antistoffen maken ziekteverwekkers bestrijden

advertisement
Training Meerkeuzevragen Biologie
mavo 4
aan de hand van
Ademhaling
Transport
Opslag , uitscheiding , bescherming
1
Door de koeien in te enten, wordt een afweerreactie op
gang gebracht. Daardoor worden bacteriën in de maag
bestreden door antistoffen.
Welke bloeddeeltjes produceren deze antistoffen?
A
B
C
de bloedplaatjes
de rode bloedcellen
de witte bloedcellen
- Welke bloeddeeltjes zijn er eigenlijk?
- Wat doen bloedplaatjes?
- Wat doen rode bloedcellen?
- Wat doen witte bloedcellen?
- Juiste antwoord?
- Bloedplaatjes
- helpen bij bloedstolling
- Rode bloedcellen
- vooral zuurstof vervoeren
- Witte bloedcellen
- antistoffen maken
- ziekteverwekkers bestrijden
1
ABCD
2
De kans op het knappen van een zwakke plek is in de
aorta veel groter dan in een holle ader.
Waardoor wordt dit veroorzaakt?
A
B
C
De bloeddruk in de aorta is veel hoger dan in
een holle ader.
De wand van de aorta is dunner dan de wand
van een holle ader.
Het bloed in de aorta bevat meer zuurstof
- Een slagader
dan dat in een holle ader.
- Wat is de aorta voor een soort bloedvat?
- Welke soorten bloedvaten zijn er?
- Welke verschillen zijn er tussen te noemen?
- Welk antwoord heeft er niks mee te maken?
- Wat is het goede antwoord?
- Slagaders
- stevige gespierde
wand, hoge bloeddruk
- Aders
- minder stevige wand,
lagere bloeddruk
- Haarvaten
- dunne poreuze wand,
lage bloeddruk
2
ABC
3
Iemand laat een blijvende tatoeage zetten.
De wondjes die hierdoor ontstaan, gaan bloeden.
Welke laag is of welke huidlagen zijn dan in op zijn minst
beschadigd?
A
B
C
D
alleen de hoornlaag
alleen de hoornlaag en de kiemlaag
de hoornlaag, de kiemlaag en de lederhuid
de hoornlaag, de kiemlaag, de lederhuid en het
onderhuids bindweefsel
- Welke huidlagen zijn er?
- Wat is de volgorde van buiten naar binnen?
- In welke laag zit wat?
- In welke laag zitten de bloedvaatjes?
- Goede antwoord?
1 Hoornlaag
- porie zweetklier
2 Kiemlaag
- zenuwuiteinden
3 Lederhuid
- talgkliertjes
- zweetkliertjes
- bloedvaatjes
- zintuigjes
4 Onderhuids
bindweefsel
- vetbolletjes
3
ABCD
4
Een rode bloedcel begint zijn weg in door het lichaam in de
kleine bloedsomloop.
Wat is de juiste volgorde van alle hartdelen die deze rode
bloedcel aflegt, voordat hij weer aan het begin uitkomt.
A
B
C
D
E
F
G
H
I
linkerboezem – linkerkamer – rechterboezem – rechterkamer
linkerkamer – rechterkamer – linkerboezem – rechterboezem
rechterkamer – rechterboezem – linkerkamer – linkerboezem
rechterkamer – linkerkamer – rechterboezem – linkerboezem
linkerkamer – rechterboezem – rechterkamer – linkerboezem
rechterkamer – linkerboezem – linkerkamer – rechterboezem
rechterboezem – rechterkamer – linkerboezem – linkerkamer
linkerboezem – linkerkamer – rechterkamer – rechterboezem
rechterkamer – linkerboezem – rechterboezem - linkerkamer
- Waar begint de kleine bloedsomloop?
- Kun je dat uitleggen?
- Welke delen van het hart zijn er eigenlijk?
- Als je dit niet weet, kun je beter naar huis gaan.
- Juiste antwoord?
