Openbaar Toelichting op besluit Registratienummer : 2015/21548 Datum : 2 juni 2015 Maatschappelijke Ontwikkeling Opgesteld door : A.J.M. van der Horst Onderwerp: garantstelling kunstgrasveld VV Zwammerdam TOELICHTING op het Besluitformulier – Voorstel met registratienummer 2015/21534. Besloten is 1. Akkoord te gaan met de garantstelling van 50% van het door VV Zwammerdam te lenen bedrag van € 166.700 ten behoeve van een nieuw aan te leggen kunstgrasvoetbalveld; 2. De middelen uit het jaarplan 2015 van het MJOP, groot € 118.300 in te zetten als kostendrager voor het aan te leggen kunstgrasveld; 3. Akkoord te gaan met het verlagen van de huurlasten van € 8.000 per jaar; 4. Een andere bestemming te geven aan het af te stoten kleine kunstgrasveld; 5. Vast te leggen dat het nieuwe kunstgrasveld in eigendom komt van de gemeente. 6. Vast te leggen dat VV Zwammerdam minimaal 10 jaar de gebruiksrechten krijgt over het nieuwe kunstgrasveld. Publiekssamenvatting Voetbalvereniging Zwammerdam heeft de ambitie uitsproken om onder regie van Sportspectrum een kunstgrasveld aan te leggen op het huidige veld 2. Er is een toenemende vraag naar trainingsfaciliteiten en zo'n veld wordt noodzakelijk geacht om naar de toekomst toe het aantal spelers te kunnen behouden. In het kader van "Nieuw en anders" heeft VV Zwammerdam, bij gebrek aan publieke middelen, het initiatief genomen voor financiering van dit kunstgrasveld. De club heeft daartoe een Taskforce in het leven geroepen. Deze Taskforce heeft een verzoek garantstelling bij de gemeente ingediend, waarbij aan de gemeente gevraagd wordt garant te staan voor de helft van de lening, zijnde € 83.850,-. Aan Stichting Waarborgfonds Sport (SWS) is gevraagd garant te staan voor de andere helft van de lening. Op 9 april j.l. heeft SWS besloten deze borgstelling te verlenen, onder enkele voorwaarden, waaronder een garantstelling van de gemeente, voldoende waarborging van de gebruiksrechten van de ondergrond gedurende de looptijd van de borgstelling, en een akkoordverklaring van de gemeente inzake verlaging van de huurprijs en inzet van de middelen uit jaarplan 2015 van het MJOP als kostendrager voor het kunstgrasveld. Tijdens de raadsvergadering van 28 mei j.l. heeft de raad aangegeven geen bedenkingen en alleen positieve wensen te hebben ten aanzien van de garantstelling. versie d.d. 19 juli 2017 1 Kerngegevens Inleiding Bij voetbalvereniging Zwammerdam wordt al langere tijd de wens gekoesterd om een kunstgrasveld aan te leggen. Het aantal spelende leden en teams vragen vooral om meer trainingsfaciliteiten. Een kunstgrasveld kan intensiever worden gebruikt dan een natuurgrasveld. De aanleg van het kunstgrasveld wordt door de vereniging als noodzakelijk gezien om de huidige leden aan zich te blijven binden en naar de toekomst toe te kunnen overleven. In het kader van "Nieuw en anders" heeft VV Zwammerdam, bij gebrek aan publieke middelen, het initiatief genomen voor eigen financiering van dit kunstgrasveld. De club heeft daartoe een Taskforce in het leven geroepen. De volgende stappen zijn/worden ondernomen door de Taskforce: -er zijn offertes ontvangen voor de aanleg van een kunstgrasveld. Kosten zijn geraamd op € 285.000 excl. BTW; -banken hebben aangegeven een lening te willen verstrekken, mits garantiestellingen van SWS en gemeente kunnen worden overlegd. VV Zwammerdam koerst op een lening van € 166.700. Dit bedrag is gebaseerd op het investeringsbedrag (€ 285.000) minus het bedrag wat in het jaarplan 2015 van Sportspectrum is opgenomen voor vervanging klein kunstgrasveld Zwammerdam (118.300). Het te lenen bedrag wil men na een jaar hebben teruggebracht naar € 100.000 o.a. door middel van het uitgeven van obligaties, en een eenmalige bijdrage van de spelende leden. Terugbetaling van de lening zal o.a. worden gefinancierd uit een contributieverhoging. Hiertoe