Inhoud cursus Eerste Hulp aan Kinderen

Leden vergadering CBS de Hoeksteen te Well
28 April 2009
Door Arjan Burghout
1
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Inhoud cursus Eerste Hulp aan Kinderen
 Het kind en zijn omgeving
 Eerste Hulp verlenen: vijf belangrijke punten
 Preventie: maatregelen om de veiligheid van het kind




te vergroten
Kindermishandeling en eerste hulp
Stoornissen in het bewustzijn
Stoornissen in de ademhaling
Stoornissen in de bloedsomloop
2
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Inhoud cursus Eerste Hulp aan Kinderen
(vervolg)
 Ernstige uitwendige bloedingen
 Shock
 Uitwendige wonden
 Brandwonden
 Ontwrichtingen en botbreuken
 Kneuzingen en verstuiking
 Oogletsels
3
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Inhoud cursus Eerste Hulp aan Kinderen
(vervolg)
 Vergiftigingen
 Elektriciteitsongevallen
 Koudeletsels
 Warmteletsels
 Kleine ongevallen
 Plotselinge optredende ziekteverschijnselen
 Verband en hulpmiddelen
4
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
De onderwerpen die we vanavond bespreken zijn:
 Preventie: maatregelen om de veiligheid van het kind
te vergroten
 Stoornissen in de ademhaling (belemmerde luchtweg)
 Brandwonden
 Vergiftiging
 Kleine ongevallen
5
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Preventie:
 Kleding
 Speelgoed
 Vervoer
 Bed en Box
 Kinderkamer
 Huiskamer
 Badkamer
6
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Preventie:
 Keuken
 Gang en trap
 Buitenshuis
 Crèche,Kinderdagverblijf,School
7
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling
(belemmerde luchtweg)
 Situatie





Het kind is benauwd, vooral tijdens de inademing.
Het kind hoest en/of braakt. Meestal wordt hierdoor het
vreemde voorwerp of voedsel verwijderd.
Het kind is onrustig en trekt de borstkas in om lucht te
krijgen.
De ademhaling maakt een gierend geluid. (hoe sterker het
gieren, hoe groter de afsluiting)
Bij een volledige afsluiting kan het kind geen geluid maken.
8
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling
(belemmerde luchtweg)
 Situatie vervolg


Bij een scherp voorwerp kan er plotseling heesheid optreden
door beschadiging van de stembanden.
De huidskleur wordt blauw.
 Conclusie

Het kind verslikt zich.
9
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling
(belemmerde luchtweg)
 Actie



Kijk of u het voorwerp in de mond van het kind ziet (let op
wangzakken en onder de tong)
Alleen als u het voorwerp in de mond ziet, mag u het proberen
te verwijderen met uw pink, eventueel omwikkeld met een
(zak)doek, met een lepelende beweging.
Wanneer u niets ziet of u ziet het voorwerp achter in de keel,
doe dan het volgende
10
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling
(belemmerde luchtweg)
 Het jonge kind (0-1 jaar)
 Het kind (1-8 jaar)
 Het oudere kind / volwassenen
11
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling (belemmerde luchtweg)
12
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Stoornis in de ademhaling (belemmerde luchtweg)
13
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Brandwonden
Eerst water de
rest komt later
14
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Brandwonden
 Graden van verbranding
 Eerstegraads


De huid is rood
Lichtgezwollen en pijnlijk
 Tweedegraads



De huid is rood
Gezwollen en pijnlijk
Vertoont blaren
15
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Brandwonden
 Derdegraads


De huid grauwwit (gekookt) of zwart (verkoold)
Heeft de normale soepelheid verloren
16
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Brandwonden
 De ‘regel van negen’
17
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Situatie


Het kind heeft huidirritatie rondom de mond of
vertoont ongewoon gedrag of is suf.
Meestal ziet u het kind in de nabijheid van de stof.
18
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Actie