- In het hart
(rechterkamer)
- Van het hart naar de
longen en terug naar het
hart (start rechterkant –
eindigt linkerkant)
- linkerboezem
- linkerkamer
- rechterboezem
- rechterkamer
4
ABCD
E FGH I
5
Thalassemie is een zeer ernstige bloedziekte die het gevolg
is van afwijkende rode bloedcellen.
Waar in het lichaam worden rode bloedcellen gemaakt?
A
B
C
D
in de lever
in het beenmerg
in het hart
in het ruggenmerg
- Het hart
- Omdat dit verwarring oplevert
- In de lever worden de rode
bloedcellen juist afgebroken
- Omdat er het woordje ‘merg’ in zit,
werkt ook verwarrend.
- Welk antwoord is onzin?
- Waarom staat de lever bij de antwoorden?
- Wat doet de lever dan wel met de rode bloedcellen?
- Waarom staat ruggenmerg bij de antwoorden genoemd?
- Wat is het goede antwoord?
5
ABCD
6
In de volgende gevallen worden bij de mens weefsels
overgebracht:
1
2
3
bij een harttransplantatie
bij een transfusie waarbij bloed van bloedgroep AB
wordt toegediend aan iemand met bloedgroep A
bij een bypass-operatie, waarbij een stukje van een beenader van een
patiënt wordt overgebracht naar zijn hart
In welk(e) van deze gevallen worden antistoffen tegen het
overgebrachte weefsel geproduceerd?
A
B
C
D
E
F
alleen in geval 1
alleen in geval 2
alleen in geval 3
in de gevallen 1 en 2
in de gevallen 1 en 3
in de gevallen 2 en 3
6
- Antistoffen bestrijden ziekteverwekkers
of werken tegen lichaamsvreemde stoffen
- Als ze niet lichaamsvreemd zijn
- Alle antwoorden met geval 1
- Bloedgroep AB bevat een deel van B en
dat heeft anti-A. Dus dat kan / mag niet.
- Wat doen antistoffen?
- Wanneer worden er zeker geen antistoffen overgebracht?
- Bij alle orgaantransplantaties (trans = tussen personen) worden
antistoffen gemaakt. Welke antwoorden zijn dus in principe eerst goed?
- Hoe zit het met menging van bloed zoals in de vraag: bloedgroep AB
gaat naar iemand toe met bloedgroep A? Kan dat? Waarom wel / niet?
6
In de volgende gevallen worden bij de mens weefsels
overgebracht:
1
2
3
bij een harttransplantatie
bij een transfusie waarbij bloed van bloedgroep AB
wordt toegediend aan iemand met bloedgroep A
bij een bypass-operatie, waarbij een stukje van een beenader van een
patiënt wordt overgebracht naar zijn hart
In welk(e) van deze gevallen worden antistoffen tegen het
overgebrachte weefsel geproduceerd?
A
B
C
D
E
F
alleen in geval 1
alleen in geval 2
- Wat is het juiste antwoord?
alleen in geval 3
in de gevallen 1 en 2
in de gevallen 1 en 3
in de gevallen 2 en 3
6
ABC
DEF
7
Naast het middenrif spelen ook de ribben een rol bij de
ademhaling.
In welke richting bewegen het middenrif en de ribben zich bij
het inademen?
A
B
C
D
Zowel het middenrif als de ribben bewegen zich dan omhoog.
Het middenrif beweegt zich dan omhoog, de ribben omlaag.
Het middenrif beweegt zich dan omlaag, de ribben omhoog.
Zowel het middenrif als de ribben bewegen zich dan omlaag.
- Hoe bewegen de ribben bij het inademen?
- En hoe bij het uitademen?
- Hoe beweegt het middenrif bij het inademen?
- Leg eens uit.
- En hoe bij het uitademen?
- Welk antwoorden zijn dan al fout?
