Luchtfiltering is net zo duur als één enting

varkenshouderij
R E P O RTA G E
Op zijn nieuwe
zeugenbedrijf installeerde
varkenshouder Dries Beck
filters om virussen tegen te
houden. Een forse
investering, maar de
voordelen zijn groter.
V14
Om ruimte te creëren voor de filters is op drie plaatsen een overkapping gemaakt. Zo komt voldoende
lucht binnen en zijn de filters goed bereikbaar.
‘Luchtfiltering is net
zo duur als één enting’
H
ET is een drukke bedoening op
het bedrijf van Dries en Ilse BeckVantillo in Meer (B.). De ondernemers bouwen een nieuwe zeugenstal voor 1.800 zeugen tegenover de bestaande locatie van 1.200 zeugen en
6.000 vleesvarkens. Het is aanpoten,
want volgende week is de open dag en de
afwerking vergt nog de nodige tijd.
Op het oog lijkt de nieuwe stal gangbaar, maar schijn bedriegt. Aan de zij-
kant zijn drie grote overkapte constructies gemaakt. Dat is voor de luchtinlaat,
legt Dries Beck uit. Maar dat is niet alles,
want achter de inlaat zit een groot raamwerk waar later deze week luchtfilters in
geplaatst worden. Niet minder dan 3 ×
116 filters gaan virussen tegenhouden in
de (maximaal) 342.000 kuub lucht die er
per uur doorheen trekt.
Het plaatsen van deze luchtfilters heeft
te maken met SPF. Een bewuste keuze.
Niet minder dan
348 filters moeten
voorkomen dat
virussen als PRRS
en mycoplasma
binnenkomen. Dries
Beck bouwde een
degelijke, royale
constructie voor de
luchtinlaat.
Beck: “We vinden het logisch om op een
nieuwe locatie op deze manier op te starten.” Helemaal onbekend zijn de ondernemers er niet mee; op een aparte vleesvarkenslocatie hebben zij lange tijd SPFbiggen opgelegd. “We hebben de voordelen van hoge gezondheid zelf gezien.”
Indrukwekkend luchtkanaal
In verband met de filtering is gekozen
voor een combinatie van onderdruk en
BOERDERIJ 101 — no. 5 (27 oktober 2015)
PROFIEL
Naam: Ilse (29) en Dries
(30) Beck-Vantillo.
FOTO’S: PETER ROEK
Plaats: Meer (B.).
Bedrijf: samen met de
overdruk, ook wel pull push genoemd. In
de Verenigde Staten, waar filtering een
grote opmars heeft gemaakt in de strijd
tegen PRRS, werken nagenoeg alle zeugenbedrijven met onderdruk. Een nadeel
hiervan is dat de stal potdicht moet zijn
om te voorkomen dat via gaten of kieren
toch lucht (met eventueel kiemen) bin-
nenkomt. Ventileren op overdruk is eenvoudiger, maar vraagt wel een andere
ventilatietechniek in de afdeling.
De lucht wordt door de filters getrokken en komt in een indrukwekkend luchtkanaal waar overdruk is. Sturing vindt
plaats op basis van het gemeten drukverschil van binnen en buiten. De lucht gaat
onder de zeugenafdeling door en komt in
de ruimte onder de centrale gang. In alle
afdelingen staan in de controlegangen inlaatkokers met automatisch gestuurde
klep. Vervolgens gaat de lucht via het
centrale luchtkanaal naar de luchtwasser.
Bijkomend voordeel van deze techniek is
dat windinvloeden zijn uitgesloten en de
ventilatie volledig stuurbaar is.
Produceren SPF-biggen
In alle afdelingen komt lucht via stuurbare
inlaatkokers binnen. De varkenshouder wil
zo grip op luchtstroming behouden.
BOERDERIJ 101 — no. 5 (27 oktober 2015)
Kijkend naar de constructie die nodig is
om deze manier van ventilatie en filtering mogelijk te maken, zal het niet verbazen dat het de ondernemers een flinke
cent heeft gekost. De totale investerings-
ouders van Ilse een bedrijf
met 1.200 zeugen en 6.000
vleesvarkens op de thuislocatie, nieuwbouw voor 1.800
zeugen en een vleesvarkenslocatie met 6.100 varkens. De
Danbred-zeugen worden geinsemineerd met de Franse
Piétrain-beer. Over de laatste
twaalf maanden zijn 31,1 biggen per zeug geproduceerd.
