Actueel Agro Papier Chemie Green Deal getekend V.l.n.r.: Annita Westenbroek (SCBC), minister Kamp en Colette Alma (VNCI). Chemie in Nederland blijft achter Het gure economische weer en de steeds zwakker wordende mondiale concurrentiepositie spelen de Nederlandse chemiesector in toenemende mate parten. Door een sterke daling van de orderontvangsten zijn omzet en productie van chemiebedrijven de eerste drie kwartalen van dit jaar met respectievelijk 6 en 5,5 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2012. U it de door de VNCI verzamelde cijfers blijkt bovendien dat het prijsniveau in die periode met 2 procent is gedaald. De uitvoer, goed voor 80 procent van de productie, is de eerste drie kwartalen met ruim 2 procent afgenomen. De bezettingsgraad van de chemie in het derde kwartaal is 1,5 procent lager uitgekomen ten opzichte van het derde kwartaal in 2012. Ondernemers in de chemische industrie zijn voor de rest van het jaar somber gestemd. Ruim 80 procent van hen verwacht nauwelijks tot geen verandering van het economische klimaat in het vierde kwartaal. Slechts ongeveer 7 procent van de chemiebedrijven voorziet omzetgroei in het vierde kwartaal, terwijl gemiddeld over de totale Nederlandse industrie 16 procent van de bedrijven op een hogere omzet rekent. Nadelige positie ”De cijfers illustreren een structureel nadelige positie van de Europese chemiesector”, aldus VNCI-directeur Colette Alma. De productie en de export in de chemische industrie zijn sterker gedaald dan het gemiddelde van de Nederlandse industrie. In de eerste drie kwartalen van de gehele industrie is de productie met 2 procent gedaald, de omzet en de prijzen beide met 1 procent. De uitvoer van de Nederlandse industrie is in de eerste drie kwartalen gelijk gebleven ten opzichte van 2012. De cijfers bevestigen het eerder geschetste beeld dat de chemie in Nederland en Europa structurele achterstand oploopt door onder meer de opkomst van China, de groeiende ‘speciaalchemie’ in het Midden-Oosten en de relatief hoge grondstof- en energieprijzen in Europa ten opzichte van de VS door de lage schaliegasprijzen. Bovendien heeft Nederland ook ten opzichte van andere Europese landen een nadelige positie op het gebied van energieprijzen. Concurrentiekracht versterken Minister Kamp van Economische Zaken heeft aangegeven zich in te zetten voor versterking van de concurrentiekracht van de chemische industrie door versterking van de chemische clusters en verlaging van de regeldruk, ook op het gebied van de overgang naar een biogebaseerde economie. De chemische industrie speelt een essentiële rol in de verduurzaming van Europa. De VNCI geeft aan dat met urgentie gewerkt moet worden aan herstel van het level playing field zodat Europa een chemische industrie behoudt die deze rol kan vervullen. De VNCI is zelf vastbesloten het tij te keren door in te zetten op clusterversterking, energie-efficiëntie en innovatief produceren. p De VNCI en de Stichting Dutch Biorefinery Cluster (DBC) bevestigden met minister Kamp van Economische Zaken de voortzetting van de Agro Papier Chemie Green Deal op de Innovatie-estafette op 12 november. Hiermee willen de partijen de ontwikkeling van de biobased economy versnellen en zo bijdragen aan de verduurzaming van de maatschappij. M et de Agro Papier Chemie (APC) Green Deal zet de industrie zich in om het gebruik van biomassa te bevorderen. Het ministerie tekent daarbij voor assistentie en ondersteuning, onder meer via consistente weten regelgeving en instrumenten om potentiële businesscases eenvoudig om te zetten naar commerciële initiatieven. Bijzonder is het sectoroverschrijdende karakter: dankzij de Green Deal zijn bedrijven zoals papier-, suikerbiet- of aardappelproducenten en chemiebedrijven partners in het Platform APC. Ze werken samen aan initiatieven om het gebruik van biomassastromen te verwaarden. Kansrijke mogelijkheden zijn reeds geïdentificeerd in het halen van eiwitten uit reststromen en chemische bouwstoffen uit planten, lignocellulose als grondstof, het sluiten van de mineralenkringloop en watervalorisatie. Door het benutten van elkaars kennis en expertise van de eigen industriële grondstoffen, intermediaire stromen en producten, en het inzetten van gezamenlijke technologieën, stelt het Platform APC businesscases op waar bedrijven mee aan de slag kunnen. Het platform zal voor 2014 minstens zes businesscases opleveren die door bedrijven uit deze sectoren via samenwerking commercieel worden ingezet. De door minister Kamp bekrachtigde verlenging betekent dat het succes zal worden voortgezet richting nog meer businesscases op nieuwe cross-sectorale biobased thema’s, zoals biobased composieten, coatings en verpakkingen. Het Platform APC is een industrieel samenwerkingsverband van bedrijven uit de agrofood, de papierindustrie en de chemische industrie. Meer informatie: www.dutchbiorefinerycluster.nl/over-dbc--apc/apc p december 2013 Chemie Magazine 9