- Omhoog, daarna
inademen
- Omlaag, daardoor
uitademen
- Middenrif gaat
naar beneden
- Daardoor meer
plaats in borst
- Dan gaat
middenrif omhoog
7
ABCD
8
Het diagram geeft de hoeveelheid lucht in de longen van
Thomas weer gedurende een bepaalde tijd. In die tijd
ademt hij eenmaal zo diep mogelijk uit door de
spirometer.
- Naar welke twee letters
kijk je het snelst? Leg uit.
- Wat betekent de pijl bij
de letter (L)?
- Wat is het verschil tussen
letters R en S?
- Dus goede antwoord?
Welke letter in het diagram geeft een tijdstip aan
waarop Thomas zo diep mogelijk uitademt?
A
B
C
D
letter P
letter Q
letter R
letter S
8
ABCD
9
Bij een DKTP-vaccinatie wordt een kind ingeënt met verzwakte
of dode ziekteverwekkers.
Worden bij een vaccinatie antigenen ingespoten?
En worden dan antistoffen ingespoten?
A
B
C
alleen antigenen
alleen antistoffen
zowel antigenen als antistoffen
- Wat zijn antigenen? Waar zitten ze?
- Wat zijn antistoffen? Waar zitten ze?
- Goede antwoord?
9
ABC
10
Papegaaienziekte wordt door een bacterie veroorzaakt. Papegaaien en
kunnen de ziekte op mensen overbrengen via besmette deeltjes in de
lucht. Als iemand die inademt, kunnen de bacteriën via de longen in het
bloed terechtkomen. Vanuit de longen komen de bacteriën met het
bloed in het hart terecht.
In welk deel van het hart komen de bacteriën dan het eerst binnen?
A
B
C
D
in de linkerboezem
in de linkerkamer
in de rechterboezem
in de rechterkamer
- Van welk orgaan komen de bacteriën rechtstreeks vandaan?
- In welk soort bloedvat stroomt bloed naar het hart toe? Ader of slagader?
- Welk deel van het hart ontvangt bloed? Boezem of kamer?
- Aan welke kant van het hart komt het bloed van longen af? Links of
rechts?
- Juiste antwoord?
10
ABCD
11
Na een infectie worden er antistoffen gemaakt.
Waar bevinden de antistoffen zich dan?
A
B
C
D
alleen in de lymfe
alleen in de weefselvloeistof
alleen in het bloedplasma
zowel in de lymfe, als in de weefselvloeistof, als in
het bloedplasma
- Waar zitten antistoffen normaal in?
- In welke vorm? Vloeibaar? Gasvormig? Opgelost?
- Waarin opgelost?
- Kan bloedplasma bloedvaten uitkruipen?
- Waar zit lymfe? En weefselvloeistof?
- Goede antwoord?
11
ABCD
12
Tetanus is een ziekte die wordt veroorzaakt door een
bacterie die na een verwonding in het lichaam terecht kan
komen. De kans op besmetting is vooral groot bij een wond
waarin straatvuil terechtgekomen is. De bacterie maakt een
giftige stof die dodelijk kan zijn.
Waarom krijgt een tetanuspatiënt antibiotica toegediend?
A
B
C
om de tetanusbacteriën te bestrijden
om het tetanusgif onschadelijk te maken
om de vorming van antistoffen te bevorderen
- Welk antwoord is waarschijnlijk onzin?
- Wat zijn antibiotica?
- Waartegen werken antibiotica?
- Goede antwoord?
- Antwoord B
- Antibiotica zijn medicijnen
- Ze werken tegen bacteriën
(maar niet tegen virussen)
12
ABC
13
Hieronder staan twee omzettingen van glucose:
1
Glucose wordt omgezet in glycogeen.
2
Glucose wordt omgezet in koolstofdioxide en water.
Welke van deze omzettingen kan (kunnen) plaatsvinden in de
lever?
A
B
C
D
Geen van beide omzettingen.
Alleen omzetting 2
Alleen omzetting 1
Beide omzettingen
- Wat stelt de eerste omzetting voor? En wat de tweede?
