Een wereld van verschil Seksuele gezondheid van LHBT’s in Nederland 2013 Dr. Hanneke de Graaf #LHBT Voorgeschiedenis #LHBT Deze presentatie 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) Methode Seksuele oriëntatie en genderidentiteit Seksueel gedrag en seksuele beleving Seksuele problemen Risico op soa en hiv bij MSM Seksueel geweld Conclusies #LHBT Methode #LHBT Vraagstellingen 1) Hoe is het gesteld met de seksuele gezondheid van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuele mannen en vrouwen en transgenders (LHBT)? 2) Hoe is het gesteld met seksueel riskant gedrag (inclusief risico reducerende strategieën) onder mannen die seks hebben met mannen (MSM)? 3) Welke demografische en psychosociale factoren hangen samen met seksuele gezondheid en seksueel risicogedrag? #LHBT Werving en steekproeven 1580 homo-en biseksuele mannen 1474 lesbische en biseksuele vrouwen 576 transgenders #LHBT Seksuele oriëntatie en genderidentiteit #LHBT Aantrekking en zelfbenoeming Homo- en biseksuele mannen (N=1580) #LHBT Aantrekking en zelfbenoeming Lesbische en biseksuele vrouwen (N=1474) Vooral andere, maar ook zelfde geslacht Lesbisch Evenveel tot beide geslachten Biseksueel Heteroseksueel Vooral zelfde, maar ook andere geslacht Anders Uitsluitend zelfde geslacht 0 #LHBT 200 400 600 800 1000 Genderidentiteit transgenders 70% 60% 50% 40% 30% Man OF vrouw Deels man, deels vrouw 20% Geen van beide 10% Dat weet ik (nog) niet Anders, namelijk ... 0% MV-spectrum #LHBT VM-spectrum Seksuele oriëntatie van transgenders VM-transgenderist alleen tot mannen tot mannen en vrouwen alleen tot vrouwen niemand/weet niet/anders transman MV-transgenderist transvrouw 0 #LHBT 20 40 60 80 100 Seksueel gedrag en seksuele beleving #LHBT Geen seks en beleving hiervan (%) 70 60 50 40 30 20 10 0 nooit seks #LHBT niet in afgelopen 6 maanden jammer Elke week seks en/of masturbatie (%) 100 80 60 40 20 0 seks met een partner #LHBT masturbatie Positieve gevoelens (%) 100 80 60 40 20 0 tevreden over seksleven #LHBT erg genieten van seks Negatieve gevoelens (%) 60 50 40 30 20 10 0 schuldgevoelens #LHBT onzeker over prestaties onzeker over lichaam Seksuele problemen #LHBT Minstens één seksueel probleem (%) 50 40 30 20 10 0 #LHBT Seksuele problemen HB-mannen Bi-mannen erectieproblemen pijn orgasmeproblemen voortijdig orgasme verlangen/opwinding Homomannen 0 #LHBT 2 4 6 8 10 Seksuele problemen LB-vrouwen Biseksuele vrouwen pijn orgasmeproblemen verlangen/opwinding lubricatieproblemen vaginisme Lesbische vrouwen 0 #LHBT 2 4 6 8 10 12 Seksuele problemen transgenders VM-transgenderist orgasmeproblemen opwinding/verlangen pijn seksuele aversie Transman MV-transgenderist Transvrouw 0 #LHBT 5 10 15 20 25 Factoren die samenhangen… met beleving en problemen Positieve beleving Problemen Leeftijd HB LB + + MV VM + Tevreden over lichaam + Psychische gezondheid + + + MV VM - Eigenwaarde + + Seksfrequentie + + + + Openheid - - + + Spanning zoeken + + #LHBT HB LB - - - - Risico op soa en hiv #LHBT Seksueel gedrag van MSM (57% van de mannen uit het panel; N=883) 70 Seks 60 Anale seks 50 Onbeschermde anale seks 40 30 20 10 0 Met mannelijke vaste partners #LHBT Met mannelijke losse partners Seksueel gedrag van hiv+ MSM (panel + aanvullend, N=143) 80 Seks 70 Anale seks 60 Onbeschermde