Outcome indicatoren - Sociaal Werk Nederland

Regiobijeenkomsten MOgroep
Outcome indicatoren
Charlotte Hanzon, Rob de Boer - Movisie
Bellis van den Berg, Joyce Theunissen - In voor zorg!
Oktober 2015
Programma
•
•
•
•
•
Inleiding
Uitleg ontwikkelen outcome indicatoren
Aan de slag!
Reflectie
Pitch
Ontwikkelingen
•
•
•
•
•
Toenemende aandacht voor kwaliteit
Van output naar outcome
Behoefte zichtbaar maken impact van welzijnswerk
Wmo 2015
Co-creatie: gemeente, aanbieders, burgers
In voor zorg!
•
•
•
•
•
Stimuleringsprogramma VWS/ Vilans
Toekomstbestendigheid
Coach
Kennisuitwisseling
> 450 trajecten
Implementatie innovaties
Kennis en ervaringen
Urgentiebesef
Thematranche Welzijn
• 15 welzijnsorganisaties
• Verandertraject
- Structuur (zelfsturing)
- Nieuwe diensten
- Betrekken burger
Ervaringen Thematranche Welzijn
• Zichtbare effecten welzijnswerk
• Meetbare outcome indicatoren?
– Output vs. outcome
– Doel vs. middel
– Beoogd effect voor organisatie vs. maatschappelijke outcome
Ik implementeer mijn
verandering langs
deze lijnen….
…maar dit wil ik ermee bereiken in de toekomst
2.Trajectresultaten IVZ
Wat kan ik daar na 1,5 jaar al voor effecten
van zien?
1.Toekomstbestendigheid
Wat wil ik op de lange termijn bereiken
in de leefwereld?
4. Monitoren en leren
Verbinden van trajectresultaten
aan de voortgang van interventies
Leef
wereld
3. Interventies
Welke interventies ga ik in
de systeemwereld inzetten
om hier te komen?
Werkwijzen
Structuur
Systeem
Systeem
wereld
wereld
Cultuur
T= 0
T= 1,5
T= 10
Kwaliteitsbeleid voor gemeenten
• Wmo 2015: gemeenten en aanbieders verantwoordelijk voor
kwaliteit van voorzieningen
• In verordening: eisen aan voorzieningen
• In verordening: betrekken inwoners en cliënten
• In beleidsplan: resultaten, criteria en prestatie-indicatoren voor
aanbieders
• Cliëntervaringsonderzoek
• Toezichthoudende ambtenaren
Kwaliteitsbeleid als cyclus
• Verordening
• Beleidsplan
• Gesprekken ihkv
bestuurlijk
aanbesteden
• Vertalen gegevens
naar nieuw beleid
• Bonus/malus
aanbieders
• Registraties
aanbieders
• Klachten aanbieders
• Inkoop/subsidie
Plan
Do
Act
Check
• Clientervaringsonderzoek
• Verantwoording
aanbieders
• Toezichthoudend
ambtenaar
• Gemeentelijke
monitor
Proeftuinen outcome en kwaliteit
• 6 gemeenten
• Doelen:
– Maatschappelijke effecten ‘meetbaar’ maken
– Gezamenlijk begrip over een beoogd maatschappelijk effect
• Co-creatie: gezamenlijk proces
– Gemeente
– Aanbieders
– Cliënten/inwoners
• Methode: 3 interactieve werksessies, a.d.h.v. doelenboom
Proeftuinen outcome en kwaliteit
• 1e fase: uitkomst is outcome-indicatoren
• Daarna:
– implementatie binnen gemeente
– bepalen wie en hoe te meten
– hoe vormgeven aan leercyclus: gesprek tussen gemeente en aanbieders
(en evt. cliënten)
Doelenboom zelfregie
Inwoners voeren zoveel mogelijk regie over hun zorg en
ondersteuning
Kunnen keuzes maken
(eigen effectiviteit)
Willen keuzes maken
(attitude/motivatie)
Hebben
keuzemogelijkheden
(bv PGB)
Mogen keuzes maken
(sociale omgeving)
Ontvangen erkenning
en steun
Krijgen de gelegenheid
om te kiezen
% inwoners dat vindt dat
er voldoende keuze is
% Cliënten dat zelf
ervaart dat zij erkenning
en steun krijgen in de
keuzes die ze maken
Cliënten en
professionals zien dat er
mogelijkheid tot kiezen is
in het
keukentafelgesprek
Aantal aanbieders voor
(hetzelfde type) zorg en
ondersteuning
Aantal professionals dat
ziet dat hun cliënten
voldoende
ondersteuning krijgen
voor hun keuzes.
