Proctoscopie

Proctoscopie
U heeft met uw behandelend arts afgesproken dat u binnenkort een
proctoscopie ondergaat. Dit is een onderzoek van het anale kanaal en het
allerlaatste stukje van de endeldarm. Tijdens dit onderzoek wordt via de anus
een star buisje met een doorsnede van 2,5 cm ongeveer 6 cm in de darm
geschoven. Hier doorheen kan de binnenkant van de darm en de anus worden
bekeken en eventueel een behandeling worden uitgevoerd.
Wij adviseren u nadrukkelijk om met begeleiding naar deze afspraak te komen
en na de behandeling niet zelf aan het verkeer deel te nemen.
Neem altijd uw
vens
verzekeringsgege
wijs mee!
en identiteitsbe
Algemeen
Een proctoscopie wordt uitgevoerd bij mensen met klachten in of rond de
anus, zoals pijn en jeuk, of bloedverlies bij de ontlasting. Vaak is er sprake
van aambeien, maar ook andere aandoeningen kunnen worden vastgesteld
zoals kloofjes in het slijmvlies of een ontsteking. Soms heeft er al een ander
darmonderzoek met een flexibele slang plaats gevonden (een sigmoidscopie
of een coloscopie). Hiermee is het gebied van de anus minder goed te
beoordelen, zodat een proctoscopie alsnog gewenst kan zijn.
Voorbereiding
Voor dit onderzoek zijn geen speciale voorbereidingen nodig. U mag normaal
eten en drinken en hoeft dus niet nuchter te zijn. Ook hoeft de darm in de
meeste gevallen niet te worden voorbereid. Als u bloedverdunnende middelen
gebuikt, zoals Sintrommitis, Marcoumar en Ascal/acetylsalicylzuur, is het nodig
om met uw arts te overleggen of u hier enkele dagen voor het onderzoek
tijdelijk mee moet stoppen. Bij gebruik van deze middelen bestaat er namelijk
een verhoogde kans op bloedingen.
2
Proctoscopie
Onderzoek
Een assistente van de polikliniek haalt u op in de wachtruimte en brengt
u naar de kamer waar het onderzoek plaatsvindt. Het onderzoek wordt
uitgevoerd door een arts, geassisteerd door een assistente. U wordt verzocht
u van onderen uit te kleden. Daarna gaat u op een speciale onderzoekstafel
liggen. Hierbij zit u min of meer op uw knieën op een trede die aan de tafel
is vastgemaakt en ligt u met uw bovenlichaam languit voorover op de
onderzoekstafel.
De proctoscoop en de anus worden met vaseline ingesmeerd. De arts vraagt
u om tijdens het inbrengen van de proctoscoop iets te persen, waardoor de
sluitspier van de anus zich wat ontspant. Het instrument kan zo gemakkelijker
en pijnloos in de anus worden geschoven. De arts inspecteert daarna de anus
en de darm.
Behandeling van aambeien
Als bij het onderzoek is aangetoond dat uw klachten worden veroorzaakt
door aambeien, kan een behandeling hiervan noodzakelijk zijn. Aambeien
zijn uitgezakte zwellichamen nabij de anus. Deze kleine, met bloed gevulde
zwellichamen heeft iedereen. Ze bevinden zich aan de binnenkant op het eind
van de darm en ter hoogte van de sluitspier. Samen met de kringspier zorgen
zij voor een ‘waterdichte en luchtdichte’ afsluiting van de anus. Wanneer de
zwellichamen te groot worden, kunnen zij hinderlijke klachten veroorzaken.
Klachten van aambeien kunnen worden voorkomen door de stoelgang zacht te
houden. Daarvoor is het eten van voldoende vezels en drinken van veel water
nodig.
Voorts moet bij aandrang voor ontlasting het toiletbezoek niet te lang worden
uitgesteld. Uitstel zorgt voor het verharden van ontlasting.
Ook het zo veel mogelijk vermijden van persen voorkomt klachten van
uitzakkende aambeien.
3
Aambeien kunnen eenvoudig worden behandeld door elastiekjes te schuiven
over het overtollige slijmvlies aan de basis van de zwellichamen (rubber-bandligatie).De aambeien worden dus niet weggehaald, maar hogerop vastgezet,
zodat ze weer op het wenselijke niveau in het anale kanaal komen te zitten.
Het plaatsen van deze elastiekjes kost slechts enkele minuten.
In het algemeen wordt tijdens één behandeling op gemiddeld drie punten een
dergelijk elastiekje geplaatst. Wanneer er erg veel aambeiweefsel is, kan een
behandeling onvoldoende zijn. Met zes tot acht weken tussenpose zullen dan
zo nodig nog een of meer behandelingen plaatsvinden.
Na het onderzoek/de behandeling
Als u via de proctoscoop alleen bent onderzocht, ervaart u weinig of
geen klachten. U kunt na het onderzoek direct weer naar huis. Als er een
behandeling heeft plaatsgevonden, raden wij u met klem aan om onder
begeleiding naar huis te gaan en rekening te houden met de ongemakken die
deze behandeling kan veroorzaken.
