Thema groeiomstandigheden Doelen • Na dit thema kun je: ▫ De verschillende groeiomstandigheden benoemen Microbiologie • Vier groepen: ▫ ▫ ▫ ▫ Schimmels Gisten Bacteriën Virussen • Virussen: geen levend organismen maar kunnen worden overgedragen door voeding. Groei van mirco-organismen Groei van micro-organismen Groei van micro-organismen • Aanpassingsfase: voorbereiden door enzymen te vormen • Exponentiële groeifase • Evenwichtsfase • Afstervingsfase: aantal mo’s neemt af met een constante factor Groei-omstandigheden Voeding • Bouwstoffen, brandstoffen en beschermende stoffen. Groei-omstandigheden Water • Functie water voor micro-organismen ▫ Water is een bouwstof ▫ Water is een oplosmiddel voor voedingsstoffen • Water/vrij water ▫ Maat voor vrij water is aW Groei-omstandigheden Temperatuur (blz 172) Groei-omstandigheden Zuurtegraad Groei-omstandigheden Zuurstof • Aërobe: zuurstof nodig • Anaërobe: zonder zuurstof • Facultatief anaërobe: zowel met en zonder zuurstof Groei-omstandigheden Giftige stoffen • Conserveermiddelen • Antibiotica • Desinfectiemiddelen Thema: conserveren Doelen Je kunt: • uitleggen wat conserven is • de verschillende soorten bederf benoemen • uitleggen wat milde conservering is • voorbeelden van conserveren benoemen Conserveren • Consument wil: ▫ Milde conservering ▫ Verse producten • De belangrijkste op dit moment in de voedingsmiddelenindustrie is milde conservering Wat is conserveren • Is gericht op bederf uit te stellen • Veelal door micro-organismen • Micro-organismen doden of remmen in de groei Welke levensomstandigheden? • • • • • Temperatuur Voeding Water Zuurtegraad Giftige stoffen Conserveren • Milde conservering is meerdere levensvoorwaarde ongunstig maken • Dit noemen we het horden-principe Horden-principe • Conserveren volgens het hordenprincipe zijn er verschillende soorten groeiremmende factoren aanwezig: ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ ▫ Koelen Verlaagde Aw Een lage pH Lage aanwezigheid van zuurstof Lichte hittebehandeling Aanwezigheid van concurrentieflora Aanwezigheid van conserveermiddelen Concurrentieflora • Micro-organismen die voedingsstoffen voor de andere micro-organismen wegkapen. • Voorbeeld: gefermenteerde worst Conserveermiddelen • Giftige stoffen voor micro-organismen • Voorbeelden: ▫ Sorbinezuur en benzoëzuur remming schimmelgroei in zure producten ▫ Nitriet vlees en vleeswaren Conserveringsmethoden • Temperatuur ongunstig ▫ ▫ ▫ ▫ Pasteuriseren (>100°C) Steriliseren (115-120°C) Koelen Vriezen Conserveringsmethoden • Levensvoorwaarde “zuurstof” ▫ Gasverpakken ▫ Vacuümverpakken Conserveringsmethoden • Levensvoorwaarde water ▫ Drogen • Afdoding micro-organismen ▫ Roken Conserveermethoden • Toevoegen van stoffen ▫ Suiker of zout ▫ Zuur ▫ Conserveermiddelen Andere soorten bederf • Fysisch bederf ▫ Uitdroging of klontvorming • Chemisch bederf ▫ Verkleuren van het product of vetoxidatie • Enzymatisch bederf ▫ Bijvoorbeeld bij een appel • Biologisch bederf ▫ Maden, kakkerlakken etc. Opdracht 1. Bekijk in het winkelschap minimaal tien verschillende levensmiddelen. Zorg bij je productkeuze voor een variatie in de toegepaste conserveringsmethode. 2. Schrijf per product wat de conserveringsmethode is