit de baarmoeder komt in geboorteweeën, in zieke dagen, op het
sterfbed. God waakt over Zijn eigen werk. Hij heeft er veel mee op. Hij heeft
bepaald, hoeveel dagen ons bestaan tussen wieg en graf zal tellen. Hij kan
het niet hebben, dat iemand nonchalant met het leven van zijn naaste
omgaat.
Iemand van het leven beroven is het hetzelfde, als wanneer men Gods foto
voor Zijn Goddelijke ogen in stukken scheurt. Dat is in één woord een grove
belediging. Iemand die vermoord is, krijgt geen gelegenheid meer om als een
lieve vader of moeder voor zijn kinderen te zorgen. Men berooft die persoon
daardoor vooral van de mogelijkheid om God te zoeken en zalig te worden,
als hij onbekeerd sterft.
Het leven is pure genade
God geeft ons het leven. En dat is pure genade. Want door onze afval van
God, hebben wij allemaal de dood verdiend. Wie door ontdekkend licht van
Gods Geest daarin erg heeft gekregen, zal het hele leven als een wonder
beleven. God heeft hoge bedoelingen met ons leven. Hij zoekt er Zijn roem en
eer in te verbreiden. Dat de Heere zuinig is op ons leven, heeft Hij bewezen in
de verlossing van Zijn volk uit het slavenhuis van Egypte. Het ging door de
dood heen. Farao achtervolgde Israël; links en rechts bergen en de woestijn;
voor het volk de zee. Er leek geen doorkomen aan. Maar de Heere leidde Zijn
volk door die grote wateren.
Welnu, als een volk als Israël dan zo door onmogelijkheden heen aan de
dood ontrukt is, dan moet het voortaan toch zeker waken over elkaar. Het
mag de hand niet slaan aan het leven van een medemens in een boze bui/ in
verstandsverbijstering en hem in koele bloede doden. Of voor het geval, dat
een dronken man met een vaart van 150 km p.uur in roekeloos rijgedrag
door het centrum van ons dorp rijdt en daarbij een kind dodelijk verwondt;
maakt zo iemand zich dan ook niet schuldig aan overtreding van het zesde
gebod?
Dat de Heere waakt over het leven van Zijn schepselen, heeft Hij dat niet op
een bijzondere wijze getoond in de zending van Zijn Zoon, de Heere Jezus
Christus. Hij werd aan een vloekhout gehangen en vermoord op Golgotha.
Hij droeg de straf op de zonde van u en van mij. God liet Hem doden in uw
en mijn plaats om een gerechtigheid te verwerven waarmee wij voor God
kunnen bestaan en in plaats van de eeuwige dood eeuwig te leven in een
thuiskomen aan Gods Vaderhart. Ieder die heeft leren worstelen om een
bestaan voor God en nergens, nergens meer in eigen leven iets vindt om op
3
te kunnen terugvallen, mag in deze Borg en Middelaar het leven vinden en
genade bij God.
Als u voor uzelf hebt ingeleefd wat het is om dit (eeuwig) leven uit de
doorboorde handen van de Zaligmaker te ontvangen, zult u dat aan ieder,
zelfs aan de grootste van de zondaren gunnen. In plaats van hem van het
leven te beroven, gunt u hem dit leven. Mag ik u vragen, of u uw naaste in
dit licht hebt leren zien? Als een mens die zijn eigen graf heeft gegraven door
zijn zonden, maar Gode zij dank mag leven onder een open hemel en binnen
bereik van doorboorde handen. En zo komt de Heere dan vanavond met het
zesde gebod (gij zult niet doden) naar u en naar mij toe. Hij ontdekt ons aan
ons moordenaarshart dat van huis uit in ons leeft. Dat is het erfstuk van de
mensenmoordenaar van de beginne, de vorst der duisternis. Maar Hij geeft
juist dat de doodsteek, wanneer Hij ons door Zijn zondaarsliefde inwint voor
Zijn lieve Zoon en maakt ons tot mensen die hun broeders hoede mogen zijn.
Voorbeelden van de wortel van moord en doodslag
God zet ons in het zesde gebod aan het werk om de moordenaar in ons te
bestrijden. Gij zult niet doden. Of denkt u soms, dat wij geen gevaar lopen
om een doodslager te worden? Daarvoor behoeft u niet in de criminaliteit te
zitten of lid te zijn van de motorclub “Hells Angels’ met een pistool op zak.
