II. SPELERS (1) Staten als regelgevers Staat als regelgever (overheid) - rechtstreeks (nationale bronnen van nationaal recht) - door scheppen van internationaal recht, i.h.b. door sluiten van verdragen, o.m.: • tot oprichting van I.O. (bv. WTO) - Door internationale regels te ratificeren en implementeren (inb. uniform recht) Staat als partij bij volkenrechtelijke overeenkomsten, waarbij men verbintenissen aangaat, bv. , bilaterale of multilaterale handelsverdragen,…. II. SPELERS (2) Staten als directe handelspartners Doel: overeenkomsten voor verkrijging (of levering) goederen, diensten; voor eigen gebruik of ten behoeve van onderdanen Methode: rechtstreeks als contractspartij of via overheidsbedrijven of gemengde bedrijven (vele gradaties) Reglementering van de internationale handel, zie verder (bv. regels inzake openstellen van aanbestedingen, …) Staat als contractspartij: risico van corruptie; internationale regels voor corruptiebestrijding vooral langs de actiefzijde. Staat als contractspartij: bepaling toepasselijk recht II. SPELERS (3) Staten - immuniteiten Immuniteiten van jurisdictie (rechtsmacht) voor buitenlandse staten voor een nationale rechter - uitgangspunt: immuniteit, tenzij afstand gedaan - vele beperkingen (nationaal recht, verdragen) - resultaat: onderscheid handelingen iure imperii / iure gestionis Immuniteit van executie (tenuitvoerlegging) voor buitenlandse staten - uitgangspunt: immuniteit van alle activa bestemd voor openbare dienst (« openbaar domein ») II. SPELERS (4) Staten - soevereiniteit Uitgangspunten volkenrecht: - soevereiniteit, ook op gebied van economische orde; - gelijke rechten van alle staten, ook inzake (deelname aan) internationale handel Vele internationale verdragen voorzien voordelen voor « ontwikkelingslanden » (met nog onderscheiden categorieën, bv. « minst ontwikkelde landen ») (Erg betwist) « recht op » ontwikkeling en « verplichting » tot solidariteit (soft law ?) II. SPELERS (5) Internationale organisaties (universele) Universele organisaties - GATT, nu WTO (1994), met General Council en aparte Councils for GATT, GATS, TRIPS - VN = UNO, met Alg. Vergadering, Veiligheidsraad, EcoSoc - Uncitral (international trade law): verdragen en modelwetten - Unctad (trade & development): ontwikkelingslanden toegang geven tot wereldeconomie - Unidroit: uniform recht scheppen - Haagse conferentie: eenmaking IPR Besloten organisaties, w.o. OECD = OESO; OPEC e.d. II. SPELERS (6) Internationale organisaties Vrijhandelsorganisaties Gradaties: vrijhandelszone / douane-unie / gemeenschappelijke markt / monetaire unie Voorbeelden: - EU - EFTA (EVA), EEA (EER) - NAFTA, CAFTA, Mercosur - ASEAN / SAARC (SAFTA) - … II. SPELERS (7) NGO’s Private organisaties: geen subjecten van volkenrecht, maar van nationaal recht (wel soms betrokken bij werking I.O.) Enkele invloedrijke n-g-organisaties: - ICC = IKK: o.m. standaardcontracten en uniforme regels; Hof van arbitrage (organiseert kader voor arbitrages), … - World economic forum Davos - Comité maritime international: scheepvaartverdragen - Institut de droit international, ….. Transnationale ondernemingen: sluiten soms « volkenrechtelijke » overeenkomsten ipv privaatrechtelijke overeenkomsten