Inspecteer de mond: zit er nog iets in?
Ruik aan de mond.
Controleer de verpakking van de giftige stof: mist u
iets of lijkt de hoeveelheid verminderd?
Vraag belangstellend, op een normale manier, aan het
kind of het gesnoept heeft of iets gedronken heeft.
Bel altijd een huisarts voor informatie over hoe u
verder moet handelen
19
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Als het kind niet suf is
 Bij bijtende stoffen via het spijsverteringskanaal



Laat het kind zo snel mogelijk een ½ tot 1 glas water
drinken en daarna de mond spoelen.
Wek geen braken op.
Schakel professionele hulp in.
20
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Als het kind niet suf is
 Bij Petroleumproducten via het
spijsverteringskanaal
 Laat het kind niet drinken.
 Wek geen braken op.
 Schakel professionele hulp in.
21
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Als het kind niet suf is
 Bij overige stoffen via het spijsverteringskanaal



Laat het kind vooral niet drinken.
Wek braken op.
Schakel professionele hulp in.
22
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Vergiftigingen
 Als het kind SUF is



Laat een kind dat suf is nooit drinken of braken.
Schakel zo snel mogelijk professionele hulp in.
Als u naar het ziekenhuis gaat: neem dan de stof en /
of de verpakking mee.
23
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Bloedneus

Situatie
 Er komt bloed uit één of beide neusgat(en)
 Het bloed kan druppelen of stromen

Conclusie
 Het kind heeft een bloedneus
24
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Bloedneus
 Actie
 Laat het kind in de schrijfhouding zitten (licht
voorover gebogen) of houd het kind met het hoofdje
iets voorover.
 Laat het kind (zo mogelijk) één keer snuiten om
eventuele stolsels te verwijderen.
 Knijp ongeveer 10 minuten met duim en wijsvinger de
neusvleugels tegen het neustussenschot dicht.
 Neem, als na 10 minuten de bloeding nog niet is
gestopt, contact op met de huisarts
25
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Vreemd voorwerp in neus, oor of huid
 Vreemd voorwerp in de neus
 Laat het kind snuiten. Houd daarbij het niet verstopte
neusgat dicht. Laat het kind dan niet eerst diep
inademen via de neus, omdat dan het voorwerp dan
nog dieper kan komen te zitten.
 Doe eventueel wat peper op uw vinger en houd dit
onder de neus van het kind zodat het een nies prikkel
krijgt.
26
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Vreemd voorwerp in neus, oor of huid
 Vreemd voorwerp in de neus

Lukt het niet: blijf er dan vanaf en schakel
professionele hulp in.
27
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Vreemd voorwerp in neus, oor of huid
 Vreemd voorwerp in het oor


Als er een vreemd voorwerp in het oor zit: schakel
professionele hulp in.
Als een insect in het oor gekropen is: druppel lauw
water in het oor. Komt het insect niet naar buiten,
schakel dan professionele hulp in.
28
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Vreemd voorwerp in de huid
 Haal een splinter of naald alleen uit de huid als er een
grijpbare punt uitsteekt.
 Pak de splinter altijd zo dicht mogelijk bij de huid met
een pincet vast en verwijder hem in de lengte richting.
 Ontsmet de huid na verwijdering van de splinter.
 Als de splinter of naald niet gemakkelijk verwijderd
kan worden, schakel dan professionele hulp in.
 Dit geldt ook als een kind een vishaak in de huid heeft
gekregen.
29
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Insectensteken
 Situatie
 Het kind begint plotseling te huilen.
 Er verschijnt een rode bult op de huid met bleke
randen.
 Het kind heeft pijn en / of jeuk.
 Bij een bijensteek zit de angel soms nog in de bult.
30
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Insectensteken
 Conclusie
 Het kind is gestoken door een insect.