- Wat is glycogeen?
- Waar kan glycogeen worden opgeslagen?
- Waarvoor wordt er glucose in de lever omgezet in water en
koolstofdioxide?
- Goede antwoord?
13
ABCD
14
Welke van de hieronder genoemde stoffen kan in het
menselijk lichaam uit glucose worden opgebouwd?
A
B
C
D
zuurstof
glycogeen
zetmeel
cellulose
- Welk antwoord is onzin? Waarom?
- Waarom staat zetmeel in het rijtje?
- Wat doet zuurstof?
- Goed antwoord?
- cellulose, omdat
planten dit alleen
kunnen maken
- omdat zetmeel
een koolhydraat is,
net als glucose
- meehelpen bij de
verbranding, niet
bij de opbouw
14
ABCD
15
Enkele organen van de mens zijn:
1
nieren
2
longen
3
lever
4
endeldarm
Welke zijn uitscheidingsorganen?
A
Alleen 1
B
Alleen 1 en 2
C
Alleen 1, 2 en 3
D
1, 2, 3 en 4
- Wat is uitscheiding precies?
- Welke organen zijn zeker goed?
- Wat scheiden zij dan uit?
- Waarom staat de endeldarm tussen de
antwoorden?
- Wat is het goede antwoord?
- Uitscheiding is het maken
en verwijderen van
afvalstoffen
- Nieren en longen
- Water, koolstofdioxide,
zouten
- Omdat de endeldarm geen
afvalstoffen maakt maar
alleen resten verwijderd.
15
ABCD
16
In een nierbekken van een mens bevindt zich urine.
In welk van de onderstaande delen komt de urine die uit dit
nierbekken komt, het eerst terecht?
A
B
C
D
In het niermerg
In de urineleider
In de urineblaas
In de urinebuis
- Nierschors, niermerg, nierbekken
- In de nierschors en het niermerg
- Het nierbekken
- Omdat het anders naar de rand van de nier gaat
- Omdat er nog een verbinding tussen zit
- Vanwege de verwarring !!
- Uit welke drie belangrijke delen bestaat een nier eigenlijk?
- In welk deel of welke delen wordt urine gemaakt?
- Waar verzamelt de urine zich in een nier en waar is tijdelijke opslag?
- Waarom niermerg fout?
- Waarom urineblaas fout?
- Waarom urinebuis èn urineleider bij de antwoorden?
- Wat is juiste antwoord?
16
ABCD
17
Welke van onderstaande functies heeft de lever bij een
volwassen mens?
A
B
C
D
In de lever worden koolhydraten opgeslagen.
In de lever worden hormonen geproduceerd.
In de lever worden rode bloedcellen geproduceerd.
In de lever worden verteringsenzymen geproduceerd.
- Welke vragen kun je jezelf al eens gaan stellen?
- Waar worden rode bloedcellen geproduceerd?
- Worden er in de lever hormonen gemaakt?
- Waarom het antwoord met ‘verteringsenzymen’?
- Goede antwoord?
17
ABCD
18
In welke van de volgende situaties stroomt bij een mens
lucht de longen in?
A
B
C
D
Als hij hikt.
Als hij slikt.
Als hij hoest.
Als hij zich verslikt.
- Soms moet je het gewoon uitproberen….hikken
18
ABCD
19
Bij welke ademhalingsbeweging gaat de buikwand
naar voren?
Weet je het antwoord zo al?
- Ook soms uitproberen …. voelen terwijl je ademhaalt.
- Wat zit dichtst bij de buik? Ribben of middenrif?
- Komen er organen in de verdrukking? Ja / nee
A
B
C
D
Bij inademing door middel van ribademhaling.
Bij inademing door middel van middenrifademhaling.
Bij uitademing door middel van ribademhaling.
Bij uitademing door middel van middenrifademhaling.
Juiste antwoord?
19
ABCD
20
Om de luchtpijp van de mens zit een hoefijzervormige
kraakbeenring.