zal een bijzondere ledenvergadering worden belegd. -aan SWS is gevraagd garant te staan voor de helft van de lening, dus voor de helft van € 166.700 = € 83.350,-. - Op 17-3 j.l. is ook een aanvraag garantie bij de gemeente binnengekomen. Deze kan op basis van de nota Treasury pas na een garantstelling van SWS in behandeling worden genomen. SWS heeft op 9-4 j.l. verklaard onder voorwaarden een borgstelling te willen verlenen van maximaal € 83.350 gedurende 10 jaar. De voorwaarden betreffen o.a. een garantstelling van de gemeente, voldoende waarborging van de gebruiksrechten van de ondergrond gedurende de looptijd van de borgstelling, en een akkoordverklaring van de gemeente inzake verlaging van de huurprijs (€ 8.000,- p/j) en de inzet van de middelen uit jaarplan 2015 van het MJOP als kostendrager voor het kunstgrasveld (€ 118.300). Beoogd maatschappelijk resultaat In de nota Treasury staat dat de gemeente alleen garant kan staan uit hoofde van de publieke taak. Artikel 20 geeft aan dat hieraan wordt voldaan indien: a. Het doel waarvoor de gemeentelijke garantie wordt gevraagd door het college wordt gerekend tot die beleidsterreinen waarvoor het college zich inzet; b. Er naar het oordeel van het college een relevant doel mee wordt gediend; c. Het verstrekken van de garantie ten goede komt aan de inwoners van de gemeente. Ad a. sport is een beleidsterrein waar het college voor inzet (programma 1: sociale agenda). Ad b. in de programmabegroting 2015-2018 staat bij programma 1: “De sociale agenda beperkt zich niet alleen tot de nieuwe Wmo, de Jeugdwet en de Participatiewet. Er zijn andere terreinen die een belangrijke preventieve bijdrage leveren aan versie d.d. 19 juli 2017 2 het participeren in de samenleving en het opbouwen van een sociaal netwerk dat de zelfstandigheid van inwoners vergroot. Belangrijk hierin zijn welzijn, cultuur en sport & bewegen. Juist op dit deel van de sociale agenda hebben wij als gemeente de keuze gemaakt voor een meer faciliterende rol voor de gemeente. In het proces ‘nieuw en anders’ zoeken we de samenwerking en inzet met maatschappelijke partners.” De gevraagde garantstelling, waarin de gemeente wordt gevraagd te faciliteren bij dit initiatief waarin de voetbalvereniging voor eigen rekening een kunstgrasveld laat aanleggen, past daar goed in. Ad c. de garantie heeft tot doel dat een kunstgrasveld wordt gerealiseerd, waarmee de club en daarmee de leden uit de gemeente meer zekerheid kan worden geboden de voetbalsport ook op de lange termijn in hun eigen dorp te kunnen beoefenen. Kader Uitvoeringsovereenkomst stichting Sportspectrum 2012-2015 Algemene Wet Bestuursrecht Algemene subsidieverordening Gemeente Alphen aan den Rijn 2014 Collegeprogramma 2014-2018 Programmabegroting 2015-2018 Nota treasury 2014 Argumenten Ten aanzien van besluitpunt 1: garantstelling is in lijn met “nieuw en anders”, draagt mede bij aan het vergroting van eigen inzet van de voetbalvereniging (financieel, en qua beheer en onderhoud) en helpt de vereniging aan een toekomstbestendige voorziening die leden aan zich kan binden. In een collegebesluit d.d. 6-5-2015 heeft uw college al besloten voorlopig akkoord te gaan met de garantiestelling, onder het voorbehoud van mogelijke wensen en bedenkingen van de raad. De gemeenteraad heeft tijdens haar vergadering d.d. 28 mei j.l. aangegeven geen bedenkingen en slechts positieve wensen te hebben ten aanzien van de garantstelling. Dat betekent dat uw college een definitief besluit kan nemen over de garantstelling.. Ten aanzien van besluitpunt 2: Het bedrag van € 118.300 is onderdeel van de subsidie die in 2015 is verleend aan Sportspectrum. Dit is het bedrag wat in het jaarplan 2015 is opgenomen t.b.v. grootonderhoud sportvelden Zwammerdam. Het overgrote deel van dit bedrag, n.l. € 111.656 betreft vervanging kunstgras van het kleine