Lezen we nogmaals vraag en antwoord 105 en 106:
Antwoord 105 Dat ik mijn naaste noch met gedachten, noch met
woorden of enig gebaar, veel minder met de daad door mijzelf of door
anderen onteer, haat, kwets of dood (Matth. 5:21, 22 en 26:52; Gen. 9
: 6). maar dat ik alle wraakgierigheid afleg (Ef. 4:26; Rom. 12:19; Matth.
5:25 en 18: 35); ook mijzelf niet kwets of moedwillig in enig gevaar
begeef (Rom. 13:14; Kol. 2:23; Matth. 4:7); waarom ook de overheid het
zwaard draagt om de doodslag te weren (Gen. 9 : 6 ; Ex. 21 : 14; Matth.
26:52; Rom. 13:4).
Antwoord 106: God, verbiedende de doodslag, leert ons, dat Hij de
wortel van de doodslag, als nijd (Spr. 14:30; Rom. 1:29), haat (1 Joh.2:11),
toorn (Jak. 1:20; Gal. 5:19-21) en wraakgierigheid; haat en zulks alles voor
een doodslag houdt (1 Joh. 3:15).
Ik geef een paar voorbeelden van de wortel van moord en doodslag
a. U bent nog niet zo lang geleden getrouwd. Maar er is vervreemding
ontstaan tussen u en uw geliefde. De liefde is verkoeld. Er vallen steeds weer
kwetsende woorden. U kunt op de duur niets meer van elkaar verdragen. Uw
huwelijk is in plaats van oefenterrein van opofferingsgezindheid, toonbeeld
van woordenstrijd geworden. U leeft eigenlijk op voet van oorlog met elkaar.
Is hier misschien sprake van de wortel van doodslag? De kinderen lijden
eronder. Het lijkt het beste om maar uit elkaar te gaan en echtscheiding aan
te vragen. Hebt u met dit alles in plaats van de minste voor elkaar te zijn, de
samenleving met elkaar niet onmogelijk gemaakt?
4
Is er een weg terug? Jazeker. Verootmoedig u voor God en voor elkaar. Belijd
ieder voor zich en met elkaar schuld. Bid God, of Hij uw hart met Zijn liefde
laat volstromen. Vecht voor de instandhouding van uw huwelijksgeluk.
b. U werkt in een bedrijf waar alles gericht is op produceren. Het is elke dag
jagen en jachten. Er is geen tijd om even te pauzeren en een opbouwend
gesprek te hebben met elkaar. Er is geen echte collegialiteit. U ziet het aan
de stuurse gezichten. Iedereen wordt afgeblaft. Men scheldt elkaar bij het
minste of geringste uit voor stommerd (rake/ gek). De werksfeer is totaal
bedorven. Nee, er is hier geen sprake van moord en doodslag in letterlijke
zin. Maar misschien is de wortel ervan wel aanwezig.
Is er een weg terug? Is het mogelijk voor u om de problemen in een overlegorgaan van werkgever en werknemer bespreekbaar te maken en na te
denken over verbetering van de situatie?
c. Je hebt een vriend(in). Al jaren. De meest intieme dingen bespreek je met
elkaar. Maar opeens is er een punt komen te staan achter die vriendschap.
Hij of zij met wie je het zo goed kon vinden, heeft een verhaal over je verteld
waardoor je zwart gemaakt bent. Niemand heeft er een goed woord voor over.
Leugen en bedrog nemen de overhand. Je kunt de ander niet meer zien of
luchten. Je goede naam is eraan gegaan. Naar de kerk ga je niet meer. Want
je wil hem/ haar nergens meer zien of ontmoeten. Je kunt hem
wel….vermoorden. Is dat wellicht ook een wortel van doodslag?
Is er een weg terug? Misschien komt hij/ zij een keer bij je langs om nog
eens te praten met elkaar. Of zou het nog beter zijn om naar die andere toe
te gaan, de minste te zijn, eigen ongelijk te erkennen en te vragen om weer
goed op elkaar te zijn en alle onenigheden te bedekken met de mantel der
liefde?
Gij zult niet doden. Het doden van een medemens is een maatschappelijk/
wereldwijd verbreid kwaad. De eerste keer dat we in de Bijbel lezen van het
doden van een medemens, is wat we lezen in Gen.4 van Kain die zijn broer
Abel doodslaat. Het is het begin van een reeks doodslagen in de
wereldgeschiedenis die van het bestaan op aarde een waar slagveld heeft
gemaakt.
