Project 01 Tektonische Platen en Vulkanisme Start

Ontdekkersgroep schooljaar 2014 - 2015
Project 01
Tektonische Platen en Vulkanisme
Start 2 september 2014
Dit nieuwe schooljaar gaan we starten met een project over tektonische platen en vulkanisme.
Onze planeet, de Aarde, bestaat uit verschillende lagen. De dikste laag is de laag magma (vloeibaar
steen). Op plekken waar de aardkorst dun is of er een barst in de aardkorst zit, komt dit naar buiten.
We noemen het dan lava.
De aardkorst is niet één geheel. De aardkorst bestaat uit diverse platen. Deze platen drijven op de
magmastromen in de aarde. Zo kunnen deze platen (tektonische platen) tegen elkaar aan drijven,
langs elkaar schuren of uit elkaar drijven. Je hebt landplaten en oceanische platen.
We bespreken dit samen en kijken naar een korte film.
https://www.youtube.com/watch?v=yOVRYgrwf6Y
De platen bewegen dus op de convectiestromen van magma. In het volgende filmpje zie je hoe dat
de afgelopen miljoenen jaren is gebeurd en ook hoe dat de komende miljoenen jaren gaat gebeuren.
Kijk eens wat er gebeurt met Australië. https://www.youtube.com/watch?v=7HETeZ0uAU8
Een goede site die je kunt gebruiken bij je onderzoek is www.vulkanisme.nl
Opdracht 1 (verplicht/samen)
Maak een poster met daarop de verschillen en overeenkomsten tussen landplaten en oceanische
platen. Gebruik afbeeldingen / tekeningen.
Opdracht 2 (verplicht)
Onderzoek een vulkaan. Zoek allerlei gegevens op zoals wat voor soort vulkaan is het, waar ligt de
vulkaan op de wereldkaart, ligt de vulkaan op een breuklijn, op welke aardplaat ligt de vulkaan,
wordt de vulkaan in de gaten
gehouden, wanneer is deze voor
het laatst uitgebarsten, is de
vulkaan nog actief, enzovoort.
Presenteer
de
vulkaan
(Powerpoint of Prezi).
Opdracht 3 (verplicht)
Drie beroepen die te maken
hebben met tektonische platen
zijn seismoloog, geoloog en
vulkanoloog. Zoek op wat deze
drie beroepen inhouden, welke
Ontdekkersgroep schooljaar 2014 - 2015
opleiding je hiervoor moet volgen (in Nederland), enzovoort. Presenteer je gegevens zoals jij dat wilt
(in een tekst, mindmap, poster, prezi,….).
Opdracht 4 (keuze)
Geisers hebben ook alles te maken met vulkanisme. Maak een tekening (doorsnee) waarin de
werking van de geiser wordt uitgelegd. Ga natuurlijk eerst
op zoek naar informatie over geisers.
Opdracht 5 (keuze)
Aardbevingen kunnen grote gevolgen hebben voor
mensen. Ze zijn gevaarlijk. Hoe ontstaan aardbevingen?
Aardbevingen hoeven niet altijd te maken te hebben met
vulkanisme en tektonische platen. Het kan ook te maken
hebben met bijvoorbeeld aardgasbellen in de grond. Als je
het aardgas uit zo’n bel haalt, kunnen er aardschokken
ontstaan. Zoek eens uit welke oorzaken een aardbeving
kan hebben. Wat zijn gevolgen van aardbevingen? Wat
houdt de schaal van Richter in? Onderzoek aardbevingen en schrijf hier een informatieve tekst over
waarin je ook afbeeldingen verwerkt.
Opdracht 6 (keuze)
Tsunami’s zijn grote vloedgolven die ontstaan door zeebevingen (aardbevingen in de zee). Hoe kan
het dat zo’n beving zo’n grote vloedgolf doet ontstaan? Zoek uit hoe dat werkt. Zet de resultaten van
je onderzoek in een tekening, tekst of poster.
Opdracht 7 (keuze)
Amerika en Europa/Afrika drijven uit elkaar. Dat komt door de Mid-Atlantische rug. Hier drijven twee
platen van elkaar af. Welke platen? Hoeveel centimeter per jaar drijven ze uit elkaar? Hoe kun je op
een kaart van de wereld zien dat Noord- en Zuid-Amerika vroeger vast zaten aan Europa en Afrika?
Op de Mid-Atlantische rug ontstaan ook wel nieuwe eilandjes door vulkanisme. Zoek eens uit hoe
zo’n nieuw eiland ontstaat door vulkanisme.
Je mag zelf weten hoe je wat je hebt ontdekt wilt vast leggen (informatieve tekst, poster,
powerpoint, mind map, enz.).
Opdracht 8 (keuze)
Een beroemde uitbarsting is die van de Vesuvius. Hierbij ontstond de zogenaamde pyroclastische
stroom. Het hele dorpje Pompeï werd hierbij verwoest. De inwoners werden verrast in hun slaap. Het
dorpje is later opgegraven en veel is goed bewaart gebleven. Onderzoek het volgende:
Ontdekkersgroep schooljaar 2014 - 2015
1.
2.
3.
4.
5.
In welke tijd vond deze uitbarsting plaats?
Wat is een pyroclastische stroom? Waarom is deze gevaarlijk?
Welke schrijver uit die tijd heeft geschreven over de uitbarsting van de Vesuvius?
Wat voor soort vulkaan is de Vesuvius?
Waarom zouden mensen nu niet meer verrast worden door een uitbarsting?
Je mag zelf weten hoe je wat je hebt ontdekt wilt vast leggen (informatieve tekst, poster,
powerpoint, mind map, enz.).
Opdracht 9 (keuze)
Welk gebergte is jonger: die met spitse punten (zoals de Alpen) of met ronde lage toppen (zoals de
Ardennen)? Zoek dat eens uit. Wat is een ‘jong gebergte’: 10 jaar oud, 10.000 jaar oud, 1 miljoen jaar
oud? Hoe/waardoor slijten bergen (erosie)? Zoek dit uit.
Je mag zelf weten hoe je wat je hebt ontdekt wilt vast leggen (informatieve tekst, poster,
powerpoint, mind map, enz.).
Opdracht 10 (keuze)
Vrije opdracht. Wat zou je nog meer willen weten over tektonische platen en vulkanisme? Onderzoek
het en verwerk de gegevens op de manier die jij wilt.
Opdracht 11 (keuze)
Vrije opdracht. Wat zou je nog meer willen weten over tektonische platen en vulkanisme? Onderzoek
het en verwerk de gegevens op de manier die jij wilt.
Succes!
Juf Lonneke en meester René