4
Proctoscopie
Klachten na de behandeling
Het anale kanaal is een gevoelig gebied. Er zitten veel zenuwen die door het
plaatsen van de elastiekje geprikkeld raken. Deze zenuwen zorgen er normaal
gesproken voor dat u gevoel van aandrang heeft.
Na een proctoscopie ondervindt u meestal een gevoel van (loze) aandrang en/
of een onaangenaam gevoel in de onderbuik.
Dit neemt in de loop van een paar dagen af.
Ongeveer 20 procent van de patiënten klaagt na de behandeling wel over
pijn. Over het algemeen verdwijnt deze pijn in de loop van 48 uur. Zo nodig
kunt u een pijnstiller gebruiken (bijvoorbeeld paracetamol), soms aangevuld
met andere pijnstillers. Een zitbad met warm water kan de pijnklachten ook
duidelijk verminderen. Mocht de pijn niet afnemen of zijn de pijnklachten erg
hevig, neem dan tijdens kantooruren contact op met de polikliniek Chirurgie.
Op andere tijden kunt u contact opnemen met de afdeling Spoedeisende Hulp.
Er kan tijdelijk wat (meer) bloedverlies optreden. U hoeft zich hier niet ongerust
over te maken.
Ongeveer een week na de behandeling zullen de elastiekjes spontaan met
de ontlasting verdwijnen. Dit kan wat extra bloedverlies veroorzaken. Dit is
normaal en gaat vanzelf over.
In een enkel geval komt een elastiekje eerder naar buiten. Deze heeft zijn
werking niet goed kunnen doen. Bij een volgende afspraak zal., indien nodig,
opnieuw een elastiekje geplaatst worden.
Probeer uw ontlasting door vezelrijke voeding en voldoende te drinken zo
soepel mogelijk te houden. In overleg met uw arts kunt u zo nodig tijdelijk
laxerende middelen gebruiken.
5
HAL / RAR procedure
Wanneer poliklinische behandeling niet voldoende resultaat geeft, is het
mogelijk om onder narcose een operatieve behandeling te ondergaan
in dagbehandeling (onder narcose of met een ruggenprik). Een veel
gebruikte techniek is de HAL procedure (Hemorrhoïdale Arteriële Ligatie).
Hierbij wordt door middel van een doppler apparaat in de anus het
bloedvat gezocht dat de aambei van bloed voorziet. Door het plaatsen van
een hechting rond het bloedvat, wordt de bloedtoevoer gestopt en tevens
het slijmvlies gereefd waardoor de aambei zal verschrompelen en weer op
het juiste niveau in het anale kanaal zal komen te zitten.
Soms zal met extra hechtingen het uitgezakte slijmvlies aanvullend gelift
worden volgens de zgn. RAR (Recto Anal Repair) techniek.
Na de HAL behandeling kunt u napijn ervaren waarvoor een eenvoudige
pijnstiller meestal voldoende helpt. Worden extra hechtingen
geplaatst volgens de RAR techniek, dan zal langer pijn worden
ervaren. Na twee weken verdwijnt deze in het algemeen. De arts of
afdelingsverpleegkundige zal na de operatie vertellen welke techniek is
gebruikt, zodat u daar rekening mee kan houden.
Ook kunt u een aantal dagen licht bloedverlies en loze aandrang voelen om
naar het toilet te gaan.
Verwijderen van aambeien
Soms wordt/worden een of meer aambeien verwijderd, omdat de HAL/
RAR technieken hier geen uitkomst voor bieden. Ook kan het verwijderen
van een aambei of van huidlapjes in combinatie van een HAL/RAR techniek
wenselijk zijn. In deze gevallen wordt vaak meer pijn ervaren vanwege het/de
aangebrachte wondje(s). De ervaring leert dat veel patiënten daar wel twee
weken last van kunnen hebben.
6
Proctoscopie
Vragen
Als u nog vragen heeft over het onderzoek, stelt u ze dan gerust aan de arts of
de assistente voordat het onderzoek plaatsvindt. U kunt ook contact opnemen
met de polikliniek Chirurgie. Ook voor advies na de behandeling kunt u hier
overdag terecht. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de afdeling
Spoedeisende Hulp.
Telefoonnummers
Rijnstate Arnhem
Polikliniek Chirurgie: 088 - 005 7737
Buiten kantooruren kunt u voor spoedgevallen contact opnemen met de
Spoedeisende hulp, via 088 - 005 6680.
7
Rijnstate
Postbus 9555
6800 TA Arnhem
T 088 - 005 8888
E [email protected]
www.rijnstate.nl
Ziekenhuislocaties
Arnhem
Zevenaar
Velp
Dieren
Arnhem-Zuid
006241/2014-07 Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2014
Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste
specialismen via www.rijnstate.nl uw afspraak maken.