Voorbeelden van wat het zesde verbod verbiedt
In het zesde gebod lezen we, dat het ons verboden is de ander van het leven
te beroven. Dat kan: a) door iemand met voorbedachten rade te vermoorden;
b) door het doden van iemand zonder opzet (bijv. door roekeloos rijgedrag).
Hier is niet bedoeld, dat je geen dieren mag doden en een mens te zijn die
nog geen mug kwaad kan doen. Na de zondvloed heeft God de mens het
recht gegeven om dieren te doden, bijv. voor voedsel of om te offeren
Ik geef nu nog een aantal voorbeelden van wat het zesde gebod verbiedt.
5
1. Gij zult niet doden. Dit gebod geldt ook voor de jonge vrouw die het kind
dat in haar baarmoeder ontstaan is, laat aborteren. ‘Abortus provocatus, ook
wel abortus provocatus lege artis of opzettelijke vruchtafdrijving genoemd, is
de medische term voor het voortijdig afbreken van een zwangerschap door
(medisch) ingrijpen…..Abortus is wereldwijd verantwoordelijk voor ongeveer
70.000 moedersterftes en 5 miljoen ziekenhuisopnames van moeders per
jaar, omwille van de slechte omstandigheden waarin de praktijk werd
uitgevoerd; dikwijls doordat ze in de illegaliteit plaatsvond. Over de hele
wereld gebeuren per jaar ongeveer 44 miljoen abortussen waarvan net iets
onder de helft op onveilige wijze. Deze cijfers zijn wat betreft de laatste jaren
vrij stabiel. Aldus de Internetsite Wikipedia.
In Nederland kan een abortus plaatsvinden tot 24 weken zwangerschap. Dan
is het embryo nog niet ‘levensvatbaar’ buiten de baarmoeder. Meestal
houden artsen de grens van 22 weken aan. Vanaf zes weken zwangerschap
is een bedenktijd van vijf dagen verplicht voor een abortus.
In Nederland vindt abortus ook veelvuldig plaats, als bij prenataal onderzoek
blijkt, dat de verwachte zuigeling in de moederschoot afwijkingen vertoont
(een open ruggetje en in en aantal gevallen ook een kind met het zgn.
downsyndroom). 4
We kunnen hier spreken van moord op grote schaal. Om allerlei (ook
economische/financiële) redenen). Helaas ook veelvuldig toegepast in Israël.
Vrouwen die haar kind door abortus hebben laten wegnemen uit haar
moederschoot, krijgen niet zelden later wroeging en ermee gepaard gaande
psychische problemen. Een christenvrouw zal bovendien in haar geweten
gewond zijn en zich schuldig gevoelen voor God. 5
Laten verloofde deze notitie in ernstige overweging nemen. Egoïstische
seksuele lust heeft kwalijke gevolgen.
2. Gij zult niet doden. Dit gebod is er ook voor een zieke in uitzichtloos lijden
met diens familie en behandelende artsen. Als wij geloven, dat het leven, ook
in de bitterste omstandigheden beschermwaardig 6 is en dat het geloof in de
God van dood en leven ons levenseinde heeft bepaald, zullen we in staat zijn
om weerstand te bieden aan de trend in onze maatschappij om bij zinloos en
In Frankrijk wordt anno 2011 een foetus waarbij tijdens de zwangerschap dit
syndroom werd vastgesteld in 96% van de gevallen gedood door middel van abortus.
Een collega uit een van mijn vorige gemeenten (1967) liet ons/ zijn collega’s weten,
hoe hij en zijn vrouw een kleinkind dat met een open ruggetje geboren was, op hun
schoot door een dodelijke injectie lieten sterven.
5
Zie ook de publicaties van ‘Schreeuw om leven’.
6
Ook een arts die gewetensvol een artseneed (ooit de eed van Hippocrates), heeft
afgelegd bij de uitreiking van zijn artsenbevoegdheid, dient zich geroepen te weten
tot bescherming van het leven en daarover tot het uiterste te waken. Niet de
kwaliteit van leven geeft daarbij de doorslag. Het hangt er maar van af, wat men
daaronder verstaat. Ook bijv. van iemand die aan de ziekte van Alzheimer of
dementie lijdt.
4
6
uitzichtloos lijden de mogelijkheid te hebben van een medische ingreep tot
levensbeëindiging. Het geloof in de Man van smarten Die draagkracht geeft
in het lijden en uitzicht op de komende heerlijkheid, doet ons volharden en
kan een ziek-en sterfbed tot zegen doen zijn, voor de zieke zelf en voor zijn
omgeving. Bovendien heeft die Man van smarten mogelijkheden tot herstel,
ook als een ziekte uitzichtloos is.
