Thymus Vulgaris - Vrije Universiteit Brussel

Thymus Vulgaris
(Echte tijm)
Gepresenteerd door : Thomas Cauwenbergh
Gudrun Dammekens
Florence Houbar
Kathleen Malcorps
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
1
Overzicht
1.Naamgeving
2.Geschiedenis
3.Voorkomen
4.Kenmerken
5.Bestanddelen
6.Etherische oliën
7.Farmacologische werking
8.Contra-indicaties, interacties en
nevenwerkingen
9. Tijm in de apotheek
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
2
1. Naamgeving
Orde
Lamiales
Familie
Lamiaceae (lipbloemigen)
Geslacht
Thymus
Soort
Vulgaris
Verklaring naam ‘Thymus’ :
• Thymbra : balsemen van lichamen
• Thymon : verbranden
• Thumus : moed
• Thuo : rookoffer
• Thymus : zwezerik
Verklaring naam ‘vulgaris’ : gewoon of algemeen
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
3
2. Geschiedenis
• Oude
Egypte : balsemen van lichamen
• Oude Griekenland : - ceremoniële beroking
- behandeling van hoest, luchtweginfecties en wormen
- offer aan Godin van de Vruchtbaarheid en de Zinnelijke
liefde
Met tijm omkranst
komen ze Venus eren.
niet de heren,
maar de dames die meer wensen
dan enkel te flaneren…”
• Romeinen : tijmbad voor moed
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
4
3. Voorkomen
• Inheems : westelijk Middellandse Zeegebied tot ZuidOost Italië & Griekenland
• Tegenwoordig wijd verspreid
• Bloeivoorwaarden : - bescherming tegen wind
- bescherming tegen overdreven
vocht
- verdraagt vorst
• Meer dan 400 variëteiten van tijm beschreven
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
5
4. Kenmerken
• Groenblijvende plant
• 10 tot 40 cm hoog
• Langwerpige en lijnvormige bladeren
• Kleine lila-achtige bloemen
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
6
5. Bestanddelen
• Etherische
oliën : vnl fenolen (thymol, carvacrol)
en alcoholen (linalol, geraniol en α-terpineol)
•Flavonoïden
•Triterpeenzuren
•Fenolzuren
•Looistoffen
•Bitterstoffen
•Saponinen
•….
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
7
6. Etherische oliën
• Fenolen : oa
- antiseptisch
- anthelmintisch
• Alcoholen : oa
- antibacterieel
- antiviraal
- fungicide
Linalol
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
8
7. Farmacologische werking
Eigenschap
Bestanddelen
Indicaties
Antimicrobieel
Thymol, carvacrol
Luchtweginfecties
Anthelmintisch
Fenolen en
alcoholen
Parasieten
Tonicum en stimulans van
het CZS
Fenolen en
alcoholen
Vermoeidheid, zwakte
Bronchospasmolytisch
Flavonoïden
Hoest
Expectorerend
Saponinen
Slijmen
Spijsverteringsbevorderend
Bitterstoffen
Indigestie
Revulsivum
Camphor
Spier- en gewrichtspijn
Adstringerend
Looistoffen
Diarree
Licht fyto-oestrogeen
Saponinen
Onregelmatige menstruatie
Immuunstimulerend
Alcoholen
Weerstand
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
9
8. Contra-indicaties, interacties en
nevenwerkingen
• Contra-indicaties
- zwangerschap : stimulerend op de baarmoeder,
levertoxiciteit, beenmergdepressie
en foetale convulsies
- kinderen < 2j : gevaar voor ademhalingsstilstand
• Interacties
- GM met hormonale werking
- planten met fyto-oestrogene werking
- GM met stimulerende of deprimerende
werking op CZS
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
10
8. Contra-indicaties, interacties en
nevenwerkingen
• Nevenwerkingen
- Overdosis : verhoogde werking van schildklier
maagdarmontsteking
zenuwstoornissen
anemie
lever- en niertoxiciteit
- Uitwendig : allergische reacties
irritaties van de huid en slijmvliezen
kruisallergie (Lamiaceae-familie, berkenpollen en selder)
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
11
9. Tijm in de apotheek
• Geneesmiddelen
- Thymoseptine® siroop (Tilman)
5.90 €
aangewezen bij : bronchitis,keelpijn,heesheid en
keelirritatie
hoe gebruiken? 4 x per dag 1 eetlepel
- Toularynx® thym (Qualiphar)
6.80 €
aangewezen bij : verkoudheid, keelpijn en hoest
hoe gebruiken? 3 tot 6 x per dag 1 eetlepel
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
12
9. Tijm in de apotheek
• Geneesmiddelen
- Perubore® (ACP)
4.29 €
aangewezen bij : rhinitis en sinusitis
hoe gebruiken? 3 x per dag 1 à 2 tabletten in
kokend water gieten en gedurende 5 min
inhaleren
-Vicks® vaporub (P&G) 7.83 €(B) – 8.39 €(NL)
aangewezen bij : rhinitis en sinusitis
hoe gebruiken? 2 tot 3 x per dag borst of rug
inwrijven of in heet water oplossen en inhaleren
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
13
9. Tijm in de apotheek
• Alternatieve producten
- Thymospray® (Tilman)
5.95 €
aangewezen bij : keelirritatie en heesheid
hoe gebruiken? 4 tot 8 x per dag verstuiven in de
keel
- Thymotabs® (Tilman)
4.98 €
aangewezen bij : keelirritatie
hoe gebruiken? 6 zuigtabletten per dag
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
14
9. Tijm in de apotheek
• Alternatieve producten
- Biolys® tijminfusie (Tilman)
4.45 €
- Biolys® Tijm-eucalyptus-honinginfusie (Tilman)
aangewezen bij : keel- en luchtwegbelasting
hoe gebruiken? Kokend water op zakje gieten en
5 à 10 minuten laten trekken
- Elusan® tijm (Pierre Fabre sante)
14.30 €
aangewezen bij : aandoeningen van de luchtwegen
hoe gebruiken? 1 caps ‘s morgens en ‘s avonds
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
15
Dank u voor uw
aandacht!
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
16
Referenties
[1] Prof. A. Foriers. Farmacognosie en fytochemie. Cursus 3e bach farmaceutische wetenschappen.Vrije
universiteit Brussel, 2006-2007.
[2] Penelope Ody. Handboek heilzame kruiden. Henk J. Schuurmans, (1993) 104, 138-139.
[3] Prof. Dr. R.E. Schultes. Het grote kruidenboek. Honderden geneeskrachtige planten en hun toepassing.
Zomer & Keuning, Boeken B.V.. EDE. (1980) 226.
[4] Apotheker M. Pahlow. Handboek van geneeskrachtige kruiden. Gezond door de genezende kracht der
natuur. Helmond B.V. (1980) 275-277.
[5] Julia Lawless. De geïllustreerde encyclopedie van etherische oliën. Elmar B.V., Rijswijk. (1997) 228.
[6] Dr. G. Verhelst. Groot handboek geneeskrachtige planten 3e uitgebreide druk.Bvba manavita. (2008) 536539.
[7] www.bcfi.be
[8] http://www.kuleuven-kortrijk.be/bioweb/?lang=nl&detail=462
[9] www.newpharma.be
[10] www.efarma.nl
2e master in de farmaceutische zorg
Fytotherapie - Prof. Foriers - Thymus Vulgaris
17