Vitamines en mineralen

Vitamines en mineralen
Vitamines en mineralen zijn voedingsstoffen die nodig zijn om het menselijk lichaam
goed te laten functioneren. Ze zijn onmisbaar voor de groei, het onderhoud en het
functioneren van het lichaam.
Bij een evenwichtig eetpatroon is de hoeveelheid vitamines en mineralen in de voeding
voldoende. Alleen kinderen tot vier jaar, vrouwen die zwanger willen worden, zwanger
zijn of borstvoeding geven en senioren hebben een aanvulling nodig in de vorm van een
vitaminesupplement. Daarnaast is er bij ziekte en langdurig medicijngebruik soms sprake
van een verhoogde behoefte aan bepaalde vitamines en mineralen.
Vitamines en mineralen zijn microvoedingsstoffen die het lichaam nodig heeft voor de
stofwisseling. Hierbij gaat het om zulke minimale hoeveelheden, milligrammen (een
duizendste van een gram) en soms zelfs microgrammen (weer een duizendste van een
milligram) dat de hoeveelheid vitaminen en mineralen in je voeding over het algemeen
ruimschoots voldoende zijn om aan je dagelijkse behoefte te voldoen. Mits je wel gezond
en evenwichtig eet natuurlijk!
In sommige gevallen is overmatig gebruik van bepaalde vitamines en
mineralen schadelijk. Een grote hoeveelheid vitamine A kan vergiftiging
veroorzaken met symptomen als hoofdpijn, misselijkheid en
duizeligheid, vermoeidheid en afwijkingen aan ogen, huid en skelet.
Bij zwangere vrouwen kan teveel vitamine A zelfs schadelijk zijn voor
het ongeboren kind. Overmatig gebruik van vitamine D kan
kalkafzettingen overal in het lichaam veroorzaken. Een teveel aan
vitamines is bijna altijd het gevolg van overmatig gebruik van
vitaminesupplementen.
Wie een vitaminepreparaat wil gebruiken, wordt aangeraden een
multivitaminepreparaat te nemen in een dosering van ongeveer de
Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH). Daarmee krijgt het lichaam
ruim voldoende, maar niet te veel binnen. (bron: Het Voedingscentrum)
Het is wel belangrijk daar op te letten want de meeste vitamine en mineralen kan je
lichaam niet zelf maken. Allen vitamine D wordt onder invloed van zonlicht door je eigen
lichaam gemaakt en bacteriën in je darmen maken voor jou vitamine K. In totaal zijn er
een stuk of dertien vitamines, waaronder:
Vitamine A of retinol is onder andere nodig voor de opbouw van de huid. Het is nodig
voor de vorming van zogeheten epitheelcellen, die behalve in de huid ook voorkomen in
de luchtpijp, het haar, het tandvlees en het longweefsel. Vitamine A is ook nodig voor de
goede werking van de ogen, met name voor het aanpassen aan de schemer. Ook speelt
deze vitamine een belangrijke rol bij de groei en weerstand tegen ziekten.
Vitamine A zit alleen in producten van ‘dierlijke’ oorsprong, zoals vlees en vleeswaren,
zuivelproducten, vis en eidooier. Met name lever bevat zeer hoge gehaltes vitamine A. In
veel (westerse) landen wordt deze vitamine ook wel aan margarine, halvarine en bak- en
braadproducten toegevoegd. Provitamine A kan door het lichaam zelf omgezet worden in
vitamine A en zit vooral veel in bepaalde groenten, zoals worteltjes, koolsoorten,
donkergroene bladgroente zoals andijvie en geel of oranje gekleurde vruchten.
De groep van B-vitamines bevat een achttal verschillende soorten ‘vitamine B’ die van
belang zijn voor het functioneren van je lichaam. Vitamines B1 t/m B6 & B8 spelen
allemaal een zeer belangrijke rol in de stofwisseling en energiehuishouding van je
lichaam. Vitamine B1 en Vitamine B3 komen veel voor in brood en graanproducten,
aardappelen, groente, vlees en vleeswaren, melk en melkproducten, maar gaat
grotendeels verloren bij verhitting boven de 100o C. Vitamine B2 zit vooral in melk en
melkproducten, maar ook in vlees, vleeswaren, groente, fruit, brood en graanproducten.
Biologie | Voeding en spijsvertering HAVO | Artikel Vitamines en mineralen
In de levensmiddelenindustrie wordt vitamine B2 ook als gele kleurstof
toegepast. Vitamine B5 komt in een groot aantal verschillende voedingsgroepen voor,
namelijk Vlees, eieren, volkorenproducten, peulvruchten, melk en melkproducten en
groenten en fruit. Vitamine B6 zit onder andere in vlees, eieren, vis, brood en
graanproducten, aardappelen, peulvruchten, groente, melk, melkproducten en kaas.
Vitamine B8 haalt je lichaam uit eieren, lever, melk, noten en pinda’s.
Vitamine B11(misschien beter bekend als ‘foliumzuur’) is verantwoordelijk voor de groei
en het instandhouden van het lichaam en de aanmaak van witte en rode bloedcellen.
Daarnaast kennen we foliumzuur natuurlijk om z’n belangrijke rol bij de vroege
ontwikkeling van het ongeboren kind. Voor een goede foliumzuuropname is het
belangrijk gevarieerd te eten met voldoende groente, fruit en brood- en graanproducten;
vooral omdat bij verhitting (het koken van eten, bijvoorbeeld) zo’n 30 tot 80 procent van
het foliumzuur verloren kan gaan.
Vitamine B12 tenslotte is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een
goede werking van het zenuwstelsel en zit uitsluitend in dierlijke producten zoals melk,
melkproducten, vlees, vleeswaren, vis en eieren.
Vitamine C is veruit de meest bekende vitamine en betrokken bij een groot aantal
processen in het lichaam. Daarnaast staat vitamine C ook sterk in de belangstelling
vanwege zijn vermeende rol als antioxidant. Antioxidanten zijn stoffen waarvan men
vermoedt dat zij het lichaam kunnen beschermen tegen het ontstaan van kanker en
hart- en vaatziekten. Vitamine C zit in fruit, groente en aardappelen. Met name
koolsoorten, citrusfruit, kiwi’s, bessen en aardbeien zijn erg rijk aan vitamine C.
Vitamine D heeft het lichaam nodig voor stevige botten en tanden: het zorgt ervoor dat
botten op jonge leeftijd veel kalk en fosfor opnemen en helpt (op oudere leeftijd)
botontkalking zo veel mogelijk te beperken. Belangrijke bronnen van vitamine D zijn
halvarine, margarine en bak- en braadproducten, waaraan vitamine D is toegevoegd.
In vette vis zit van nature veel vitamine D-3. Ook leveren vlees, volle melkproducten en
wat vitamine D.
Vitamine E speelt een belangrijke rol als antioxidant, met name van onverzadigde
vetzuren in de (bloed)cellen en in de celwand, de bloedbaan en de weefsels. Vitamine E
wordt geleverd door zonnebloemolie, dieethalvarine, dieetmargarine, brood,
graanproducten, noten, zaden, groenten en fruit.
Vitamine K tenslotte heeft je lichaam nodig voor een goede bloedstolling en bij de
aanmaak van botten. Groene bladgroenten, maar ook melk en melkproducten, vlees,
eieren, granen, groenten en fruit zijn een belangrijke bron van vitamine K.
Bron: http://www.kennislink.nl/publicaties/vitamines-en-mineralen
Biologie | Voeding en spijsvertering HAVO | Artikel Vitamines en mineralen