met een veranderd lichaam Omgaan
advertisement
Omgaan met een veranderd lichaam 1 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 1 11/03/14 09:42 Inhoud: Beleving na een borstoperatie 3 Omgaan met een ‘veranderd lichaam’ 4 Met kinderen / kleinkinderen praten over kanker 5 2 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 2 11/03/14 09:42 1. Beleving na een borstoperatie Tegenstrijdige emoties zijn na een borstingreep heel normaal. Dit is voor jou een nieuwe situatie waaraan je moet wennen. Dat vergt tijd, moed en aanpassingsvermogen. Probeer het dus niet te forceren. De aard van de operatie maakt weinig verschil in de beleving ervan. Vaak volgt er een aanvullende behandeling, zoals chemo- , radio- en/of hormoontherapie, die ook nog een extra invloed kunnen hebben op jouw beleving. Typerend is dat emotionele problemen zelden besproken worden. De nadruk ligt meer op de behandeling van de kanker. Toch heb je juist in deze periode vol emoties een uitgesproken behoefte aan troost, waardering, begrip, tact en antwoorden op vragen. 1.1. Beleving na chirurgie In tegenstelling tot de nabehandelingen zijn de gevolgen van een borstoperatie meestal blijvend. Eerst moet je het verlies dat je lichaam geleden heeft verwerken. Hiervoor moet je een beroep doen op je aanpassingsvermogen en creativiteit. Een borstamputatie kan een grote invloed hebben op je emotionele leven omdat je lichaamsbeeld ingrijpend gewijzigd werd. Geef jezelf de tijd om met je veranderde lichaam te leren om gaan. 1.2. Beleving tijdens chemo-, radio en/of hormoontherapie Chemotherapie heeft een indirecte invloed. Mogelijke nevenwerkingen (misselijkheid en vermoeidheid) versterken het zich onaantrekkelijk gaan voelen. Het aanvaarden van je ‘nieuwe lichaam’ na een borstoperatie kan ook nog eens extra bemoeilijkt worden door haaruitval. Hiervoor bestaan echter oplossingen zoals haarprothesen, petjes, sjaaltjes e.d. Daarnaast verandert de chemotherapie ook nog eens de hormoonhuishouding wat menopauzale klachten kan opleveren. De radiotherapie is een plaatselijke behandeling die de huid rond het litteken kan veranderen zoals een rode verkleuring en/of een mogelijk dunnere, geïrriteerde huid. Hormoontherapie kan menopauzale klachten veroorzaken. Al deze behandelingen kunnen het omgaan met een veranderd lichaam beïnvloeden. 3 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 3 11/03/14 09:42 2. Omgaan met een ‘veranderd lichaam’ Durf naar jezelf kijken, jezelf aanraken en verzorgen. Aanraken moet soms ‘geoefend’ worden, zeker als je lichaam door bepaalde behandelingen is veranderd. Een manier om jezelf te herontdekken is jezelf aanraken en je huid voelen, voor de spiegel staan en jezelf gewoon bekijken. Vooral die plaatsen die pijn of verdriet hebben veroorzaakt of ‘verminkt’ zijn. Dit zou je moeten doen telkens je er behoefte aan hebt en niet alleen ’s morgens en ’s avonds in de badkamer. Probeer zelf uit waar je je goed bij voelt. Sommige vrouwen blijven zich vaak verdrietig, ongelukkig en boos voelen. Het heeft geen zin om dat te onderdrukken. Laat negatieve gevoelens toe. Praat erover met familieleden, vriendinnen of lotgenoten. Probeer terug emotioneel vertrouwd te geraken met je eigen lichaam, ook al moet dat soms een borst missen. Het is ook belangrijk dat je een goede borstprothese draagt. Laat je daarbij adviseren door een bandagist. Door ziekte en behandeling kan je huid anders gaan aanvoelen. Ook je lichaamsgeur kan sterk veranderd zijn. Indien je deze verandering als te vervelend ervaart kan je eventueel bepaalde zepen of bodylotion gebruiken (niet tijdens de radiotherapie!) Als je er niet alleen uitgeraakt, kan je een beroep doen op een professioneel iemand zoals een psycholoog. 4 Omgaan met een veranderd lichaam 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 4 11/03/14 09:42 3. Met kinderen/kleinkinderen praten over kanker Wanneer je als ouder geconfronteerd wordt met kanker, is het niet altijd evident hoe je dit nu het best met de kinderen opneemt. Het is erg belangrijk om je kinderen te betrekken in het ziekteproces. Vertel gerust wat er aan de hand is. Ze voelen vaak dat er iets in het gezin veranderd is. Het risico bestaat dat als je hen niet betrekt, ze dit toch via anderen kunnen vernemen of dat je kinderen een eigen interpretatie geven aan de situatie. Het kan helpen hen op hun niveau te betrekken in je verhaal. De wijze waarop je dit meedeelt, kan besproken worden met een professionele hulpverlener. Samen kan er gezocht worden naar manieren om je kind geleidelijk aan en op een veilige, geruststellende manier bij de ziekte te betrekken. Zo is er in het ziekenhuis allerlei materiaal beschikbaar om dit op een eenvoudige wijze, aangepast aan de leeftijd van het kind, over te brengen. In de bundel ‘Algemene informatie’ vind je een overzicht van interessante media, ook voor gebruik door en met kinderen. Mooie voorbeelden die je ook kan terugvinden op de afdeling zijn de boekjes van ChemoKasper en Radio-Robbie (voor de jongere kinderen) of de dvd van Paultje en de draak (voor kinderen vanaf 8 jaar) Een site waar kinderen terecht kunnen voor vragen of contact met lotgenootjes: www.kankerspoken.nl 5 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 5 11/03/14 09:42 Nota’s Op deze pagina’s kan je alle vragen die je wil stellen noteren of persoonlijke nota’s maken. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. 6 Omgaan met een veranderd lichaam 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 6 11/03/14 09:42 .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................................................................................. 7 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 7 11/03/14 09:42 vzw Jessa Ziekenhuis Salvatorstraat 20 3500 Hasselt [email protected] www.jessazh.be 14__Omgaan met een veranderd lichaam.indd 8 11/03/14 09:42
