PowerPoint-presentatie

Erfelijkheid
mitose
Mitose = gewone celdeling
Hierbij ontstaan cellen met
hetzelfde aantal chromosomen als
de moedercel
De mitose zorgt voor vervanging
van oude cellen
Meiose = reductiedeling
4 chr
2 chr
Bij de meiose worden de chromosoomparen
verdeeld over 2 cellen. De dochtercellen
hebben dus de helft van het aantal
chromosomen
46
23
46
bevruchting
46
23
46
De chromosomen zijn in elke cel dubbel
aanwezig.
Een menselijke cel bevat 23 paren dus 46
chromosomen
Genotype is...
Het genotype is de erfelijke aanleg
die opgeslagen ligt in de
chromosomen.
Fenotype is ...
Het fenotype is het uiterlijk.
Die wordt bepaald door het genotype
én het milieu
Genotype bevat
de info voor zwart
haar
Het haar wordt
geverfd (invloed uit
het milieu)
Het genotype bevat
nog steeds de
informatie voor zwart
haar
Fenotype is
zwart haar
Het fenotype is
blond haar
Na enige tijd is het
haar weer zwart
22 chr
+ XX
22 chr
+ XY
Vrouw
Man
X
X
XX
meisje
X
XY
Y
Jongen
Een gen is een stukje van een
chromosoom waarop de erfelijke info
staat voor één erfelijke eigenschap
Aangezien de
chromosomen dubbel
aanwezig zijn wordt elke
eigenschap door twee
genen bepaald
Genvoor oogkleur
Gen voor haarvorm
spermacel
Bevruchte eicel
eicel
genen
homozygoot
homozygoot
heterozygoot
A
A
AA
aa
Aa
Aa
a
AA
Aa
Aa
aa
a
Dezelfde genen
ongelijke genen
ongelijke genen
Dezelfde genen
Mogelijke
voortplantingscellen
moedercel
Ongeslachtelijke voortplanting
deling
bollen
stekken
uitloper wortelstok
knollen
Productie van de landbouw vergroten door
Veredeling door kruising proberen gunstige eigenschappen in
een individu te krijgen
Veredeling door kruising proberen gunstige eigenschappen in een individu te
krijgen
X
Met welk exemplaar ga ik verder kweken? = selectie
Kunstmatige inseminatie sperma van een stier gebruiken om 1000
koeien te bevruchten
IVF ( in vitro fertilisatie) buiten het lichaam de eicel bevruchten
en dan eventueel gebruik maken van een draagmoeder
Welk voordeel heeft IVF boven kunstmatige inseminatie
Bij kunstmatige inseminatie brengt men sperma van een
stier met gunstige eigenschappen in bij een koe met
gunstige eigenschappen.
Nadeel:
Baarmoeder van gunstige koe is
in gebruik.
Bij IVF wordt ook een koe met gunstige eigenschappen gekruist
met een stier met gunstige eigenschappen.
De klompjes cellen worden ingebracht in de baarmoeder van
´normale´koeien. Deze draagkoeien brengen de kalfjes met
gunstige eigenschappen ter wereld
Voordeel:
Gebruik van baarmoeder van willekeurige koe
 Snel meerdere nakomelingen
De productie van de landbouw is door de eeuwen steeds groter
geworden door
1. Kruisen van willekeurige koeien
2. Kruisen van koe met gunstige eigenschappen met een
stier met gunstige eigenschappen VEREDELING
3. Kunstmatige inseminatie
Met het sperma van een stier met gunstige
eigenschappen kun je 1000 en koeien bevruchten
4. IVF meerdere eicellen van een koe met gunstige
eigenschappen bevruchten met sperma van een stier
met gunstige eigenschappen.
De embryo´s laten opgroeien in een draagmoeder.
5. Recombinant DNA. Gunstige eigenschappen inbouwen
in het DNA van een andere soort.
Waarom heeft men juist bij een stier het gen voor lactoferine
ingebracht
Een stier maakt miljarden zaadcellen.
Een koe maakt maar 100 eicellen.
Via IVF kun je dus miljarden kalfjes kweken met het gen ‘lactoferine
maken”
Ongeslachtelijke voortplanting
weefselkweek
Stekken
stuifmeelkorrel
stempel
stuifmeelbuis
stijl
zaadbeginsel
Kern van de eicel
Kern van de
stuifmeelkorrel
vruchtbeginsel
Bij planten kan
ook
geslachtelijke
vrtpl plaats
vinden
Mutagene stoffen
Asbest
sigarettenrook
Mutagene
straling
UV-straling
Röntgen- en
radioactieve
straling
lichaamscel
Het
lichaam
bevat nog
veel cellen
zonder
gemuteerd
gen
eicel
spermacel
Alle
lichaamscellen
bevatten het
gemuteerde gen
Normaal gen
Gemuteerd
gen
Bij één cel
zijn mutaties
opgetreden
waardoor de
cel een
kankercel
wordt
De
kankercel
deelt zich
ongeremd
Het
gezwel
verstoord
de bouw
van
weefsel
Er vindt
uitzaaiing
plaats.
Cellen
komen in
het bloed
en lymfe
terecht
vlokkenweefsel
echoscoop
Weefselvlokken
voor DNA en
chromosoomonderzoek
centrifuge
vruchtwater
Cellen van
de foetus
Biochemisch
onderzoek
BIOTECHNOLOGIE
Organismen worden gebruikt om producten te maken.
gist bier,brood
melkzuurbacterien zuurkool yoghurt
Recombinant DNA techniek waarbij het DNA
van het ene organisme wordt ingebouwd in het
DNA van een ander organisme
Organismen krijgen dus nieuwe eigenschappen
Genetische modificatie de mens verandert naar
eigen inzicht het genotype van een organisme
Transgeen organisme organisme dat genetisch
gemodificeerd is
bacterie
Menselijke cel
Transgene bacterie
Recombinant DNA andere erfelijke eigenschappen inbrengen
Lactoferine is een eiwit dat uierontstekingen remt.
Gen inbrengen bij eicel waaruit Herman gaat groeien.
Gen voor
lactoferine bij
schaap
Ingebouwd in
eicel van een koe
Bevruchte eicel
waaruit Herman
gaat groeien
In het sperma van Herman zit het gen voor lactoferine
Via K.I. kunnen 1000en koeien gemaakt worden die het gen voor
lactoferine hebben.
Maken van
lactoferine
Cel van
Herman
Gen voor lactoferine
Miljoenen spermacellen
bevatten het gen voor
lactoferine
klonen