kunstgrasveld, incl. hek, verharding, inrichting en verlichting. Aangezien het kleine veld wordt afgestoten komen deze middelen vrij. De overige zaken die in het jaarplan genoemd staan, zoals herstellen draadmat en vervanging van een poort, kunnen volgens opgave Sportspectrum ten laste worden gebracht van budget "Velden en Hekwerken en Groen buitensport 2013/2014", een post die valt onder "Overig Onderhoud". Dat betekent dat het totale bedrag van € 118.300 ingezet kan worden als kostendrager voor de investering. Omdat de middelen uit het jaarplan 2015 hiermee een andere bestemming krijgen, dient het college hier wel haar goedkeuring aan te geven. Ook de SWS stelt als voorwaarde dat € 118.300 als subsidie/bijdrage gemeente wordt aangemerkt. Ten aanzien van besluitpunt 3: Met het afstoten van het kleine kunstgrasveld en de realisatie van kunstgras op veld 2 verwacht de voetbalvereniging dat de huidige jaarlijkse huurprijs van de velden met € 8.000 versie d.d. 19 juli 2017 3 verminderd wordt. De huur van het kleine veld bedraagt namelijk € 4.000 en de onderhoudslasten van veld 2 gaan volgens de vereniging ook nog eens met meer dan € 4.000 omlaag. De vereniging spreekt zelfs van € 8.000, omdat natuurgras dagelijks, wekelijks en maandelijks moet worden onderhouden, en ook jaarlijks een grote onderhoudsbeurt vergt. De vereniging is bereid het onderhoud van het kunstgrasveld door middel van het periodiek borstelen van het veld zelf voor haar rekening te gaan nemen. Naast het borstelen vergt een kunstgrasveld ook specialistisch onderhoud, ca. € 2.500 per jaar, wat niet door de vereniging kan worden uitgevoerd. Het aanleggen van het kunstgrasveld levert dus uiteindelijk een besparing van minimaal € 1.500,- op voor de gemeente, omdat de onderhoudslasten voor het veld omlaag gaan: Onderhoud gewoon grasveld: € 12.000 Minus huurverlaging: € 8.000 Minus specialistisch onderhoud kunstgras € 2.500 Blijft over: € 1.500. Voorts beschikt de gemeente dan over het vrijgekomen kleine kunstgrasveld. Ook dit initiatief is in lijn met “nieuw en anders”. Dit betekent hiermee dat dit initiatief ook voor een klein deel past binnen de bezuinigingsopdracht voor het sportvastgoed. Wel zal moeten worden gespaard voor vervanging van het kunstgrasveld op termijn. VV Zwammerdam heeft aangegeven na 10 á 15 jaar zelf een nieuwe toplaag te kunnen aanbrengen, zo nodig opnieuw via een banklening. Eventuele precedentvorming, waarbij andere verenigingen na dit initiatief ook kunstgrasvelden willen aanleggen onder verlaging van de huur, is mogelijk, maar indien dit onder dezelfde voorwaarden plaatsvindt als bij v.v. Zwammerdam kan hierbij wel worden bereikt dat ook op andere velden een besparing wordt verwezenlijkt en de zelfredzaamheid van de verenigingen wordt vergroot. Ook voor dit punt geldt dat uw college hiermee akkoord moet gaan, en dat dit vervolgens moet worden gemeld aan de SWS. Ten aanzien van besluitpunt 4: Het bestaande kleine kunstgrasveld wordt afgestoten door de club. VV Zwammerdam heeft aangegeven wel te willen meedenken over het herbestemmen van het veldje en wil het ter overbrugging nog wel in beheer houden. Volgens Sportspectrum vervult het veldje op dit ogenblik weliswaar een buurtfunctie, maar hebben andere sportclubs, waaronder stichting Alphens Tennispark, niet veel belangstelling het veld over te nemen. Indien er vanuit sportclubs geen animo is voor overname met daarbij tevens het overnemen van de huur van € 4.000, kan worden overwogen de sportbestemming van het veldje te wijzigen. Afdeling REO zal dan opdracht moeten krijgen voor het maken van een taxatie en planeconomische analyse. Ten aanzien van besluitpunt 5: In de planvorming van VV Zwammerdam vergaart de voetvereniging de benodigde middelen voor aanleg van het kunstgrasveld, waarna dit bedrag “geschonken” wordt aan Sportspectrum, die met deze middelen