Bekijk hier de presentatie.
advertisement
Intergenerationele solidariteit Dra. Emily Verté Liesbeth De Donder, Dominique Verté, Nico De Witte, Sarah Dury, An-Sofie Smetcoren, Sofie Van Regenmortel Grijze druk: 1991 Grijze druk: 2010 Kernargument Het bevorderen van respect, begrip en solidariteit tussen generaties is een belangrijke voorwaarde voor de sociale samenhang van de samenleving. Overzicht 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Intergenerationele relaties Denken in clichés Generatieverschillen Generatiekloof? Oorzaken Intergenerationele solidariteit Intergenerationele projecten 1. Intergenerationele relaties? Intergenerationele relaties – Eén van de belangrijkste sociale netwerken - Kunnen verschillende Leeftijdsgroepen verbinden 1. Intergenerationele relaties? Contacten tussen verschillende generaties – – – – Veelal tussen jongeren en ouderen Kwantiteit van contacten Tevredenheid over de contacten Kwaliteit van de contacten Vaak denken in clichés… Hoge kosten voor pensioen en zorg 2. Denken in clichés… 2. Denken in clichés… Maar ook omgekeerd… 2. Denken in clichés… 2. Denken in clichés… Denken in clichés Ageisme – Sexisme, racisme, ageisme – Ageisme = het proces van systematische stereotypering en discriminatie van personen, op basis van hun leefijd – Meestal voor ouderen – Ze zijn afhankelijk, ziek, koppig, … – Maar ook jongeren ervaren ageisme – Ze zijn nog zo jong, onervaren, weten minder, naïef, … 3. Generatieverschillen Verschillende generaties – – – – – Stille generatie Protestgeneratie Verloren generatie (Generatie X) Verwen-generatie Netwerkgeneratie Stille generatie Geboren: 1930 – 1945 – Minder goede kansen in (voortgezet) onderwijs – Maar door hard te werken kon je opklimmen op de maatschappelijke ladder – Vrij traditionele waarden – Trouw aan het gezag – Spaarzame generatie – Materialistisch – Als ouderen: beveiligend, cocoonend, actief binnen vrijwilligerswerk (levenslust) Protestgeneratie Geboren: 1945-1960 – Opgegroeid ten tijde van sterke welvaartsstijging – Protesteren tegen autoriteit – Willen mee beslissen – Gericht op het verwerven van macht, geld, status, … – Waarden – Zelfontplooiing, burgerlijke ongehoorzaamheid, vrijere seksuele moraal, … Verloren generatie Geboren in 1960-1975 – ‘verloren?’ verwijst naar de jeugdwerkloosheid ’80 – Waarden – Praktisch ingesteld, zelfredzaam, relativerend, nononsens – Maar ook: individualistischer, pessimistischer, onderontwikkeld sociaal gevoel, bindingsangst – Maar: – Onderzoek in Nederland – Eerder “de verbindende generatie” Pragmatische generatie Geboren 1975-1990 – Groot zelfvertrouwen – Waarden – Luisteren niet meer naar de autoriteit omwille van de autoriteit – Streven naar plezier – Inhoud gaat boven positie – Opportunistisch (veel kansen grijpen) Netwerkgeneratie Geboren 1990 – 2005 – – – – Hiërarchieloos: geen rankings Originaliteit en creativiteit Tegen conformisme Participeren in verschillende netwerken – Via diverse kanalen – Communiceren 24/24, 7/7 4. Generatieconflict Armoederisico 25 – 49 jarigen 10% 50 – 64 jarigen 14% 65plussers 21% 4. Generatieconflict - “De onverantwoordelijke babyboomers die decennialang boven hun stand leefden, zijn de hoofdschuldigen van de economische crisis waarin we ons nu bevinden.” 4. Generatieconflict - Eén op vijf Belgische jongeren is werkloos - Twee op vijf krijgt geen vast contract te pakken. - En dan willen ze de oudere werknemers langer doen werken. ??? 5. Oorzaken 1. Geschreven pers + TV – Verdwijnen van orale culturen – Ouderen zijn niet langer de ‘dorpsgeschiedkundigen’ 5. Oorzaken 2. De industriële revolutie – Technologische vaardigheden werden belangrijker dan ervaring – Vernieuwing = verjonging – Ouderen: minimale economische rol 3. (Verplicht) pensioen – Beslist op basis van leeftijd, eerder dan competentie – Droeg bij tot een negatievere visie op ouderen (als incompetent en onproductief) 5. Oorzaken 4. Leeftijdssegregatie – Ze komen elkaar weinig tegen in het dagelijkse leven – In verschillende levensfasen leven mensen in verschillende omgevingen, andere netwerken, andere