Dagelijks leven GETTY IMAGES/AOP Hitchcock tartte de moraal Tot 1968 mocht een filmkus maximaal drie seconden duren. De filmkus: In 1934 voerde Hollywood een aantal fatsoensnormen in, die onder meer de filmkus begrensden tot drie seconden. De zogeheten Hays Code gold tot 1968. De regisseur Alfred Hitchcock mocht echter graag wat provoceren. In de film Notorious uit 1946 wist hij een kus van Cary Grant en Ingrid Bergman eindeloos te rekken met behulp van een telefoongesprek. Wel drie minuten duurde de kus. Kus 30 Historia 4 • 2014 Hitchcock omzeilde de Hollywoodnorm door de kus elke drie seconden te onderbreken. HistoriaNET Bekijk de kus van Ingrid Bergman en Cary Grant uit de film Notorious: historianet.nl/kus De vredeskus, de controlekus en de kus der schaamte. In de loop der tijd stond de kus zowel voor liefde en vriendschap als voor verraad. Er zijn zelfs natuurvolkeren die walgen van de kus. DOOR JEPPE NYBYE De controlekus: Volgens de Romeinse grammaticus Aulus Gellius hadden de mannen in het Romeinse Rijk weinig op met de combinatie vrouwen en alcohol. In zijn essaybundel Noctes Atticae vertelt hij dat de Romeinen hun vrouwelijke familieleden bij thuiskomst uit de stad op de mond kusten om te controleren of ze geen wijn hadden gedronken. De broederkus van Leonid Brezjnev (l) en Erich Honecker. BRIDGEMAN COMPENDIUM MALEFICARUM De innige socialistische kus De broederkus: De twee communistische leiders Erich Honecker en Leonid Brezjnev maakten in 1979 de broederkus beroemd, toen ze bij het 30-jarige jubileum van de DDR werden vereeuwigd op een teder moment. De broederkus stamt uit de Orthodoxe Kerk, maar na de Russische Revolutie in 1917 namen de communisten het gebruik over. De politici kusten overigens alleen als ze elkaar aardig vonden. Heksen werden gedood omdat ze de duivel kusten. Zoenen tijdens de kerkdienst Heksen flikflooiden met de duivel Vredeskus: De kerk stond niet altijd op gespannen voet met liefkozingen. Vroege christenen begroetten elkaar met een kus op de mond, naar het voorbeeld van Jezus en zijn discipelen. Om opwinding in de kerk te voorkomen, mochten alleen geloofsgenoten van dezelfde sekse elkaar kussen. In de 13e eeuw ontstond er weerstand tegen het gebruik, en verving de kerk de mondkus door een kus op een vredesbord. De reformatie in de 16e eeuw betekende de definitieve doodsteek voor de vredeskus. Infame kus: Bij de heksenvervolgingen van 1450 tot 1700 ‘bekenden’ diverse vrouwen na martelingen dat ze de duivel de osculum infame ofwel kus der schaamte hadden gegeven: op zijn achterwerk. Mond-op-mondbeademing werd gezien als smerige kus In de 18e eeuw vonden Engelse artsen de mond-op-mondbeademing uit. De methode stuitte op weerstand van het volk, want mensen vonden het vies om iemand die halfdood was, te ‘kussen’. ‘Europeanen eten elkaars spuug op’ De kannibalenkus: Sommige culturen leerden de kus pas kennen toen ze met Europeanen in contact kwamen. Het Tsonga-volk uit het zuiden van Afrika bijvoorbeeld, dat de eerste kus met verbijstering aanzag. ‘Moet je die mensen nou zien! Ze verslinden elkaar. Ze eten elkaars spuug en vuil op,’ zei een stamlid in 1898 tegen de Zwitserse antropoloog Henri Alexandre Junod. De judaskus Vlak voordat Judas Jezus zou verraden, gaf hij hem een kus. BRIDGEMAN Volgens de Bijbel heeft Judas Jezus op Witte Donderdag verraden met een kus. Daarom was de vredeskus op die dag van het jaar verboden. Eerste mensen voerden kinderen uit de mond Sommige evolutiebiologen denken dat de eerste mensen hun kinderen uit hun mond voerden – net als dieren – en dat de kus zich daaruit heeft ontwikkeld. Dit lijkt waarschijnlijk omdat er natuurvolkeren zijn die hun kinderen nog steeds zo voeren. Aan de andere kant bestaan er ook culturen die niet kussen. Lees ook Karen Harvey: The Kiss in History, Manchester University Press, 2005 ● Adrianne Blue: De kus – Een kleine biografie, Prometheus, 1997 ● Print: tre Status: 815 - PDF PROCES Layout: ac Red.sek: jn De Romeinen kusten als controlemiddel. ULLSTEIN BILD/POLFOTO Alternatief voor de blaastest