deel 1 - Leeftijdsbewust beleid

Aandacht voor werk,
aandacht voor werkenden
Josephine Engels
lectoraat Arbeid en gezondheid
HAN
lectoren: dr. Y.F. Heerkens / dr. J.A. Engels
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
1
Inhoud lezing


Het probleem van de vergrijzing: feiten en fictie
HR beleid: creativiteit in leeftijdbewust
personeelsbeleid
–
–
–
–
diagnose
aanpak
rendement
weerstand
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
2
Vergrijzing: feiten, algemeen



*
‘Vergrijzing’ is een voorspelbaar demografisch
gegeven
Grijze druk* neem toe van 14% in 1950 tot 43% in
2040, aantal oudere werknemers neemt toe
Tot 2015: 600.000 uitbreidingsbanen en 2,6 miljoen
vrijgekomen vervangingsbanen erbij
Grijze druk = verhouding tussen aandeel 65+ vergeleken met aandeel werkenden
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
3
Vergrijzing: feiten, fictie en uitspraken

Aantal jaren goede gezondheid ná 65 jaar is niet veel
toegenomen t.o.v. 1950
–
Voor mannen 1,8 jaar, voor vrouwen 3,6 jaar in totaal

Vergrijzing is geen probleem voor alleen ouderen

Vergrijzing op het werk is geen probleem
Leeftijdsbewustpersoneels beleid is eigenlijk
‘achterstallig onderhoud’

Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
4
Dus…
Ook úw organisatie zal onvermijdelijk oplossingen moeten
zoeken voor veranderend personeelsbestand én
veranderend werk
– vergrijzing en ontgroening
- kennisintensivering, mechanisering, veranderende
technologie
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
5
Oplossingsrichtigen

input
–
putten uit andere populaties:



–
opleiding jongeren


keuze voor opleiding aansluiten bij behoeften op de markt
throughput
–
werkenden gezond aan het werk houden


–

WAO/ Wajong / SW
Internationale werknemers
Vrouwenparticipatie bevorderen
HR beleid: w.o. zorg voor ouderen
leefstijl
afgewogen doorstroom / outplacement
output
–
langer doorwerken
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
6
Uitdagingen in de throughput
‘Zorg op maat’
Diagnose van een bedrijf als uitgangspunt
Om een ‘probleem’ te kunnen oplossen, moet u eerst
weten waar het zit:
–
–
–
Hoe zit uw organisatie in elkaar
Heeft u problemen met vergrijzing, met het aantrekken van
nieuwe werknemers, met verloop, met de samenstelling van
uw populatie?
Weet u wat de wensen van eenieder in uw organisatie zijn?
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
7
Leeftijdsbewust beleid

Weet u welke en hoeveel mensen in welke
levensfase zitten?
–
–
Weet u de ‘kenmerken’ van uw twintigers, dertigers,
veertigers, vijftigers en zestigers?
Weet u in hoeverre de rechten op oudere leeftijd als
‘verworven’ worden beschouwd (seniorendagen,
vroegpensioen, stijging loon met leeftijd)
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
8
Een gezonde aanpak: zorg op maat




Pushen (bevorderen van employability en conditie)
Pamperen (gerichte coaching en zorg)
Adapteren (‘fitting the task to the man and the man to his task’)
Succesvol personeelsbeleid is gebaseerd op een combinatie
hiervan
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
9
Pushen

Werknemers blijven scholen (employability) (Roekel
Kolkhuis Tanke, 2008)

Investering in vitaliteit: o.a. conditie, betrokkenheid,
bevlogenheid, flexibiliteit, zelfvertrouwen, gezondheid
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
10
Pushen

Doorlopende scholing
–
–
–

voor elke leeftijdscategorie
aangepast aan functie-eisen
aangepast aan individuele wensen werknemer
Vitaliteitsbeleid:
–
Stimuleer gezonde leefstijl



–
Goed voorbeeld doet goed volgen
Faciliteer, eerder dan ‘bestraf’
Kan zo klein en groot hoe u wil: van fietsplan en gezonde kantines,
tot Integraal Gezondheidsmanagement
Empowerment
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
11
Pamperen

Zorgen voor een veilige omgeving, steun en advies
–

zeker voor werknemers met ‘een vlekje’
Pamperen is een taak voor:
–
–
het bedrijf (proactieve personeelszorg, HRM)
de zorg (gezondheidsbevordering, bevorderen adaptatie bij
chronische ziekte)
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
12
Pamperen: HRM


P&O is nu een administratieve dienst (beschrijft en
beheert de status quo)
Proactief handelen betekent:
–
–
–
–

periodiek loopbaanadvies
aandacht voor ‘mean potentials’
periodieke taak- en functieverandering
faciliteren competentiebevordering
Management heeft hier ook een taak!
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
13
Pamperen: arbeidsgerichte zorg


Zorg is sterk reactief: pas in actie bij ziekte
Nodig is:
–
–
–

concreet advies over gezondheidsbevordering
aandacht voor tijdige werkhervatting
leren omgaan met gezondheidsproblemen (acceptatie en
adaptatie)
O.a. taak voor bedrijfsarts
Themamiddag leeftijdbewust beleid 28-08-08 / SOL
14