Zit de opening van deze ring aan de voorzijde of aan de
achterzijde? Ligt de luchtpijp voor of achter de slokdarm?
A
B
C
D
De opening van de ring ligt aan de voorzijde;
de luchtpijp ligt voor de slokdarm.
De opening van de ring ligt aan de voorzijde;
de luchtpijp ligt achter de slokdarm.
De opening van de ring ligt aan de achterzijde;
de luchtpijp ligt voor de slokdarm.
De opening van de ring ligt aan de achterzijde;
de luchtpijp ligt achter de slokdarm
- Laatste keer uitproberen …. voel bij jezelf in je hals!
- Welke antwoorden vallen al af?
- Voel je de ringen of voel je openingen?
- Juiste antwoord?
20
ABCD
21
Iemand ademt door de neus. Na de neusholte passeert de
lucht hierbij achtereenvolgens:
Weet je het antwoord zo al? Probeer eens !
- Waar zit wat?
- Niet te snel lezen of denken. Bij de neus beginnen!
- Logisch nadenken.
- Goede antwoord?
A
B
C
D
huig – strotteklepje - bronchiën - luchtpijp.
strotteklepje - huig - bronchiën - luchtpijp.
huig – strotteklepje - luchtpijp - bronchiën.
strotteklepje – huig – luchtpijp - bronchiën.
Juiste antwoord?
21
ABCD
22
Als men bij de mens de samenstelling van de in- en
uitgeademde lucht met elkaar vergelijkt, blijkt onder
andere dat:
….. welke verschillen kun je zo al opnoemen?
A
B
C
D
ingeademde lucht minder koolstofdioxide bevat dan uitgeademde lucht.
uitgeademde lucht meer zuurstof bevat dan ingeademde lucht.
ingeademde lucht meer waterdamp bevat dan uitgeademde lucht.
uitgeademde lucht minder stikstof bevat dan ingeademde lucht.
- Wat is er met stikstof aan de hand?
- Welk antwoord is nog meer fout? Waarom?
- En welke nog meer?
- Wat blijft over?
22
ABCD
23
Als iemand inademt en gebruikt daarbij zijn ribben,
vinden de volgende gebeurtenissen plaats:
1 de borstholte wordt groter ;
2
3
4
de lucht stroomt naar binnen ;
het longvolume wordt groter ;
de ribben en het borstbeen bewegen omhoog en naar voren.
In welke volgorde vinden deze gebeurtenissen plaats?
A
B
C
D
E
F
2-1-3-4
4-1-3-2
3-4-1-2
1-2-3-4
1–3–2-4
4–3–2-1
- Waar start je mee?
- Welke fout maken de meesten?
- Juiste antwoord?
- Met het groter maken van de
borstholte
- Ze denken dat de borst groter wordt
doordat er lucht in gepompt wordt !
23
ABCD
24
Van vier verschillende personen worden twee druppels bloed
op een voorwerpglaasje gebracht. Aan de ene druppel bloed
wordt wat vloeistof met anti-A toegevoegd, aan de andere wat
vloeistof met anti-B.
In de afbeelding zijn de resultaten van deze
bloedgroepbepalingen weergegeven.
Welke letter geeft het resultaat weer
van de bloedgroepbepaling van
iemand met bloedgroep AB?
A
B
C
D
letter P
letter Q
letter R
letter S
24
- Wat betekent anti-A?
- Welke bloedgroepen zijn er die anti-A hebben?
- Welke bloedgroepen kunnen niet bij elkaar? Leerschema !!!
- Dat het tegen de antigenen van Bloedgroep A werkt
- Bloedgroep B heeft anti-A
- Bloedgroep AB heeft natuurlijk geen antistoffen tegen zijn eigen bloedgroep !!
- Bloedgroep O heet zo omdat het geen bloedfactoren heeft maar wel antistoffen, en hij
heeft ze allebei !!
24
ABCD
Einde
voor meer oefenen, ga naar
www.zootrack.nl
Download