In onze maatschappij wordt helaas bij ‘uitzichtloos lijden’ vaak uitgezien
naar de mogelijkheid om de patiënt ‘uit zijn lijden te verlossen’ door een
medische handeling van actieve of passieve euthanasie. Actief houdt in, dat
een patiënt, zeker als hij er zelf om vraagt, een dosis middelen, c.q. een
middel toegediend krijgt, waardoor hij op een zelf gekozen tijdstip sterft of
dat bijv het leven van een comateuze patiënt die reeds lang niet bewust meer
leeft, ook als zijn directe familie erom vraagt, met gebruikmaking van
genoemde middelen, wordt beëindigd.7 Van passieve euthanasie spreken we
in de regel, als alle medische apparatuur die een zieke/ stervende in leven
houden, worden verwijderd. Naar ik meen, is het eerstgenoemde ons niet
toegestaan. Het laatste kan aan te bevelen zijn in het geval, dat een patiënt
metterdaad in een stervensfase verkeert.
Ik denk hierbij aan Hennie, een van mijn jonge gemeenteleden die met haar
brommer op haar 16e levensjaar een ernstig ongeluk kreeg, waardoor zij in
een coma raakte, in het ziekenhuis terecht kwam en later in Bosch en Duin
in een verpleeghuis tot haar dood (toen zij inmiddels 37 was geworden)
liefderijk verpleegd is. 8
3. Gij zult niet doden. Dat verbod geldt ook, waar het gaat om zelfmoord. Een
mens kan zichzelf door levensgevaarlijk rijgedrag doden, zeker bij gebruik
van verslavende middelen (alcohol/ drugs). Maar zelfmoord komt in onze
wereld veelvuldig ook voor, als een mens het leven om zo te zeggen niet meer
ziet zitten en de hand aan eigen leven slaat. Dat kan voortkomen uit allerlei
oorzaken. a) uit een psychische suïcidale geneigdheid9; b) uit mislukkingen
in het leven (in huwelijk, bedrijf of anderszins).
Een absolute veroordeling van iemand die zelfmoord pleegde, betaamt ons
niet. Wij zullen steeds moeten proberen de dieper liggende oorzaak te
kennen. Dat leert ons tegelijk de hand op onze mond te leggen en het oordeel
aan God te laten. M.i. kan zo’n houding ook helpen in het bieden van
Juist in deze dagen werd bekend, dat het Europese Hof voor de rechten van de
Mens de uitspraak heeft gedaan, dat een comateuze Fransman het recht heeft om te
sterven. De hoogste Franse rechters oordeelden, dat de betreffende zieke geen
behandeling meer hoefde te krijgen. Het betreft hier een patiënt die geheel verlamd
was door een ongeluk in 2008 en zeven jaar kunstmatig in leven is gehouden.
8
Gelukkig zijn er de laatste decenniën de hospices gekomen, waar aan mensen
voor wie er geen uitzicht is op herstel, passende palliatieve/ terminale verzorging
wordt geboden. En dat ondanks het steeds weer terugkerende argument, dat dit
soort zorg op den duur onbetaalbaar wordt.
9
Onlangs liet een jonge piloot zijn vliegtuig met 150 inzittenden in de Franse Alpen
neerstorten; bekend werd, dat hij psychische problemen had. Ook strijders voor
sociale rechten pleegden soms zelfmoord, bijv. door zelfverbranding.
7
7
pastorale bijstand aan families van hen die zelfmoord pleegden. Intussen
mogen wij God wel vragen om ons, ja ook ons ervoor te bewaren, dat we
zelfmoord zouden plegen.
In de Bijbel komen we enkele gevallen van zelfmoord tegen o.a. bij Achtitofel
(wiens raad verworpen werd; zie 2 Sam.17:23) en bij Judas, de verrader van
Jezus. In het bijzonder maakt het laatste voorbeeld ons duidelijk, dat wij ons
kunnen verharden en tenslotte tot een radicale breuk met de Verlosser en
Zaligmaker Jezus Christus kunnen komen, ondanks een veelvuldige
bemoeienis van Hem met ons en omgang van ons met Hem. Juist dat kan
ons wanhopig doen (ver)dwalen en naar de dood doen verlangen.
Nog een tweetal zaken vragen onze aandacht tenslotte.
Is de doodstraf bijbels?
