Sport en politiek in de oudheid- 19de eeuw Plenum Politiek Balsport Atletiek Paardensport Gevechtsport Griekse Oudheid Romeinse Oudheid Negentiende eeuw •Sporter zelf meer politiek belang in de oudheid •Politieke betekenis van het sportgebeuren gelijk gebleven oudheid-19de eeuw Geen politiek belang -sporters afkomstig uit hogere klassen -carrière in het leger; uitbouwen politieke carrière -grootsheid vd polis benadrukken Geen politiek belang => Deden niet aan atletiek -sporters afkomstig uit hogere klassen -politieke overtuigingskracht -grootsheid vd polis benadrukken -menner: geen/ lage afkomst in dienst van eigenaar; ingezet als krijger eigenaar: hoge afkomst/ politiek hoge status en macht -4 facties: blauw, wit, rood, groen: politieke appreciatie/ ongenoegen -sporters afkomstig uit hogere klassen -politiek ambt en legeraanvoerder -grootsheid vd polis benadrukken -geen: lage afkomst/slaaf -machtsvertoon keizer - mogelijkheid tot uiten ongenoegen - mogelijkheid om petities te overhandigen Geen politiek belang -verzuiling binnen sportclub -jockey: geen; lage klasse -eigenaar: uit hoge politieke kringen - politieke contacten; dominantie van aristocratie - geen: lage afkomst Economie Balsport Griekse Oudheid Romeinse Oudheid Negentiende eeuw •Oudheid-19de eeuw: sporter kan geld verdienen met de sport en prijzengeld verdienen -deelname door alle lagen van de bevolking -deelname door alle lagen van de bevolking -Balsport: niet veel geld ingepompt (volkssport) -TOCH rijke investeerders nodig om teams op te richten Atletiek Paardensport -krans, materiële en nietmateriële voordelen bij thuiskomst => Deden niet aan atletiek -menner kreeg geld om paarden te berijden van rijke eigenaars -geld voor menner, eer en krans voor eigenaar -menner kon rijker worden -privé investering door rijke burgers -slaven of vrijgelatenen: geen economische status; -geld; mogelijkheid tot vrijkopen met prijzengeld -financiering door rijke burgers -olijfkrans en eer voor familie en stad, verschillende prijzen bij thuiskomst - veel geld te verdienen -door polis ingericht (door heiligdommen) - mogelijkheid tot vrijkopen met gewonnen prijzengeld > opklimmen -financiering door keizer en senaat -Oudheid -19de eeuw: Paardensport: veel geld ingepompt (elitesport) Gevechtsport - geen -rijk genoeg om job op te geven; gokken -rijke investeerders richten teams op; steun overheid -medaille/ geld; O.S. krans, geen geld -geld te verdienen met sport. -jockey betaald door eigenaar, rijke paardenbezitters - eigenaar kreeg prijzengeld, leden van de clubs hoog op sociale ladder - geld; gokken -financiering door rijke bourgeoisie -lage economische status; arbeiders -verdienen geld; mogelijkheid tot rijker worden met sport -Figg’s Academy: organiseren en promoten van maatschappij Griekse Oudheid Romeinse Oudheid Negentiende eeuw •PROFESSIONALISME -Gelijkenis oudheid-19de E: professionals zijn mogelijk vanuit amateurcarrière een professionele carrière uitbouwen •RELIGIEUS -Oudheid: religieus kader (0. S.)/ wagenrennen bij Romeinen ook godenbeelden -19de E: weinig religieus kader (wel verzuiling)de Coubertin “sport als religie” Balsport -onderdeel v. oefening in het gymnasion Atletiek -gymnasion als plaats voor fysieke en mentale opvoeding -spelen georganiseerd voor godheid Paardensport -spelen georganiseerd door heiligdommen voor godheid Gevechtsport -gymnasion als plaats voor fysieke en mentale opvoeding -spelen georganiseerd door heiligdommen voor godheid -tijdverdrijf in badhuizen + fitheid -voetbal en cricket op scholen -> promotie door overheid van loyaliteit, samenwerking, gehoorzaamheid, onbaatzuchtigheid -idee gezondheid, fitheid -toenemende verzuiling (BE) > ideologie •OPVOEDING -Oudheid: sport als deel van de opvoeding -19de eeuw: gezonde geest in een gezond lichaam (vb. voetbal op scholen) •SOCIALE STATUS -Afhankelijk van de sporten -Belang van de eigenaar is gelijk gebleven oudheid-19de eeuw populariteit Griekse Oudheid Romeinse Oudheid Negentiende eeuw •Sporters: continuïteit oudheid-19de eeuw •Eigenaars: continuïteit oudheid-19de eeuw (minder populair dan menners) Balsport Atletiek -grote populariteit -geen bekende spelers -grote populariteit -geen bekende spelers -cricket: nationale sport Engeland; voetbal: steun overheid -O.S. 1896: 63 atleten uit 9 landen: atletiek meest internationale sport -herdenking, naamgeving - -grote populariteit -standbeeld, gedichten Paardensport -menner populair/ held -eigenaar kreeg de eer en prestige; eigenaar beroemd -veel toeschouwers -monumenten Gevechtsport -grote populariteit, Grieken keken op naar de spelers omdat zij de Griekse waarden van kracht en techniek belichaamden; -standbeeld, legendes, graffiti -brood en spelen; amusement; belangrijke plaats in sociaal leven -populaire helden in de arena; graffiti - grote populariteit vanaf 18e E -eer en prestige voor de jockey; bijnamen -meestal lokale/ nationale helden, soms ook gekend in het buitenland; herdacht in liederen en schilderijen Algemene conclusies • Oudheid • Religieus kader • Daarbinnen politiek en economisch belang mogelijk + populariteit • 19de eeuw - begin 20ste eeuw • Religieus kader vervangen door politiek kader • Daarbinnen economisch belang en populariteit mogelijk Binnen context van: • Nationalisme/pacifisme • Industrialisatie