Advies bij verordeningen participatiewet

CLIËNTENRAAD WERK EN INKOMEN
Aan
:
College Burgemeester en Wethouders
Van
:
Cliëntenraad Werk en Inkomen
Onderwerp
:
Advies bij verordeningen Participatiewet 2015
Datum
:
27 november 2014
Geacht College
Inleiding
De Cliëntenraad Werk en Inkomen heeft recent de verordeningen in het kader van de Participatiewet
2015 besproken en geeft U hierbij een reactie op enkele aspecten daarvan. Het betreft de volgende
verordeningen:
 maatregelverordening Participatiewet gemeente Enschede 2015;
 verordening individuele inkomenstoeslag gemeente Enschede 2015;
 verordening individuele studietoeslag gemeente Enschede 2015;
 re-integratieverordening Participatiewet gemeente Enschede 2015;
 verordening loonkostensubsidie gemeente Enschede 2015;
 verordening tegenprestatie Participatiewet gemeente Enschede 2015, en
 verordening cliëntenparticipatie gemeente Enschede 2015.
De Maatregelverordening Participatiewet gemeente Enschede 2015
In de Participatiewet zijn er vele verplichtingen verbonden aan het recht op een uitkering. Het is
belangrijk dat uitkeringsgerechtigden weten aan welke verplichtingen zij moeten voldoen. Dit kan
voorkomen dat zij deze verplichtingen niet nakomen, maar zal ook sneller zorgen voor een zekere
mate van begrip wanneer hen een sanctie wordt opgelegd bij niet-nakoming. Hierbij is er natuurlijk
een zekere mate van eigen verantwoordelijkheid bij de uitkeringsgerechtigde om de regels te kennen,
maar het makkelijk en begrijpelijk inzichtelijk maken van deze regels kan hier zeker aan bijdragen. Wij
begrijpen dat wanneer men niet aan de verplichtingen voldoet hij of zij hierop aangesproken moet
worden, eventueel inclusief sanctie. In de verordening worden hierbij twee extra elementen genoemd;
-mate van - verwijtbaarheid en persoonlijke omstandigheden. De verwijtbaarheid, of het ontbreken
hiervan, is ter beoordeling van het College. Wij vinden door de invoering van deze begrippen
(verwijtbaarheid en persoonlijke omstandigheden) er voldoende maatwerk kan worden geboden.
Wij vinden dat als het college afziet van een maatregel overeenkomstig artikel 3 de desbetreffende
schending niet langer als een schending moet worden gezien bij het bepalen van de vraag of er
sprake is van recidive.
Met betrekking tot artikel 6 Recidive en inkeerregeling stellen wij voor lid 3 zowel van toepassing te
laten zijn op lid 1 als op lid 2.
Ten aanzien van het artikel dat de “zeer ernstige misdragingen” regelt, vinden wij dat deze vormen
van agressie ook zwaar mogen worden gesanctioneerd.
In de artikelen 24 en 25 wordt de mogelijkheid geregeld dat openstaande boete wordt verrekend met
de algemene bijstand. Dit kan tot nieuwe problemen leiden voor bijvoorbeeld minderjarige kinderen.
Daarom wordt de mogelijkheid van bijzondere bijstand op verzoek van belanghebbende ingevoerd
met name voor woonlasten en andere primaire uitgaven. Goede voorlichting hierover bijvoorbeeld in
de beschikking vinden wij belangrijk.
Wij willen het College vragen goed toe te zien op de wijze waarop met de belanghebbenden over het
geheel van de nieuwe verordeningen wordt gecommuniceerd. Wat de specifieke gevolgen voor hen
zijn en aan welke ‘nieuwe’ verplichtingen zij zich dienen te houden. Wat de consequenties zijn als zij
zich hier niet aan (kunnen) houden. Een goede, tijdige communicatie hiervan kan een bewustzijn
creëren en ook problemen in de toekomst voorkomen.
