Stoma - Havenziekenhuis Rotterdam

Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Stoma
U heeft van uw arts gehoord dat er bij u een stoma moet worden aangelegd of dat de
kans op een stoma bij uw operatie aanwezig is. In deze folder kunt u de informatie
over het aanleggen van een stoma nog eens rustig nalezen.
Een stoma
Een stoma is een uitgang voor ontlasting. Een stoma is een kunstmatige
opening van de darm die vastgehecht wordt in de huid van de buikwand.
Een stoma wordt aangelegd wanneer de ontlasting het lichaam niet langs
de natuurlijke weg kan verlaten of om een deel van de darm rust te geven.
Een stoma kan blijvend of tijdelijk zijn. Een stoma wordt aangelegd op de
dunne darm (ileostoma) of op de dikke darm (colostoma).
Onder normale omstandigheden is het mogelijk de ontlasting op te houden
dankzij de kringspier van de anus. Met een stoma kan dat niet meer. De
ontlasting die het stoma verlaat, moet worden opgevangen. Daar zijn
speciale opvangmaterialen voor en methoden om het opvangen van de
ontlasting te regelen. De stomaverpleegkundige kan u helpen, adviseren en
tot steun zijn.
Een stoma kan eindstanding zijn of dubbelloops. Een eindstanding stoma
heeft één opening, een dubbelloops stoma heeft twee openingen naast
elkaar. Uit de ene opening komt de ontlasting, uit de andere alleen slijm
(afkomstig van het slijmvlies van de darm). Een tijdelijk stoma is vaak
dubbelloops. Deze wordt vaak aangelegd om een darmnaad, na het
verwijderen van een deel van de darm, tijdens de genezing rust te geven.
Wanneer een deel van de darm wordt uitgeschakeld - er komt dan tijdelijk of
blijvend geen ontlasting meer langs - kan dat darmdeel nog steeds
‘ontlasting’ produceren. Het slijmvlies in dat darmdeel blijft namelijk slijm
vormen.
Havenziekenhuis en Instituut voor Tropische Ziekten B.V. is een dochteronderneming van
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
De plaats van het stoma
De plaats waar het stoma aangelegd zal worden, hangt af van een aantal
factoren. Voor de operatie komt de stomaverpleegkundige bij u langs. Deze
verpleegkundige heeft zich op dit gebied gespecialiseerd en kan u veel
vertellen over het stoma en de gevolgen daarvan. Tevens bepaalt deze
verpleegkundige in overleg met u de voorkeursplaats voor het stoma. Die
plaatsbepaling hangt af van de vorm en de plooien van de buik en van de
kleding die gedragen wordt. Toch zal dit slechts een aanduiding kunnen zijn,
want de arts die u opereert is afhankelijk van de omstandigheden in de buik.
In geval van een spoedoperatie is die plaatsbepaling veel moeilijker. De
plaats hangt dan helemaal af van de bevindingen tijdens de operatie. De
meest voorkomende plaats voor een stoma is de rechter- of
linkeronderbuik.
Voorbereiding op de operatie
Scheren
Het operatiegebied moet u NIET zelf scheren. Dit gebeurt op de
operatiekamer. Zo wordt voorkomen dat er misschien kleine wondjes
ontstaan bij het scheren die infectie kunnen veroorzaken. Voor de operatie
moet u zich goed wassen/douchen met water en zeep. U mag GEEN
bodylotion of crème gebruiken.
Afspraak op de Pre-operatieve poli
Voor de operatie heeft u nog een afspraak op de Pre-operatieve Poli in het
ziekenhuis. Een medewerker bespreekt dan met u de wijze van verdoving
tijdens de operatie.
Eten/drinken voor de operatie
Voor de operatie gelden speciale richtlijnen over eten en drinken. Deze
staan vermeld in de folder ‘Anesthesie’ die u tijdens uw afspraak op de Preoperatieve Poli ontvangt.
De operatie
Voor het aanleggen van een stoma wordt u opgenomen in het ziekenhuis.
De duur van de operatie hangt af van het soort operatie waarbij het stoma
wordt aangelegd. Bij het aanleggen van het stoma brengt de arts het
darmdeel dat het stoma moet gaan vormen door een opening ter grootte
van een euro door de buikwand naar buiten. De darm wordt vervolgens
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 2 van 6 -
Inleiding
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
vastgehecht aan de huid. De binnenzijde van de darm (het slijmvlies) vormt
dus het zichtbare stoma. Na de operatie wordt er een opvangzakje
geplaatst over het stoma.
Mogelijke complicaties
Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo is ook bij deze operatie de
normale kans op complicaties aanwezig die bij een operatie altijd bestaan,
zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking. Daarnaast zijn
er nog enkele specifieke complicaties mogelijk:
- Problemen met de doorbloeding van het darmdeel dat door de buikwand
loopt. De kleur van het stoma verandert dan (donkerrood/blauw). Als de
doorbloeding erg slecht wordt, moet het stoma opnieuw worden
aangelegd.
- Stuwing van het stoma. Het stoma ziet er dan bleek en gezwollen uit. Dit
gaat meestal na een paar dagen vanzelf over.