Actie
 Verwijder de angel van een bij met een pincet of strijk
hem er met uw nagel uit. Zorg ervoor dat u eventuele
nog aanwezige gifblaasjes niet leeg knijpt.
31
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Insectensteken

Actie
 Leg tien minuten een koud, nat kompres (gaasje,
washandje,doekje) op de steekplaats of gebruik
speciale zalf (bij de apotheek verkrijgbaar) om de pijn
te verzachten.
32
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Insectensteken (raadpleeg professionele hulp als)
 Het kind jonger is als drie jaar en meerdere steken
heeft;
 Het kind in de mond, keel, hals of vlak bij het oog is
gestoken;
 Het kind al eerder allergisch op een steek heeft
gereageerd;
 Er een pijnlijke rode streep verschijnt;
 Het kind andere symptomen vertoont die op een
allergische reactie kunnen wijzen.
33
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Insectensteken (raadpleeg professionele hulp als)
 ALS EEN KIND DOOR EEN WESP IN DE MOND IS
GESTOKEN, MOET HET KIND ONMIDDELLIJK
NAAR EEN ARTS OF ZIEKENHUIS WORDEN
GEBRACHT.
34
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tekenbeten
 Situatie


Het kind heeft een klein korstje op de huid in zijn lies,
enkel, hals, knieplooi of achter de oren.
Actie
 Verwijder de teek zo snel mogelijk, voordat hij zich
volledig heeft vastgebeten.
 Pak met een tekentang of pincet de teek zo dicht
mogelijk bij de huid vast
35
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tekenbeten
 Actie (vervolg)




Trek hem met een draaiende beweging uit de huid.
Ontsmet het wondje met een huidontsmettingsmiddel
(bij voorkeur alcohol).
Als u de teek niet zelf kunt verwijderen, raadpleeg dan zo
snel mogelijk professionele hulp.
Noteer de datum van de tekenbeet en houd een maand
lang in de gaten of er een rode kring ontstaat. Zo ja,
neem dan contact op met de huisarts
36
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tekenbeten
 Actie (vervolg)

Doe dat ook als het kind vermoeid is, koorts,
verminderde eetlust of pijn aan de gewrichten heeft.
 Noot: Het gebruik van alcohol of benzine vóór het
verwijderen van de teek is ongewenst! Teken schrikken
als zij met vloeistof worden bedruppeld of besmeerd.
Als reactie daarop spuiten ze hun speeksel in de wond.
37
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tandletsel
 Situatie



Een of meer tanden zitten los.
Een of meer tanden zijn uit de mond geslagen.
Een kind heeft een tand door de lip gekregen.
 Conclusie

Het kind heeft tandletsel.
38
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tandletsel

Actie
 Laat het kind zitten (zo mogelijk bij iemand op schoot).
 Zoek de losse tand(en).
 Neem direct contact op met de (diensdoende) tandarts.
 Pak de uitgeslagen tand(en) vast aan de kroon (nooit aan de
wortel) en spoel ze vluchtig schoon met melk of eventueel
water.
 Neem de tand(en) in een bekertje met wat melk of speeksel
mee (de tand mag niet uitdrogen. De tand kan soms worden
terug gezet (ook melktanden)
39
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tandletsel

Actie (vervolg)
 Als er veel bloed uit de mond komt, kunt u een steriel gaasje
tegen de wond duwen en het kind hierop laten bijten.
 Laat een loszittende tand altijd zitten.
 Zorg dat het kind niet op een loszittende tand bijt. Steek
eventueel een opgerolde zakdoek tussen de andere tanden,
zodat de mond open blijft.
40
Voorlichting Eerste Hulp aan Kinderen
Kleine ongevallen
 Tandletsel
Actie (vervolg)
 Als de tand door de lip is gegaan, is er sprake van een
snijwondje in de lip. Dit bloedt meestal flink. Druk een
paar minuten met de duim en wijsvinger met een steriel
gaasje het wondje dicht. Controleer of de tand nog
compleet is en goed in de kaak staat. Kijk of er een stukje
tand of ander vreemd voorwerp in de wond van de lip zit.
 Is de wond langer en dieper dan 1 cm laat hem dan
hechten.
 Noot: Laat letsel aan melktanden ALTIJD door de tandarts
nakijken, want het kan de vorming van het blijvende gebit
aantasten.

41