TEKST LIESBETH BARENBRUG VOORLICHTING ORTHODONTIE EUGELS OVER B E I T A M R O F N I SLECHTE KAKEN OP ELKAAR Beugels zijn er in allerlei soorten en prijsklassen. Maar de ­voorlichting daarover door tandartsen en orthodontisten schiet tekort, blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond. CONSUMENTENBOND.NL CONSUMENTENGIDS FEBRUARI 2017 17 VOORLICHTING ORTHODONTIE Joost Janssen krijgt een offerte voor een beugel voor zijn dochter. Hij sluit daarvoor een aanvullende verzeke­ ring af die €1500 vergoedt; ruim het bedrag dat volgens de offerte voor deze beugel nodig is. Hij kijkt vreemd op als zijn dochter opeens ook nog een slotjesbeugel krijgt. En nog vreemder als hij daarvoor zelf de rekeningen ontvangt, omdat de €1500 vergoeding van de zorgverze­ kering is overschreden. De slotjesbeugel is een onderdeel van de totale behandeling, legt de tandarts dan uit. Hij heeft alleen verzuimd hiervoor ook een offerte te overhandigen. Die ontvangt Janssen alsnog. Bijna €2000 is het geoffreer­ de bedrag voor de slotjesbeugel. Onderaan de offerte staat: ‘Wij raden u aan om deze begroting af te stem­ men met uw verzekering aangaande uw vergoedingen’. Maar halverwege het jaar kan Janssen de aanvullende verzekering niet meer aanpassen. En de slotjes zitten er al in, dus Janssen betaalt de rekening uiteindelijk toch maar zelf. Weinig te kiezen Tandartsen en orthodontisten geven onvolledige informatie over beugel­ behandelingen en verzuimen nogal eens (volledige) offertes te overhan­ digen. Dit blijkt uit een gezamenlijk onderzoek in 2016 van de Neder­ landse Zorgautoriteit (NZa) en de Consumentenbond. We vroegen consumenten via oproepen in onze bladen en nieuwsbrieven een enquê­ te in te vullen. Daarop kregen we 425 reacties, voor een groot deel (68%) over behandelingen bij kinderen. Een kwart van de consumenten die de vragenlijst invulden, kreeg onvol­ doende voorlichting over de beugel die de tandarts of orthodontist plaatste. Ze kregen geen informatie CARL JAKOBS, CAMPAGNELEIDER ZORG: ‘DE VOORLICHTING MOET ECHT BETER’ We gaan de zorgverleners opnieuw confronteren met onze bevindingen ‘Verzekeraars gaven in 2015 aan steeds vaker declaraties te krijgen voor dure beugelbehandelingen. Het verweer van de tandartsen en orthodontisten luidde dat patiënten zélf kiezen voor duurdere opties. Een enquête van de NZa en de Consumentenbond in 2015 haalde deze beweringen echter flink onderuit. Er viel namelijk weinig te kiezen, want patiënten kregen nauwelijks informatie over verschillende behandelopties. Daarop beloofden de zorgverleners hun patiënten beter te zullen informeren. Om dit te toetsen hebben we in 2016 opnieuw een enquête gehouden. Bij de 158 deelnemers die hun behandeling startten na de vorige enquête is weliswaar een lichte verbetering zichtbaar, maar ook van hen kreeg meer dan de helft nog steeds geen uitleg over andere behandelopties en ontving bijna 20% geen offerte. Dat moet echt nog beter. De NZa gaat de zorgverleners die overduidelijk tekortschieten om opheldering vragen en als het nodig is maatregelen tegen hen nemen. En wij gaan de beroepsgroepen opnieuw confronteren met onze bevindingen.’ over de kosten, de behandelduur en het te verwachten resultaat van de behandeling. En nog erger: de zorg­ verleners betrokken hen nauwelijks bij de keuze voor een bepaald type beugel. Slechts een derde van de deelnemers aan het onderzoek ont­ ving informatie over de verschillende opties. Minder dan een kwart hoorde welke prijskaartjes aan diverse be­ handelingen hangen. En nog geen vijfde deel werd ingelicht over de verschillen in resultaat en duur van de behandelmogelijkheden. Offerte verplicht Voorafgaand aan de behandeling moet de zorgverlener de alternatie­ ven en de voor- en nadelen daarvan op een rij zetten. Hij moet ook een offerte opstellen als de kosten hoger uit gaan vallen dan €250. Een kwart van de deelnemers aan het onder­ zoek kreeg geen offerte, en van degenen die er wel een ontvingen moest bijna 20% er zelf om vragen. Uit de ons toegestuurde offertes blijkt bovendien dat die soms onvol­ ledig zijn. Zo staat er bijvoorbeeld op dat het geschatte bedrag exclu­ sief röntgenonderzoeken is. Maar die zijn meestal wel nodig voor de behandeling, en dan horen ze ook op de offerte. Net als het tarief voor het beoordelen van de foto’s. Die beoordeling mag per foto eenmaal in rekening worden gebracht en niet driemaal, zoals we op een paar offertes zien. De NZa heeft tarieven vastgesteld voor alle typen beugels. De bijbehorende codes staan niet altijd op de offerte en tandartsen geven niet altijd een totaalplaatje van de kosten. Zo moeten patiënten zelf aan het vermenigvuldigen en optel­ len slaan als er bijvoorbeeld staat dat er 24 beugelconsulten nodig zijn. Zoek maar een ander Ook de offerte die Antony Hulshoff ontvangt, kan niet door de beugel. 