De Verordening individuele inkomenstoeslag gemeente Enschede 2015
Als uitgangspunt wordt genomen dat de huidige bijstandsnorm in beginsel toereikend moet zijn om in
de algemeen noodzakelijke kosten, inclusief een reservering, te voorzien. Alleen wanneer iemand
langdurig (minimaal 60 maanden) is aangewezen op een minimuminkomen kan men in aanmerking
komen voor een individuele inkomenstoeslag. Vanuit het oogpunt van een sluitende begroting en de
uitgangspunten van het Coalitieakkoord (financieel duurzaam en solide) hebben wij begrip voor het
feit dat de criteria en de hoogte van de toeslag niet worden aangepast. Al met al is er wel sprake van
zeer sobere regelingen.
De Verordening individuele studietoeslag gemeente Enschede 2015
De Individuele Studietoeslag is een vorm van bijzondere bijstand, bedoeld voor studenten die door
omstandigheden niet in extra inkomsten (uit een bijbaantje of iets dergelijks) kunnen voorzien.
Wellicht ten overvloede, dringt de Cliëntenraad aan, deze regeling goed te communiceren met de
schooldecanen van de diverse opleidingen in Enschede. Belanghebbenden moeten immers zelf de
toeslag aanvragen.
De Re-integratieverordening Participatiewet gemeente Enschede 2015
Om budgettaire redenen zal er een plafond ingesteld worden voor de specifieke voorzieningen.
Echter dat het ontbreken van financiële middelen kan geen reden zijn om aanvragen op
ondersteuning af te wijzen. Het College zal bij het overstijgen van het plafond moeten kijken naar
andere, goedkopere alternatieven. Wij voorzien wel dat ‘goedkoper’ in dit geval ‘kwalitatief minder’
betekent voor de cliënt. Immers, als voor minder geld hetzelfde resultaat kan worden geboekt zou
men dit alternatief wel als standaard voorziening hebben aangewezen.
De Verordening loonkostensubsidie gemeente Enschede 2015
De Cliëntenraad Werk en Inkomen heeft, aangezien de methode voor het vaststellen van de
loonwaarde nog niet bekend is, geen opmerkingen bij deze verordening. Veel zal in regionaal
verband worden geregeld.
De Verordening tegenprestatie Participatiewet gemeente Enschede 2015
De maatschappelijke tegenprestatie is een van de instrumenten die in de participatiewet worden
ingevoerd. Op zich is dit een goed idee, maar ook een grote opgave. Het College noemt enkele
categorieën die van de tegenprestatie worden vrijgesteld. De Cliëntenraad kan zich daarin vinden en
adviseert om het uitvoerende apparaat daarbij een zekere beleidsvrijheid te geven zodat niet al te
rigide behoeft te worden omgegaan met de vraag of vrijstelling in aanmerking en met de omvang van
de te leveren tegenprestatie. Ook hier geldt dat maatwerk belangrijk is. Ons advies om de
mogelijkheid te bieden om de duur van de tegenprestatie met een half jaar te verlengen is inmiddels
overgenomen. Wij vinden dit belangrijk vanwege het feit dat er op deze wijze meer maatwerk kan
worden geboden aan zowel de degene die een tegenprestatie levert, als de organisatie (werkplek) die
de tegenprestatie mogelijk maakt.
De Verordening cliëntenparticipatie gemeente Enschede 2015
Bij deze verordening hebben wij geen opmerkingen. Het betreft uitsluitend een juridisch aanpassing
als gevolg van de invoering van de Participatiewet met ingang van 1-1-2015. Tevens is deze
verordening in overeenstemming gebracht met de verordening cliëntenparticipatie van de WMO.
Ten slotte
De Cliëntenraad wenst uw College, de Raad en het gemeentelijk apparaat veel succes bij de
uitvoering. De Cliëntenraad zal de ontwikkelingen met belangstelling volgen en eventueel nadere
adviezen uitbrengen.
Namens de Cliëntenraad Werk en Inkomen,
B. Heeringa, voorzitter