droge ogen en oogdruppelen

Droge ogen
en
oogdruppelen
Veel mensen met reuma gebruiken oogdruppels.
Ze hebben vooral last van droge ogen. Oogdruppelen valt niet mee: je ziet niet wat je doet
en je hebt vaak handen te kort om én te
druppelen én het oog open te houden.
Een druppel naast het oog. Je sluit net je oog als je druppelt.
Het pipetje raakt het oog aan. Oogdruppelen vergt enige
ervaring.
Droge ogen
34
Traanvocht beschermt onze ogen tegen uitdroging, stof en
schadelijke bacteriën. Dit vocht wordt geproduceerd door
traankliertjes die aan de bovenzijde van het oog zitten. Elke
keer dat je met je ogen knippert (dat doen we zo’n twintig
keer per minuut), wordt er traanvocht over het oog verspreid.
Het laagje traanvocht dat over je ogen ligt, noem je de traanfilm. Mensen met droge ogen hebben te weinig traanvocht in
hun ogen. Hierdoor voelen de ogen branderig aan. Ook kan
door een tekort aan traanvocht het oog ontstoken raken.
Vrouwen hebben vaker last van droge ogen dan mannen.
Mensen met reuma hebben vaker last van droge ogen.
dat het oog afsluit van de buitenlucht. Zo ontstaat rond het oog een
ruimte met een hogere luchtvochtigheidsgraad.
Wat kun je doen aan droge ogen?
Kunsttranen
Er zijn enkele tips om droge ogen niet nog erger te maken. Zo is
het belangrijk om regelmatig te knipperen met de ogen. Zo worden uw ogen vochtiger. Probeer ook niet te wrijven in de ogen,
vaak geeft dat alleen maar extra irritatie. Het helpt ook om je
ogen regelmatig schoon te maken met een gaasje doordrenkt in
kraanwater. Veeg daarbij van buiten naar binnen richting de
neus. Probeer te voorkomen dat het huis te droog wordt, zeker
wanneer de verwarming aanstaat. Een bak met water aan de
verwarming kan voor meer vocht zorgen. Airconditioners geven
een droge luchtstroom, waardoor oogklachten kunnen verergeren. Probeer airco’s dan ook te vermijden.
Mensen met droge ogen gebruiken soms een kappenbril. Dat
is een bril met aan de zijkant een dun doorschijnend kapje,
Naast deze niet-medicamenteuze tips kunnen ook kunsttranen oogklachten verlichten. Deze kunsttranen vullen jouw oogfilm aan. Er
zijn verschillende soorten, variërend van een waterachtige vloeistof
tot een dikke gel. Gel blijft langer in het oog zitten, maar kan er ook
voor zorgen dat je wat waziger ziet. Vandaar dat de meeste mensen zo’n ooggel vooral voor de nacht prettig vinden en overdag
druppels gebruiken.
Kunsttranen zijn verkrijgbaar met of zonder conserveermiddel. Vaak
werken kunsttranen met conserveermiddel prima, maar bij sommige
mensen werkt het conserveringsmiddel irriterend. De arts kan dan
oogdruppels zonder conserveringsmiddel voorschrijven. Soms is het
oog door de droogte wat beschadigd. Dan kan de arts er voor
kiezen om tijdelijk druppeltjes te geven met daarin een corticoste-
REUMA
magazine.nl
Geneesmiddelen
roïd (een stofje dat lijkt op prednisolon en
ontstekingsremmend werkt).
Toedienen van oogdruppels
Oogdruppelen valt niet mee: het is een
precies werkje. Hierbij is het belangrijk dat
er zo min mogelijk bacteriën in het oog
komen. Werk vooral schoon!
Als je druppelt volgens onderstaand stappenplan (van de landelijke apothekersorganisatie KNMP), gaat het zeker goed.
1) Was je handen met zeep en droog ze
af met een stuk keukenrol of een schone
doek (liefst geen gebruikte handdoek, daar
zitten namelijk al veel bacteriën in!).
2) Haal de dop van het flesje en leg de
dop op de zijkant. Zo worden de oogdruppels zo min mogelijk besmet via de dop en
zijn ze langer houdbaar.
3) Pak het flesje vast als een pen.
4) Buig uw hoofd achterover en kijk recht
naar boven.
5) Leg de wijsvinger van je vrije hand vlak
onder het oog dat je gaat druppelen. Trek
het onderste ooglid iets naar beneden zodat
er een gootje ontstaat. Raak wimpers niet
aan. als je per ongeluk toch je oog, oogleden of wimpers raakt, maak dan het flesje
of de tube achteraf schoon met een tissue.
6) Zet de hand met het flesje boven op de
hand die het gootje maakt.
7) Breng het flesje vlak boven je oog, maar
zorg dat het je oog of wimpers niet raakt.
8) Knijp in het flesje zodat er een druppel
in het gootje valt.
9) Ga weer met het hoofd rechtop zitten.
10) Doe het oog dicht zonder te knijpen.
Druk met de wijsvinger tegen het bobbeltje
aan de binnenkant van het oog bij de neus
(het traanpuntje). Doe dit minimaal één minuut.
Bart van den Bemt is apotheker van de Sint Maartensapotheek
in Nijmegen. De Sint Maartensapotheek is de enige openbare
apotheek in Nederland, die in reumatologie, orthopedie en
revalidatie is gespecialiseerd.
Kijk voor meer informatie op www.maartenskliniek.nl.
11) Herhaal stap 3 tot en met 10 als je
twee druppels in hetzelfde oog moet doen
of beide ogen moet druppelen.
12) Doe het flesje dicht en berg het op.
13) Was je handen nogmaals.
De procedure voor het toedienen van oogzalf is bijna hetzelfde. Alleen moet je bij
een zalf een sliert zalf van ongeveer 1 cm
in het gootje laten vallen. Door de oogzalf
kunt je tijdelijk wazig zien, maar dat verdwijnt vanzelf.
Houdbaarheid
Oogdruppels en oogzalven zijn doorgaans
maar een maand houdbaar na het openen
van de verpakking. Wanneer je een flesje
of tube opent, let dan op de houdbaarheidsdatum en noteer de datum van openen op het etiket van het flesje of de tube.
Zo kun je later nagaan of je de medicatie
nog kunt gebruiken.
Contactlenzen
Wie contactlenzen draagt, moet die voor
het druppelen uitdoen. Harde lenzen kunnen direct na het druppelen weer worden
ingedaan, zachte lenzen pas na dertig
minuten. Het conserveermiddel in de oogdruppels kan schadelijk zijn voor zachte
lenzen. Na het gebruik van oogzalf mag je
acht uur lang geen contactlenzen dragen.
Hulpmiddelen
Vind je druppelen moeilijk? Voor veel oogdruppels zijn er hulpmiddelen om het druppelen makkelijker te maken. Kijk op hulpmiddelen oogdruppelen van de website
www.oogdruppelen.nln voor alle oogdruppelhulpmiddelen die in Nederland verkrijgbaar zijn Ook jouw apotheek kan informatie geven over de mogelijke oogdruppeltechnieken en hulpmiddelen.
Bart van den Bemt
REUMA
magazine.nl
35