18 CONSUMENTENGIDS FEBRUARI 2017 GOED OM TE WETEN Beugels zijn in er in 9 categorieën. Zo vallen slotjes (brackets) in categorie 5 als ze alleen in de boven- of onderkaak zitten. Wie ze boven én onder draagt heeft een categorie 6-beugel. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft voor al deze categorieën maximumtarieven vastgesteld, voor het plaatsen van de beugel, de consulten, het verwijderen van de beugel en de nacontroles. Ook moeten behandelaars zich bij het declareren houden aan allerlei bepalingen. Zo betaalt iemand die per maand meerdere consulten heeft hetzelfde als iemand die één controle per maand heeft. Het gaat namelijk om een maandtarief. Preventieve consulten waarin je leert om je gebit met beugel te onderhouden, mag de zorgverlener alleen factureren als ze langer duren dan 10 minuten. CONSUMENTENBOND.NL Boven én onder slotjes? Dat is categorie 6 Voor alle categorieën gelden maximumtarieven Het gaat bij het declareren om een maandtarief Hij vergelijkt de tarieven op de offerte voor zijn zoon met die van de NZa en ziet dat de geoffreerde bedragen hoger zijn dan de vastgestelde prijzen. Als hij de orthodontist om uitleg vraagt, krijgt hij ontwijkende antwoorden. Hulshoff blijft aandringen, waarop de orthodontist hem met klem aanraadt een andere praktijk te zoeken. Want ‘al met al spreken we hier van een zeer uitzonderlijke stroom van vragen over een begroting, waaruit wij kunnen concluderen dat er geen of weinig vertrouwen is in de handelswijze’, aldus de verbolgen orthodontist. In de offerte van Hulshoff ontbreken ook materiaal- en techniekkosten. Die kunnen flink oplopen, zien we op andere toegestuurde rekeningen en offertes. Een van de offertes laat zelfs een bedrag van €2345 zien. Materiaal- en techniekkosten horen in een offerte. Voor beugels wordt vaak een tandtechnicus ingeschakeld. De bedragen die deze specialist in rekening brengt, moeten één op één worden doorberekend aan de patiënt. De tandarts of orthodontist mag hier geen opslag voor bereke­ nen en moet op verzoek van de patiënt de rekening van de tandtechnicus kunnen overleggen. Protesteren Natuurlijk kunnen zorgverleners niet helemaal voorzien hoe een behandeling zal verlopen. Daarom kan de rekening 10 tot 15% afwijken van de offerte. Blijkt tijdens de behandeling dat de kosten veel hoger zullen uitvallen, dan moet de behandelaar dat tijdig aangeven. Het is dus ook in het belang van de behandelaar dat hij nauwkeurig te werk gaat bij het maken van de offerte. Want als de rekening onaangekondigd meer dan 15% hoger uitvalt, heeft de patiënt het recht om het overschot niet te betalen. Ook Joost Janssen, uit het begin van dit artikel, had dus tegen zijn nota kunnen protesteren. << Een kwart van de geënquêteerden kreeg onvoldoende voorlichting over de beugel” 4 TIPS 1. Vraag voorafgaand aan de behandeling naar mogelijke alternatieven en hun voor- en nadelen, kosten en behandelduur. Geeft de zorgverlener geen offerte, vraag er dan naar en bekijk hem kritisch. Kijk voor meer informatie over tarieven op allesoverhetgebit.nl 2. Vraag of alle kosten in de prijsopgave zijn opgenomen. Ontbreken er kosten voor röntgenfoto’s en de beoordeling daarvan of materiaal- en techniekkosten, laat de offerte dan aanvullen. 3. Bekijk de facturen kritisch. Komen ze overeen met de offerte? Vraag de zorgverlener om uitleg. Op verzoek moet hij de rekening van de tandtechnicus voor materiaal- en techniekkosten leveren. Hij mag daarop geen winst maken. 4. Een klacht indienen kan bij de klachtenfunctionaris van de tandarts of orthodontist. Biedt dat geen oplossing, ga dan naar de Geschilleninstantie mondzorg. Zie onze klachtenwijzer op consumentenbond.nl/klachtenwijzer CONSUMENTENGIDS FEBRUARI 2017 19