de uitvoering zal aanbesteden, en met aftrek van de BTW zal bekostigen. De voetbalvereniging wil het veld niet in eigendom hebben, maar wil wel langjarige gebruiksrechten over het veld. Aangezien de gemeente middels de subsidie aan sportspectrum voor € 118.300 bijdraagt aan het veld, bovendien garant staat voor het andere deel, en Sportspectrum geen gebouwen en velden in eigendom heeft, ligt het voor de hand dat het veld na aanleg in eigendom komt versie d.d. 19 juli 2017 4 van de gemeente. In samenspraak met Sportspectrum dient daarom te worden vastgelegd dat het eigendom van het veld na aanleg in handen van de gemeente komt. Ten aanzien van besluitpunt 6: SWS stelt als voorwaarde dat de gebruiksrechten van de ondergrond voldoende moeten zijn gewaarborgd gedurende de looptijd van de financiering, en verwacht dat een huurcontract van tenminste 10 jaar looptijd met gemeente/Sportspectrum wordt aangegaan. Een dergelijk huurcontract is voor alle partijen gewenst, zodat het gebruik van het veld de komende jaren wordt gegarandeerd en de investering in die zin goed besteed is. Participatie Dit voorstel is in goed overleg met VV Zwammerdam en Sportspectrum tot stand gekomen. Financiële consequenties Inleiding Op 19 maart 2015 is er een verzoek binnen gekomen van Voetbal Vereniging Zwammerdam. Het betreft een verzoek tot garantstelling voor 50% van een 10 jarige lineaire lening van € 166.700, zijnde € 83.350 voor 10 jaar. Deze lening is bedoeld voor een investering in een nieuw kunstgrasvoetbalveld. Conclusie advies Financiën Het waarborgfonds Sport (SWS) is bereid tot garantstelling van 50%, €83.350 voor 10 jaar. Afdeling Financiën van de gemeente Alphen aan den Rijn adviseert positief op het verzoek tot garantstelling van de andere 50% voor 10 jaar. Beleidskader De aanvraag is ingediend nadat de nieuwe nota Treasury door de raad is vastgesteld (2014 59492). In deze nota is opgenomen dat het college zeer terughoudend omgaat met het geven van gemeentegaranties of het verstrekken van leningen. Het college weegt het publiek belang dat met de aanvraag wordt gediend af tegen de risico’s voor de gemeente. In de eerste plaats past dit bij de overgang van een gemeentebestuur dat gewenste ontwikkelingen kan stimuleren via bv subsidies naar een bestuur dat vooral een beroep doet op eigen verantwoordelijkheid en initiatief. In de tweede plaats past dit in het huidige financieel klimaat, dat ook doorwerkt naar de gemeentelijke financiën. De gemeente moet er rekening mee houden dat door de ingetreden financiële crisis vaker een beroep wordt gedaan op garanties of dat leningen niet worden afgelost. Dit risico moet worden afgewogen tegen de stand van de gemeentelijke financiën en het gemeentelijk weerstandsvermogen. Inzet Waarborgfonds Er is een aantal waarborgfondsen waarop een beroep kan worden gedaan om geldleningen te borgen. Waarborgfondsen worden in beginsel gezien als een voorliggende voorziening die er toe leidt dat er geen afgifte van een gemeentegarantie plaatsvindt. Bij de gemeentegaranties ten behoeve van sportinstellingen ligt dit anders. Aan het verlenen van een borgstelling wordt door de Stichting Waarborgfonds Sport (SWS) de voorwaarde verbonden dat in beginsel ook een gemeentegarantie wordt verstrekt. De borgstelling van dit waarborgfonds bedraagt ten hoogste 50% van het te lenen bedrag, met een maximum van € 250.000,- gedurende maximaal 15 jaar. Voor het resterende bedrag van de lening kan de gemeente garant staan. Voorwaarde hierbij is dat een aanvrager zich eerst wendt tot het SWS en daarna pas bij de versie d.d. 19 juli 2017 5 gemeente. De beoordeling van de aanvraag van het SWS is leidend. Dat wil zeggen: indien het SWS besluit om een borgstelling te verlenen, zal de gemeente op basis hiervan een afweging maken of zij voor het resterende bedrag van de lening garant zal staan. Er