1. Betekent het zesde gebod ook, dat de doodstraf voor ernstige misdrijven
moet worden afgeschaft, zoals in vele landen van het Westen het geval is?
Mijn antwoord is, dat dit een verkeerde conclusie is. In Rom.13:4 schrijft de
apostel Paulus ons, dat de overheid het zwaard niet tevergeefs draagt.10 Het
uitvoeren van een doodsstraf is geen privé-aangelegenheid; het is ons
verboden eigen rechter te spelen. Maar een overheid heeft de roeping om te
waken over de veiligheid van haar onderdanen. Als de doodsstraf is
afgeschaft, zal de misdadigheid toenemen. En ook al zou dat niet zo zijn, dan
moet toch altijd het goddelijk recht zijn loop hebben. Blijft wel overeind, dat
rechters een ontzaggelijke verantwoordelijkheid hebben om tot een
doodsstraf te besluiten. In Aziatische landen waar de doodsstraf nog wel
bestaat, horen we vaak van enorme misstanden op dit gebied. Juist
volgelingen van Jezus worden daar niet zelden met de dood bedreigd.
Kan een christen in het leger dienen?
2. Houdt het zesde gebod ook in, dat een christenmens moet weigeren in
militaire dienst te gaan, zijnde een opleiding om mensen te doden in geval
van oorlog. Ook hier is mijn antwoord negatief. In een wereld waarin
voldoende oorlogstuig, c.q. atoommateriaal opgestapeld ligt om de aarde en
haar bewoners x maal te kunnen vernietigen, mag de beveiliging van het
leven van haar bewoners de hoogste prioriteit hebben. En juist daartoe is,
waar nodig, ook een verdedigingsoorlog geboden. Zo was het in Nederland in
1940, toen de Duitsers ons land binnenvielen. Zo is het zeker in onze dagen
waarin IS met haar terreurdreigende activiteiten en doodseskaders in Syrië,
Irak en waar niet al de (westerse) wereld in haar greep heeft. Of heeft het
welvarend Europa door de afval van de levende God en zijn geestelijke
decadentie om de oordelen van God door een wereldwijde oorlog reeds lang
gevraagd? En wordt het geen tijd, dat we ons net als in de dagen van Jona
met de bewoners van Nineve verootmoedigen voor de hoge God en in zak en
as God vragen om Zijn bescherming en redding?
10
Zie ook Gen.9:6.
8
Intussen mag het onze bede wel zijn, dat vredesmissies en besprekingen op
hoog niveau over vrede in wereldverband gunstig resultaat hebben.
Ik ga eindigen door met u nog eenmaal vraag en antwoord 107 HC te lezen:
Maar is het genoeg, dat wij onze naaste, zoals tevoren gezegd is, niet doden?
Antwoord: Neen; want God, verbiedende de nijd, haat en toom, gebiedt, dat
wij onze naaste liefhebben als onszelf (Matth. 22:39 en 7:12; Rom. 12:10) en
jegens hem geduld, vrede, zachtmoedigheid, barmhartigheid en alle
vriendelijkheid bewijs (Ef. 4:2; GaL 6:1. 2 ; Matth. 5:5; Rom. 12:18; Luk. 6:36; Matth.5
: 7; 1 Petr.3:8 ; Kol.3:12 ), zijn schade, zoveel als ons mogelijk is, afkeren (Ex.
23:5), en ook onzen vijanden goed doen (Matth.5:44v; Rom.13:20).
Ik vraag u in alle ernst, of dit antwoord niet de beste remedie is tegen moord
en doodslag.
Het is voor ons nodig, dat we allemaal leren, dat
we van huis uit een doodslager en moordenaar zijn
en dat we intijds leren schuilen bij Hem die tussen
moordenaars Zijn leven liet op Golgotha.11 Daar
spraken we in het begin van deze preek over. Eerst
als wij ons ongereserveerd en radicaal hebben
uitgeleverd aan deze Zaligmaker, ontvangen wij de
beginselen van het leven, dat eeuwig leven heet.
Dan treden we ook in het voetspoor van de
zachtmoedigste van de mensenkinderen, Mozes
door wiens bemiddeling wij Gods wet ontvingen.
Diezelfde Mozes heeft het ons laten weten, dat wie
Gods wet vertrapt, alle schermen tot beveiliging
van het leven in stukken heeft geslagen. God verhoede dat.
Amen
11
De bedelaarshand van de boetvaardige moordenaar naast Jezus aan het kruis.
9