anale seks 50 40 91% van de mannen met hiv gebruikt hivmedicatie en 89% van deze mannen heeft een ondetecteerbare viral load 30 20 10 0 Met mannelijke vaste partners #LHBT Met mannelijke losse partners Risicoreducerende strategieën (MSM met onbeschermde losse contacten, panel+extern, N = 322) En weten ze dit zelf niet wel zeker? getest strategisch positioneren hiv-negatief viral load sorteren 86% van de hiv-positieve mannen geeft aan niet altijd te serosorteren vertellen dat ze hiv hebben Weet de ander dit wel? hiv-status navragen 0 #LHBT 20 40 60 80 Testgedrag van MSM 70 ooit 60 afgelopen 12 maanden 50 afgelopen 6 maanden 40 30 20 10 0 Testen op hiv #LHBT Testen op soa Factoren die samenhangen… met onbeschermde seks en testgedrag van MSM Onbeschermde seks Testen Leeftijd - - Opleidingsniveau - Vaste relatie - Aantal sekspartners + Seks onder invloed van drugs + Positieve attitude - Positieve sociale norm #LHBT + + + Seksueel geweld #LHBT Ooit meegemaakt (%) 100 80 60 40 20 0 Grensoverschrijding #LHBT Geweld Leeftijd slachtoffers Bij seksueel geweld 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 60 62 65 69 leeftijd laatste keer #LHBT leeftijd eerste keer Factoren die samenhangen… met het meemaken van seksueel geweld HB LB MV VM Opleidingsniveau - - Maatschappelijke participatie - - - - Gezondheid - - - - Psychische gezondheid - - - - Betaald gekregen voor seks + Seksuele problemen + Homo- of transnegatieve ervaringen + Gendernonconformiteit jeugd + #LHBT + + + + Conclusie #LHBT Homo- en biseksuele mannen • Seksueel actief • Positieve beleving van seks • Een kwart van de MSM met losse partners gebruikt niet altijd condooms • Veel van hen passen andere risicoreductie strategieën toe, maar die zijn niet altijd valide • Een op de 8 homomannen en 1 op de 6 bi-mannen heeft een seksueel probleem • Een op de 7 heeft seksueel geweld meegemaakt #LHBT Lesbische en biseksuele vrouwen • Driekwart van deze vrouwen is biseksueel • Driekwart van de biseksuele vrouwen valt meer op mannen dan op vrouwen • Biseksuele vrouwen zijn seksueel actiever dan lesbische vrouwen • Minderheid tevreden over het seksleven • Een op de vijf biseksuele vrouwen heeft een seksueel probleem • Bijna een kwart van de lesbische vrouwen en ruim een derde van de biseksuele vrouwen heeft seksueel geweld meegemaakt #LHBT Transgenders • Weinig seksueel actief met een partner en vinden dit jammer • Masturberen wel • Minderheid tevreden over seksleven, vooral over de manier waarop ze seks hebben • Een kwart van de MV-transgenders en transmannen en twee van de vijf VM-transgenderisten heeft een seksueel probleem • Twee van de drie transgenders heeft te maken gehad met grensoverschrijding, drie van de tien met seksueel geweld • VM-transgenderisten hebben van alle groepen het meest te maken met seksuele problemen en seksueel geweld #LHBT Vragen? www.rutgerswpf.nl #LHBT Een wereld van verschil Seksuele gezondheid van LHBT’s in Nederland 2013 #LHBT Panel Elleke Alink, directeur Transvisie Zorg Henny Bos, pedagoog, Universiteit van Amsterdam Laurens Buijs, socioloog/politicoloog, Universiteit van Amsterdam Wim Zuilhof, programmaleider MSM & Etnische Minderheden, Soa Aids Nederland #LHBT Een wereld van verschil Seksuele gezondheid van LHBT’s in Nederland 2013 #LHBT