is door VV Zwammerdam bij de SWS een verzoek gedaan voor borgstelling waarop een positief advies van SWS is ontvangen voor een borgstelling van 50% ad € 83.350 gedurende 10 jaar. Financiële toets De gemeente heeft, voorafgaand aan verlenen van garantie of lening, onderzoek uitgevoerd naar de financiële situatie van de aanvragende instantie. De financiële situatie van SV is met name getoetst op het in de toekomst kunnen terugbetalen van rente- en aflossingsverplichtingen door de Stichting. Om dit te kunnen beoordelen is een meerjarig kasstroomoverzicht opgesteld en is gebruikt gemaakt van financiële indicatoren. Hiernaast zijn de jaarrekeningcijfers van voorgaande jaren met de nieuwe begroting vergeleken. Hierbij is gebruik gemaakt van het rapport borgstelling welke is uitgebracht door SWS. Kasstroomoverzicht In onderstaand overzicht zijn de kasstromen weergegeven. Dit overzicht is gebaseerd op cijfers uit het rapport borgstelling van SWS. Hierin is rekening houdend met de kosten van een 10 jarige lineaire lening. Kasstroomprognoses 2014 2015 Saldo begin jaar Kasstroommutatie exploitatie Kasstroommutatie financieringen Saldo einde jaar Cashlflow DSCR 2015 2016 57.269 23.900 81.169 23.900 nvt 2016 2017 2017 2018 2018 2019 81.169 39.900 19.504101.565 101.565 39.900 22.838118.627 118.627 28.900 22.171125.356 125.356 28.900 21.504132.752 20.396 2,046 17.062 1,747 6.729 1,303 7.396 1,344 DSCR geeft aan of de rente en aflossing vanuit de exploitatiekasstroom kan worden voldaan. Deze dient minimaal 1 te zijn. Cash flow is positief DSCR is voldoende Indicatoren In onderstaande tabel zijn voornamelijk financiële indicatoren opgenomen. De cijfers van 2017/2018 zijn gebaseerd op het rapport borgstelling en de bijbehorende aannames van SWS. In deze cijfers is rekening gehouden met een 10-jarige lineaire lening. Criteria Solvabiliteit (Proc. aandeel EV) Liquiditeit (Current ratio) Berekening Eigen vermogen / totaal vermogen Vlottende activa / kort vreemd vermogen Norm Uitkomst JR 13/14 20% 57% Voldoende 2,00 Resultaat (winst of verlies) Aantal leden 3,6 Voldoende 167 Winst 346 Uitkomst Begroting 17/18 41% Voldoende 7,4 Voldoende 2.729 Winst 355 Bovenstaande indicatoren zijn van voldoende niveau. Zekerheidstelling versie d.d. 19 juli 2017 6 Het is mogelijk om gezamenlijk met SWS een eerste recht van hypotheek te vestigen. Dit ter beperking van het kredietrisico. Aangezien de grond al van de gemeente is (Sportspectrum heeft de gronden in erfpacht) is dit niet noodzakelijk. Invloed op gemeentelijk weerstandsvermogen De invloed op het gemeentelijk weerstandsvermogen wordt gezien het relatief geringe bedrag € 83.350 en de te vestigen zekerheden (1e recht van hypotheek) als beperkt ingeschat. Staatssteun aspecten Er is geen sprake van staatssteun. Sport valt onder de Algemene Groepsvrijstellingsverordening (AGVV). Onder de Algemene Groepsvrijstellingsverordening) zijn veel steuncategorieën vrijgesteld van de aanmeldingsplicht. De AGVV is voor decentrale overheden een van de meest praktische manieren om steun staatssteunproof te maken, omdat de steuncategorieën nauw aansluiten bij hun beleid. Onder de AGVV is de lichte kennisgevingsprocedure voldoende. Jaarlijkse rapportage is wel verplicht. Rentevergoeding De gemeente brengt bij de geldnemer bij garantstelling een rentevergoeding in rekening van 0,25% per jaar van het door de gemeente gegarandeerde bedrag. Dit is gebaseerd op art. 31 van de Nota Treasury (2014 59492). Locatiegegevens Het betreft hier het sportpark aan de Spoorlaan 12 te Zwammerdam. Naast de voetbalvereniging zijn verder geen andere verenigingen. Het sportpark ligt in een woonwijk. Realisatie Na akkoord garantstelling en voldoen aan voorwaarden van SWS kan lening door VV Zwammerdam worden aangegaan. Vervolgens zal in de zomermaanden realisatie plaatsvinden. versie d.d. 19 juli 2017 7