instellingen – Er zijn weinig mogelijkheden tot contact – Dat creëert vervreemding – Schrik van het ‘onbekende’ 5. Oorzaken 5. Let op je woorden… 5. Oorzaken Het “ gewicht ” van de ouderen, die steeds talrijker worden en wier levensverwachting stijgt, brengt onze sociale zekerheid in gevaar door de “kostprijs” die de ouderen vertegenwoordigen in termen van pensioenen, gezondheids- zorg en afhankelijkheid. Wanneer men zich wenst te beschermen tegen de “schok” van de veroudering en hoopt een bepaald niveau van sociale zekerheid aan de toekomstige generaties te kunnen bieden – zelfs als zal het wat “minder” zijn – dan moeten we daar vanaf nu middelen voor uittrekken. Middelen die dan uiteraard niet kunnen gaan naar initiatieven ten gunste van de jongere generaties: de financiering van het onderwijs, hogere lonen, het scheppen van werkgelegenheid, … 6. Intergenerationele solidariteit – 2012 = Europese Jaar van Actief Ouder Worden én Intergenerationele Solidariteit – 29 april = de Europese dag van solidariteit tussen generaties 7. Intergenerationele projecten “De intergenerationele praktijk is gericht op het samenbrengen van mensen met als doel, wederzijds voordelige activiteiten die een groter begrip en respect tussen generaties bevorderen en helpen om een gemeenschap op te bouwen die wordt gekenmerkt door een grotere samenhang.” “De intergenerationele praktijk is gebaseerd op de positieve kanten van zowel jong als oud " 7. Intergenerationele projecten Trappenmodel van Penninx – Elkaar ontmoeten – Elkaar leren kennen – Elkaar beïnvloeden 7. Intergenerationele projecten Elkaar ontmoeten – Spontane dialoog – Plaatsen creëren waar mensen elkaar kunnen ontmoeten – Én tijd kunnen nemen om met elkaar te praten – Niet enkel sterke banden, ook vluchtige banden zijn van belang – Vb: jeugdhuis – dienstencentra – Vb: Aan tafel! 7. Intergenerationele projecten Elkaar leren kennen – Gemeenschappelijke activiteiten – Samen DOEN – Vb: Reis naar Buchenwald door JWC 7. Intergenerationele projecten Elkaar wederkerig beïnvloeden – Wisselwerking tussen waarden en vaardigheden – Samen eventuele conflicten aanpakken – Vb: Vlaamse jeugdraad + Vlaamse ouderenraad 7. Intergenerationele projecten Voorwaarden – De ontmoeting moet bepaalde kwaliteiten hebben – Persoonlijk – Wederzijds voordeel biedend – Functioneel 7. Intergenerationele projecten Vaardigheden mengen – Elke leeftijdsklasse heeft zijn vaardigheden – Knowhow gaan gebruiken Potentieel van intergenerationele praktijken – Negatieve percepties over ouderen en jongeren veranderen – Participatie van ouderen aan levenslang leren stimuleren – Actief burgerschap bevorderen bij jongeren en ouderen – Bevorderen van sociale cohesie en een gemeenschapsgevoel – Bevorderen van gezondheid en welzijn – Buurten waar het prettig is om ouder te worden (ontmoetingsplaatsen) Voordelen (MacCallum et al, 2006) Ouderen: – Individuele voordelen (verhoogde motivatie, verhoogde zelfwaarde) – Relationele voordelen (vrienden maken met jongeren, sociale isolatie voorkomen) – Voordelen voor de gemeenschap (reïntegratie, vrijwilligerswerk,…) Voordelen (MacCallum et al, 2006) Jongeren: – Verhoogde zelfwaarde – Toegang tot volwassenen in moeilijke periodes – Betere schoolresultaten – Betere gezondheid – Eigenwaarde en vertrouwen Top 10 ‘tips’ 1. Deelnemers voorbereiden 2. Wederzijdse voordelen creëren 3. Verschillende kortdurende, opeenvolgende projecten waarbij verschillende groepen de kans hebben om elkaar meermaals te ontmoeten 4. Aansluiten bij ervaringen en behoeften van participanten 5. Maak het leuk Top 10 ‘tips’ 6. PLANNEN van de projectdoelstellingen en hoe het project zal uitgevoerd worden 7. Zoeken naar actieve, geëngageerde partners 8. Rekening houden met het gevraagde engagement en de tijdsinvestering 9. Aangepast vervoer 10. Evaluatie Slotbedenkingen Een generatie = 15 jaar – Een generatiekloof kan dus niet enkel ontstaan tussen “jong” en “oud”, maar altijd tussen “jonger” en “ouder” – Generatiekloof tussen 60jarigen en 80jarigen? Ook hier intergenerationele solidariteit nodig Bedankt voor jullie aandacht!
