Fixatie

Fixatie
Informatie voor familie van een patiënt waarvan de
bewegingsvrijheid beperkt wordt
Bij uw partner of familielid zijn of worden maatregelen genomen
om de bewegingsvrijheid te beperken. De zorgverleners noemen dit
fixatie en in het CWZ zijn hierover afspraken gemaakt in het ‘fixatieprotocol’. De verpleegkundige heeft u uitgelegd waarom uw
familielid gefixeerd is en wat dat inhoudt.
In deze folder kunt u nog eens rustig nalezen wat de verpleegkundige u verteld heeft. Als u nog vragen heeft, kunt u deze stellen aan
de verpleegkundigen van de afdeling. Vanwege de leesbaarheid
wordt in deze folder de term ‘familielid’ gebruikt. Hiermee wordt
natuurlijk ook ‘partner’ of ‘vriend(in)’ bedoeld. Daar waar ‘hij’ staat,
kunt u uiteraard ook ‘zij’ lezen.
Wat is fixeren?
Onder fixatie wordt verstaan: een maatregel die beperkende gevolgen heeft voor de individuele vrijheid van de patiënt. Fixeren is het
met of zonder toestemming beperken van een patiënt in zijn bewegingsmogelijkheden en gedrag. Dit kan op mechanische wijze; bijvoorbeeld door het plaatsen van bedhekken, bedhekbeschermers,
een onrustband, pols- en enkelbanden, een tafelblad of een verpleegdeken. Vrijheidsbeperking door medicatie kan ook. Denk
hierbij aan rustgevende medicatie. Dit valt allemaal onder fixeren.
Waarom fixeren?
Fixeren van uw familielid kan verschillende oorzaken hebben:
• Veiligheid voor zichzelf. Uw familielid kan een gevaar zijn voor
zichzelf omdat hij bijvoorbeeld niet goed kan lopen en risico
loopt te vallen of telkens weg wil lopen.
• Veiligheid voor omgeving. Uw familielid gedraagt zich bijvoorbeeld agressief tegenover anderen.
• Uw familielid is wilsonbekwaam en kan z’n eigen handelen niet
overzien. Hij heeft bijvoorbeeld last van geheugenstoornissen, is
gedesoriënteerd of overziet de gevolgen van z’n handelen niet.
• Het gedrag van uw familielid belemmert zijn herstel.
Het besluit om uw familielid te fixeren, is zorgvuldig genomen. Allereerst wordt altijd geprobeerd om fixatie te voorkomen door alternatieve maatregelen. Pas als dat niet lukt, overlegt de verpleegkundige
2
met de arts. De arts geeft toestemming voor de fixatie. De familie
wordt daarbij op de hoogte gesteld. Als zich een noodsituatie voordoet, vindt het overleg tussen de arts en de verpleegkundige achteraf plaats. Ook de familie wordt dan op een later tijdstip ingelicht.
Van een noodsituatie is sprake als een patiënt een direct gevaar
vormt voor zichzelf of zijn omgeving. Het gevaar is niet op een
andere wijze af te wenden.
Hoe fixeren?
Fixatie wordt toegepast volgens een vaste procedure. De verpleegkundige vertelt uw familielid waarom hij gefixeerd wordt en wat ze
doet. Ook als uw familielid niet lijkt te begrijpen wat er gezegd
wordt, wordt dit toch verteld. Hier gebruikt de verpleegkundige
eenvoudige woorden en zinnen voor.
Risico’s en controles
Doordat uw familielid beperkt is in zijn bewegingsmogelijkheden is
het van belang een aantal risico’s te beperken.
Extra aandacht wordt bijvoorbeeld besteed aan:
• Voorkomen van verwondingen;
• Voorkomen van decubitus (doorligwonden);
• Voldoende opname van vocht en voeding. Op vocht- en
voedingslijsten wordt genoteerd hoeveel vocht en voeding uw
familielid binnenkrijgt. Met een diëtist wordt overlegd welke
voeding het beste gegeven kan worden.
• Voldoende aandacht voor uitscheiding van urine en ontlasting.
De uitscheiding wordt geregistreerd. Uw familielid heeft een
toiletschema of gaat naar het toilet als hij aangeeft dat hij naar
het toilet moet.
• Huidverzorging. Ieder uur wordt het fixatiemateriaal gecontroleerd of het goed zit en of uw familielid een ontspannen houding kan aannemen. Iedere twee uur wordt het fixatiemateriaal
verwijderd en de ledematen goed doorbewogen.
3
Uw familielid wordt geholpen met eten, naar het toilet gaan, lopen
en algemene dagelijkse levensverrichtingen. De verpleegkundige
inspecteert de huid op druk- of schaafplekken en zorgt dat uw
familielid regelmatig een andere houding aanneemt. Dit wordt
dagelijks ingevuld op een registratieformulier. Dagelijks wordt
bekeken of fixatie nog noodzakelijk is.
Familie
Voor u kan fixatie van een familielid een emotionele gebeurtenis
zijn. Daarom is het belangrijk dat u weet waarom uw familielid
gefixeerd is en wat het inhoudt. De verpleegkundige zal regelmatig
contact met u hebben over eventuele preventieve maatregelen en
bespreken of de fixatie onderbroken kan worden als u op bezoek
bent bij uw familielid.
Het is belangrijk dat u observeert hoe uw familielid reageert op
bezoek. Soms kan bezoek onrust veroorzaken bij een gefixeerde
patiënt. Hij kan bijvoorbeeld gaan roepen of onrustig bewegen. Er
komen dan te veel prikkels op hem af. Het is goed om het bezoek
dan te beperken tot maximaal twee personen per bezoek.
Vragen
Heeft u nog vragen na het lezen van deze folder, stel ze dan gerust
aan de verpleegkundige op de afdeling.
4
G313 / 05-07
Adres
Canisius-Wilhelmina Ziekenhuis
Weg door Jonkerbos 100
6532 SZ Nijmegen