% Cliënten dat ervaart
dat zij een andere keuze
kunnen maken als zij al
ondersteuning krijgen.
Stap 1: Hoofddoel bepalen
Thema: eenzaamheid
1. Bepaal gezamenlijk het hoofddoel: wat moet er precies bereikt
worden?
2. Noteer het hoofddoel in de doelenboom
• Beoogde eindsituatie > maatschappelijk effect
• Eén doel, geen combinatie van doelen (vermijd het woord ‘en’)
• Doel niet koppelen aan beleid, voorziening of instrument
Stap 2: Subdoelen formuleren
‘Brainwriting’:
1. Schrijf per persoon zoveel mogelijk factoren op die bepalend
zijn voor het behalen van het hoofddoel: 1 post-it per factor.
2. Schuif je post-its door naar je buurman. Kies daaruit de 2 meest
aansprekende en leg die ondersteboven in het midden.
3. Pak per persoon 1 post-it en beargumenteer aan de groep
waarom dit een belangrijk element is. Kies samen de 3 beste.
4. Noteer deze 3 in de vorm van een subdoel in de doelenboom.
• Draagt bij aan realisatie van het hoofddoel
• Subdoel is iets anders dan randvoorwaarde
Stap 3: Indicatoren formuleren
1. Stel van één subdoel samen vast welke factoren daarvoor
bepalend zijn. Wat zorgt er in essentie voor dat het subdoel
behaald wordt?
2. Noteer max. 3 van deze elementen in de doelenboom
3. Check: zeggen deze indicatoren nog iets over het hoofddoel?
Indicator > aanwijzing voor de mate waarin een subdoel
gerealiseerd wordt
Stap 4: Meetbaar maken
• Kies 1 indicator en bepaal daarvan wat je moet weten iets te
kunnen zeggen over de indicator.
• Formuleer wat je moet meten. Eventueel kun je ook al bepalen
waar of bij wie je dat gaat meten.
• Noteer de meetbare indicator(en) in de doelenboom.
• Pas in een later stadium bepaal je hoe je het gaat meten
(enquêtevragen onder inwoners/cliënten, registratiegegevens
van aanbieders, statistische/demografische gegevens) en
welke norm je eraan hangt (wanneer is het een succes?).
Doelenboom Zelfregie
Inwoners voeren zoveel mogelijk regie over hun zorg en ondersteuning
Kunnen keuzes maken
(eigen effectiviteit)
Hebben de vaardigheden
% cliënten van
professionals die
minimaal voldoende
vaardigheden heeft om
keuzes te maken
Hebben een financiële
basis
% inwoners met minimaal
110% van het sociaal
minimum
Willen keuzes maken
(attitude/motivatie)
Hebben zelfvertrouwen
Score op de
Zelfredzaamheidsmatrix
Hebben toegang tot
informatie
% clienten dat de informatie
begrijpelijk vindt en % dat
de informatie vindbaar
vindt.
% informatie dat hoogstens
taalniveau B2 heeft
Aantal bezoekers van
websites met info over zorg
en ondersteuning
Hebben er voldoende
belang bij (afweging tijd
en moeite/opbrengsten)
De mate waarin cliënten
het belangrijk vinden om
zelf te kunnen kiezen
Mogen keuzes maken
(sociale omgeving)
Hebben
keuzemogelijkheden (bv
PGB)
Ontvangen erkenning en
steun
Krijgen de gelegenheid
om te kiezen
% inwoners dat vindt dat er
voldoende keuze is
% Cliënten dat zelf ervaart
dat zij erkenning en steun
krijgen in de keuzes die ze
maken
Cliënten en professionals
zien dat er mogelijkheid tot
kiezen is in het
keukentafelgesprek
Aantal aanbieders voor
(hetzelfde type) zorg en
ondersteuning
Aantal professionals dat
ziet dat hun cli:enten
voldoende ondersteuning
krijgen voor hun keuzes.
% Cliënten dat ervaart dat
zij een andere keuze
kunnen maken als zij al
ondersteuning krijgen.
Meer informatie
Movisie
www.movisie.nl
Brochure trajecten ‘Concrete outcome, gedragen indicatoren’
Contactpersonen
Charlotte Hanzon, Rob de Boer
In voor zorg!
www.invoorzorg.nl
Contactpersonen
Bellis van den Berg, Joyce Theunissen