De groei van de vleesvarkens
is 760 gram per dag, de EWconversie is 2,75 en het vleespercentage 62 procent. De
vervanging gebeurt nu nog
door rotatiekruising, maar de
ondernemers gaan voortaan
zelf zeugen fokken. Zowel het
nieuwe als het bestaande bedrijf wordt SPF.
kosten zijn circa € 160.000 (zie kader
pag. V16). De jaarkosten inclusief energie zijn bij benadering € 0,70 per gespeende big. Inclusief de biggenstal die
nog in aanbouw is, komt het bedrag rond
de € 1,10 per big. “Dat is evenveel wat ik
voor één enting kwijt ben”, relativeert de
varkenshouder.
Beck hoopt de meerkosten terug te verdienen door het produceren van SPF-biggen. Een deel van de biggen mest hij op
het eigen bedrijf, maar veel biggen gaan
naar afnemers. Of die bereid zijn een →
V15
varkenshouderij
De twee kraamafdelingen bieden plaats aan elk 188 zeugen. Alle afdelingen hebben inlaatkokers met automatisch gestuurde klep.
V16
hogere prijs te betalen, moet nog blijken.
Toch ziet Beck het positief. “Ook op het
zeugenbedrijf zijn voordelen van gezonde biggen, zeker in de opfokstal. Bovendien gaat de afzet van biggen gemakkelijker als ze zeer gezond zijn.” Voor de lange termijn hoopt hij nog eens uit te breiden met vleesvarkens, zodat hij de
voordelen van SPF volledig zelf pakt.
Depop-repop bestaand bedrijf
De nieuwe stal staat schuin tegenover de
bestaande locatie met 1.200 zeugen en
6.000 vleesvarkens. Ook deze krijgt een
flinke opknapbeurt. De laatste hand
wordt gelegd aan een enorme voerkeuken en -opslag dichtbij de straat. Zo hoeven vrachtwagens het erf niet op.
Vanwege de afstand tot de nieuwe stal
Grote ventilatoren trekken de lucht door
de filters naar binnen. Dan gaat deze via
een kanaal naar de afdelingen.
wordt ook dit bedrijf volledig SPF. Dat
betekent dat alle zeugen worden afgevoerd. Waar nodig worden in de stallen
aanpassingen verricht in verband met de
hygiëne. Daarna herbevolkt Beck de stallen met SPF-gelten. Hij stapt dan over op
het vijfwekensysteem. “Dat past qua
huisvesting het beste en sluit voor de arbeidsverdeling goed aan op de nieuwe
locatie.” Daar gaat hij namelijk werken
met een tweewekensysteem.
De ruiming is gepland in maart 2016,
de nieuwe zeugen komen in april. Deze
zijn dan geboren en opgefokt op de eigen
locatie. Een fors nadeel van depop-repop
(leegdraaien-voldraaien) is het gat in de
biggenproductie. Dat is er hier ook, maar
omdat de nieuwe zeugenstapel eerst in
productie komt, vallen de inkomsten niet
compleet weg. Een geluk bij een ongeluk
zijn de lage opbrengstprijzen.
Overigens komen op de thuislocatie
geen filters; de stallen zijn al wat ouder.
Ombouwen is dan omslachtiger dan in
een nieuwbouwsituatie.
Beck benadert de twee locaties als
twee aparte bedrijven. Elk bedrijf krijgt
eigen personeel en er vindt geen transport plaats. Een nadeel van de thuislocatie is dat er ook vleesvarkens staan. “We
proberen het zo goed mogelijk te scheiden. En als er geen ziektes zijn, kunnen
we ze ook niet verspreiden”, zegt Beck.
René Stevens
Filters kosten € 0,70 per
gespeende big
De extra investeringskosten voor filtratie zijn afgerond € 90.000 per zeugenplaats op het bedrijf van Dries Beck.
Dat is met name voor de extra bouwkundige constructie en ventilatoren
met frequentieregelaars. De aanschaf
van filters kost volgens leverancier
Clarcor € 70.000. De totale investering
is dus € 160.000, ofwel € 89 per zeug.
Deze bedragen zijn alleen voor de zeugen met biggen tot 6 kilo; na gereedkomen van de nieuwe biggenstal is de
investering in filters € 150 per zeug.
Van de investering van € 90.000 is
een bedrag van € 56.000 voor gebouwen en constructies en € 34.000 voor
installaties. De jaarkosten (afschrijving,
rente, onderhoud) bij de eerste zijn 10
procent en bij de tweede 15 procent,
een totaalbedrag van € 10.700 per jaar.
De jaarkosten voor vervangen voor- en
hoofdfilters zijn € 22.500 per jaar. Een
hoofdfilter wordt om de vier jaar vervangen, een voorfilter om het halfjaar.
Extra energiekosten zijn begroot op
bijna € 6.400 per jaar. De totale jaarkosten zijn derhalve afgerond op
€ 40.000 of € 0,70 per gespeende big.
De kosten van filters stijgen als de stal
voor 9.600 biggen gereed is.
BOERDERIJ 101 — no. 5 (27 oktober 2015)