- Het slijmvlies van de darm bloedt. Dit komt doordat dit deel van de darm
kwetsbaar en goed doorbloed is. Dit is over het algemeen niet
verontrustend.
Complicaties op langere termijn:
- Zwelling naast het stoma. Dit kan komen door een buikwandbreuk
(hernia). Door het gat in de buikwand komt dan meer buikinhoud naar
voren dan alleen het darmdeel dat het stoma vormt. Als dit veel klachten
geeft, wordt de breuk operatief hersteld. Het is mogelijk dat het stoma
dan verplaatst moet worden.
- Vernauwing op van het stoma op de lange termijn. Soms helpt het
oprekken, soms is een nieuwe operatie nodig.
- Uit het stoma puilt meer slijmvlies (prolaps). Dat komt doordat de darm als
het ware naar buiten gedrukt wordt. Bij klachten kan een nieuwe operatie
nodig zijn.
Na de behandeling
Na de operatie is de aandacht gericht op uw herstel en het leren omgaan
met het stoma. Hierbij zal de stomaverpleegkundige een steun zijn. Ook is
er aandacht voor de voeding. Bepaalde voedingstoffen kunnen dunnere
ontlasting geven, waardoor een snellere darmpassage of meer gasvorming
optreedt. Dat kan bij een stoma hinderlijk zijn.
Na een stoma op de dunne darm (ileostoma) verliest u in het begin veel
vocht en zout, eventuele tekorten zullen moeten worden aangevuld.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 3 van 6 -
Inleiding
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Ontslag uit het ziekenhuis
Als alles goed gaat kunt u in het algemeen binnen een week na de operatie
het ziekenhuis verlaten. Bij ontslag krijgt u een afspraak mee voor een
controle-afspraak op de poli. Als u wijkverpleging nodig heeft, wordt die
vanuit het ziekenhuis, in overleg met u, geregeld. Huishoudelijke hulp moet
u zelf via de gemeente waar u woont aanvragen.
Het is moeilijk aan te geven wanneer u weer helemaal van de operatie
hersteld zult zijn. Dat hangt af van de grootte van de operatie, de aard van
de aandoening en hoe u zich op dat moment voelt.
Meer informatie
Als u meer wilt weten over een stoma, kunt u ook terecht bij de
Nederlandse Stomavereniging: telefoonnummer 030 - 634 39 10. Zij kunnen
ook vragen over lotgenotencontact, voeding, seksualiteit en sporten
beantwoorden.
Contact
Krijgt u na de behandeling klachten, neemt u dan contact op met de
polikliniek Chirurgie, telefoonnummer 010 – 404 33 80. Bij spoed ’s nachts
en in het weekend kunt u bellen met de Spoedeisende Hulp via
telefoonnummer 010 – 404 33 07.
Tot slot
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan gerust aan
uw behandelend arts.
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 4 van 6 -
Inleiding
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Ruimte voor aantekeningen
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
..................................................................................................................................
www.havenziekenhuis.nl
Have_Inprintfolders_Def.indd 2
- 5 van 6 -
Inleiding
31-10-11 14:55
Havenziekenhuis
ROTTERDAM
Wat is uw mening?
Het Havenziekenhuis wil haar patiënten goede zorg mét persoonlijke aandacht
bieden. Als u tevreden bent over onze zorg, dan horen we het graag. Maar
ook ideeën voor verbetering van onze zorg en service zijn van harte welkom. U
kunt uw suggesties doorgeven via onze website www.havenziekenhuis.nl bij
'patiënten' of uw mening delen via www.zorgkaartnederland.nl
Vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u deze stellen aan
uw medisch specialist via ons algemene telefoonnnummer 010 - 404 33 00.
Afspraak afzeggen of wijzigen
Het wijzigen of afzeggen van een afspraak dient u minstens 24 uur van tevoren
te doen. Een andere patiënt kan dan misschien eerder worden geholpen. Bij
het niet tijdig annuleren van uw afspraak kan het Havenziekenhuis kosten in
rekening brengen.
Vertrouwelijke omgang met uw gegevens
Het Havenziekenhuis is wettelijk verplicht gegevens over uw gezondheid en
uw behandeling vast te leggen in een digitaal (medisch) dossier. Wat dit
precies inhoudt, staat omschreven op onze website en in de folder
Vertrouwelijke omgang met uw gegevens.
Meer informatie
Voor meer informatie kunt u kijken op www.havenziekenhuis.nl.
Deze folder is met de grootste zorg samengesteld. Het betreft algemene informatie waaraan
geen rechten kunnen worden ontleend.
117556
CHIR/16/08/stoma
© Havenziekenhuis
POSTADRES
Telefoon & fax
HOOFDLOCATIE
buitenpolikliniek krimpen
Postbus 70031
010 - 404 33 00
Haringvliet 2
Patrijzenstraat 59
3000 LN Rotterdam
010 - 412 15 17
Rotterdam
Krimpen aan den IJssel
www.havenziekenhuis.nl
- 6 van 6 -
Stoma